Η λειτουργία της πύλης για το αρχαιολογικό κτηματολόγιο ξεκίνησε, όπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού, και αφορά στη συστηματική καταγραφή και τεκμηρίωση (αρχαιολογική, διοικητική και γεωχωρική) των ακίνητων μνημείων, των αρχαιολογικών χώρων και ιστορικών τόπων και των ζωνών προστασίας αυτών.
Μέσα από τον ψηφιακό αρχαιολογικό χάρτη που είναι προσβάσιμος από τη διαδικτυακή πύλη στη διεύθυνση arxaiologikoktimatologio.gov.gr, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αντλήσουν εύκολα και γρήγορα πλήρη και έγκυρη πληροφορία για περισσότερα από 18.000 μνημεία, 3.800 αρχαιολογικούς χώρους και ιστορικούς τόπους και 845 ζώνες προστασίας.
Ενημέρωση
Η Πράξη «Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία 2014-2020», με φορέα υλοποίησης τη Διεύθυνση Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων και συνολική δημόσια δαπάνη 2.980.978,38 ευρώ.
Με το έργο αυτό καθίσταται δυνατή η πλήρης εποπτεία, προστασία και διαχείριση των μνημείων και του πολιτιστικού περιβάλλοντος, από το σύνολο των εμπλεκομένων Υπηρεσιών, σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος. Ταυτόχρονα, μέσω της Διαδικτυακής Πύλης παρέχεται η δυνατότητα στους ενδιαφερομένους πολίτες, επαγγελματίες και φορείς του Δημοσίου, να ενημερώνονται για το μνημειακό πλούτο της χώρας, αλλά και για τυχόν δεσμεύσεις και περιορισμούς που υφίστανται βάσει της κείμενης νομοθεσίας σε περιοχές ή ακίνητα ενδιαφέροντός τους.
Ψηφιακό κτηματολόγιο
Οι εγγραφές μπορεί να εμπλουτίζονται ή και να τροποποιούνται με νέα στοιχεία από το Αρχείο της ΔΔΕΑΜ, αλλά και ανάλογα με τις κηρύξεις, οριοθετήσεις, αναοριοθετήσεις που πραγματοποιούν οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Η Πύλη περιλαμβάνει μόνον τους κηρυγμένους και οριοθετημένους αρχαιολογικούς χώρους και ιστορικούς τόπους. Ως εκ τούτου, δε συμπεριλαμβάνονται σε αυτή περιοχές αρχαιολογικής σημασίας για τις οποίες δεν έχουν εκδοθεί πράξεις κήρυξης. Εξάλλου, βάσει του Ν. 3028/2002 «Για την Προστασία των Αρχαιοτήτων και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς εν γένει», η προστασία των μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων που χρονολογούνται μέχρι το 1830 είναι αυτόματη, χωρίς να απαιτείται η δημοσίευση διοικητικής πράξης. Σημειώνεται, επίσης, ότι δεν έχουν δημοσιοποιηθεί στην Πύλη περίπου 4000 ακίνητα χερσαία μνημεία που δεν είναι γεωχωρικά εντοπισμένα. Σε ό,τι αφορά τους ενάλιους αρχαιολογικούς χώρους, παρέχονται επιλεγμένα στοιχεία κυρίως για τους παράκτιους.
Τέλος, δεν περιέχονται στην Πύλη τα χαρακτηρισμένα ως διατηρητέα κτήρια και παραδοσιακοί οικισμοί από άλλα υπουργεία — υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος (πρώην ΥΠΕΚΑ, ΥΠΕΧΩΔΕ, ΥΧΟΠ), πρώην υπουργείο Μακεδονίας Θράκης, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής – παρά μόνον όσα έχουν κηρυχθεί από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Σε δηλώσεις της, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη για το ψηφιακό αρχαιολογικό κτηματολόγιο σημείωσε μεταξύ άλλων: «Μέσω του Αρχαιολογικού Κτηματολογίου το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού θα συμβάλει ενεργά στην ευρύτερη προσπάθεια ολοκλήρωσης του Εθνικού Κτηματολογίου, στη δημιουργία Τράπεζας Γης και σε άλλες συναφείς πλατφόρμες διαχείρισης και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας. Μπορεί, ακόμη, να ανταποκριθεί στις ανάγκες και τις υποχρεώσεις της παροχής άμεσης και δωρεάν πρόσβασης στη δημόσια πληροφορία σύμφωνα με την εθνική και κοινοτική νομοθεσία (Οδηγία INSPIRE, ανοιχτά δεδομένα). Σήμερα κλείνει τυπικά η πρώτη αυτή και κύρια φάση του έργου του Αρχαιολογικού Κτηματολογίου, ωστόσο αυτό σε καμία περίπτωση δεν τελειώνει εδώ. Αντιθέτως, τώρα εισέρχεται στο στάδιο της ωριμότητας και της παραγωγικής λειτουργίας, του συνεχούς εμπλουτισμού και της διεύρυνσης του περιεχομένου και των υπηρεσιών του. Ήδη σχεδιάζονται οι επεκτάσεις και οι συνέργειές του με τα σχεδιαζόμενα έργα συνολικού ψηφιακού μετασχηματισμού και απλοποίησης των διαδικασιών του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού υπό την επιτελική εποπτεία και το συντονισμό του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, καθώς και η οργανική του ενσωμάτωση στην κεντρική πύλη παροχής ψηφιακών υπηρεσιών του Δημοσίου gov.gr».
