Το πρώτο τρίμηνο του 2013 η ΤτΕ πούλησε 9.778 τεμάχια και αγόρασε 33.428
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
Μέσα στο κλίμα της υπερφορολόγησης και της άντλησης εσόδων πολλοί Έλληνες βγάζουν από τα σεντούκια τους χρυσές λίρες για να πληρώσουν φόρους ή να κλείσουν «τρύπες» στον οικιακό προϋπολογισμό, ενώ άλλοι συνεχίζουν να συσσωρεύουν μασούρια χρυσού. Αυτό φαίνεται και από τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, όπου αποκαλύπτεται μεγάλη αύξηση από τις αρχές του 2013.
«Ο παράς είναι πάντα κάλπικος». Η φράση αυτή, που κλείνει τη θαυμάσια ταινία «Κάλπικη λίρα» του Γιώργου Τζαβέλλα, του ήρθε στο νου στην ουρά της Τράπεζας της Ελλάδος, εκεί όπου το τελευταίο διάστημα εκτυλίσσεται ακόμα ένα επεισόδιο του δράματος της ελληνικής κρίσης.
Στα ειδικά γκισέ ανταλλαγής χρυσών λιρών Αγγλίας, οι Έλληνες καταθέτουν τα τελευταία τους νομίσματα, αυτά που είχαν κληρονομήσει και φύλαγαν ως κόρην οφθαλμού, που μάζευαν «για σιγουριά», που κρατούσαν για μια δύσκολη στιγμή. Ώσπου αυτή ήρθε.
Συνομιλώντας με στελέχη του τοπικού υποκαταστήματος της Τράπεζας Ελλάδος στην Καλαμάτα μάς έλεγαν ότι, αν και δεν υπάρχει η δυνατότητα να γίνουν τέτοιου είδους συναλλαγές στην πόλη μας (σ.σ. μόνο στην Αθήνα), αν κρίνουμε από τα τηλεφωνήματα που δεχόμαστε, το ενδιαφέρον των πολιτών είναι μεγάλο. Τόσο για να πουλήσουν όσο και για να αγοράσουν λίρες.
Βέβαια, μη έχοντας άλλη λύση, καταφεύγουν είτε στις ιδιωτικές συναλλαγές είτε στα τοπικά ενεχυροδανειστήρια και ανταλλακτήρια, που το τελευταίο διάστημα «φυτρώνουν σαν μανιτάρια» και στην Καλαμάτα.
Βέβαια, εκεί δεν πρόκειται για αγοραπωλησία, αλλά για τιμολόγηση της απόγνωσης. Νόμισμα γίνεται η ανάγκη. Εκτός από τις λίρες, δίνονται βέρες και σταυρουδάκια, δαχτυλίδια και ρολόγια, καθημερινές εμπειρίες και κληρονομημένα ενθύμια. Άλλωστε, σε κυνηγούν οι ρεκλάμες της απελπισίας, τα διαφημιστικά στις εισόδους των πολυκατοικιών, τα τηλεοπτικά διαφημιστικά ανάμεσα σε συζητήσεις για την κρίση.
«Χρειάστηκα χρήματα και έτσι αποφάσισα να τις δώσω», λέει ο κ. Μ.Κ. λίγο αφότου είχε αποχωριστεί 11 χρυσές λίρες Αγγλίας. Είχε προμηθευτεί τις λίρες πριν από 15 χρόνια ως επένδυση για το μέλλον και τις προόριζε για τα παιδιά, όμως αποφάσισε ότι είναι προτιμότερο να κλείσει αυτή την ενοχλητική τρύπα που είχε ανοίξει στον οικογενειακό προϋπολογισμό. «Τα πράγματα δεν έρχονται πάντα όπως τα υπολογίζεις», λέει. «Γίνεται χαμός, λες και όλοι πάνε να εξαργυρώσουν το τελευταίο τους κομπόδεμα», πρόσθεσε.
Όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ στην εφημερίδα «Καθημερινή», σύμφωνα με εκπροσώπους της Τράπεζας της Ελλάδος, η ζήτηση για αγορά ή πώληση χρυσών λιρών τυπικά ακολουθεί τις εξελίξεις στην οικονομία.
Σε περιόδους κρίσης, όπως κατά την περίοδο του «κουρέματος» των κυπριακών καταθέσεων, παρατηρήθηκε αύξηση των αγορών λιρών από πολίτες, οι οποίοι μετέτρεπαν τις αποταμιεύσεις τους σε χρυσό, ακόμα και εάν αυτό συνεπαγόταν απώλεια λόγω των ισοτιμιών. Σε γενικές γραμμές, οι πωλήσεις χρυσών λιρών στην Τράπεζα της Ελλάδος παρέμεναν σταθερές από τις αρχές του 2011, με σαφή αύξηση από τους πρώτους μήνες του 2013 έως σήμερα.
Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία είναι ενδεικτικά: το πρώτο τρίμηνο του 2013 η Τράπεζα της Ελλάδος πούλησε συνολικά 9.778 χρυσές λίρες Αγγλίας (τεμάχια) και αγόρασε 33.428 λίρες (ο μεγαλύτερος αριθμός των τελευταίων ετών). Είναι χαρακτηριστικό ότι το αντίστοιχο διάστημα του 2012 (Ιαν.-Μαρ.) πωλήθηκαν από την ΤτΕ 39.641 λίρες Αγγλίας και αγοράστηκαν 22.556 λίρες.
Το δεύτερο τρίμηνο του 2013 αγοράστηκαν από την ΤτΕ 25.249 λίρες Αγγλίας, περίπου όσες πωλήθηκαν από τα γκισέ της (24.986). Το 2012 είχε κλείσει με την ΤτΕ να έχει αγοράσει συνολικά 101.575 λίρες και να έχει πουλήσει 86.889 (122.686 και 146.867 αντίστοιχα το 2011).
Οι λίρες ελέγχονται στο γκισέ από εξειδικευμένους υπαλλήλους για τη γνησιότητά τους. Η διαδικασία είναι απλή, όταν αφορά συναλλαγές έως 10.000 ευρώ. Απαιτείται απλώς ταυτότητα και επίδειξη κάποιου δημόσιου εγγράφου (όπως εκκαθαριστικό εφορίας ή ακόμα και δίπλωμα οδήγησης) που να αναγράφεται ο ΑΦΜ του πελάτη. Οι τιμές καθορίζονται από το δελτίο τιμών χρυσού και χρυσών νομισμάτων που εκδίδεται από την Τράπεζα της Ελλάδος.
