Την πρωίαν της παρελθούσης Κυριακής συνήλθε εις συνεδρίασιν το Δημοτικόν Συμβούλιον, παρισταμένων των Νομάρχου κ. Δουζίνα και Δημάρχου κ. Π. Σάλμα.
Βεβαιωθείσης απαρτίας δια της παρουσίας των δημοτικών συμβούλων κ.κ. Μ. Δαζέα, Θ. Μοσχούτη, Βασ. Παλαμάρα, Θ. Δούση, Χρ. Δουράκη, Παναγ. Κοτσέα, Ιω. Καλούλη, Ηλία Τριανταφύλλου και Κ. Χρυσικοπούλου ο πρόεδρος κ. Αλεξάκης εκήρυξε την έναρξιν της συνεδριάσεως χαιρετίσας δι’ ολίγων τον παριστάμενον Νομάρχην και βεβαιώσας ότι το συμβούλιον συνεχίζον ομαλώς πλέον τας εργασίας του θα καταβάλη πάσαν προσπάθειαν προς επίλυσιν των εκκρεμών ζητημάτων και πρόοδον της πόλεως.
Ο λόγος του Δημάρχου
Λαμβάνων ακολούθως τον λόγον ο νέος Δήμαρχος Π. Σάλμας λέγει τα εξής:
Η δίψα της βελτιώσεως των δημοτικών πραγμάτων, η επιθυμία εκείνη την οποίαν πας δημότης και αισθάνεται εν εαυτώ και εκδηλοί, και αφορμής δοθείσης φαίνεται δυσφορών, διότι δεν βλέπει το ταχύτερον ικανοποιουμένην δια της εκπληρώσεως όλων εκείνων των έργων, άτινα εισίν απαραίτητα, και συγχρόνως ανεξάρτητα, ίνα εμφανισθή ο Δήμος, ως τον φανταζόμεθα πάντες και τον επιθυμούμεν, έχει προφανώς την δικαιολογίαν αυτής, εν τω ατομικώ ημών από δημοσίας και πολιτικής απόψεως συμφέροντι, του να ίδωμεν όσον το δυνατόν ταχύτερον και περισσότερον προηγμένην την γενέτειραν ημών πατρίδα, την κοιτίδα ταύτην της προσωπικής πολιτικής ημών ελευθερίας και το λίκνον των πόθων και ελπίδων μας.
Ποικίλα αίτια προάγουσιν ή ελαττώνουν εκάστοτε τας ελπίδας των δημοτών, η άγνοια δε παρά τοις πολλοίς εξ αυτών των οργανικών συνθηκών και εξαρτήσεων, υφ’ ας εκάστοτε εξελίσσεται η ζωή του Δήμου, γεννώσιν ουχί σπανίως, μόνον αντίληψιν των πραγμάτων, ήτις ήκιστα συμβάλλει εις την μόρφωσον υγιών δημοτικών ηθών.
Ηθέλομεν απομακρυνθή πολύ του σκοπού ημών, όστις δεν είναι άλλος, παρά η επιθυμία να εντοπίσωμεν την κοινήν αντίληψιν εις το πεδίον της πραγματικής καταστάσεως των σημερινών του Δήμου δυνάμεων, εάν ησχολούμεθα να εύρωμεν και υποδείξωμεν τις είναι ο τρόπος και ποίον το σύστημα το διοικητικόν υφ’ ο θα ήνθουν πλειότερον οι Δήμοι και θα επιτυγχάνοντο όλα εκείνα τα κοινά αγαθά των οποίων έχουσιν ανάγκην οι δημόται να τα ευρίσκωσι και να τα απολαμβάνωσι προσκείμενα αυτοίς και μη βαρύνοντα την κρατικήν μέριμναν.
Ελπίδες δια το μέλλον
Ασφαλώς συν τω χρόνω δια της εξελίξεως του πολιτειακού συστήματος επί το αποκεντρικώτερον, θα ίδωσι και παρ’ ημίν το πλήρους αυτοδιοικήσεως των δήμων και ο Δήμος θα συμβολίζη την έννοιαν οργανισμού τελείου και αυτάρκους, παρέχοντος εις τα μέλη αυτού πάσαν την οφειλομένην επιμέλειαν και άνεσιν.
Θα ίδωμεν ό,τι και εν τη αμερικανική αντιλήψει περί του Δήμου συμβαίνει, ένθα εις έκαστον Δήμον φυόμενον, τρία κτήρια συγχρόνως ανεγείρονται μαρτυρούντα τον σκοπόν της δημοτικής υποστάσεως, τα κτήρια ταύτα είναι, εν τω Κέντρω μεν η Δημοτική Εκκλησία, το Δημαρχείον και η Δημοτική Τράπεζα.
Η οικονομική κατάστασις του Δήμου
Ως έχουσι νυν παρ’ ημίν τα δημοτικά πράγματα και ιδιαιτέρως και συγκεκριμένως εν τω ημετέρω των Καλαμών Δήμω, είμεθα υποχρεωμένοι να εμφανίσωμεν την πραγματικήν οικονομικήν κατάστασιν αυτού, εξ ης δύνανται να απορρεύσωσι σκέψεις θετικαί και απηλλαγμέναι πάσης υπερβολής, είτε επί το αισιώτερον είτε και αντιθέτως.
Όταν ήρξατο η δημοτική περίοδος την οποίαν εισέτι διανύομεν, η Δημαρχιακή Επιτροπή δια δημοσιευθείσης μακράς αυτής εκθέσεως, έδωκε δι’ αριθμών την εικόνα της οικονομικής ζωής του Δήμου, καθ’ ην τα μεν πάγια και ανεγνωρισμένα χρέη του Δήμου ανήρχοντο τότε εις δραχμάς 800.000, εξ ων δραχμ. 600.000 το προς την Εθνικήν Τράπεζαν χρεωλυτικόν δάνειο, εξπηρετούμενον δια δόσεων εκ δραχμών 39.075 ετησίως, αποσβετέον δε εν έτει 1949, αι δε προς το Δημόσιον οφειλαί του Δήμου εκ καθυστερουμένων και ανανεωθέντων χρεών προηγουμένων χρήσεων, εις δρχ. 173.397,60.
Ετονίσθη δε τότε ότι εκ του ετησίου προϋπολογισμού, όστις δια το έτος 1915 προϋπελογίζετο ως μέλλων να αποφέρη έσοδα μεν δραχμών 356,745, έξοδα δε δρχ. 353,031, η δυνατή εξοικονόμησις, μετά την αφαίρεσιν των νομίμων υποχρεώσεων, και την αφαίρεσιν και των απαραιτήτων δια την διοίκησιν και ενέργειαν στοιχειώδους καθαριότητος και οδοσυντηρήσεως και αγαθοεργών δαπανών, η δυνατή λέγομεν εξοικονόμησις, δεν θα ήτο δυνατόν να υπερβή τας δραχμάς 25.000 ετησίως, όπως διατίθενται εκ του προϋπολογισμού εις εκτέλεσιν δημ. έργων.
Ταύτα δε εάν ομαλώς βαινόντων των πραγμάτων επραγματοποιούντο τα ανωτέρω έσοδα και συνεπώς και αι αντίστοιχοι αναπόφευκτοι δαπάναι. Είναι πασίγνωστον όμως, ότι του πανευρωπαϊκού ή μάλλον παγκοσμίου πολέμου παραταθέντος μέχρις εσχάτων, ου μόνον τα έσοδα ταύτα δεν επετεύχθησαν, αλλά και η εις βάρος του δημοτικού προϋπολογισμού δαπάνη της στοιχειώδους εκπαιδεύσεως δια της υποχρεωτικής αναγραφής των επιδομάτων προς αντίκρυσιν των εκ της καταστάσεως οικονομικών αναγκών των λειτουργών της δημοτικής εκπαιδεύσεως σχεδόν εδιπλασιάσθη, ούτως ώστε η βαρύνουσα τον προϋπολογισμόν δαπάνη δια την δημοτικήν εκπαίδευσιν, ήτις εν έτει 1915 ανήρχετο εις δραχμάς 71.000, ήδη ανέρχεται εις δρχ. περίπου 125.000.
Εστάθη αδύνατον συνεπώς εις τον Δήμον, εξ απολύτου των περιστάσεων αδυναμίας, ου μόνον να εξοικονομήση οιονδήποτε εκ του προϋπολογισμού ποσόν, αλλ’ ουδέ τας νομίμους αυτούς υποχρεώσεις εκπληρώση, ούτως ώστε θα είχε παύση τελείως η δημοτική μηχανή λειτουργούσα, αν μη παρείχετο δυνάμει του νόμου 872 δάνειον εκ δραχμών 200.000 δι’ εξαντλήσεως ήδη, να επικουρήση εις την πλήρωσιν των επιτακτικωτέρων νομίμων υποχρεώσεων και των απαραιτήτων της διοικήσεως και υγιεινής αυτού.
Δημοτικαί πρόσοδοι – μέτρα
Και ήδη μεν διατελούσης νέας ειρηνικής περιόδου ανά τον κόσμον και μετά μείζονος ορμής επαναλαμβανομένων των εισαγωγικών και εξαγωγικών εργασιών, οι πρόσοδοι του Δήμου υπόσχονται αλματώδη αύξησιν και πέραν των 400.000 ετησίως, αφού και κατά το λήγον οσονούπω έτος 1919 τα έσοδα θέλουσι φθάσει τας δραχμάς 300.000, αλλά την τοιαύτην αύξησιν προσβλέπει, έτοιμη να την απορροφήση, η εκ των καθυστερουμένων δια την στοιχειώδη εκπαίδευσιν των ισχνών τελευταίων ετών, ογκωθείσα οφειλή του Δήμου προς το Δημόσιον, ανελθούσα ήδη εις δραχμάς περίπου 400.000.
Δύο τινά λοιπόν εντεδείκνυνται προς εμπέδωσιν βάσεως υπολογισμού χρηματικών πόρων του Δήμου, επιτρεπούσης την ανάληψιν οικονομικών συνδυασμών, εξασφαλιζόντων την εκτέλεσιν καθυστερησάντων δημοτικών έργων. Ταύτα δε είναι: Πρώτον μεν, η οριστική τακτοποίησις των διαφόρων χρεών του Δήμου και απαιτήσεων αυτού, δεύτερον δε, η επιδίωξις όπως η σεβαστή κυβέρνησις αναλάβη το δυσβάστακτον αυτό φορτίον της εκπαιδευτικής δαπάνης, μη καταλογίζη δια του Δημοσίου Ταμείου, όστις είναι και διαχειριστής των δημοτικών προσόδων, συγχρόνως τα ανακύπτοντα εκ του προϋπολογισμού περισσεύματα, εις συμψηφισμόν του εκ της δαπάνης της εκπαιδεύσεως χρέους του Δήμου, και αφήση ταύτα, δίδουσα ούτω τα μέσα εις την ήδη ασφυκτιώσαν πρωτοβουλίαν της Δημοτικής Αρχής προς μελέτην και εκτέλεσιν απαραιτήτων εξωραϊστικών και εξυγιαντικών εν τω Δήμω έργων.
Αισιοδοξία – βελτιώσεις
Μεθ’ όλα ταύτα είμαι αισιοδοξώτατος δια την πρόοδον του Δήμου και θέλω την πεποίθησίν μου ταύτην να μεταδώσω δι’ όλης της δυνάμεως της ψυχής μου και να διαβεβαιώσω πάντας ότι πάσαν κατά δύναμιν θέλω καταβάλει προσπάθειαν, όπως αι λειτουργίαι του Δήμου αναπτυχθώσι μετά της δυνατής ευρυθμίας και τελειότητος, προσέχων, και εις την ενεργειαν καθαριότητος πληρεστέρας, και ευπρεπεστέρας συντηρήσεως των οδών, και παροχήν ικανοποιητικωτέρου φωτισμού, και αγροτικής ασφαλείας ενθαρρυντικωτέρας.
Είμαι βέβαιος, ότι το κυριεύον την ψυχήν πάντων ημών αίσθημα, είναι η επιθυμία, όπως ενώσωμεν τας προσπαθείας και αντιλήψεις μας δια την εξεύρεσιν του καταλληλοτέρου τρόπου ρυθμίσεως των δημοτικών υποθέσεων, ότι δε ουδεμία άλλη σκέψις θέλει παρεμβληθή διαβάλλουσα την τοιαύτην προσπάθειαν, ήτις εφεξής ενιαία και αδιαίρετος θέλει παραμείνη προς την αυτήν κατεύθυνσιν, αδιαφόρως προς την δυνατήν εκάστοτε αντίθεσιν των γραμμών, επί της ελευθέρας μάλιστα συζητήσεως των οποίων στηρίζω τας καλλιτέρας ελπίδας μου περί της λήψεως των ορθοτέρων και λυσιτελεστέρων αποφάσεων.
Είμεθα υποχρεωμένοι παρακολουθούντες και αντιλαμβανόμενοι το κοινόν αίσθημα, να διατρανώσωμεν την ακλόνητον πίστιν μας προς την πρόοδον του Δήμου, δι’ εκδηλώσεως συμπνοίας και φιλεργίας, αίτινες υπό την ένθερμον και έγκυρον αρωγήν της προϊσταμένης Δοικητικής Αρχής, ης ο αντιπρόσωπος Νομάρχης μας τιμά δια της παρουσίας του, και τοσούτον μας ενεθάρρυνε δια των δηλώσεών του, και μας υποχρέωσε δια της ευγενούς προθυμίας του, όπως συνδράμη το έργον μας, εφ’ ω και εκφράζει αυτώ την ευγνωμοσύνην και της Δημοτικής Αρχής και του Δήμου, θέλουσι μας δώσει διέξοδον εκ των παρουσών δυσχερειών και θέλουσιν αποτελεσματικώς χειραγωγήσει και την παρούσαν εφήμερον Δημοτικήν Αρχήν και την μέλλουσαν αιρετήν τοιαύτην προς εκτέλεσιν όλων των έργων και των δημοτικών αναγκών των οποίων η εκπλήρωσις αποτελεί το όνειρον και το πρόγραμμα παντός φιλοπόλιδος.
Ο λόγος του Νομάρχη
Ο Νομάρχης είπεν, ότι η παρουσία του, δεν πρέπει να θεωρηθή ως επέμβασις εις τα του Δήμου της διοικητικής αρχής καθόσον οι Δήμοι αυτοδιοικούνται, αλλ’ ως εκδήλωσις επιθυμίας όπως εκ μιας αρμονικής συνεργασίας προοδεύση ο Δήμος και πραγματοποιηθούν όλα εκείνα τα έργα, ων η πόλις έχει ανάγκην.
Επί του ζητήματος τούτου, είπεν ο Νομάρχης, ο Δήμαρχος και το δημοτικόν συμβούλιον θέλουσιν εύρη πρόθυμον την Διοικητικήν Αρχήν. Περαίνων συνέστησεν όπως παύση η αντίθεσις την οποίαν εδημιούργησεν εν τω συμβουλίω η νευρικότης των περιστάσεων και ηυχήθη δια τον Δήμον τα βέλτιστα.
Προσέθηκεν ολίγα τινά ο κ. Δαζέας ειπών ότι πρέπει να ριφθή εις λήθην το παρελθόν υποστηριζομένης της καθεστηκυίας αρχής και την μεσημβρίαν ελύθη η συνεδρίασις.
