Επαναφορά (ελαχίστου) ετήσιου τεκμαρτού εισοδήματος στα 10.920 ευρώ
Επανέρχεται από το 2024 το τεκμαρτό ελάχιστο εισόδημα των ελευθέρων επαγγελματιών. Αυτό ορίζεται σε 10.920 ευρώ. Το νέο σύστημα υπολογίζεται ότι οδηγεί στην αποκάλυψη φορολογητέας ύλης, με τα έσοδα του Δημοσίου να αυξάνονται κατά 874 εκατ. ευρώ, ενώ μετά τη μείωση του τέλους επιτηδεύματος περιορίζεται σε 606 εκατ. ευρώ. Οι αλλαγές στο φορολογικό καθεστώς των επαγγελματιών θα προκαλέσουν αύξηση φορολογικών επιβαρύνσεων κατά 1.444 ευρώ σε μέσο όρο για 473.000 φορολογούμενους, για 124.000 ΑΦΜ δε θα υπάρξει η παραμικρή μεταβολή, ενώ για 138.000 φορολογούμενους ελεύθερους επαγγελματίες θα υπάρξει μέση μείωση φόρου κατά 560 ευρώ.
ΣΗΜΕΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ (ΚΕΡΔΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΥΧΟΝ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΜΙΣΘΩΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ)
Σημείο αναφοράς του νέου συστήματος είναι ο κατώτατος μισθός. Προβλέπεται συγκεκριμένα ότι τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα των αυτοαπασχολούμενων μαζί με τυχόν εισοδήματα από μισθωτή εργασία, δεν μπορεί να είναι μικρότερα από μια ελάχιστη αμοιβή, η οποία προσδιορίζεται με αντικειμενικό τρόπο σε σημείο που αντανακλά την ελάχιστη εισφερόμενη αξία της προσωπικής εργασίας του αυτοαπασχολούμενου στην επιχείρησή του.
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΑΜΟΙΒΗΣ
Η ελάχιστη αμοιβή θα προσδιορίζεται ως εξής:
1. Η ελάχιστη αμοιβή δεν μπορεί να υπολείπεται του μεγαλύτερου μεταξύ: α) του ελάχιστου (βασικού) μισθού προσαυξημένου κατά 10% για κάθε 3 χρόνια εργασίας ως αυτοαπασχολούμενος, μετά τα 3 πρώτα έτη και β) του ανώτερου ετήσιου μισθού (έως 30.000 ευρώ) που ο ελεύθερος επαγγελματίας καταβάλλει στο προσωπικό του
2. Η ελάχιστη αμοιβή, όπως αυτή προσδιορίζεται πιο πάνω, προσαυξάνεται με 2 τρόπους, σωρευτικά:
Α. με ένα ποσό ίσο με το 10% του ετήσιου κόστους μισθοδοσίας (μισθός, εργοδοτικές εισφορές, παροχές σε είδος) του προσωπικού που ο αυτοαπασχολούμενος απασχολεί στην επιχείρησή του, με ανώτατο όριο τις 15.000 ευρώ.
Β. με ένα συντελεστή όταν ο ετήσιος τζίρος του αυτοαπασχολούμενου είναι σημαντικά μεγαλύτερος από το μέσο όρο του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ:
•35% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 100% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων
•70% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 150% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων
•100% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 200% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων, με ανώτατο όριο τα 50.000 ευρώ.
ΜΕΙΩΣΕΙΣ – ΑΠΑΛΛΑΓΕΣ
-Για τον υπολογισμό του ελάχιστου (βασικού) μισθού λαμβάνονται υπόψη τυχόν τριετίες που έχει συγκεντρώσει ο φορολογούμενος από την πρώτη έναρξη των εργασιών του ανεξαρτήτως του ΚΑΔ. Ο ελάχιστος (βασικός) μισθός αυξάνεται κατά 10% για κάθε 3 χρόνια εργασίας ως αυτοαπασχολούμενος, μετά τα 3 πρώτα έτη, με ένα ανώτατο όριο τις τρεις τριετίες
–Κατά τον υπολογισμό της ελάχιστης αμοιβής, λαμβάνονται υπόψη τυχόν εισοδήματα από μισθωτή εργασία του αυτοαπασχολούμενου.
–Ο χρόνος κατά τον οποίο ο ελεύθερος επαγγελματίας είχε παύση εργασιών δε λογίζεται κατά τον υπολογισμό της ελάχιστης αμοιβής.
-Οι ελεύθεροι επαγγελματίες με νεοσύστατη επιχειρηματική δραστηριότητα θα έχουν τις ακόλουθες μειώσεις της ελάχιστης αμοιβής: 100% για τα τρία πρώτα χρόνια, 67% για τον 4ο χρόνο και 33% για τον 5ο χρόνο.
–Όταν ο ελεύθερος επαγγελματίας ασκεί τη δραστηριότητά του και έχει την κύρια κατοικία του σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους, η ελάχιστη αμοιβή θα μειώνεται κατά 50%.
–Όταν ο ελεύθερος επαγγελματίας έχει αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%, θα μειώνεται κατά 50%.
-Η ελάχιστη αμοιβή αποτελεί μαχητό τεκμήριο που μπορεί να αμφισβητηθεί από το φορολογούμενο με βάση πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία (π.χ. στρατιωτική θητεία, νοσηλεία σε νοσοκομείο, κράτηση σε φυλακή κ.λπ.).
ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΕΛΟΣ ΕΠΙΤΗΔΕΥΜΑΤΟΣ
Για όσους δηλώνουν πραγματικά εισοδήματα υψηλότερα από την ελάχιστη αμοιβή, θα εφαρμοστεί άμεσα, από το 2024, μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά 50%. Ενώ όσοι δηλώνουν εισοδήματα χαμηλότερα από την ελάχιστη αμοιβή, θα έχουν μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά 25 %. Το τέλος επιτηδεύματος θα καταργηθεί σε ορίζοντα διετίας.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Τα παραδείγματα του υπουργείου Οικονομικών είναι ενδεικτικά των επιπτώσεων στην τσέπη των ελεύθερων επαγγελματιών:
•Νέος αυτοαπασχολούμενος με 3.000 δηλωθέν εισόδημα (κέρδη), είχε 270 ευρώ φόρο εισοδήματος (με συντελεστή 9%) και θα συνεχίσει να έχει τον ίδιο φόρο χωρίς αλλαγή.
•Αυτοαπασχολούμενος με δηλωθέν 50.000 ευρώ (κέρδη), θα έχει σταδιακά μείωση από την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος 650 ευρώ.
•Παλιός αυτοαπασχολούμενος με δηλωθέν 1.500 ευρώ (κέρδη), είχε 135 ευρώ φόρο και 650 ευρώ τέλος. Σύνολο 785 ευρώ. Με το νέο σύστημα θεωρούμε 14.196 ως εισόδημα και θα έχει αύξηση επιβάρυνσης κατά 1.038 ευρώ.
•Αυτοαπασχολούμενος με μηδέν δηλωθέν εισόδημα (κέρδη) και μεγάλο τζίρο. Σήμερα πληρώνει μόνο τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ. Με τις προσαυξήσεις του εργοδοτικού κόστους και του μεγάλου τζίρου πηγαίνει σε 25.833 ευρώ φορολογητέο εισόδημα και έχει αύξηση στη φορολογία κατά 4.083 ευρώ.
•Αυτοαπασχολούμενος με δηλωθέν 7.000 ευρώ (κέρδη) και 20.000 τζίρο, είχε 630 ευρώ φόρο και 650 ευρώ τέλος. Σύνολο 1.280 ευρώ. Με το νέο σύστημα θεωρούμε 14.196 ως εισόδημα και επειδή έχει μεγάλο τζίρο, θα προσαυξηθεί κατά 70% σε 24.133 ευρώ φορολογητέο εισόδημα. Συνολικά θα έχει μια αύξηση στη φορολογική επιβάρυνση κατά 2.977 ευρώ.
Επιμέλεια στήλης: Παναγιώτης Ξεροβάσιλας
Νομικός/ Οικονομολόγος
