Γιατί το Υπουργείο Οικονομικών μεταθέτει για αργότερα νέα μέτρα στήριξης

Γιατί το Υπουργείο Οικονομικών μεταθέτει για αργότερα νέα μέτρα στήριξης

Το ενδεχόμενο μιας νέας εκτίναξης των τιμών του φυσικού αερίου όταν οι θερμοκρασίες γίνουν χειμερινές, σε συνδυασμό με την ανάγκη επίτευξης των καλύτερων δυνατών δημοσιονομικών στόχων για φέτος, είναι αυτό που κάνει τον “σκληρό πυρήνα” του οικονομικού επιτελείου να αποφεύγει τη συζήτηση για νέα μέτρα στήριξης.

Η εντύπωση ότι οι τιμές του φυσικού αερίου υποχώρησαν σημαντικά τις τελευταίες ημέρες, στα 99 ευρώ από 122 ευρώ η μεγαβατώρα στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, επειδή διεξάγονται διαδοχικές (άκαρπες έως τώρα) διαβουλεύσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για μια λύση που θα συγκρατεί τις τιμές του φυσικού αερίου, είναι μάλλον υπερβολή. Η αλήθεια είναι ότι, εκτός από την Ελλάδα όπου στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας απολαμβάνουμε θερμοκρασίες πάνω από 20 βαθμούς Κελσίου, και η Βόρεια Ευρώπη ζει μια δεύτερη άνοιξη. Οι θερμοκρασίες σε Βερολίνο, Βρυξέλλες, Παρίσι, Ρώμη, είναι ακόμη πολύ υψηλές για την εποχή. Η καθυστέρηση του χειμώνα έχει αναβάλει και την κορύφωση της ζήτησης για φυσικό αέριο και άρα και μιας νέας πίεσης στις τιμές των ενεργειακών προϊόντων.

Με αυτήν τη σκέψη, το οικονομικό επιτελείο περιμένει να δει την κατανάλωση -και τις τιμές- σε πραγματικές χειμερινές συνθήκες, πριν ανοίξει ξανά το θέμα για νέα μέτρα στήριξης. 

Αναφορικά με τα μέτρα που ήρθαν στη δημοσιότητα τις τελευταίες ημέρες, όπως μια νέα οριζόντια επιδότηση στα καύσιμα (fuel pass 3) και ίσχυσε από τον Απρίλιο μέχρι και τον Σεπτέμβριο, κρίθηκε ότι το μέτρο είναι υπερβολικά “οριζόντιο” για να επαναληφθεί για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο. Τούτο, με δεδομένο ότι οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης συμφώνησαν από το Eurogroup του Σεπτεμβρίου ότι θα ενισχύονται μόνο οι οικονομικά ευάλωτοι για να αντεπεξέλθουν στις συνέπειες της ενεργειακής κρίσης. 

Σε ό,τι αφορά την επαναφορά της επιδότησης στην αντλία του πετρελαίου κίνησης, η οποία είχε σχεδόν προαναγγελθεί από κορυφαία κυβερνητικά στελέχη τις προηγούμενες μέρες, φαίνεται ότι και αυτό το μέτρο θα πρέπει να περιμένει μέχρι τη στιγμή που η τιμή του αργού παρουσιάσει κάποια σημάδια σταθεροποίησης. Τούτο με δεδομένο ότι ούτως ή άλλως το κέρδος στον πληθωρισμό όσο εφαρμόζονταν, παρά τις προσδοκίες ήταν πολύ μικρό. 

Οι συστάσεις των θεσμών 

Ένας ακόμη λόγος του δισταγμού του οικονομικού επιτελείου για νέα και μάλιστα οριζόντια μέτρα στήριξης είναι και οι παρατηρήσεις των θεσμών κατά την πρώτη αξιολόγηση μετά το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας. Οι εκπρόσωποι των θεσμών επεσήμαναν το γεγονός ότι η Ελλάδα καλώς στήριξε την οικονομία με ένα ποσό που θα ξεπεράσει τα 13 δισ. ευρώ για φέτος, που κατατάσσει τη χώρα μας στην πρώτη θέση εντός της ΕΕ σε ό,τι αφορά τα πακέτα στήριξης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Ωστόσο παρατήρησαν ότι πολλά από τα μέτρα δεν ήταν “στοχευμένα” αλλά οριζόντια και δεν είχαν ρήτρα εξοικονόμησης ενέργειας. Γι’ αυτό, καλό θα είναι να μην επαναληφθούν ως έχουν αλλά να δώσουν έμφαση στους οικονομικά ευάλωτους. 

Έτσι, προς το παρόν, το υπουργείο Οικονομικών επικεντρώνεται στην εφαρμογή των μέτρων ύψους 1,1 δισ. ευρώ που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ για το υπόλοιπο του 2022, δηλαδή το αυξημένο στα 300 εκατ. ευρώ επίδομα θέρμανσης και την επιδότηση κατά 25 λεπτά στην αντλία για το πετρέλαιο θέρμανσης, για 1,3 εκατομμύρια νοικοκυριά, τη δεύτερη επιταγή ακρίβειας και τις επιδοτήσεις για ζωοτροφές και λιπάσματα. 

Το έλλειμμα 

Σε δημοσιονομικό επίπεδο, ο στόχος είναι να μειωθεί όσο είναι δυνατό το πρωτογενές έλλειμμα για φέτος. Το προσχέδιο του προϋπολογισμού προβλέπει για φέτος πρωτογενές έλλειμμα 1,7% του ΑΕΠ. Στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού, όπου ο ρυθμός ανάπτυξης θα αναθεωρηθεί στο 6%, το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι ακόμη χαμηλότερο, στο 1,4%-1,5% του ΑΕΠ.

Το πραγματικό στοίχημα όμως είναι να επιτευχθεί ο στόχος για πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ (ή και μεγαλύτερο) για το 2023. Η επίτευξη του στόχου θα κριθεί και από το πόσο καλά θα κλείσει η φετινή χρονιά.

Πηγή: capital.gr