Το περασμένο διήμερο 9-10 Οκτωβρίου η γνωστή δασκάλα μουσικής και συγγραφέας Δέσποινα Μπογδάνη-Σουγιούλ φιλοξενήθηκε στην Καλαμάτα και τα Εκπαιδευτήρια Μπουγά, ταξιδεύοντας τους μικρούς μαθητές στον κόσμο της «Μούσικατ», ένα μαγικό κόσμο με πολύ κέφι και τραγουδοπαιχνίδια. Η εγγονή του γνωστού παλιού συνθέτη Μιχαήλ Σουγιούλ είναι ιδιαίτερα δραστήρια και δημιουργική και μοιράζεται με τη σειρά της το δώρο της μουσικής με πολλούς ευφάνταστους τρόπους, πεπεισμένη ότι η Τέχνη σώζει ζωές. Καταφέρνει να ενθουσιάζει μικρούς και μεγάλους σε κάθε της παρουσία, έχοντας χτίσει και στη Μεσσηνία ένα δίκτυο φανατικών φίλων. Παρά το πιεστικό της πρόγραμμα η κα Μπογδάνη-Σουγιούλ μίλησε στο «Θ» για τα βιβλία και τη μουσική, για τον παππού της, για την εμπειρία στα Εκπαιδευτήρια Μπουγά, αλλά και για το νέο εγχείρημα των BOOKISTAS…
-Τι θέση έχει η μουσική στη ζωή σας και πώς μπορεί να προσφέρει στην εκπαίδευση των μαθητών;
Η μαμά μου συνήθιζε πάντα να λέει ότι γεννήθηκα μέσα σε ένα πιάνο. Συχνά κοιτάω τις φωτογραφίες της εποχής εκείνης και με βλέπω να παίζω τριών ετών (με το αυτί φυσικά) όποια μελωδία ήθελες στο πιάνο. Το πρωινό μας ξύπνημα ήταν άριες της Μαρίας Κάλλας, το βράδυ τελείωνε με τον Σακελλάριο, τον Σπάρτακο και την Καλουτά να αυτοσχεδιάζουν στο σαλόνι του σπιτιού μας με τραγούδια του Μιχάλη Σουγιούλ και άλλων συνθετών της εποχής. Πόσο εύκολο είναι κανείς να ξεφύγει από ένα τέτοιο περιβάλλον που έχει ως βασικό του συστατικό τη μουσική; Δύσκολο μου φαίνεται, γιατί η μουσική ήταν για μας ένας τρόπος ζωής, έτσι το βρήκαμε και έτσι μάθαμε να ζούμε κάθε μέρα. Η τέχνη σώζει ζωές και κάθε μορφή τέχνης μπορεί να αποτελέσει ένα πολύ σημαντικό εφόδιο στη ζωή ενός παιδιού, αλλά και ένα πολύ σημαντικό εργαλείο στην εκπαιδευτική πράξη, αφού αποδεδειγμένα πια ξέρουμε ότι με τη διαπλοκή των τεχνών και των μαθημάτων του Αναλυτικού Προγράμματος δημιουργούμε ένα εναλλακτικό περιβάλλον μάθησης, που δημιουργεί ολοκληρωμένες προσωπικότητες με ιδιαίτερες δεξιότητες τόσο σε γνωστικό όσο και σε συναισθηματικό επίπεδο.
-Σε ποιον βαθμό και με ποιους τρόπους επηρέασε την εγγονή του ο γνωστός συνθέτης Μιχαήλ Σουγιούλ και ποια είναι η παρακαταθήκη που κρατάτε;
Τον Μιχάλη Σουγιούλ δεν τον γνώρισα, πέθανε πολλά χρόνια πριν γεννηθώ. Όμως, είτε διαμέσου της μουσικής του, που καθόριζε την καθημερινότητά μας μέσα στο σπίτι, είτε διαμέσου του χαρακτήρα του και του ταλέντου του, που θαρρώ ότι αρκετούς από την οικογένεια καθόρισε, ήταν πάντα παρών. Ήταν ένας βαθιά καλοσυνάτος άνθρωπος, με ευγένεια και συμπόνοια για όλους. Χρόνια μετά το θάνατό του, καθώς οι νέες γενιές τραγουδούν τα τραγούδια του, μπορούμε να δούμε όχι μόνο το τεράστιο ταλέντο του-γιατί ας μην ξεχνάμε ότι ήταν ένας αυτοδίδακτος μουσικός, ο οποίος ενορχήστρωνε και συνέθετε όπως κανένας άλλος- αλλά και τη διαχρονικότητα και την επήρεια στους μετέπειτα συνθέτες, ακόμα και σήμερα. Νομίζω ότι αυτό που κράτησα από εκείνον και τον ευγνωμονώ είναι η αγάπη για τη μουσική που σε όλους μας μεταλαμπάδευσε, την ευκολία με την οποία «φτιάχνουμε» μουσική σε αυτή την οικογένεια, είτε αυτό σημαίνει να γράφουμε, να τραγουδάμε, είτε να παίζουμε διάφορα μουσικά όργανα, είτε να ζούμε βαθιά μέσα στη μουσική. Είναι ό,τι πιο σπουδαίο μάς άφησε φεύγοντας και πραγματικά εμένα με έχει καθορίσει…
-Πώς προέκυψε η αγάπη σας για το παιδικό βιβλίο;
Ξεκίνησα να γράφω από ανάγκη σκαρώνοντας ιστορίες για τους μαθητές μου, προσπαθώντας να τους μιλήσω για γίγαντες της τέχνης και θέματα της μουσικής μέσα στην τάξη. Διάλεξα να εκφραστώ και να επικοινωνήσω μαζί τους με το μόνο τρόπο που ήξερα ότι θα τους προσέλκυε, τα παραμύθια. Δεν άργησε να έρθει η ώρα που οι ιστορίες αυτές απλώθηκαν σε άσπρα χαρτιά και τα χαρτιά πέρασαν στα χέρια των εκδοτών, έγιναν βιβλία και άρχισαν να αλλάζουν χεράκια στο πέρασμα του χρόνου. Από τότε οι τσέπες μου είναι γεμάτες λέξεις που είναι έτοιμες να απλωθούν στα άσπρα μου χαρτιά και να σκαρώσουν νέα παιδικά βιβλία.
-Τι έγινε στα Εκπαιδευτήρια Μπουγά το διήμερο 9-10 Οκτωβρίου και πόσο δεκτικά είναι τα παιδιά;
Από πέρσι προσπαθούμε να βρούμε έναν τρόπο να έρθω στην Καλαμάτα που τόσο αγαπώ και να συναντήσω τα παιδιά των Εκπαιδευτηρίων Μπουγά. Φέτος τα καταφέραμε και φέραμε μέσα στην τάξη τη Μούσικατ, τη μικρή αυτή μάγισσα της μουσικής, που δημιουργεί ένα μύθο γύρω από το όνομά της, με αποτέλεσμα όλα τα παιδιά να μην ξέρουν αν θα τη λατρέψουν ή αν θα πρέπει να τη φοβηθούν. Ένα πλάσμα μαγικό, βγαλμένο με έναν αυτοβιογραφικό τρόπο μέσα από τις ιστορίες της ιστορίας μου, ένα πλάσμα που πατά πότε στο φανταστικό και πότε στο πραγματικό, δημιουργώντας μια μυθοπλασία που κρατά τα παιδιά σε αγωνία μέχρι τέλους. Τελικά, φαίνεται όμως πως κανείς δε φοβάται τη Μούσικατ, αλλά αντιθέτως τη λατρεύει! Κι όλο αυτό μετέτρεψε, λοιπόν, τα Εκπαιδευτήρια Μπουγά σε έναν χώρο γεμάτο τραγούδια, χορούς, παιχνίδια, δημιουργικότητα και φαντασία, που θαρρώ ότι μας απογείωσε όλους και μας αποκάλυψε για μια ακόμη φορά τη δύναμη ενός παιδικού βιβλίου, που μπορεί να κάνει άνω κάτω μία τάξη και να την αλλάξει!
-Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Μια νέα παρέα, μια νέα κοινότητα δημιουργείται, οι περίφημοι BOOKISTAS. Μια κοινότητα που σκοπεύει να φέρει τη μαγεία του παιδικού βιβλίου και των τεχνών έξω από την τάξη – για παιδιά, γονείς, εκπαιδευτικούς και δημιουργούς – και να δείξει ότι κάθε χώρος μπορεί να γίνει σημείο ανακάλυψης, μάθησης και διασκέδασης, δημιουργώντας μια κοινότητα.
Έτσι μικροί και μεγάλοι συναντιούνται στα πιο απίθανα μέρη για να παίξουν με παιδικά βιβλία και να εξερευνήσουν την τέχνη και τον πολιτισμό μέσα από διάφορες μορφές έκφρασης, να φτιάξουν δράσεις και παιχνίδια, να αναζητήσουν άρθρα, ιδέες και εκδηλώσεις, να βολτάρουν παντού διαβάζοντας δυνατά τις αγαπημένες τους ιστορίες και να δημιουργήσουν ισχυρούς δεσμούς με το παιδικό βιβλίο.
Αναζητήστε μας στο Facebook και στο Instagram, καθώς και στο site μας, για να γίνετε κι εσείς… BOOKISTAS!
Λίγα λόγια για τη Δέσποινα Μπογδάνη-Σουγιούλ
Η Δέσποινα Μπογδάνη – Σουγιούλ γεννήθηκε στην Αθήνα το 1967. Σπούδασε πιάνο, μονωδία και ανώτερα θεωρητικά στο Εθνικό Ωδείο. Τελείωσε το διετή μεταπτυχιακό κύκλο σπουδών Carl Orff (Οrff Schulwerk – Επιμόρφωση Σχολή Μωραΐτη) και τους μεταπτυχιακούς κύκλους σπουδών Assessing for understanding, Practical strategies to take your students to higher levels (Harvard University, Graduate School of Education).
Από το 1992 εργάζεται ως καθηγήτρια Μουσικής στο Κολέγιο Αθηνών. Έχει εκπονήσει ερευνητικά προγράμματα με θέμα τη διασύνδεση του μαθήματος της Μουσικής Αγωγής με άλλα μαθήματα του Αναλυτικού Προγράμματος, τη διδασκαλία της Παραδοσιακής Μουσικής στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, την εφαρμογή Αναλυτικών Προγραμμάτων άλλων χωρών κ.ά.
Δημιούργησε και δίδαξε στο Τμήμα Μουσικοκινητικής Αγωγής για παιδιά και στο Τμήμα Μουσικοπαιδαγωγικής Εκπαίδευσης Ενηλίκων στο Ωδείο “Φίλιππος Νάκας”.
Στη συγγραφική της δραστηριότητα περιλαμβάνονται η συμμετοχή στη συγγραφική ομάδα των βιβλίων της Μουσικής Αγωγής για τις τάξεις Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄ Δημοτικού, καθώς και η συγγραφή βιβλίων με θέμα το Σύστημα Orff, τη Μουσική Εκπαίδευση στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και τη διδασκαλία της φλογέρας, καθώς και πολυάριθμα παιδικά βιβλία σε συνεργασία με διάφορους γνωστούς εκδοτικούς οίκους (“Μαρία Κάλλας – Ζώντας μόνο για την τέχνη”, “Δεν είναι δύσκολο να μάθεις φλογέρα “, “…και η παρέα κύκλους κάνει”, “Μαθαίνω μουσική… με αυτοκόλλητα”, “Ο παππούς μου ο γίγαντας”, “Τσέπες γεμάτες λέξεις”, “Με ένα χάρτινο φεγγαράκι …ταξιδεύω”, “Ποιος φοβάται τη Μούσικατ”, το υπό έκδοση “Κόκκινο” κ.ά.).
Στην καλλιτεχνική της δραστηριότητα περιλαμβάνονται η ίδρυση μπάντας κρουστών, η ίδρυση παιδικής ορχήστρας και χορωδίας στο Δημοτικό Σχολείο του Κολεγίου Αθηνών και η δημιουργία παιδικών CDs, όπως «Τα τραγούδια του Τριγωνοψαρούλη», «Βουτιά στο γαλάζιο» Safe Water Sports και πολλά άλλα. Είναι ραδιοφωνική παραγωγός της παιδικής εκπομπής «Τσέπες γεμάτες λέξεις» κάθε Κυριακή πρωί στο ραδιοφωνικό σταθμό Μεταδεύτερο.
Της Χριστίνας Ελευθεράκη
