Έκθεση του Γενικού επιθεωρητή δημόσιας διοίκησης
Το “Θάρρος” με επανειλημμένα ρεπορτάζ έχει αναδείξει το θέμα των κύκλων που λυμαίνουν οικονομικά τους πολίτες στο Δημοτικό Νεκροταφείο Καλαμάτας. Μάλιστα, πρόσφατα, με εντολή του γενικού γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, η προϊσταμένη της ΔΟΥ Καλαμάτας απέστειλε προς όλους τους Δήμους της Μεσσηνίας, μεταξύ των οποίων και της Καλαμάτας, έγγραφο στο οποίο αναφέρονται τα εξής:
«Στην υπηρεσία μας έχει περιέλθει πλήθος καταγγελιών – επώνυμες και ανώνυμες – στις οποίες καταγγέλλεται ότι πολίτες προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στα κοιμητήρια των Δήμων σας, χωρίς να πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις, όπως δήλωση έναρξης δραστηριότητας στην εφορία, μη έκδοση αποδείξεων κ.λπ. Οι υπηρεσίες που καταγγέλλονται συνήθως είναι πλύσιμο τάφων, άναμμα καντηλιών, εκταφές κ.λπ. Παρακαλείσθε να ελέγχετε αν εντός των χώρων αυτών δραστηριοποιούνται άτομα που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που απαιτούνται εκ του νόμου».
Σύμφωνα με στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, παρατηρήσεις για το συγκεκριμένο θέμα υπάρχουν στην ετήσια έκθεση της Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης (ΓΕΔΔ) για το έτος 2015. Εκεί με τίτλο, “Χρηστή διαχείριση Δημοτικών Κοιμητηρίων από τους Δήμους”, αναφέρεται:
“Ο ΓΕΔΔ μετά από την εμπειρία ελέγχων του Γραφείου του, αλλά και από σωρεία καταγγελιών και δημοσιευμάτων, απέστειλε επιστολή προς τον Υπουργό και τον Αναπληρωτή Υπουργό Εσωτερικών & Διοικητικής Ανασυγκρότησης θίγοντας θέματα χρηστής διαχείρισης των δημοτικών Κοιμητηρίων, τα οποία είτε από ολιγωρία είτε από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις παραμένουν αρρύθμιστα επί σειρά ετών με συνέπεια: α) να προκύπτουν απωλεσθέντα έσοδα για τους Δήμους που ανέρχονται σε εκατομμύρια ευρώ, γεγονός που ανάγεται σε ζήτημα κεφαλαιώδους σημασίας, ιδιαίτερα στη σημερινή εξαιρετικά δυσχερή δημοσιονομική συγκυρία, β) να διασύρεται η Υπηρεσία σε πολίτες- πελάτες και γ) να δημιουργείται μια παραοικονομία μεγάλης κλίμακος με φοροδιαφυγή και συνακόλουθη απώλεια χρηματικών ποσών για τους Δήμους, δ) να λαμβάνουν χώρα έκνομες ενέργειες που πολλάκις άπτονται των διατάξεων και του ποινικού δικαίου.
Συγκεκριμένα: Α) Όσον αφορά την περιποίηση των τάφων, την αφή κανδηλίων και τις συναφείς προς τα ανωτέρω εργασίες εντός των χώρων των Δημοτικών Κοιμητηρίων, διαπιστώθηκε ότι μέχρι σήμερα η κατάσταση είναι εντελώς ανεξέλεγκτη με τα Δημοτικά Κοιμητήρια να έχουν χάσει όλα τους τα δικαιώματα αλλά και να εκτίθεται ανεπανόρθωτα στα μάτια των δημοτών από την αδράνεια που επιδεικνύουν, καθόσον έχουν καταστεί απλοί «θεατές» και «τροχονόμοι» στην παροχή των εν λόγω υπηρεσιών στους πολίτες από ιδιώτες που αναλαμβάνουν να τις παράσχουν έναντι αμοιβής.
Είναι γνωστές σε όλους κάποιες γυναίκες που δραστηριοποιούνται στην πλειονότητα των Κοιμητηρίων και αναλαμβάνουν έναντι μηνιαίου τιμήματος την αφή κανδηλίων ή/και πλυσίματος τάφων για λογαριασμό συγγενών θανόντων.
Είναι επίσης παγκοίνως γνωστό ότι οι ως άνω υπηρεσίες παρέχονται χωρίς την έκδοση φορολογικών παραστατικών, άρα προς προσπορισμό «μαύρου» χρήματος από ιδιώτες και αντίστοιχα οικονομική ζημία τόσο του Δημοσίου όσο και του Δήμου. Μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις οι εν λόγω ιδιώτες λυμαίνονται το χώρο, μη επιτρέποντας να δραστηριοποιηθούν οι υπάλληλοι του Κοιμητηρίου ή άλλοι ιδιώτες στον εν λόγω τομέα ενώ κατεγράφησαν και περιστατικά πρόκλησης ζημιών σε τάφους θανόντων, των οποίων οι συγγενείς δεν δέχονται να καταβάλουν τίμημα στους εν λόγω ιδιώτες για την παροχή των εν λόγω υπηρεσιών.
Προσπάθειες που έχουν γίνει κατά καιρούς περί επιβολής τέλους αφής καντηλιών, σε προαιρετική βάση, προσκρούουν στο σκεπτικό ότι δεν δύναται να επιβληθεί ως δικαίωμα, καθώς η εν λόγω ενέργεια των συγγενών αποβλέπει στην απόδοση τιμής προς τους οικείους νεκρούς, υπόθεση αυστηρά προσωπική, που δεν εξυπηρετεί κανένα σκοπό δημοσίου συμφέροντος και συνεπώς δεν συνιστά παραχώρηση δημόσιας υπηρεσίας, άρα δεν μπορεί να περιέλθει στην αρμοδιότητα διοικητικού οργάνου και να αποτελέσει αντικείμενο κανονιστικής ρυθμίσεως.
Β) Όσον αφορά τα Κοιμητήρια των «Καλλικρατικών» Δήμων, στους οποίους περιήλθαν πλέον και τα Κοιμητήρια των συνενούμενων Δήμων, από ελέγχους αλλά και καταγγελίες διαπιστώθηκε ότι εν πολλοίς η κατάσταση είναι επίσης ανεξέλεγκτη καθόσον προέκυψε να έχουν περιέλθει στους «Καλλικρατικούς» Δήμους πολλά επιμέρους Κοιμητήρια, με ετερόκλητο νομικό καθεστώς λειτουργίας, ως ακολούθως: α) στερούνται Κανονισμών Λειτουργίας, ενώ δεν έχουν τοποθετηθεί δημοτικοί υπάλληλοι, με άμεση συνέπεια να υπάρχει πλήρης έλλειψη τιμολόγησης των υπηρεσιών και άρα εσόδων για τους Δήμους και συνακόλουθα, β) με την ανοχή των αντίστοιχων Δήμων, τα κοιμητήρια να λειτουργούν με «κλειστό» τρόπο, δηλαδή διάφοροι ιδιώτες (συνήθως οι ιδιοκτήτες των κυλικείων εντός ή εκτός Κοιμητηρίου ή επιτηδευματίες μαρμαράδες ή και τοπικοί κληρικοί) είναι υπεύθυνοι για το άνοιγμα και το κλείσιμο αυτών και διενεργούν ταφές-εκταφές έναντι τιμήματος, de facto και παράνομα, καθόσον τα προαναφερόμενα, σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο είναι ανεκχώρητα και ανήκουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα των Δήμων, ενώ για τις παρεχόμενες υπηρεσίες δεν εκδίδονται φορολογικά παραστατικά, προς παράνομο οικονομικό όφελος των ιδιωτών σε βάρος των Δήμων και του Δημοσίου.
Ενόψει και της γενικότερης οικονομικής στενότητας της χώρας, προτάθηκε: α) Η τροποποίηση-συμπλήρωση του υφιστάμενου κενού της ισχύουσας νομοθεσίας, προκειμένου να προβλεφθεί ότι η αφή κανδηλίων, πλύσιμο τάφων και οι σχετικές υπηρεσίες παρέχονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες των Δήμων, έναντι καταβολής σε αυτές δικαιωμάτων ή κατόπιν αντίστοιχων αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου. Επιπλέον, να προβλεφθεί δυνατότητα των Δήμων για ανάθεση της παροχής κάποιων ή όλων των ως άνω εργασιών σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, για ορισμένο χρόνο, κατόπιν διενέργειας δημόσιου διαγωνισμού.
β)Με δική σας απόφαση να υιοθετηθούν άμεσα από τους Δήμους Κανονισμοί Λειτουργίας για όλα ανεξαιρέτως τα Δημοτικά Κοιμητήρια αρμοδιότητάς τους εντός ευλόγου προθεσμίας και βάσει συγκεκριμένου υποδείγματος με πλήρη τιμολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών, καθόσον η μη ρύθμιση ή καθυστέρηση ρύθμισης συνεπάγεται σημαντική απώλεια δημοτικών εσόδων”.
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
Χάνονται εκατομμύρια ευρώ στα κοιμητήρια
