Εκλογές 2023: Τι έγινε στις 21 Μαΐου, τι θα γίνει στις 25 Ιουνίου

Εκλογές 2023: Τι έγινε στις 21 Μαΐου, τι θα γίνει στις 25 Ιουνίου

Η κατανομή των εδρών της Βουλής στη Μεσσηνία

 Με την ανάλυση των αποτελεσμάτων των εκλογών της 21ης Μαΐου 2023 και την εφαρμογή του νέου εκλογικού νόμου, η κατανομή των εδρών στη Μεσσηνία στις εκλογές του Ιουνίου θα είναι 4 έδρες για τη ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ και 1 έδρα για το ΣΥΡΙΖΑ.

Το όριο της αυτοδυναμίας των 151 εδρών για τη ΝΔ, εξαρτάται από το ποσοστό των συνδυασμών που θα μείνουν εκτός Βουλής, και, κυμαίνεται μεταξύ του 37,9%  και 38,7%, για ποσοστά των εκτός Βουλής συνδυασμών από 9% έως 6% αντίστοιχα.

ΕΚΛΟΓΕΣ ΜΑΪΟΥ 2023
Οι βουλευτικές Εκλογές της 21ης Μαΐου 2023, διεξήχθησαν με βάση το νόμιμο πληθυσμό της πρόσφατης απογραφής του 2021, την αύξηση των βουλευτών Επικρατείας από 12 σε 15, και με σύστημα απλής αναλογικής, όπου ο πρώτος συνδυασμός δεν λαμβάνει bonus εδρών.

Η κατανομή των εδρών έγινε με αναλογικό τρόπο μεταξύ των συνδυασμών που εισήλθαν στη Βουλή, ενώ το εκλογικό μέτρο επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό και από το ασυνήθιστα υψηλό ποσοστό (16,01%) των συνδυασμών που έμειναν εκτός Βουλής, οπότε έλαβαν: ΝΔ(146 έδρες), ΣΥΡΙΖΑ(71 έδρες), ΠΑΣΟΚ(41 έδρες), ΚΚΕ(26έδρες) και ΕΛ.ΛΥΣΗ (16 έδρες).

 Η κατανομή των εδρών ξεκινά από τους βουλευτές Επικρατείας και συνεχίζεται στις εκλογικές Περιφέρειες, με την εξής σειρά: 1.Κατανέμονται οι έδρες που λαμβάνει κάθε συνδυασμός με βάση το εκλογικό μέτρο σε όλες τις Περιφέρειες. 2. Ακολουθεί η κατανομή των μονοεδρικών εδρών  στο συνδυασμό που ήλθε πρώτος σε ψήφους στην εκλογική Περιφέρεια. 3.Κατανέμονται οι αδιάθετες έδρες στις διεδρικές και τριεδρικές εκλογικές Περιφέρειες, κατά σειρά και  ανά  μία,  στο  συνδυασμό  που  εμφανίζει  σε  καθεμία  από  αυτές  τα  μεγαλύτερα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα.

Οι αδιάθετες έδρες των πολευεδρικών Περιφερειών κατανέμονται σε κάθε συνδυασμό χωριστά και με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα των ψήφων που έχει ο συνδυασμός σε κάθε μία από αυτές, με την εξής διαδικασία:

  Για κάθε συνδυασμό οι πολυεδρικές εκλογικές Περιφέρειες κατατάσσονται κατά φθίνουσα τάξη και με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα ψήφων από το μεγαλύτερο προς το μικρότερο.

 Η κατανομή ξεκινά από το συνδυασμό με το μικρότερο ποσοστό πανελλαδικά, όπου ο συνδυασμός  λαμβάνει μια έδρα από κάθε Περιφέρεια και σύμφωνα με τη φθίνουσα σειρά κατάταξης, έως ότου συμπληρώσει τον αριθμό εδρών που δικαιούται συνολικά.

   Η διαδικασία επαναλαμβάνεται με την ίδια σειρά έως και τον δεύτερο συνδυασμό, όπου οι συνδυασμοί συμπληρώνουν τον αριθμό των εδρών τους, ανά μία από τις διαθέσιμες έδρες κάθε εκλογικής Περιφέρειας. Εάν δεν υπάρχει διαθέσιμη έδρα στην εκλογική Περιφέρεια τότε επιλέγεται η επόμενη κ.ο.κ.

  Στο τέλος, όσες έδρες δεν έχουν διατεθεί κατανέμονται στον πρώτο συνδυασμό.

Στη Μεσσηνία η σειρά κατάταξης των συνδυασμών, με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα των ψήφων, ήταν: ΕΛ. ΛΥΣΗ(23η), ΚΚΕ(16η), ΠΑΣΟΚ(16η), ΣΥΡΙΖΑ(32η). Από την εφαρμογή της α’ κατανομής και με βάση το εκλογικό μέτρο η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ λαμβάνει από ΔΥΟ (2) έδρες, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ ΜΙΑ (1).

Οι δύο αδιάθετες έδρες κατανέμονται με την εξής διαδικασία: 1.Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ, ως τελευταίος συνδυασμός, συμπληρώνει τις 14 έδρες που απομένουν, στις εκλογικές Περιφέρειες μέχρι την Εύβοια, η οποία έχει αδιάθετο υπόλοιπο 6.531 ψήφους και βρίσκεται στη 14η σειρά κατάταξης, ενώ στη Μεσσηνία που είναι στην 23η θέση με 3.910 ψήφους, δεν λαμβάνει έδρα.

2.Το ΚΚΕ, ως επόμενος συνδυασμός, συμπληρώνει τις 20 έδρες που απομένουν, λαμβάνοντας ΜΙΑ έδρα, επειδή στην κατάταξη η Μεσσηνία βρίσκεται στην 16η θέση, με 6.636 ψήφους.

 3.Το ΠΑΣΟΚ, όμοια συμπληρώνει με τις υπόλοιπες 19 έδρες, λαμβάνοντας και στη Μεσσηνία ΜΙΑ  έδρα,  επειδή  η  Μεσσηνία  στην  κατάταξη,  βρίσκεται  στην  16η  θέση  με  10.787 αχρησιμοποίητο υπόλοιπο ψήφων.

4.Επειδή με τη διαδικασία αυτή διατέθηκαν όλες οι έδρες, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κάνει χρήση του υπόλοιπου των αχρησιμοποίητων ψήφων.

Εκλογές 25ης ΙΟΥΝΙΟΥ 2023
 1. Ανάλυση με βάση τα αποτελέσματα της 21ης Μαΐου 2023. Οι επερχόμενες εκλογές θα γίνουν με εκλογικό σύστημα περιορισμένης αναλογικότητας και οι έδρες που θα καταλάβουν οι συνδυασμοί, με επίδοση μεγαλύτερη ή ίση του 3%, θα καθορίζονται τόσο από το ποσοστό των συνδυασμών που μένουν εκτός Βουλής όσο και από το ποσοστό του πρώτου συνδυασμού. 

Εάν  το  ποσοστό  του  πρώτου  συνδυασμού  είναι  μικρότερο  του  25%,  τότε  όλες  οι  έδρες  θα κατανεμηθούν αναλογικά, όπως και στις εκλογές του Μαΐου 2023. Ο πρώτος συνδυασμός για κάθε 0,5% που θα έχει πλέον του 25% και έως το 40%, θα λαμβάνει ως bonus μία έδρα, η οποία θα αφαιρείται από το πλήθος των εδρών που μοιράζονται αναλογικά.

 Ως παράδειγμα, εάν ο πρώτος συνδυασμός λάβει 38%, το bonus είναι 46 έδρες, οπότε αναλογικά θα κατανεμηθούν 300-46=254 έδρες και ο αριθμός των εδρών κάθε συνδυασμού θα είναι το ακέραιο μέρος του γινομένου των 254 εδρών επί τω λόγω των εγκύρων ψηφοδελτίων του συνδυασμού προς το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων όλων των συνδυασμών που δικαιούνται έδρα.

Οι αδιάθετες έδρες θα κατανεμηθούν με βάση το δεκαδικό μέρος της διαίρεσης και από το μεγαλύτερο προς το μικρότερο. Με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών της 21ης Μαΐου, το bonus θα ήταν 50 έδρες και οι συνδυασμοί θα μοιράζονταν αναλογικά μεταξύ τους 250 έδρες. Η κατανομή θα ακολουθούσε την ίδια διαδικασία. Υποθέτοντας ότι οι επιδόσεις των συνδυασμών τον Ιούνιο θα είναι ίδιες με αυτές του Μαΐου, τότε προκύπτουν τα εξής:

Μεσσηνία
 Στη Μεσσηνία, από την πρώτη κατανομή η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ θα λάμβανε ΔΥΟ έδρες και ο ΣΥΡΙΖΑ ΜΙΑ. 

 Οι αδιάθετες έδρες θα κατανέμονταν, από ΜΙΑ στο ΚΚΕ, διότι από τα υπόλοιπα των πολυεδρικών θα λάμβανε 16 έδρες και η Μεσσηνία για το ΚΚΕ είναι 16η στην κατάταξη, ενώ το ΠΑΣΟΚ δεν λαμβάνει έδρα, αφού η Μεσσηνία είναι 16η στην κατάταξη και από την κατανομή των υπολοίπων στις πολυεδρικές έχει να λαμβάνει 12 έδρες.

   Ο ΣΥΡΙΖΑ που ακολουθεί στη σειρά επιλογής λαμβάνει τις 17 έδρες που του αναλογούν, χωρίς τη Μεσσηνία, μιας και η σειρά κατάταξης της, είναι 32.

  Τελικά η πέμπτη έδρα της Μεσσηνίας θα κατακυρωνόταν στη ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ. Οπότε με τα ίδια αποτελέσματα και την εφαρμογή του νέου εκλογικού νόμου, στη Μεσσηνία η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ θα λάμβανε 3 έδρες, ο ΣΥΡΙΖΑ 1 έδρα  και το ΚΚΕ επίσης 1 έδρα.

2.Εκτίμηση με βάση τις τάσεις που έχουν καταγραφεί, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Μαΐου, αλλά και τις δημοσκοπήσεις όπως έχουν μέχρι σήμερα δημοσιοποιηθεί, στη Βουλή θα εισέλθουν επιπλέον οι συνδυασμοί «ΝΙΚΗ» και «ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ».

 Υποθέτοντας ότι θα λάβουν ίδια ποσοστά περίπου 3,5%, προκύπτει ότι οι εκτός Βουλής συνδυασμοί θα λάβουν περίπου 8%, σε αντίθεση με το 16,01% των εκλογών του Μαΐου.  Εκτιμώντας ότι όλοι οι συνδυασμοί θα λάβουν ίδια ποσοστά με αυτά του Μαΐου, τότε το Bonus των εδρών που θα λάβει η ΝΔ θα είναι 50 και θα διανεμηθούν αναλογικά στους συνδυασμούς 250 έδρες, οι οποίοι τελικά και θα λάβουν τις εξής έδρες : ΝΔ(162), ΣΥΡΙΖΑ(55), ΠΑΣΟΚ(31), ΚΚΕ(20) και ΕΛ.ΛΥΣΗ(12), ΠΛΕΥΣΗ(10) και ΝΙΚΗ(10). Με μικρές μεταβολές των ποσοστών οι συνδυασμοί θα λάβουν +/- μία έδρα.

Αξιολογώντας τα πιο πάνω και σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα του Μαΐου, για τη Μεσσηνία προκύπτουν τα εξής:

  Οι συνδυασμοί ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ, ΝΙΚΗ και ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ στη Μεσσηνία βρίσκονται, στην 23η, 32η και 25η θέση αντίστοιχα της πανελλαδικής τους κατάταξης και δύσκολα θα λάβουν έδρα.

  Για  το  ΚΚΕ,  η  έδρα  της  Μεσσηνίας  βρίσκεται  στην  22η  θέση  της  κατάταξης,  έχοντας ταυτόχρονα επιρρεπή πρωτοπορία κατά 144, 214 και 256 ψήφους από τις εκλογικές Περιφέρειες Τρικάλων, Χανίων και Φθιώτιδας αντίστοιχα, ενώ έχασε και την έδρα του παραδοσιακού κάστρου της Λέσβου από το ΠΑΣΟΚ για 885 ψηφοδέλτια. Που σημαίνει ότι πρέπει να αυξήσει τα ποσοστά του πανελλαδικά πλέον του 8,2%, ώστε να εκλέξει 22 βουλευτές και στη συνέχεια πρώτα να μην κερδίσει την έδρα στη Λέσβο από το ΠΑΣΟΚ και δεύτερο να μην χάσει τη σειρά του από τις πιο πάνω εκλογικές Περιφέρειες των Τρικάλων, Χανίων και Φθιώτιδας.

  Για το ΠΑΣΟΚ, η έδρα της Μεσσηνίας βρίσκεται στην 38η θέση της κατάταξης, που σημαίνει ότι πρέπει να αυξήσει τα ποσοστά του πανελλαδικά στο 14,5% περίπου ή την επίδοσή του στη Μεσσηνία πλέον των 14.200 ψήφων. Επιπλέον, κρίσιμος παράγοντας που θα επηρεάσει την κατανομή των εδρών του εσωτερικά, είναι και η δυνατότητα εκλογής βουλευτών του στις (3)  διεδρικές που σήμερα δεν έχει εκλέξει βουλευτή (Άρτας, Πρέβεζας, Φλώρινας).

  Ο ΣΥΡΙΖΑ με επίδοση κοντά στα αποτελέσματα της 21ης Μαΐου  θα εξασφαλίσει (1) έδρα, είτε από την α’ κατανομή, είτε από τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα.

  Η ΝΔ με ποσοστό στη Μεσσηνία πάνω από 40% εξασφαλίζει τις δύο (2) έδρες από την α’ κατανομή και θα λάβει όσες μείνουν αδιάθετες από την πιο πάνω κατανομή.  Με βάση τα παραπάνω, το ΠΑΣΟΚ στη Μεσσηνία δεν θα λάβει έδρα, ενώ το ΚΚΕ διεκδικεί την έδρα με μικρές όμως πιθανότητες. Με αυτές τις υποθέσεις, προκύπτει ότι, τον Ιούνιο η ΝΔ θα λάβει (4) έδρες και ο ΣΥΡΙΖΑ (1).

ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΑΥΤΟΔΥΝΑΜΙΑΣ
Η εκλογή 151 βουλευτών από τη ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ώστε να εξασφαλίσει την αυτοδυναμία στη νέα Βουλή, εξαρτάται, πρώτον από την επίδοση της ίδιας ως πρώτος συνδυασμός και δεύτερον από το ποσοστό των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής. Ο αριθμός των συνδυασμών στη Βουλή, ως κριτήριο τεκμηρίωσης της αυτοδυναμίας  δεν οδηγεί σε ασφαλή συμπεράσματα, αφού ενδέχεται και με οκτακομματική Βουλή τα ποσοστά των εκτός Βουλής συνδυασμών να είναι αρκετά υψηλά και να προσδιορίσουν το ποσοστό αυτοδυναμίας σε χαμηλά επίπεδα. 

Ερμηνεύοντας διάφορα σενάρια, με ΠΕΝΤΕ συνδυασμούς και εκτός Βουλής το 16%, για την αυτοδυναμία απαιτείται ποσοστό 35,7%, με ΕΞΙ συνδυασμούς στη Βουλή και εκτός Βουλής το 13% απαιτείται ποσοστό 36,60%, με ΕΠΤΑ συνδυασμούς και εκτός Βουλής το 10%, απαιτείται ποσοστό 37,50% και με ΟΚΤΩ συνδυασμούς και εκτός Βουλής 7% ποσοστό 38,5%.

Εν ολίγοις, το ποσοστό αυτοδυναμίας ξεκινά από το 35,7% για Βουλή ΠΕΝΤΕ συνδυασμών και αυξάνει κατά 1% περίπου, για κάθε συνδυασμό που εισέρχεται στη Βουλή επιπλέον.

Με βάση την πιο πάνω υπόθεση του ποσοστού των συνδυασμών εκτός Βουλής, στο 9%, η αυτοδυναμία κρίνεται στο 37,90% και ανεβαίνει στο 38,7% για ποσοστό 6% των εκτός Βουλής συνδυασμών. Υπενθυμίζοντας ότι η ανάλυση αφορά πραγματικά δεδομένα μόνο για τις εκλογές της 21ης Μαΐου 2023, ενώ για τις επερχόμενες εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023, αφορά υπόθεση εργασίας που χρησιμοποιεί τα πρόσφατα όμως δεδομένα της 21ης Μαΐου,  προτρέπω όλους να συμμετάσχουν στις εκλογές, ώστε τα αποτελέσματα των εκλογών να αποτυπώσουν με τη μέγιστη δυνατή προσέγγιση τη βούληση του ελληνικού λαού. Καλή ψήφο.

Του Νίκου Μπασακίδη*

* Ο Νίκος Μπασακίδης, εργάζεται ως καθηγητής πληροφορικής στο 2ο ΕΠΑΛ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ και από το 2007, εκλέγεται με την πλειοψηφία στο δήμο Καλαμάτας. Σήμερα είναι αντιδήμαρχος Καλαμάτας με αρμοδιότητες το Στρατηγικό Σχεδιασμό, τον Τουρισμό, την Κλιματική Αλλαγή και την Ψηφιακή Διακυβέρνηση.