Έκδοση ψηφίσματος από τη Δημοτική Κοινότητα Καλαμάτας για την επαναλειτουργία του Σιδηρόδρομου Μεσσηνίας
Ομόφωνα ψηφίστηκε στη χθεσινή συνεδρίαση του Συμβουλίου της Δημοτικής Κοινότητας Καλαμάτας η πρόταση ψηφίσματος από τον πρόεδρο Παναγιώτη Λύρα σχετικά με την επαναλειτουργία του σιδηροδρόμου στη Μεσσηνία.
Στην εισήγησή του ο κ. Λύρας ανέφερε μεταξύ άλλων: «Η Καλαμάτα δεν μπορεί να είναι κλιματικά ουδέτερη χωρίς το σιδηρόδρομο. Η επαναλειτουργία του σιδηροδρόμου της Μεσσηνίας δεν είναι πια ζήτημα νοσταλγίας ούτε μια απλή διεκδίκηση τοπικού χαρακτήρα. Είναι ζήτημα ζωτικής σημασίας για την πόλη μας, για το περιβάλλον, για το μέλλον των παιδιών μας. Η Καλαμάτα έχει τη μοναδική τύχη να διαθέτει έναν σιδηροδρομικό διάδρομο που διασχίζει κεντροβαρικά τον αστικό ιστό, φτάνει στην καρδιά της πόλης, συνδέει το Πανεπιστήμιο, το Νοσοκομείο, το Αεροδρόμιο και καταλήγει στη Μεσσήνη. Μια γραμμή που υπάρχει, που ανακαινίστηκε πρόσφατα, που συνοδεύεται από διαθέσιμους συρμούς και μηχανοστάσιο, και που μπορεί να λειτουργήσει άμεσα. Δεν μπορούμε να μιλάμε για βιώσιμη κινητικότητα και για συμμετοχή της Καλαμάτας στο ευρωπαϊκό δίκτυο των κλιματικά ουδέτερων πόλεων έως το 2030, αν αφήνουμε αναξιοποίητο αυτό το συγκριτικό μας πλεονέκτημα.
Ο σιδηρόδρομος είναι το μόνο μέσο που μπορεί να μειώσει δραστικά την εξάρτηση από το ΙΧ, να αποσυμφορήσει το κέντρο, να βελτιώσει την ποιότητα ζωής και να μειώσει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Η επαναλειτουργία του σιδηροδρόμου θα δώσει νέα πνοή στην πόλη με τακτικές και αξιόπιστες μετακινήσεις, θα στηρίξει την παραμονή νέων οικογενειών στα χωριά του κάμπου, με εύκολη πρόσβαση στην Καλαμάτα για εργασία και σπουδές, θα ενισχύσει τον τουρισμό, συνδέοντας το λιμάνι μας με την Αρχαία Μεσσήνη, την Ολυμπία, την Κυπαρισσία, το Ναύπλιο, θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για ένα κέντρο πιο φιλικό σε πεζούς, ποδηλάτες, κατοίκους και επισκέπτες. Η Καλαμάτα χρειάζεται το σιδηρόδρομο, όχι αύριο, αλλά σήμερα. Η πόλη μας, η Μεσσηνία, η Πελοπόννησος, αξίζουν ένα σιδηρόδρομο αντάξιο της ιστορίας και των αναγκών τους».
Στη συνεδρίαση είχε προσκληθεί και παρευρέθη ο πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων του Σιδηρόδρομου Μεσσηνίας, Ηλίας Νταίβις, ως εκπρόσωπος των συμπολιτών που διαχρονικά στηρίζουν εθελοντικά και αγαπάνε την υπόθεση «τρένο» και «σιδηρόδρομος», ο οποίος έκανε την ακόλουθη τοποθέτηση: «Αντίθετα με τους αστικούς μύθους που βρίθουν στην τοπική κοινωνία, η υφιστάμενη σιδηροδρομική υποδομή και το τροχαίο υλικό στην περιοχή της Μεσσηνίας διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση και αυτό επιτρέπει την επαναλειτουργία του τοπικού σιδηροδρομικού δικτύου με μικρό κόστος και σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ο Προαστιακός Σιδηρόδρομος θα συμβάλλει στην κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση του κέντρου της Καλαμάτας και στη βελτίωση της καθημερινότητας των κατοίκων της Μεσσηνίας, ενώ συνιστά βασική προϋπόθεση για την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της συγκοινωνίας και την βιώσιμη κινητικότητα»
Ακολούθησαν τοποθετήσεις από μέλη του Συμβουλίου της Δημοτικής Κοινότητας Καλαμάτας όλες στο ίδιο πλαίσιο υπέρ των πολλαπλών επιδράσεων από την επαναλειτουργία του σιδηροδρόμου στην περιοχή μας, ενώ τονίστηκε η αδικία από τη μη λειτουργία τα τελευταία χρόνια επιπρόσθετα της εγκατάλειψης των γραμμών και των εμβληματικών κτηρίων που στεγάζονταν οι υπηρεσίες του δικτύου.
Ψήφισμα
Το δε ψήφισμα έχει ως εξής:
«Το Συμβούλιο της Δημοτικής Κοινότητας Καλαμάτας, λαμβάνοντας υπόψη:
•Τη μακρά ιστορική παρουσία και προσφορά του σιδηροδρόμου στη Μεσσηνία και στην Καλαμάτα
•Το γεγονός ότι η σιδηροδρομική γραμμή της πόλης παραμένει ενεργό δίκτυο σε προσωρινή αναστολή λειτουργίας, πλήρως ανακαινισμένο και τεχνικά αξιοποιήσιμο
•Τη διαθεσιμότητα τροχαίου υλικού, μηχανοστασίου και υποδομών που επιτρέπουν την άμεση επαναλειτουργία
•Την ένταξη της Καλαμάτας στο ευρωπαϊκό δίκτυο των πόλεων που δεσμεύονται να καταστούν κλιματικά ουδέτερες έως το 2030, διαπιστώνει ότι η επαναλειτουργία του σιδηροδρόμου δεν αποτελεί απλώς ένα συγκοινωνιακό έργο, αλλά μια στρατηγική επιλογή βιώσιμης ανάπτυξης και κλιματικής ουδετερότητας.
Οφέλη για την πόλη της Καλαμάτας
1. Βιώσιμη κινητικότητα: Ο σιδηρόδρομος μπορεί να αποτελέσει τον βασικό κορμό ενός ολοκληρωμένου συστήματος μεταφορών (συνδυαστικά με λεωφορεία, ποδηλατόδρομους, πεζοδρόμους), αποσυμφορώντας το κέντρο της πόλης από την κίνηση ΙΧ.
2. Περιβαλλοντικό όφελος: Κάθε δρομολόγιο τρένου αφαιρεί 40–50 ΙΧ από τους δρόμους, μειώνοντας δραστικά τις εκπομπές ρύπων και το αποτύπωμα άνθρακα.
3. Κοινωνική συνοχή: Ο προαστιακός σιδηρόδρομος θα δώσει τη δυνατότητα σε νέους ανθρώπους να παραμείνουν στα χωριά του νομού, έχοντας καθημερινή και οικονομική πρόσβαση στην Καλαμάτα για εργασία ή σπουδές.
4. Οικονομική ανάπτυξη: Η πόλη θα αποκτήσει άμεση και αξιόπιστη σύνδεση με το Πανεπιστήμιο, το Νοσοκομείο, το Αεροδρόμιο, το Λιμάνι, αλλά και με τουριστικούς προορισμούς (Αρχαία Μεσσήνη, Ολυμπία, Κυπαρισσία).
5. Αναβάθμιση του αστικού χώρου: Η μείωση της κυκλοφορίας των ΙΧ θα επιτρέψει νέες πεζοδρομήσεις, αναπλάσεις και δημιουργία πιο φιλικού δημόσιου χώρου για κατοίκους και επισκέπτες.
Το Συμβούλιο της Δημοτικής Κοινότητας Καλαμάτας:
•Εκφράζει ομόφωνα την απόλυτη στήριξή του στο αίτημα για την άμεση επαναλειτουργία του σιδηροδρόμου Μεσσηνίας
•Καλεί την Πολιτεία, τον ΟΣΕ και όλους τους αρμόδιους φορείς να προχωρήσουν χωρίς άλλη καθυστέρηση σε ενέργειες που θα καταστήσουν εφικτή τη λειτουργία του προαστιακού σιδηροδρόμου Καλαμάτας – Μεσσήνης – Πανεπιστημίου – Αεροδρομίου και την προοδευτική επέκτασή του στην ενδοχώρα
•Ζητά να ενταχθεί η επαναλειτουργία του σιδηροδρόμου στις προτεραιότητες για την κλιματική ουδετερότητα της πόλης μας έως το 2030, με χρηματοδότηση από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους.
Το Συμβούλιο της Δημοτικής Κοινότητας Καλαμάτας δηλώνει ότι θα σταθεί αρωγός και συνδιαμορφωτής σε κάθε πρωτοβουλία που θα επαναφέρει το σιδηρόδρομο στη ζωή της πόλης, αναγνωρίζοντας ότι πρόκειται για έργο στρατηγικής σημασίας που αφορά τις επόμενες γενιές».
Περί της επαναλειτουργίας προαστιακού σιδηροδρόμου Καλαμάτας/Μεσσηνίας
Πολλά με συνδέουν με την πόλη της Καλαμάτας. Η θητεία μου στον ΟΣΕ, πρώτα ως μηχανικός του Δ.Π.Α/ ΤΗΕ, με την επίβλεψη του έργου 300 ΑΣΙΔ (1972), εκ των οποίων τα 150 στο δίκτυο Πελοποννήσου.
Αργότερα η εγκατάσταση της σηματοδότησης στην είσοδο του σταθμού με υλικό από τη σηματοδότηση της κανονικής γραμμής Αθηνών -Οινόης. Επίσης, η συντήρηση της εναέριας τηλεπικοινωνιακής γραμμής (!) που γινόταν από το Β Συνεργείο Εναέριων Γραμμών( με έδρα την Πάτρα) είχε πολλά προβλήματα λόγω των μεγάλων αποστάσεων.
Παράλληλα, ως μέλος της ΔΕ του ΤΕΕ συνέβαλα, όσο μπορούσα, επιστημονικά, αλλά και με υλική βοήθεια στην πληγωμένη πόλη από τον πολύ καταστρεπτικό σεισμό της 13ης/9/1986.
Ο σιδηρόδρομος της Πελοποννήσου ήταν ενεργός με τα τρένα από την Αθήνα 302, 304, 306 μέσω Πατρών και 422, 424, 426… μέσω Τρίπολης. Αντίστοιχα οι επιστροφές ήταν 301, 303, 305… και 423,425,427 από Καλαμάτα.
Αυτό διακόπηκε το 2011 (είχα φύγει από τον ΟΣΕ και το έμαθα από τους τότε εν ενέργεια συναδέλφους). Η γραμμή τέθηκε τότε σε προσωρινή αναστολή λειτουργίας.
Ακολούθησε μια περίοδος νεκρή για το σιδηρόδρομο της Πελοποννήσου (η οποία διαρκεί μέχρι σήμερα).
Όσοι ρομαντικοί φίλοι του σιδηροδρόμου είχαμε απομείνει, γράφαμε για το δίκτυο της Πελοποννήσου που κάποτε λειτουργούσε (προσοχή, σήμερα είναι σε προσωρινή αναστολή).
Προσωπικά εγώ έγραψα επανειλημμένα (Οδοντωτός Σιδηρόδρομος Διακοφτού- Καλαβρύτων, που ευτυχώς λειτουργεί ακόμη, Γέφυρα Μάναρη, Κτήριο Αθήνας Σταθμού Πελοποννήσου, διαδρομές φυσικού κάλλους, επαναλειτουργία μετρικής γραμμής Πελοποννήσου, κτήρια σταθμών Πελοποννήσου).
Για τυχόν ενδιαφερόμενους, όλα είναι δημοσιευμένα στο ECOpress και στην ομάδα μου στο facebook (Επιστημονική δράση σε θέματα τεχνικά, τεχνοοικονομικά και θέματα τεχνολογίας).
Πριν από λίγο καιρό ήρθα σε επαφή με τον Σύλλογο Φίλων Σιδηροδρόμου Μεσσηνίας και έμαθα με μεγάλη ικανοποίηση ότι δραστηριοποιείται για την επαναλειτουργία του προαστιακού σιδηροδρόμου Καλαμάτας/ Μεσσήνης
Αυτό με κάνει να σκεφθώ το εξής: Πριν από λίγο διάστημα (12/7/2025) ένιωσα μεγάλη ικανοποίηση, όταν η UNESCO χαρακτήρισε τον Μινωικό Πολιτισμό ως μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Για το θέμα αυτό έχω αγωνιστεί πολλά χρόνια και είχε ευτυχή (για τον πολιτισμό της χώρας μας) κατάληξη.
Όλα με οδηγούν στο συμπέρασμα (αφού κι εγώ βοηθήσω με όσες δυνάμεις και πείρα διαθέτω) ότι η προσπάθεια του ΣΦΣ Μεσσηνίας θα έχει και αυτή αίσιο τέλος!
Καλή επιτυχία στους φίλους και συναδέλφους του ΣΦΣ Μεσσηνίας!
Δημήτρης Παυλόπουλος
Μηχανολόγος ηλεκτρολόγος, πρώην διευθυντής ΟΣΕ,
πρώην μέλος ΔΕ ΤΕΕ
