Κώστας Χαλκιάς: “Ήμασταν υποχρεωμένοι να φέρουμε το έργο στην Καλαμάτα, που ήταν σαν να γράφτηκε… αύριο”
Πέντε φορές την εβδομάδα (εκτός Δευτέρας, Τρίτης) μέχρι τις 19 Μαρτίου, στο Πνευματικό Κέντρο Καλαμάτας, το θεατρικό «Ψηλά απ’ τη γέφυρα» δεν πρέπει να χάσουν την ευκαιρία να το δουν… όλοι, κι αυτό μάλλον θα συμβεί σε μεγάλο βαθμό, αφού σε όλες τις παραστάσεις, ακόμη και κατά τις εργάσιμες μέρες, ο κόσμος είναι πολύς.
Το θεατρόφιλο κοινό στην περιοχή μας είναι μεγάλο και απαιτητικό και υπάρχει ένας καλός «κυκλικός» λόγος γι’ αυτό, αφού παλιότερα το ΔΗΠΕΘΕΚ και στη συνέχεια οι -μάλλον πολλοί για τα τοπικά δεδομένα- ερασιτεχνικοί θίασοι έχουν ανεβάσει ψηλά τον πήχη και έχουν καλλιεργήσει υψηλές προσδοκίες, προσφέροντας εδώ και δεκαετίες άρτια και υψηλού επιπέδου στην εκτέλεση «ψαγμένα» έργα.
Ερασιτεχνικό σχήμα με χαρακτηριστικά επαγγελματικού είναι και η Θεατρική Διαδρομή και πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, αφού η αγάπη όλων των μελών για το θέατρο μετουσιώνεται πάνω στη σκηνή με την καθοδήγηση του πολύπειρου σκηνοθέτη και θεατρανθρώπου Κώστα Χαλκιά. Όλα αυτά αποτυπώνονται και στην ενσάρκωση του «Ψηλά απ’ τη γέφυρα» του Άρθουρ Μίλερ, το οποίο το «Θ» είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει, με μικρούς δισταγμούς για ενδεχόμενο «βαρύ» κλίμα, που διαλύθηκαν στο τέλος με μια ανακουφιστική κάθαρση.
Πραγματικά «δυνατό» κείμενο, κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον οδεύοντας σταδιακά προς την κορύφωση, χωρίς να συνειδητοποιείς πώς περνούν δύο ώρες. Η ροή της πλοκής, η μουσική, οι φωτισμοί, όλοι ανεξαιρέτως οι ηθοποιοί δικαιώνουν το αποτέλεσμα και την πολλή δουλειά που φαίνεται να υπάρχει από πίσω, με τους συντελεστές να κερδίζουν στο τέλος το αβίαστο θερμό χειροκρότημα και την ευγνωμοσύνη για τη γόνιμη βραδιά μέθεξης και πολιτισμού.
Όπως το «Ήταν όλοι τους παιδιά μου» που παίχθηκε πέρυσι με μεγάλη επιτυχία στη Μεσσήνη (από το Θεατρικό Εργαστήρι), το λίγο μεταγενέστερο αυτό έργο του Μίλερ ξαφνιάζει με την επικαιρότητά του, πέρα από τη διαχρονική του αξία, πάνω στα ηθικά ζητήματα. Βασισμένο σε αληθινή ιστορία το «Ψηλά απ’ τη γέφυρα» (και όχι κάτω από τη γέφυρα, όπως ίσως παραπέμπουν κάποιοι συνειρμοί) αποκαλύπτει έναν παράλληλο κόσμο, όπου έριξε το βλέμμα του τη δεκαετία του ‘50 ο κορυφαίος Αμερικανός συγγραφέας στις φτωχογειτονιές των λιμενεργατών κάτω από τη γέφυρα του Μπρούκλιν.
Ο σκηνοθέτης της συγκεκριμένης παραγωγής της Θεατρικής Διαδρομής, Κώστας Χαλκιάς, αναφέρει σχετικά: «Το έργο είναι σαν να γράφτηκε… αύριο σε σχέση και με αυτό το περιβόητο me too και την ενδοοικογενειακή βία. Παράλληλα, υπάρχει και μια βαθιά κοινωνικοπολιτική διάσταση, το αθέατο κείμενο όπως λέμε. Είναι η περιβόητη περίοδος του Μακαρθισμού, οπότε και επικρατεί μια υστερία απέναντι στους αριστερούς της Αμερικής (σ.σ. η κατάδοση δεν αφορά αριστερούς, αλλά Ιταλούς λαθρομετανάστες). Μάλιστα, την περίοδο εκείνη ήταν πολύ φίλοι ο Άρθουρ Μίλερ με τον Ηλία Καζάν, ο οποίος ενέδωσε στην επιτροπή Μακάρθι και κατέδωσε συνεργάτες και φίλους -κάτι που δεν έκανε ο Μίλερ και διακόψανε τις σχέσεις τους.
Το έργο έχει, λοιπόν, και μια κωδικοποιημένη συμβολικότητα σε αντιθετική σχέση και με το οσκαρικό “Λιμάνι της αγωνίας” με τον Μάρλον Μπράντο, που σκηνοθέτησε ο Καζάν».
Σε άμεση σχέση με την αρχαία ελληνική τραγωδία, καθώς, μεταξύ άλλων, έπαιξε 24 φορές στην Επίδαυρο, με το Θέατρο Τέχνης, το Εθνικό Θέατρο και το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, ο κ. Χαλκιάς εξηγεί για την επιλογή του έργου: «Όλη αυτή η διαδρομή μού καθόρισε πολύ την άποψή μου για τη συγκεκριμένη παράσταση, η οποία είναι ένα σύγχρονο παγκόσμιο δράμα που κάνει εδώ και 70 χρόνια μια παγκόσμια καριέρα με συνεχόμενες επιτυχίες.
Αυτή τη στιγμή παίζεται στην Αθήνα με sold out εισιτήρια, επίσης πρόσφατα παίχθηκε στο εθνικό αγγλικό θέατρο με μεγάλους πρωταγωνιστές. Κατά κάποιον τρόπο υποχρεωθήκαμε να φέρουμε κοντά στο θεατρόφιλο κοινό αυτό το συγκεκριμένο θεατρικό έργο».
Το σημείωμά του σκηνοθέτη για την παράσταση
Εκτενέστερα o κ. Χαλκιάς στο φυλλάδιο του προγράμματος για την παράσταση αναφέρει: «Η σκηνική μου άποψη για το έργο του Άρθουρ Μίλλερ “Ψηλά από τη Γέφυρα” καθορίσθηκε από μια δήλωσή του, ότι είναι το πιο κοντινό του έργο προς το Αρχαίο Ελληνικό Δράμα. Ο κεντρικός του ήρωας Έντυ Καρμπόνε, αναλογικά και αντίστοιχα, λόγω της ανεπίστρεπτης πορείας της ειμαρμένης του προς τον όλεθρο και την καταστροφή, παρομοιάζεται δραματουργικά με έναν ήρωα σαν τον Άμλετ, σαν τον Οιδίποδα, σαν τον Βασιλιά Ληρ. Ήρωες που δεν κατάφεραν να αποτρέψουν και να αλλάξουν τη μοίρα τους! Αυτό που εκτοξεύει σκηνικά την υποκριτική εξέλιξη των ρόλων αυτών είναι το προδιαγεγραμμένο, και εκ των προτέρων “επιλεγμένο” φινάλε όχι μόνο του ρόλου, αλλά και συνολικά του Δράματος. Με λίγα λόγια, τα δραματουργικά σκηνικά μεγέθη εκρήγνυνται ως μια βραδυφλεγής βόμβα, με το φυτίλι της να έχει ανάψει πολύ πιο πριν από την έναρξη της παράστασης. Η μεθοδευμένη διαδικασία για την πορεία της έκρηξης αυτής καθορίζει την ποιότητα της παράστασης.
Όταν αντιληφθείς το σκοτάδι – χάος και το φως να συγκρούονται ή να προχωρούν παράλληλα στην κόψη του ξυραφιού των ανθρωπίνων πράξεων, μοιραία κι αναγκαστικά πρέπει να έχεις τη δυνατότητα επιλογής, να αντέξεις μέχρι τη στιγμή που μια χαοτική τρύπα θα σε ρουφήξει ως αποτέλεσμα της “ελαφράς” εξάρτησης από τις αρχικές συνθήκες.
Κύριος στόχος μας πρέπει να είναι ο εντοπισμός των όγκων του αθέατου κειμένου. Μόνο από τους όγκους αυτούς είμαστε υποχρεωμένοι να αντλήσουμε την καθοδήγηση της υποκριτικής μας!
Για να πλησιάσεις ως ηθοποιός σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο παρόμοιες σκηνικές διαδικασίες με στόχο κάποιο “ενδιαφέρον” σκηνικό αποτέλεσμα, απαιτείται εργαστηριακός χρόνος, εξοπλίζοντας με χιλιάδες πληροφορίες την εγκυκλοπαιδικότητά σου και εκπαιδεύοντας κάθε σημείο του σώματος σου, με στόχο τον υπέρτατο σκηνικό συνδυασμό… “Σώμα -κίνηση… Συνθήκη – Κατάσταση… Λόγος”.
Είμαι ευτυχής που μου δίνεται η ευκαιρία από τη ”Θεατρική Διαδρομή”, εδώ και 10 χρόνια, να αυτοεκπαιδεύομαι και να δημιουργώ εργαστηριακές συνθήκες για τις ανάγκες κάθε παράστασης που ανεβάζουμε. Ελπίζω όλα αυτά να καταφανούν μέχρι το τελικό αποτέλεσμα της παράστασής μας. Μια παράσταση που προσπαθήσαμε μαζί με όλα τα άλλα να τη διηγηθούμε σαν παραμύθι!» αναφέρει ακόμη στο πρόγραμμα της παράστασης ο κ. Χαλκιάς.
Συντελεστές
Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές, Σκηνοθεσία, Σκηνικά και Μουσική επιμέλεια: Κώστας Χαλκιάς, Φωτισμοί: Κώστας Χαλκιάς – Γιώργος Λαπέας, Κοστούμια: Όλγα Αλεξανδροπούλου, Βοηθός σκηνοθέτη: Βίλμα Ταγαρούλια, Supervisor: Ηλίας Παρθένιος, Φροντιστήριο: Βίλμα Ταγαρούλια Αφίσα: Κώστας Χαλκιάς – Ηλίας Παρθένιος, Φωτογραφίες – Βίντεο: Νικήτας Κώτσιαρης, Πρόγραμμα: Κώστας Χαλκιάς, Ηλίας Παρθένιος, Αποστόλης Ασημακόπουλος, Ηχητικά: Γιάννης Γιάνναρος. Τεχνίτες σκηνικών: Νίκος Κολόζης, Γιώργος Ιατρόπουλος, Γιάννης Κυριαζής, Άκης Κουρμπέτης, Ακταίων.
Διανομή
Έντυ: Στράτης Καΐκης, Μπέατρις: Αγγελική Κανδυλιώτη, Κάθριν: Γεωργία Λαμπροπούλου, Ροντόλφο: Χάρης Παναγιώτοπουλος, Μάρκο: Γιάννης Κυριαζής, Δικηγόρος Αλφιέρι: Ηλίας Παρθένιος, Λούις: Μάριος Μέτσιος, Μάικλ: Παναγιώτης Καραμπέτσος, Τόνυ: Στάθης Μητσέας, Αστυνομικός Α΄: Σωτήρης Σπύρης, Αστυνομικός Β΄: Ευάγγελος Ζεμπίλας, Κύριος Λιπάρι: Γιώργος Παναγόπουλος, Κυρία Λιπάρι: Ζιζέλ Παππά, Μετανάστης Α΄: Παναγιώτης Σιάχος, Μετανάστης Β΄: Χριστιάνα Ρούπα, Γείτονες: Μαρία Τούμπουρου, Βίλμα Ταγαρούλια.
Διεύθυνση Παραγωγής: Αποστόλης Ασημακόπουλος-Χρίστος Καράμπελας
(Παρεμπιπτόντως ας φροντίσουν οι υπεύθυνοι της Θεατρικής Διαδρομής για την ενημέρωση των ηλεκτρονικών σελίδων του σχήματος σχετικά με τη νέα παράσταση).
-Εισιτήρια για το «Ψηλά απ’ τη γέφυρα» διατίθενται στο Πνευματικό Κέντρο Καλαμάτας και σε επικοινωνία με τα τηλέφωνα 27210 87902, 6945984608 (10 ευρώ και 8 ευρώ μειωμένο για ειδικές κατηγορίες και ομαδικές κρατήσεις)
Της Χριστίνας Ελευθεράκη
