Ευρωεκλογές: Πόσο ευρωπαϊκή είναι η ατζέντα στα κράτη-μέλη;

Ευρωεκλογές: Πόσο ευρωπαϊκή είναι η ατζέντα στα κράτη-μέλη;

Όσο κι αν το διακύβευμα των εκλογών για την ανάδειξη των ευρωβουλευτών είναι ευρωπαϊκό, οι πολίτες πάνε στις κάλπες με το μυαλό σε εγχώρια ζητήματα και οι υποψήφιοι διεξάγουν εκστρατείες με όρους εθνικών εκλογών – Γιατί συμβαίνει αυτό;

Τον Ιούνιο οι πολίτες της Ευρώπης ψηφίζουν για την νέα σύνθεση του Ευρωκοινοβουλίου. 

Σκέφτονται όμως ευρωπαϊκά πάνω από την κάλπη; 

Επίσης, αναφέρονται οι υποψήφιοι σε ευρωπαϊκά θέματα;

«Δεύτερες τη τάξει εθνικές εκλογές»

Ένα χρόνο μετά τις πρώτες ευρωεκλογές το 1979, οι ερευνητές Καρλχάιντς Ράιφ και Χέρμαν Σμιτ περιέγραψαν την ψηφοφορία ως «δεύτερες τη τάξει εθνικές εκλογές». 

Το νόημα ήταν ότι η εν λόγω εκλογική αναμέτρηση δεν έχει πρωτεύουσα σημασία, άρα θα επέτρεπε στις πολιτικές δυνάμεις να διερευνήσουν τη δημοτικότητά τους σε εθνικό επίπεδο, ειδικά εάν λαμβάνουν χώρα στη μέση της προεδρικής θητείας. 

Επιπλέον, οι ερευνητές περιγράφουν τις ευρωπαϊκές εκλογές ως «εθνικές» επειδή οργανώνονται σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες και αντιτίθενται στους εθνικούς υποψηφίους σε εθνικά θέματα. Πράγματι, ο εκλογικός νόμος, η ημέρα ψηφοφορίας και τα όρια ηλικίας για το εκλέγειν και το εκλέγεσαθαι διαφέρουν από το ένα κράτος – μέλος στο άλλο.

Σύμφωνα με τον ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Sciences Po Πασκάλ Περινό, «οι ψηφοφόροι θα ψηφίσουν μάλλον για εγχώρια, οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα, δηλαδή για το ενεργειακό κόστος και τον πληθωρισμό, παρά για ευρωπαϊκά θέματα, είτε πρόκειται για ευρωπαϊκούς θεσμούς, ευρωπαϊκές πολιτικές ή ακόμη και τον πόλεμο στην Ουκρανία».

Ο εξευρωπαϊσμός των ανησυχιών είναι εντονότερος στους εργαζομένους στις υπηρεσίες, στους αποφοίτους πανεπιστημίου και τους πιο εύπορους.

Οι πρόσφατες κρίσεις τόνισαν ακόμη περισσότερο τη δράση που αναλαμβάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Όμως μένει να φανεί αν το γεγονός αυτό θα συμβάλει στον εξευρωπαϊσμό των εκλογών. Κοινές αγορές ιατρικού εξοπλισμού και εμβολίων κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19, υιοθέτηση κυρώσεων κατά της Μόσχας μετά τη μεγάλης κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία… 

Πώς θα πρέπει να επισημανθούν τα ευρωπαϊκά ζητήματα κατά τις εκλογές της 9ης Ιουνίου; Σύμφωνα με τον Μορίς, οι ενέργειες των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων παραμένουν ελάχιστα γνωστές στο ευρύ κοινό. Όπως αναφέρει, «οι ευρωπαϊκοί θεσμοί χρειάζεται να δείξουν ότι αυτή η ευρωπαϊκή δράση όχι μόνο υπάρχει, αλλά είναι και αποτελεσματική. Κι αυτό είναι ακόμη δυσκολότερη όταν πρόκειται για την κοινή γνώμη».

Εθνικές εκλογές

Φέτος, τα ευρωπαϊκά ζητήματα θα μπορούσαν επίσης να επισκιαστούν από εθνικά ζητήματα στις ευρωεκλογές, ενώ η προσοχή πολλών χωρών μονοπωλείται από άλλες εκλογές. 

Στην πραγματικότητα το 2024 στην Ευρωπαϊκή Ένωση πραγματοποιούνται ή έχουν πραγματοποιηθεί 12 εθνικές εκλογικές αναμετρήσεις. Στο Βέλγιο, οι ομοσπονδιακές και περιφερειακές εκλογές διεξάγονται την ίδια ημέρα με τις ευρωεκλογές στις 9 Ιουνίου. Προεδρικές κάλπες στήθηκαν ή θα στηθούν φέτος στη Φινλανδία, τη Σλοβακία, τη Λιθουανία και τη Ρουμανία, ενώ βουλευτικές εκλογές έλαβαν ή θα λάβουν χώρα σε Πορτογαλία, Αυστρία και Κροατία.

Οι ευρωεκλογές θα μπορούσαν επίσης να αποτελέσουν μια ευκαιρία για τα κόμματα που βρίσκονται στην εξουσία ή την αντιπολίτευση να δοκιμάσουν τη δημοτικότητά τους κατά την προετοιμασία για μελλοντικές εκλογές.

Στην Πολωνία, οι κοινοβουλευτικές εκλογές τον Οκτώβριο επέφεραν κυβερνητική αλλαγή μετά την ήττα του υπερσυντηρητικού Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) και τη νίκη του πολιτικού συνασπισμού με επικεφαλής τον Ντόναλντ Τουσκ. «Για το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη, το οποίο ηττήθηκε το φθινόπωρο, είναι επίσης μια ευκαιρία να επιστρέψει στο σωστό δρόμο σε εθνικό επίπεδο», θεωρεί ο Ερίκ Μορίς.

Κάτι παρόμοιο ισχύει και για την Τσεχία, όπου το κόμμα του πρώην πρωθυπουργού Αντρέι Μπάμπις, το οποίο έχασε στις τελευταίες προεδρικές εκλογές, έχει δημοσκοπικό προβάδισμα στις ευρωεκλογές. 

Πηγή: euronews.gr