ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑ «ΤΡΩΕΙ» ΤΑ ΠΛΑΤΑΝΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
Καμπανάκι κινδύνου για Νέδα και Ταΰγετο
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
Δυσοίωνη είναι η πρόβλεψη των ειδικών επιστημόνων για τα πλατάνια της Μεσσηνίας, τα οποία από το 2003 έχουν προσβληθεί από την ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους.
Μετά από δέκα (10) χρόνια η κατάσταση δεν έχει αλλάξει. Τουναντίον. Επιδεινώνεται, με σοβαρές περιβαλλοντικές συνέπειες. Όπως έγινε γνωστό, η ασθένεια πλήττει περιοχή της Νέδας, αλλά και τμήμα του Ταϋγέτου, στο φαράγγι μεταξύ Λαγού Χάνι και Νέδουσας.
Μάλιστα, όπως δήλωσε στο «Θ» από το Δασοκομείο Αρτεμισίας ο δασοφύλακας Χαράλαμπος Κόκωτος, το πρόβλημα έχει επισημανθεί, ενώ στάλθηκαν δείγματα στο Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών, όπου και διαπιστώθηκε ότι 100 περίπου πλατάνια από την περιοχή έχουν προσβληθεί από τον παραπάνω ιό.
Από την άλλη πλευρά, σε εξέλιξη βρίσκεται η διαδικασία εξακρίβωσης της ασθένειας από την οποία – προφανώς – έχουν προσβληθεί πλατάνια στον ποταμό της Νέδας, τα οποία ξεραίνονται. Σε σχετική ερώτησή μας, από το Δασαρχείο Κυπαρισσίας μάς απάντησαν πως έχει υπάρξει επικοινωνία και συνεργασία και με το διευθυντή Δασών Μεσσηνίας, ενώ ήδη έχουν παρθεί δείγματα από πλατάνια στη Νέδα και έχουν αποσταλεί στον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμο – ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ», στον οποίο έχει συγχωνευθεί πλέον το Νομικό Πρόσωπο του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε). Πλέον αναμένουν τα αποτελέσματα, προκειμένου να λάβουν τα ενδεικνυόμενα μέτρα αντιμετώπισης του προβλήματος και προστασίας των πλατανιών.
Να σημειωθεί ότι το μεταχρωματικό έλκος του πλατάνου είναι η πιο καταστρεπτική ασθένεια δασικών δένδρων που βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή στη χώρα μας.
Τι είναι, όμως, η συγκεκριμένη ασθένεια; Πρόκειται για ιό που προσβάλλει τα πλατάνια και προκαλείται από ένα μικροσκοπικό μύκητα, που ονομάζεται Ceratocystis platani. Το παθογόνο αυτό αναπτύσσεται μέσα στο ξύλο των δένδρων και προσβάλλει τις ρίζες, τον κορμό και τα κλαδιά.
Ο θάνατος των δέντρων που προσβάλλονται είναι αναπόφευκτος. Ο μύκητας έχει τη δυνατότητα να νεκρώσει δένδρα οιουδήποτε μεγέθους και ηλικίας
Με την ανθρώπινη «βοήθεια»
Ο μύκητας εισβάλλει στο δένδρο από πληγές στα κλαδιά, τον κορμό ή τις ρίζες. Συχνός τρόπος διασποράς της ασθένειας είναι με πριόνια, αλυσοπρίονα, τσεκούρια κ.λπ. που έχουν χρησιμοποιηθεί σε προσβεβλημένα δένδρα και στη συνέχεια σε υγιή.
Η ασθένεια μεταδίδεται, επίσης, με σκαπτικά μηχανήματα (μπουλντόζες, εκσκαφείς κ.λπ.) που χρησιμοποιούνται σε περιοχές με προσβολές και στη συνέχεια μεταφέρονται σε άλλες.
Σε κάθε εστία προσβολής, η ασθένεια μεταδίδεται υπογείως από τα προσβεβλημένα δένδρα στα γειτονικά υγιή με την επαφή και αναστόμωση των ριζών τους.
Μέσα στα ποτάμια και τους χείμαρρους τα προσβεβλημένα δένδρα σπάζουν και μεταφέρονται με το νερό, δημιουργώντας νέες εστίες προσβολής.
Μέτρα
Για να προστατευτούν τα πλατάνια, πρέπει να αποφεύγουμε την υλοτομία, την κλάδευση και την με οιονδήποτε τρόπο πλήγωση των δένδρων, ιδιαίτερα σε περιοχές που έχει εντοπιστεί η ασθένεια. Επίσης, να αποφεύγουμε την είσοδο μηχανημάτων και τις πάσης φύσεως χωματουργικές εργασίες σε περιοχές που φύονται πλατάνια.
Τα σκαπτικά μηχανήματα που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν ή έχουν χρησιμοποιηθεί σε περιοχές με πλατάνια θα πρέπει να πλένονται με επιμέλεια και να απολυμαίνονται. Επιπλέον, όλα τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται σε πλατάνια πρέπει να απολυμαίνονται πριν και μετά τη χρήση τους.
