Δημοτικές Ενότητες, Κοινότητες, αλλά και Δημοτικές Αρχές έχουν εκφράσει την επιθυμία να αλλάξουν όνομα, σύμβολο ή ακόμη και να ενταχθούν στις ηρωικές πόλεις.
Όπως επισημαίνει στο CityHub ο γενικός γραμματέας Αυτοδιοίκησης και Αποκέντρωσης του υπουργείου Εσωτερικών, Σάββας Χιονίδης, υπάρχουν αιτήματα κυρίως για αλλαγή ονόματος σε Κοινότητες και Δημοτικές Ενότητες και πολύ πιο σπάνια σε Δήμους.
Έπειτα από αποφάσεις των Τοπικών και Δημοτικών Συμβουλίων, τα αιτήματα εξετάζονται από το Συμβούλιο των Τοπωνυμίων, στο οποίο συμμετέχουν καθηγητές πανεπιστημίων και προεδρεύει ο ίδιος. «Αυτό που, ωστόσο, είναι αδιαπραγμάτευτο είναι η αποκοπή μιας περιοχής από ένα Δήμο. Δεν πρόκειται να γίνουν άλλες αλλαγές στα γεωγραφικά όρια κι αυτό θα αναφέρεται ρητώς και στο νέο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης», σημειώνει ο γενικός γραμματέας, υπογραμμίζοντας πως το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται να συνεδριάσει το Συμβούλιο των Τοπωνυμίων, όπου θα εξεταστούν τα αιτήματα που έχουν συγκεντρωθεί.
Ο ρόλος του Συμβουλίου Τοπωνυμιών και οι νομικοί περιορισμοί
Υπενθυμίζεται πως το Συμβούλιο Τοπωνυμιών συστάθηκε, έχοντας ως αντικείμενο, μεταξύ άλλων, «τη γνωμοδότηση περί μεταβολής των αλλόγλωσσων ή των κρινόμενων ως κακόφωνων ή ακατάλληλων ελληνικών ονομάτων, διοικητικών Περιφερειών, Δήμων, Κοινοτήτων, πόλεων, κωμών, συνοικισμών, ορέων, ποταμών, λιμνών…».
Παρέμβαση ΣτΕ για περιορισμό αυθαιρεσιών στις μετονομασίες
Ωστόσο, όπως έχει κριθεί από το ΣτΕ, κατά την επεξεργασία των πρακτικών έκδοσης των σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων μετονομασίας Δήμων, Δημοτικών Κοινοτήτων, οικισμών και θέσεων, η μετονομασία Δήμου επιτρέπεται πλέον μόνο για εξαιρετικούς λόγους, καθώς κι όταν η ονομασία αυτού γράφεται με εσφαλμένη ορθογραφία, προκειμένου να αποκατασταθεί η ορθή γραφή του.
«Αντιθέτως, η μετονομασία των συνιστώμενων με την προαναφερόμενη νομοθεσία, Δημοτικών Κοινοτήτων, οικισμών και θέσεων είναι δυνατή. Η μετονομασία επιτρέπεται για διάφορους συναφείς με τα προαναφερόμενα κριτήρια λόγους, ήτοι ιστορικούς, φιλολογικούς, λαογραφικούς και γλωσσολογικούς, καθώς κι όταν η ονομασία αυτών αναγράφεται με εσφαλμένη ορθογραφία σε διατάξεις βασικών νομοθετημάτων, προκειμένου να αποκατασταθεί η ορθή γραφή τους και να αρθούν αμφιβολίες ως προς την ακριβή ονομασία τους», αναφέρεται χαρακτηριστικά σε εγκύκλιο του υπουργείου Εσωτερικών.
Αξίζει να σημειωθεί πως η διαδικασία μετονομασίας συντελείται με την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, που εκδίδεται με πρόταση του υπουργού Εσωτερικών, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του Συμβουλίου Τοπωνυμιών, η οποία εκδίδεται ύστερα: α. από πρόταση του Δημοτικού Συμβουλίου, αναφορικά με μετονομασία Δήμου, β. από πρόταση του Δημοτικού Συμβουλίου προκειμένου για ονομασία ή μετονομασία, Δημοτικής Κοινότητας, οικισμού και θέσης.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, η πρόταση για μετονομασία από το Δημοτικό Συμβούλιο πρέπει να αιτιολογείται νομίμως και επαρκώς, προϋπόθεση που εξετάζεται, εκτός από το Συμβούλιο Τοπωνυμιών, και από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
«Συνεπώς, εφιστάται η προσοχή, ούτως ώστε να αποστέλλονται προς το Συμβούλιο Τοπωνυμιών κατά το δυνατόν εμπεριστατωμένες και επαρκώς αιτιολογημένες προτάσεις μετονομασίας, οι οποίες πρέπει να εκφράζουν το συλλογικό όργανο κατά τη στιγμή που συζητείται η αίτησή του στο Συμβούλιο Τοπωνυμίων.
Επί παραδείγματι, έχει κριθεί ότι δε συνιστά επαρκή λόγο μετονομασίας η επίκληση της βούλησης ή επιθυμίας των κατοίκων ή ο χρόνος που επήλθε η ονομασία ή μετονομασία ή η λήψη ονόματος του πολιούχου του οικισμού».
Όπως υπογραμμίζει ο κ. Χιονίδης, υπάρχουν αρκετοί Δήμοι που ζητούν να αλλάξουν το όνομα μιας πλατείας ή ενός δρόμου, την τελική έγκριση για τα αιτήματα αυτά λαμβάνει η Αποκεντρωμένη Διοίκηση. «Την ίδια στιγμή, Δήμοι στέλνουν αιτήματα ακόμη και για αλλαγή – προσθήκη σήματος», τονίζει.
