Μια σημαντική εναλλακτική μορφή καλλιέργειας είναι η σηροτροφία, η οποία μπορεί να συνεισφέρει στο αγροτικό εισόδημα, δεδομένου ότι υπάρχει μεγάλη ζήτηση για μετάξι, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ε.Ε.
Οι προοπτικές για την επανάκαμψη της σηροτροφίας σε περιοχές της Περιφέρειας Πελοποννήσου αποτέλεσαν το αντικείμενο σύσκεψης που είχε στην Τρίπολη ο περιφερειάρχης Παναγιώτης Νίκας με στελέχη των ΔΑΟΚ Αρκαδίας, Λακωνίας, Μεσσηνίας και Τριφυλίας.
Στην εν λόγω σύσκεψη, με τη συμμετοχή επίσης του αντιπεριφερειάρχη Πρωτογενούς, Δευτερογενούς Τομέα και Θεμάτων Αναπτυξιακών Νόμων Στάθη Αναστασόπουλου, καθώς και των τριών χωρικών αντιπεριφερειαρχών, Μανώλη Σκαντζού, Θεόδωρου Βερούτη και Ανδρέα Τσουκαλά, παρουσιάστηκε η μελέτη του πιλοτικού προγράμματος τεχνογνωσίας και εξειδικευμένων πρακτικών σηροτροφίας στην Περιφέρεια Πελοποννήσου.
Στόχος η παραγωγή μεταξιού πρώτης ποιοτικής κατηγορίας
Όπως δήλωσε στη συνέχεια ο περιφερειάρχης Π. Νίκας, αποφασίστηκε, να προχωρήσει η Περιφέρεια στην εφαρμογή ενός πιλοτικού προγράμματος με τουλάχιστον 30 στρέμματα ενιαίου χώρου -για τη συγκρότηση μωρεώνων- σε κάθε μία από τις τρεις πιο πάνω Περιφερειακές Ενότητες.
«Στόχος μας είναι η παραγωγή μεταξιού πρώτης ποιοτικής κατηγορίας και προς την επίτευξή του η Περιφέρεια Πελοποννήσου θα κινηθεί γρήγορα, προχωρώντας σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, προκειμένου το εν λόγω ΑΕΙ να αναλάβει, αφενός, τη διαδικασία εύρεσης των κατάλληλων χώρων στις 3 Περιφερειακές Ενότητες (Π.Ε.) Αρκαδίας, Λακωνίας και Μεσσηνίας, και αφετέρου να επικοινωνήσει, σε συνεργασία με τις οικείες ΔΑΟΚ, τα οφέλη από το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα στον αγροτικό κόσμο των εν λόγω περιοχών», σημείωσε ο περιφερειάρχης Π. Νίκας, προσθέτοντας ότι από την πλευρά της η Περιφέρεια θα εισφέρει οικονομικά και για την αγορά φυτωριακού υλικού και για τις εγκαταστάσεις άρδευσης.
«Υπάρχουν στις εν λόγω Π.Ε. μεγάλες εκτάσεις, που τώρα είναι ακαλλιέργητες και προσφέρονται για τη συγκρότηση μωρεώνων, όπως λ.χ. παρόχθιες περιοχές κατά μήκος του Ευρώτα και του Παμίσου, αλλά και σε ορεινές περιοχές όπως η Πολιανή, καθώς βεβαίως και η Μεγαλόπολη», παρατήρησε, μεταξύ άλλων, ο Π. Νίκας.
Σημειώνεται ότι θα ακολουθήσει, μέχρι τα Χριστούγεννα, μία ακόμα σύσκεψη καθώς εκτιμάται ότι μέχρι τότε θα έχουν εξευρεθεί τόσο οι απαιτούμενοι χώροι όσο και οι ενδιαφερόμενοι πολίτες να ασχοληθούν με τη συγκεκριμένη καλλιέργεια.
Τι προβλέπει η προτεινόμενη πιλοτική εφαρμογή
Στη μελέτη που παρουσιάστηκε, η οποία εκπονήθηκε για λογαριασμό της Περιφέρειας, προτείνεται ειδικότερα στις περιοχές που θα υποδειχθούν από τη ΔΑΟΚ κάθε ΠΕ, να επιλεγούν 4 – 5 αγρότες από αυτούς που θα έχουν ανταποκριθεί στην προκήρυξη/πρόσκληση της Περιφέρειας Πελοποννήσου για την υλοποίηση της πιλοτικής εφαρμογής, στο πλαίσιο του προγράμματος αναβίωσης της σηροτροφίας στις τρεις Π.Ε. Αρκαδίας, Λακωνίας και Μεσσηνίας.
Οι επιλεγέντες αγρότες θα πρέπει να έχουν κατανοήσει πλήρως τη σκοπιμότητα και τη στόχευση του όλου εγχειρήματος που καλούνται να συμμετέχουν, παράλληλα να τους παρασχεθούν όλες οι αναγκαίες διαβεβαιώσεις/εχέγγυα ότι θα υποστηριχθούν από τους εμπλεκόμενος φορείς (Περιφέρεια, Π.Ε και ΔΑΟΚ) καθ’ όλη την διάρκεια υλοποίησης του προγράμματος (εκπαίδευση, παροχή τεχνογνωσίας, εξασφάλιση της διάθεσης του παραγόμενου προϊόντος και εξασφάλιση ικανοποιητικού εισοδήματος).
Κάθε αγρότης θα πρέπει να διαθέτει στις επιλεγμένες περιοχές έκταση τουλάχιστον 5 στρεμμάτων (ενιαία ή από άθροισμα γειτονικών αγροτεμαχίων), από τα οποία τα 4 στρέμματα θα φυτευτούν με δένδρα μουριάς και το 1 στρέμμα θα διατεθεί για τις απαιτούμενες εγκαταστάσεις (θάλαμοι εκτροφής, αποθήκη και λοιποί βοηθητικοί χώροι).
Με την προτεινόμενη μέση πυκνότητα φύτευσης 350 δένδρων ανά στρέμμα, προβλέπεται συνολικά η φύτευση 1.400 περίπου δενδρυλλίων. Συγχρόνως με τη φύτευση εγκαθίσταται και το σύστημα άρδευσης (στάγδην). Η παραγωγή μουρόφυλλων θα αρχίσει τον 4ο χρόνο από τη φύτευση. Η παραγωγή μουρόφυλλων, μετά τον 4ο χρόνο, αναμένεται να ανέλθει σε 10.000 κιλά (2.500 κιλά ανά στρέμμα x 4 στρέμματα), ποσότητα ικανή να εκθρέψει 400.000 μεταξοσκώληκες (500 κιλά ανά 20.000 μεταξοσκώληκες).
Παράλληλα με τη φύτευση των δενδρυλλίων, ξεκινούν και οι διαδικασίες ολοκλήρωσης των λοιπών αναγκαίων υποδομών της εκμετάλλευσης (περίφραξη, θάλαμοι εκτροφής, αποθήκη, λοιποί βοηθητικοί χώροι και διαμορφώσεις περιβάλλοντος χώρου). Οι αναγκαίοι χώροι εκτροφής 400.000 μεταξοσκωλήκων είναι εμβαδού 300 τ.μ. περίπου.
Επειδή η σηροτροφική δραστηριότητα αναγνωρίζεται ως κατ’ εξοχήν περιβαλλοντικά φιλική δραστηριότητα, δεν απαιτεί κανενός είδους περιβαλλοντική αδειοδότηση (ούτε για την εγκατάσταση του δενδρώνα ούτε και για τις λοιπές εγκαταστάσεις). Δεν απαιτείται επίσης πολεοδομική αδειοδότηση για την ανέγερση των λοιπών αναγκαίων εγκαταστάσεων (θάλαμοι εκτροφής, αποθήκες κ.λπ.), επειδή χαρακτηρίζονται ως γεωργικές κατασκευές (θερμοκηπιακού τύπου).
Σύμφωνα με τη μελέτη, ο ενδεικτικός προϋπολογισμός της επένδυσης ανέρχεται σε 12.500 ευρώ συνολικά, ενώ ο ενδεικτικός προϋπολογισμός των λειτουργικών δαπανών φθάνει τα 4.900 ευρώ.
Η ίδια μελέτη σημειώνει ότι «τα έσοδα της εκμετάλλευσης θα προέλθουν αποκλειστικά από την παραγωγή νωπού κουκουλιού. Αναμένεται από την εκτροφή 400.000 μεταξοσκωλήκων η παραγωγή 398.000 κουκουλιών, βάρους 1.000 κιλών νωπού κουκουλιού και με τιμή πώλησης 15 ευρώ το κιλό, προκύπτουν έσοδα 15.000 ευρώ». Παράλληλα, αναφέρει, όσον αφορά στις επιδοτήσεις, πως «με βάση τα σημερινά δεδομένα αναμένεται η είσπραξη 150 ευρώ ανά κουτί μεταξόσπορου, δηλαδή 20 κουτιά x 150 ευρώ = 3.000 ευρώ».
Τέλος, όσον αφορά στο προτεινόμενο μέγεθος της πιλοτικής μονάδας, η μελέτη αναφέρει τα εξής: «Με βάση τις υποδείξεις του Εργαστηρίου Μελισσοκομίας –Σηροτροφίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου, μία πιλοτική μονάδα θα πρέπει να διαθέτει έκταση 30 στρεμμάτων με δένδρα μουριάς (με μέση πυκνότητα φύτευσης 350 δένδρων ανά στρέμμα), προκειμένου να είναι εμπορικά και επιχειρηματικά ενδιαφέρουσα στο πλαίσιο συμβολαιακής σηροτροφίας. Δεν απαιτείται η έκταση των 30 στρεμμάτων να είναι συνεχόμενη. αλλά να συντίθεται από επιμέρους εκτάσεις (σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους), εύκολα προσπελάσιμες, προκειμένου να υπάρξουν οφέλη οικονομίας κλίμακος.
Επομένως, συστήνεται την πιλοτική μονάδα να απαρτίζουν 5 έως 6 παραγωγοί, που καθένας θα διαθέτει 5 έως 6 στρέμματα με μουριές και οι οποίοι θα συγκροτήσουν Ομάδα Παραγωγών».
