19,7 ΔΙΣ. ΘΑ ΠΑΡΕΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΤΗ ΝΕΑ ΚΑΠ
Σε κίνδυνο ο πλέον δυναμικός πρωτογενής τομέας της χώρας, αν δε ληφθούν άμεσα μέτρα
Επιμέλεια: Αντώνης Πετρόγιαννης
30% είναι η μέγιστη απώλεια επιδότησης που μπορεί να υποστεί ένας παραγωγός, σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς των ιστορικών δικαιωμάτων (τρόπος διάθεσης επιδοτήσεων), με τις αλλαγές που προβλέπονται στη νέα Κοινοτική Αγροτική Πολιτική 2014-2020, από το σεντούκι των 19,7 δισ. ευρώ που θα δοθούν στη χώρα μας.
Στο μεταξύ, μετά τις καθυστερήσεις χρόνων, ανακοινώνεται εντός της εβδομάδας η θεσμοθέτηση του Αγροτικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ), που φιλοδοξεί να γίνει το σημαντικότερο χρηματοδοτικό εργαλείο, ώστε να σταματήσουν οι παραγωγοί «να τρώνε πόρτα» από το τραπεζικό σύστημα και να μην μπορούν να προχωρήσουν στην υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων γεωργοκτηνοτροφικών επενδύσεων, εξαιτίας των προβλημάτων δανεισμού.
Ποιοτικά προϊόντα
Τα στοιχεία αυτά έδωσαν τις προηγούμενες ημέρες στη δημοσιότητα ο Ρουμάνος επίτροπος Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ντάτσιαν Τσιόλος, κι ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, καθηγητής Θανάσης Τσαυτάρης, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν με αφορμή το 2ο Αναπτυξιακό Συνέδριο που διοργάνωσε το υπουργείο για τη νέα ΚΑΠ στο ξενοδοχείο Κάραβελ.
Ο Ντάτσιαν Τσιόλος εξήρε την προσπάθεια που γίνεται από τη χώρα μας για την παραγωγή ποιοτικών αγροτικών προϊόντων, εξήγησε ότι δεν κινδυνεύει η φέτα, ούτε κανένα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) ή Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ενδειξης (ΕΠΕ) προϊόν εντός ορίων της Ε.Ε., αλλά και ότι γίνονται προσπάθειες στη συμφωνία με τον Καναδά, σε επίπεδο κορυφής, ώστε να κατοχυρωθεί κι εκτός συνόρων Ε.Ε., ενώ σημείωσε ότι το πριμ εγκατάστασης για νέους αγρότες μπορεί να φτάσει τα 70.000 ευρώ.
Σε ερώτηση για το θέμα των ξένων funds (π.χ. κινεζικών συμφερόντων) που επενδύουν σε χώρες της Ευρώπης αγοράζοντας γη με στόχο την παραγωγή αγροτικών προϊόντων, σημείωσε ότι επιδότηση θα υπάρξει και γι’ αυτούς στο βαθμό που καλλιεργούν, κι ότι η Ε.Ε. δεν μπορεί να παρέμβει στη γεωστρατηγική κάθε κράτους-μέλους.
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου ειπώθηκε από το γενικό γραμματέα, Δημήτρη Μελά, ως πιθανότερο το σενάριο δύο περιφερειών (περιφερειοποίηση) στην κατανομή των πιστώσεων, με το δίπτυχο καλλιέργειες/ βοσκότοποι.
Επίσης, η νέα ΚΑΠ φέρνει την ανατροπή του σκηνικού όσον αφορά στις επιδοτήσεις για την περίοδο 2013- 2014, η οποία αποκλείει από την οικονομική ενίσχυση τους μη ενεργούς αγρότες και φέρνει οριζόντιες περικοπές της τελευταίας στιγμής, ωστόσο ενισχύει τους νέους καλλιεργητές.
Ποιοι θα χάσουν τις επιδοτήσεις
Όπως αναφέρει σε δημοσίευμα του το «Έθνος», με άμεση κατάργηση των επιδοτήσεων που λαμβάνουν απειλούνται οι ιδιοκτήτες αγροτικών εκτάσεων οι οποίοι έχουν αποσυρθεί από την παραγωγή και δεν τις καλλιεργούν, προκειμένου να καθιερωθεί η κεντρική οδηγία της Κομισιόν για ενίσχυση των «ενεργών» γεωργών.
Ποιοι κερδίζουν
Ωστόσο, την ίδια στιγμή εισάγεται πρόσθετη πενταετής ενίσχυση στους νέους αγρότες, στους οποίους θα δοθεί το 2% από τον 1ο πυλώνα των άμεσων ενισχύσεων που μεταφράζεται όσον αφορά την Ελλάδα σε 300 εκατ. ευρώ μέσα στην προσεχή επταετία.
Η κίνηση αυτή στοχεύει στην ενίσχυση των νέων αγροτών κάτω από 40 ετών στα πρώτα τους επιχειρηματικά βήματα, χωρίς εγγυητικές επιστολές.
Οι αγρότες σε κίνδυνο
Ωστόσο, η «Ελευθεροτυπία», σε κεντρικό της άρθρο, σε ό,τι αφορά τις τελευταίες ανακοινώσεις, σημειώνει: «Το καμπανάκι χτυπούσε εδώ και πολύ καιρό. Η ελληνική αγροτική παραγωγή δεν απειλείται μόνο από τη συνεχή συρρίκνωση των καλλιεργειών, αλλά και από τη σημαντική μείωση των κοινοτικών επιδοτήσεων. Το θέμα είναι γνωστό από χρόνια, όμως πολλοί, ακόμη και στην κυβέρνηση, φαίνεται να το συνειδητοποιούν -αν το συνειδητοποιούν- μόλις σήμερα.
Η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική, η γνωστή μας ΚΑΠ, για την περίοδο 2014-2020 διαφοροποιεί το καθεστώς διάθεσης των αγροτικών επιδοτήσεων που δίνονται από την Ε.Ε., μειώνοντας έως και 30% τα προς διάθεση ποσά. Το σεντούκι για την Ελλάδα περιλαμβάνει συνολικά 19,7 δισ. ευρώ, όπως συμφώνησαν πριν από μερικούς μήνες οι αρχηγοί κρατών της Ε.Ε. Πρόκειται, όμως, για ποσό κατά πολύ μειωμένο σε σχέση με όσα είχαν δοθεί τις προηγούμενες δεκαετίες.
Η εξέλιξη αυτή, απόρροια της νεοφιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής, κυριαρχεί στην Ευρώπη, επιβάλλοντας στα κράτη-μέλη να άρουν σταδιακά όλα τα προστατευτικά μέτρα και στην εγχώρια αγροτική παραγωγή τους. Η κεντρική αρχή αυτής της πολιτικής είναι ότι και τα αγροτικά προϊόντα συμπεριλαμβάνονται πλέον στα αγαθά της αγοράς, τα οποία πρέπει να αντιμετωπίζονται με τους κανόνες περί ανταγωνιστικότητας και ελεύθερης διακίνησης, όπως επιτάσσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου.
Στην Ελλάδα της κρίσης και της κοινωνικής εξαθλίωσης αυτό μετράει διπλά. Πρώτον, γιατί ο εγχώριος πρωτογενής τομέας συρρικνώνεται διαρκώς τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της ένταξής μας στον ευρωπαϊκό παραγωγικό καταμερισμό. Κάτι που έχει οδηγήσει στην εξαφάνιση της παραδοσιακής αγροτιάς και στη συνεχή υποβάθμιση της δυνατότητας της χώρας να παράγει, στοιχειωδώς, τα προϊόντα διατροφής που έχει άμεση ανάγκη.
Και δεύτερον, γιατί η πλήρης απελευθέρωση δε βοηθάει στην προσπάθεια ανάκαμψης και εξόδου από την κρίση, μέσω της ανάπτυξης του πρωτογενούς τομέα, όπως ευαγγελίζονται κυβερνητικοί παράγοντες και στελέχη της τρόικας. Εκτός εάν εννοούν τη μαζική εξαγορά αγροτικών γαιών από ξένα funds.
Μπορεί η επιστροφή στην ύπαιθρο να είναι ευσεβής πόθος, συχνά και αναγκαία διέξοδος για πολλούς άνεργους νέους. Ωστόσο, αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να γίνει ούτε αυτόματα ούτε με ευχολόγιο. Εάν πραγματικά η κυβέρνηση επιθυμεί να ενισχύσει την αγροτική παραγωγή της χώρας, οφείλει να το πράξει αμέσως και ουσιαστικά. Όχι με αόριστες υποσχέσεις, αλλά με οργανωμένο σχέδιο, επιλογές συγκεκριμένων ποικιλιών, προώθηση των ποιοτικών καλλιεργειών και παροχή κινήτρων παραγωγής σε όλους.
Δυστυχώς, όλες οι μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις (και η σημερινή) δεν κάνουν τίποτα απ’ αυτά. Ας ξυπνήσουν από το λήθαργο, πριν να είναι αργά. Γιατί οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι, που θα πληρώσουν τη νύφη, δεν είναι αμνοί. Μπορεί μάλιστα να μετατραπούν και σε λύκους».
