Αποικίες θαλάσσιας ζωής με υφάλους στον Κυπαρισσιακό


Επιστρέφει η ζωή στη νεκρά θάλασσα
 
Τοποθέτηση τεχνητών υφάλων για να αυξηθεί ο πληθυσμός των ψαριών
 
Επιμέλεια: Αντώνης Πετρόγιαννης
 
Τέσσερις νέες αποικίες θαλάσσιας ζωής πρόκειται να αποκτήσει η Ελλάδα, με την τοποθέτηση τεχνητών υφάλων, μεταξύ άλλων στην περιοχή της Κυπαρισσίας. Το πρόγραμμα που προωθεί το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στοχεύει στην ενίσχυση της αλιείας, καθώς η μέθοδος εγκατάστασης τεχνητών υφάλων έχει ήδη εφαρμοστεί σε πολλές περιοχές της Μεσογείου, αλλά και στη χώρα μας, με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι ύφαλοι θα ποντιστούν μέσα στο 2014.
Όπως σημειώνει το Ινστιτούτο Αλιευτικών Ερευνών, οι τεχνητοί ύφαλοι μπορούν να αυξήσουν εντυπωσιακά τους πληθυσμούς των ψαριών, σε ποσοστό που φτάνει μέχρι και το 400%!
Οι συγκεκριμένες κατασκευές είναι πολύ απλές στην ουσία. Πρόκειται για ειδικά σχεδιασμένους τσιμεντόλιθους, πάνω στους οποίους μπορεί να αναπτυχθεί θαλάσσια βλάστηση, αλλά και οργανισμοί, όπως ανεμώνες, σφουγγάρια και άλλα. Με αυτό τον τρόπο έλκονται οι πληθυσμοί των ψαριών και υποστηρίζεται η ενίσχυσή τους.
Η επιλογή των περιοχών όπου θα εγκατασταθούν οι νέοι τεχνητοί ύφαλοι δεν είναι τυχαία, καθώς η τοποθέτησή τους απαιτεί συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Πρόκειται γι’ αυτές που αποκαλούμε ολιγοζωικές ή «νεκρές» θαλάσσιες περιοχές, με μεγάλες αμμώδεις ή λασπώδεις εκτάσεις, απ’ όπου απουσιάζουν οι φυσικοί βραχώδεις ύφαλοι. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούμε στην ουσία νέες θαλάσσιες αποικίες, που μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά τους πληθυσμούς των αλιέων.
Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι, εκτός από την αύξηση των ιχθυαποθεμάτων, οι τεχνητοί ύφαλοι παρέχουν εξαιρετικά αποτελεσματική προστασία από την παράνομη αλιεία, καθιστώντας αδύνατη τη χρήση βαριών συρόμενων αλιευτικών εργαλείων τα οποία καταστρέφουν κάθε ίχνος ζωής στο πέρασμά τους. Οι τεχνητοί ύφαλοι περιλαμβάνουν δεκάδες τσιμεντένιους κυβόλιθους που δεν επιτρέπουν τη χρήση τέτοιων παράνομων μεθόδων.
Τέλος, επισημαίνεται ότι τα αποτελέσματα από τέτοιου είδους παρεμβάσεις φαίνονται σε βάθος πενταετίας. Όμως, είναι εντυπωσιακά.
Ο πρώτος τεχνητός ύφαλος στη χώρα μας ποντίστηκε το 1999 στο Φανάρι Ροδόπης, στο Θρακικό Πέλαγος. Είναι ο μόνος για τον οποίο υλοποιήθηκε το 5ετές πρόγραμμα παρακολούθησης που θέτει ως όρο η Ε.Ε. για την κοινοτική χρηματοδότηση. «Η αλιεύσιμη βιομάζα αυξήθηκε στην περιοχή πέρα από κάθε προσδοκία, ενώ παρατηρήθηκαν και είδη που πριν δεν υπήρχαν», επισημαίνει ο κ. Αργύρης Καλιανιώτης, διευθυντής του Ινστιτούτου Αλιευτικών Ερευνών του ΕΘΙΑΓΕ.
Όπως ο ίδιος τονίζει, η μέση αύξηση του πληθυσμού των ψαριών ήταν γύρω στο 150%, ενώ για ορισμένα είδη έφτασε ακόμη και το 400%.