Ο κ. Γιώργος Μαυροειδής αντιπροσωπεύει την ανήσυχη δημιουργική Ελλάδα, με διάθεση για ρίσκο, ευρύτητα παραστάσεων μέσα και από τα ταξίδια του, με άποψη, επιστημονική γνώση, αλλά και έτοιμος να μοιραστεί την προσωπική του εμπειρία με στόχο την κοινή πρόοδο.
Μας φιλοξένησε πρόσφατα στο κτήμα του στην ευρύτερη περιοχή της Μεσσήνης και ανέλαβε «ξεναγός μας» σε μια μικρή περιήγηση-γνωριμία με τα τροπικά φρούτα. Επαγγελματίας ιδιώτης γεωπόνος έχει περίπου 15 διαφορετικά τέτοια είδη που καλλιεργεί σε μικρά θερμοκήπια, πειραματιζόμενος και κρυφά περήφανος παραγωγός για την οικογένεια και τους φίλους του -παράλληλα με τις βασικές του καλλιέργειες, η παραγωγή των οποίων προορίζεται για απευθείας εξαγωγές.
Όπως διευκρινίζει ευθύς εξ αρχής ο κ. Γιώργος, πρωτοπόρος παραγωγός εξωτικών φυτών στην περιοχή μας είναι ο γιατρός Χρήστος Γεωργιόπουλος, ο οποίος διαθέτει σεβαστή παραγωγή αβοκάντο και παράγει διάφορα δικά του, αξιοπερίεργα για τον πολύ κόσμο, φρούτα, με δέντρα ακόμα και στο πεζοδρόμιο μπροστά από το σπίτι του.
Το αβοκάντο έκανε την εμφάνισή του στη Μεσσηνία τις δεκαετίες ’70-’80 ως πρόταση γεωπόνων και είχαν φυτευτεί μεγάλες εκτάσεις, οι οποίες όμως ξεριζώθηκαν όταν δεν ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες.
Η «ιστορία» στην Ελλάδα είναι όμως ακόμη πιο παλιά και ξεκινά κυρίως στην Κρήτη τη δεκαετία του ’50, με μπανάνες, αβοκάντο, μάνγκο και λίγες γκουάβες στη Λέρο (γκαβάφες για τους ντόπιους).
Παλιά μπανάνες καλλιεργούνταν και στο Πεταλίδι, αλλά οι φυτείες εγκαταλείφθηκαν όταν άρθηκε η απαγόρευση της εισαγωγής τους. Όσο για τη σύγχρονη μεγάλη ζήτηση που παρατηρείται για διάφορα εξωτικά φρούτα, πολλά από τα οποία βρίσκει εύκολα κανείς στο σούπερ μάρκετ (με αμφιλεγόμενη ποιότητα κάποιες φορές), ο κ. Γιώργος εξηγεί ότι άρχισε από την προβολή που έκαναν διατροφολόγοι και μάγειρες μέσω της τηλεόρασης και των περιοδικών.
Ο ίδιος διαπιστώνει ότι εκτός από χόμπι και μεμονωμένες καλλιέργειες, αρκετά από αυτά τα φυτά μπορούν να ευδοκιμήσουν ως εμπορεύσιμα και στη Μεσσηνία. Μάλιστα, προτείνει ως ιδανική επιλογή την υπαίθρια συγκαλλιέργεια υποτροπικών ειδών, τα οποία αντέχουν στον παγετό, όπως, για παράδειγμα, πάσιον φρουτ τα οποία θα αναρριχώνται στα ελαιόδεντρα ή όπως το κάνει ο ίδιος, κηπευτικά κοντά στα υποτροπικά δέντρα. Μια άλλη πολύ καλή επιλογή, χωρίς μεγάλο κόστος και αρκετή «ασφάλεια», είναι τα μη θερμαινόμενα θερμοκήπια (μπορούν να αξιοποιηθούν γι’ αυτό το σκοπό ακόμη και εγκαταλελειμμένα θερμοκήπια).
Ήδη αναπτύσσονται σε διάφορες περιοχές του νομού εκτεταμένες καλλιέργειες ντράγκον φρουτ (παλιότερα είχαμε φιλοξενήσει στο «Θ» το εγχείρημα της οικογένειας Δούβα στη Δυτική Παραλία Καλαμάτας). Το κακό, επισημαίνει ο κ. Γιώργος, είναι ότι το κράτος δεν έχει φροντίσει για τη συστηματική χαρτογράφηση των θερμοκρασιών στις διάφορες περιοχές του νομού, ώστε να διαπιστωθεί, για παράδειγμα, πού δεν πέφτει παγετός –κάτι που θα βοηθούσε τους αγρότες στην επιλογή των κατάλληλων καλλιεργειών. «Όλος ο νομός είναι σε ένα… τσουβάλι, ενώ έχει μεγάλη ποικιλομορφία όσον αφορά στη διακύμανση των θερμοκρασιών» αναφέρει χαρακτηριστικά και προτείνει η Διεύθυνση Γεωργίας να επιδοτήσει τα μη θερμαινόμενα θερμοκήπια, αλλά και οι αγρότες να ταξιδέψουν σε χώρες, όπως η Ολλανδία, το Ισραήλ, η Ισπανία, για να δουν πώς λειτουργεί η γεωργία εκεί (π.χ. στην Ισπανία υπάρχουν θερμοκήπια 50 στρεμμάτων με καλλιέργειες εξωτικών φρούτων).
«Στην Ελλάδα υπάρχει ζήτηση για μπανάνες, παπάγια, ντράγκον φρουτ, ενώ άλλα δεν τα ξέρει καν ο κόσμος. Για παράδειγμα, δεν υπάρχει αγορά στη χώρα μας για την πασιφλώρα (πάσιον φρουτ) και τη ζητούν μόνο άνθρωποι που έχουν ζήσει στο εξωτερικό, όπου υπάρχει ζήτηση και καλές τιμές.
Οι περισσότεροι θα προτιμούσαν αυτό που γνωρίζουν ή άλλοι μπορεί να έχουν μια κακή εμπειρία μη γνωρίζοντας τη στιγμή της ωριμότητας ενός φρούτου. Γενικά φοβούνται το ξένο, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι κάποτε οι Έλληνες φοβήθηκαν την πατάτα…
Υπάρχουν, βέβαια, κι εκείνοι που ψάχνουν κάτι διαφορετικό σε γεύσεις, χρώματα και αρώματα και έχουν να το πληρώσουν βέβαια ή το επιλέγουν για ειδικές περιστάσεις.
Για παράδειγμα, στην Ευρώπη τα ντράγκον φρουτ έχουν 4 ευρώ το κιλό και το ελληνικό σταφύλι 1 ευρώ. Υπάρχουν μεγάλα περιθώρια προώθησης ελληνικών ντράγκον φρουτ και στην εγχώρια αγορά και στο εξωτερικό, ειδικά όταν ηρεμήσουν τα πράγματα στην Ουκρανία» εκτιμά ο κ. Γιώργος και εκμυστηρεύεται ότι το δικό του αγαπημένο εξωτικό φρούτο είναι το κασιμιρόα, το μάνγκο και η πιτάγια (ντράγκον φρουτ), σημειώνοντας ακόμη ότι κάθε φρούτο είναι διαφορετικό, έχει την ιδιαιτερότητά του και η επιλογή είναι θέμα γούστου.
Γευστικές φυσαλίδες και φρούτα που μοιάζουν σαν γιαούρτι με μέλι…
Γευτήκαμε μια από τις τελευταίες φυσαλίδες της σεζόν… επί τόπου και είναι από τα φρούτα που αξίζει να δοκιμάσει κανείς. Έχει προέλευση από το Περού, με ζήτηση στην ελληνική αγορά, που προορίζεται κυρίως για σαλάτες και φαγητά, καθώς έχει και διακοσμητική αξία. Είναι πολυετές φυτό, αλλά υποφέρει και δεν καρποφορεί στην υπερβολική ζέστη.
Από το θερμοκήπιο του κ. Γιώργου δε λείπουν κάποια καφεόδεντρα και παρότι καρποφορούν, διαπιστώνει ότι είναι ένα δέντρο που δεν αντέχει στον παγετό, αλλά και δεν αξίζει να καλλιεργηθεί στην Ελλάδα, αφού είναι πολύ φθηνό στις κλασικές χώρες παραγωγής.
Ο ίδιος εκπλήσσεται για το γεγονός ότι η ατεμόγια ή ανόνα με κόκκινους καρπούς παραμένει θαλερή, μένοντας ανέπαφη από το χειμώνα που πέρασε. Οι καρποί της έχουν κατά πολλούς γεύση που θυμίζει γιαούρτι με μέλι! Χωρίς… οπαδική παρεξήγηση υπάρχει και η Πάο ή αλλιώς ασημίνα με γευστική σάρκα που αξιοποιείται για την παρασκευή παγωτών και χυμών.
Οι παπάγιες δεσπόζουν στο θερμοκήπιο του κ. Μαυροειδή, ο ίδιος όμως διευκρινίζει ότι τα μεγάλα φρούτα δεν είναι αυτά που έχουν ζήτηση στην αγορά. Τόσο οι παπάγιες όσο και άλλα δέντρα κλαδεύονται για να προσαρμοστούν στο θερμοκήπιο.
Ο κ. Γιώργος αγάπησε τα εξωτικά φρούτα σε ένα ταξίδι του στην Κίνα πριν από λίγα χρόνια. Όλα τα φρούτα που έχει δοκιμάσει έχουν σύντομη απόδοση και δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις (ο ίδιος δε χρησιμοποιεί καθόλου φυτοφάρμακα και σε κάθε περίπτωση, είναι λιγότερο απαιτητικά από τα κηπευτικά).
Ο ίδιος θεωρεί ότι τα ντράγκον φρουτ είναι από τα πιο επωφελή για εμπορική καλλιέργεια και έχει ξεκινήσει ήδη τη δική του, ενώ ενδιαφέρεται και για τις προοπτικές του κασιμιρόα, τις οποίες μελετά ακόμη. Τα ντράγκον φρουτ καρπίζουν από το 2ο χρόνο, βγάζουν κέρδος από τον 3ο και αποδίδουν στα 4-5 χρόνια περίπου 2,5 τόνους το στρέμμα. Στην περιοχή μας, αλλά σε επιλεγμένα σημεία που πρέπει να εντοπιστούν με συστηματικές θερμομετρήσεις, μπορούν να καλλιεργηθούν αντέχοντας σε οριακές συνθήκες παγετού, μεταξύ άλλων, η γκουάβα, η πασιφλώρα, το σταρ φρουτ, το μάνγκο, οι τριριμόγιες, το αβοκάντο, ενώ πιο ευαίσθητες είναι οι μπανάνες και οι παπάγιες.
Η συζήτηση, όμως, για αυτές τις πολλά υποσχόμενες καλλιέργειες, όπως και για την ελληνική γεωργία εν γένει, θα πρέπει επιτέλους να τεθεί τη βάση του επιστημονικού σχεδιασμού…
Της Χριστίνας Ελευθεράκη
