Ραφτόπουλο: Ζωή, παραγωγή, παράδοση στο Παλαιό Ελαιοτριβείο – Λαογραφικό Μουσείο

Ραφτόπουλο: Ζωή, παραγωγή, παράδοση στο Παλαιό Ελαιοτριβείο – Λαογραφικό Μουσείο

Αιτήματα κατοίκων για το δρόμο και γεφύρι στις “Δάφνες”

Οι κοπιώδεις προσπάθειες δεκαπέντε ετών του δραστήριου Συλλόγου των Απανταχού Ραφτοπουλαίων ανταμείφθηκαν ηθικά με τη συμμετοχή κόσμου, πολιτικών, αυτοδιοικητικών, εκπροσώπων φορέων, τη Δευτέρα το απόγευμα στα εγκαίνια του Παλαιού Ελαιοτριβείου στη “Βουλιαγμένη” ως Λαογραφικού Μουσείου αναδεικνύοντας την καθημερινή ζωή, την αγροτική παραγωγή και την πολιτιστική παράδοση αλλοτινών εποχών! Τότε που μπορεί μεν να υπήρχαν δυσκολίες και αντιξοότητες αλλά το Ραφτόπουλο άκμαζε, παρήγαγε, ζούσε και μεγαλουργούσε όντας Κεφαλοχώρι ζηλευτό με σχολεία, υπηρεσίες και καταστήματα της εποχής αλλά και κόσμο!

Η αγάπη για το Ραφτόπουλο, όχι μόνο κρατά άσβεστη στην ψυχή των απανταχού Ραφτοπουλαίων τη διαρκή τους έγνοια για το χωριό αλλά, φουντώνει περαιτέρω την ισχυρή τους βούληση για διαφύλαξη και ανάδειξη του ιστορικού, λαογραφικού, πολιτιστικού πλούτου των ανθρώπων του μόχθου, της παραγωγής, της προσφοράς στο διάβα της ιστορικής διαδρομής της Κοινότητας, και παράλληλα δυναμώνει τη φωνή τους διεκδικώντας οδικό δίκτυο ασφαλές και υποδομές για μια καλύτερη προοπτική.

Την ακολουθία του Αγιασμού των εγκαινίων του Παλαιού Ελαιοτριβείου – Λαογραφικού Μουσείου τέλεσε ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Τριφυλίας και  Ολυμπίας, κ. Χρυσόστομος, δίδοντας πατρικές ευχές και ευλογίες. Η αν. προϊσταμένη της Κοινωφελούς Επιχείρησης δήμου Τριφυλίας (Κ.Ε.Π.Π.Α.ΠΕ.ΔΗ.Τ.), Φωτεινή Στυλιανού, εισαγωγικά τόνισε πως «απόψε μας έφερε εδώ ένα στοιχείο κοινό για όλη την Τριφυλία. Το ιερό δέντρο της ελιάς και ο καρπός του…».

Χαιρετισμοί

Χαιρετισμό απηύθυναν οι βουλευτές Μεσσηνίας της Ν.Δ., Μίλτος Χρυσομάλλης και Περικλής Μαντάς, οι οποίοι εξήραν τη δημιουργική δράση, το έργο του Συλλόγου Απανταχού Ραφτοπουλαίων και την πρωτοβουλία τους για την αναστήλωση του Παλαιού Ελαιοτριβείου για τη λειτουργία του ως Λαογραφικού Μουσείου. Ο δήμαρχος Τριφυλίας, Γεώργιος Λεβεντάκης, σημείωσε, μεταξύ άλλων, πως όταν ο πρόεδρος του είπε για την προσπάθεια, την αγκάλιασαν γιατί τέτοιες προσπάθειες κρατούν ζωντανή την παράδοση και την αγάπη για τον τόπο.

Ο τέως Περιφερειάρχης Πέτρος Τατούλης, τόνισε με έμφαση πως «ο πολιτισμός δεν μπορεί να είναι τίποτε άλλο παρά η άμεση εμπλοκή του ίδιου του λαού. Χωρίς το αίσθημα του λαϊκού πολιτισμού δεν υπάρχει πολιτισμός. Ο πολιτισμός της ελίτ είναι ο πολιτισμός που δημιουργεί υπερκέρδη ως επάγγελμα, εκφράζει το λαό αλλά δεν είναι η ψυχή του λαού. Αυτό εδώ όμως (σ.σ. το Παλαιό Ελαιοτριβείο – Λαογραφικό Μουσείο) είναι η ψυχή του λαού» εκφράζοντας θερμά συγχαρητήρια σε όσους συνήργησαν για να γίνει αυτό το έργο. Ο διευθυντής της ΔΑΟΚ Τριφυλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, αφού σημείωσε πως και ο ίδιος είναι Ραφτοπουλαίος από τη μητέρα του, αναφέρθηκε στην εύφορη γη, την αγροτική παραγωγή και το ποιοτικό λάδι του Ραφτόπουλου.

Ο πρόεδρος του Συλλόγου Απανταχού Ραφτοπουλαίων, Αναστάσιος Γυφτάκης, αφού καλωσόρισε και ευχαρίστησε τους συμμετέχοντες, αναφέρθηκε στο κτίριο του ελαιοτριβείου, που ανεγέρθηκε από τους κατοίκους περί τα τέλη του 19ου αιώνα, σημείωσε ότι το Ραφτόπουλο είχε τη μεγαλύτερη παραγωγή ελαιολάδου στην περιοχή και γι’ αυτό υπήρχαν 4 – 5 ελαιοτριβεία, παρουσίασε τον τρόπο παραγωγής, προσθέτοντας πως «ταυτόχρονα, ο χώρος αυτός, που αποτελούσε ανέκαθεν τόπο συνάντησης των προγόνων μας, γνωστός ως οι πηγές της “Βουλιαγμένης”, έμελλε να αναδειχθεί σε πλατεία του χωριού…». Ο ίδιος πρόσθεσε: «Το παραδοσιακό ελαιοτριβείο με τις μυλόπετρες – λιθάρια, έχει εκλείψει από τη σύγχρονή παραγωγή ελαιόλαδου.

Η βίαιη αστικοποίηση είχε ως αποτέλεσμα την ερημοποίηση της υπαίθρου. Το χωριό μας που άλλοτε αριθμούσε 700 και παραπάνω κατοίκους έφτασε σήμερα να αριθμεί μερικές δεκάδες. Όλα τα παραπάνω καθώς και η φθορά του χρόνου άφησαν ανεξίτηλο το σημάδι τους στο κτήριο του ελαιοτριβείου και τον περιβάλλοντα χώρο. Ο Σύλλογός μας δεν θα μπορούσε να παραμείνει αδιάφορος. Έλαβε λοιπόν την πρωτοβουλία πριν από 15 έτη και ξεκίνησε όλες τις απαραίτητες διαδικασίες που χρειάζονταν για να αναστηλώσει το εγκαταλελειμμένο και ερειπωμένο κτίριο του παλιού ελαιοτριβείου και να το “δωρίσει” στον Δήμο μας εν είδει “Ιστορικού Λαογραφικού Μουσείου”. Με δαπάνες του Συλλόγου από τις εισφορές και δωρεές των συγχωριανών μας, που  νοιάζονται για τον τόπο μας και τη διατήρηση της παράδοσης, καταφέραμε με μεγάλη θέληση, επιμονή και υπομονή, δίχως την παραμικρή οικονομική – κρατική υποστήριξη, παρά μόνον με συλλογική προσπάθεια και προσφορά, να ολοκληρώσουμε την υλοποίηση του έργου που σήμερα σας παρουσιάζουμε.

Ο Σύλλογος δεν αρκέστηκε μόνο σε αυτό. Δεν άφησε την φθορά του χρόνου να σαρώσει το πλούσιο πολιτιστικό απόθεμα του χωριού. Με επιμέλεια και ευθύνη του Δ.Σ. του Συλλόγου, συντηρήθηκαν όλα τα μηχανήματα του ελαιοτριβείου. Έπειτα απευθυνθήκαμε στους συγχωριανούς μας οι οποίοι ανταποκρίθηκαν με ιδιαίτερη χαρά και δώρισαν τα παλιά προσωπικά τους αντικείμενα που χρησιμοποιούσαν την εποχή εκείνη στις καθημερινές οικιακές και αγροτικές δραστηριότητες. Τα συντηρήσαμε με μεγάλη προσοχή και φροντίδα και αποτελούν πλέον εκθέματα του Μουσείου μας. Στα υλικά αντικείμενα που συγκεντρώθηκαν στο χώρο, βρίσκεται η μνήμη ενός τόπου παραγωγής, της ζωής και της ιστορικής διαδρομής του χωριού. Ο Σύλλογός μας, επίσης, συνέχισε τις εργασίες για τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου και  την ανάδειξη των πηγών και θα εντείνει τις προσπάθειές του για την αποπεράτωση του έργου. Απώτερος στόχος της πρωτοβουλίας μας είναι ο χώρος αυτός να αποτελέσει ένα Λαογραφικό Μουσείο, ένα μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς, μέσω του οποίου θα παραμείνει ζωντανή η λαϊκή μας παράδοση.

Ευχόμαστε το παλαιό ελαιοτριβείο να αναδειχθεί σε σημείο αναφοράς για τους νέους ανθρώπους και τους επισκέπτες της περιοχής μας. Μια σύνδεση με το παρελθόν των προγόνων μας, ένας τόπος συνάντησης όπως άλλοτε…». Παίρνοντας το λόγο, ο κ. Λεβεντάκης υποσχέθηκε ενώπιον θρησκευτικής και πολιτικής ηγεσίας ότι το Σεπτέμβριο ο πρόεδρος του Συλλόγου θα πάει στο δημαρχείο, θα πάρει μηχανικό της Τ.Υ., θα κάνει το σχέδιο για τον περιβάλλοντα χώρο «και η δαπάνη που θα γίνει εδώ πλακόστρωση και όλα, είναι προσωπικά δική μου. Θα την πληρώσω εγώ». Ακολούθως απένειμε τιμητική πλακέτα στο πρόεδρο και το Δ.Σ. του Συλλόγου. Ο τέως πρόεδρος και νυν γραμματέας του Συλλόγου, Γιώργος Χριστόπουλος, ζήτησε «συγγνώμη από τους εκπροσώπους της εξουσίας, βουλευτές, δημάρχους και λοιπά, που σπάσαν τ’ αυτοκίνητά τους να ’ρθουν στο χωριό μας…», θέτοντας το διαρκές αίτημα για το δρόμο, ενώ κάτοικοι προσέθεσαν και το αίτημα για γεφύρι στις “Δάφνες”.

Δήμαρχος και πρόεδρος έκοψαν την κορδέλα και μαζί με τους κατοίκους περιηγήθηκαν στο Λαογραφικό Μουσείο με τα εκθέματα, ενώ σε όλους προσφέρθηκε κέρασμα από τις γυναίκες του χωριού. Στην εκδήλωση συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος της Κοινότητας, Γεώργιος Μανωλόπουλος, ο οποίος συνέδραμε και με προσωπική εργασία στο έργο του Μουσείου, οι αντιδήμαρχοι Αντώνιος Βλάχος, Σωτήριος Μπακούρος και Μαρία Παναγοπούλου, η επικεφαλής της παράταξης «ΤΡΙΦΥΛΙΑ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΡΙΑ», Χάιδω Παναγιωτοπούλου, με τον δημοτικό της σύμβουλο της Δ.Ε. Τριπύλης, Θεόδωρο Αντωνόπουλο και η περιφερειακή σύμβουλος, Αντωνία Μπούζα. Στη συνέχεια της βραδιάς κάτοικοι αλλά και επισκέπτες δροσίστηκαν με κρυστάλλινο νερό στα Κανάλια και έζησαν όμορφη εμπειρία για το φαγητό τους στο “Μύλο του Αυγέρη”!

Του Ηλία Γιαννόπουλου