Κλιμακώνονται οι αντιδράσεις και εκτός Μεσσηνίας
Διαστάσεις και αντιδράσεις που ξεπερνούν τα όρια της Μεσσηνίας έχει πάρει το θέμα της πρόθεσης κατασκευής Μικρού Υδροηλεκτρικού Σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ΜΥΗΣ) εγκατεστημένης ισχύος 0,90MW, στο μοναδικό ποταμό, απαράμιλλης ομορφιάς, Νέδα.
Από προχθές που το θέμα ήρθε και πάλι στο προσκήνιο, καθώς τέθηκε προς γνωμοδότηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου, έχουν δει το φως της δημοσιότητας πολλές αντιδράσεις και ανακοινώσεις, ενώ αντιρρήσεις εκφράσθηκαν έντονα και στην προχθεσινή συνεδρίαση του Σώματος.
Όλες οι μειοψηφίες ζήτησαν να συζητηθεί κανονικά και να καταψηφισθεί, αλλά τελικά κατά πλειοψηφία η συζήτηση αναβλήθηκε, με τη δέσμευση να τεθούν σε γνώση του Σώματος οι θέσεις και οι απόψεις των τοπικών κοινωνιών και των Δημοτικών Συμβουλίων και μετά το Περιφερειακό Συμβούλιο, αφού θα έχει τις επίσημες τοποθετήσεις όλων, να γνωμοδοτήσει.
Βέβαια, αυτό προϋποθέτει να υπάρξει παρέμβαση και κεντρικά, καθώς, ως γνωστόν, όταν ένα Σώμα δε γνωμοδοτεί εντός της προθεσμίας που του έχει τεθεί, εκλαμβάνεται ότι σιωπηρά συμφωνεί. Όπως επίσης δεν πρέπει να λησμονείται ότι η απόφαση του ΠεΣυ έχει καθαρά γνωμοδοτικό χαρακτήρα.
Το «Θάρρος» από το Μάιο είχε αναφερθεί στο θέμα, καθώς τον Απρίλιο υπήρξε σχετική απόφαση της ΡΑΕ για το έργο, ενώ τον Ιούλιο το Δημοτικό Συμβούλιο Οιχαλίας, όπως θα διαβάσετε και παρακάτω, εξέδωσε ψήφισμα για την αποτροπή κατασκευής του υδροηλεκτρικού σταθμού.
Ιδιαίτερα σοβαρά είναι και τα ζητήματα που θέτει σε εκτενές ρεπορτάζ της η «Εφημερίδα των Συντακτών», καθώς αναφέρεται σε παραπλανητικά στοιχεία στη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η οποία και αποκρύβει την ύπαρξη στη Νέδα σπάνιας ιχθυοπανίδας.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην όλη υπόθεση, αλλά και τραγική ειρωνεία, είναι ότι το 2023 με απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας οι χερσαίες και υδάτινες εκτάσεις της Νέδας εντάχθηκαν στα προστατευόμενα φυσικά τοπία και καθορίσθηκαν όροι και περιορισμοί για την προστασία της.
************
ΕΦΣΥΝ: Παραπλανητικά στοιχεία και ψεύδη στη μελέτη για το υδροηλεκτρικό
«Αδειοδότηση υδροηλεκτρικού με μυστικά και ψέματα» είναι ο τίτλος εκτενούς δημοσιεύματος του Τάσου Σαραντή στην «Εφημερίδα των Συντακτών» για το σοβαρό ζήτημα της κατασκευής υδροηλεκτρικού σταθμού στον ποταμό Νέδα, που δικαιολογημένα έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων.
Το δημοσίευμα αναφέρεται στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου και έχει ως εξής:
«Πλάι στις πηγές του απαράμιλλης ομορφιάς ποταμού Νέδα, μεταξύ Ηλείας και Μεσσηνίας, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί Προστατευόμενη Περιοχή Αναψυχής Εσωτερικών Υδάτων, δόθηκε άδεια για την κατασκευή σταθμού ισχύος 0,90 MW, παρότι στην υπό έγκριση μελέτη υπήρχαν παραπλανητικά στοιχεία και απεκρύβη η ύπαρξη σπάνιας ιχθυοπανίδας.
Όταν κατά τη διαδικασία μιας αδειοδότησης ενός έργου συντελείται απόκρυψη στοιχείων, επιχειρείται παραπλάνηση και δηλώνονται ψεύδη προς τις αρμόδιες υπηρεσίες από την εταιρεία που επιχειρεί να το υλοποιήσει, τότε θα υπέθετε κανείς ότι αυτή θα έπρεπε να διακοπεί.
Κάτι τέτοιο, όμως, δεν έχει συμβεί, μέχρι στιγμής, στην περίπτωση της διαδικασίας αδειοδότησης που αφορά στην κατασκευή μικρού υδροηλεκτρικού σταθμού ισχύος 0,90 MW κοντά στις πηγές του εμβληματικού ποταμού Νέδα, ενός από τα διασημότερα ποτάμια της Πελοποννήσου ανάμεσα στη Μεσσηνία και την Ηλεία.
Ύδατα Αναψυχής
Σύμφωνα με το αναθεωρημένο Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) του Υδατικού Διαμερίσματος Δυτικής Πελοποννήσου, ολόκληρο το ποτάμιο Υδατικό Σύστημα μέσα στο οποίο σχεδιάζεται το συγκεκριμένο έργο χαρακτηρίζεται Προστατευόμενη Περιοχή Αναψυχής Εσωτερικών Υδάτων, δηλαδή ολόκληρη η Νέδα από τις πηγές της και σε μήκος 20,3 χιλιομέτρων είναι χαρακτηρισμένη Ύδατα Αναψυχής. Κάτι που είχε αποκρύψει ο φορέας του έργου στην υποβληθείσα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, όπου ανέφερε ψευδώς ότι το εν λόγω Υδατικό Σύστημα δεν κατατάσσεται στα Ύδατα Αναψυχής. Όπως ανέφερε στην ΜΠΕ του έργου η εταιρεία “Υδροδυναμική Πελοποννήσου Α.Ε.”, “το ρέμα στο οποίο σχεδιάζεται το προτεινόμενο έργο δεν κατατάσσεται στα ύδατα αναψυχής και ως εκ τούτου δε συντρέχει λόγος αποκλεισμού του υπό μελέτη έργου”.
Καταπώς φαίνεται, αυτή η αναληθής αναφορά έγινε επειδή το ΣΔΛΑΠ προβλέπει ότι στα ύδατα αναψυχής η Διεύθυνση Υδάτων μπορεί να επιτρέπει την εγκατάσταση μικρών υδροηλεκτρικών μόνο εφόσον τεκμηριωθεί ότι δεν επηρεάζεται η κατάσταση του υδατικού συστήματος και επιπλέον ότι “η εγκατάσταση νέων Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων και λοιπών έργων υδροληψίας που δεν υφίσταται η ανωτέρω τεκμηρίωση αναστέλλεται προσωρινά”.
Κάτι που επισήμανε προς την εταιρεία η Διεύθυνση Υδάτων Πελοποννήσου στις 27/10/2023, λόγος για τον οποίο δήλωσε αδυναμία γνωμοδότησης επί της ΜΠΕ, “διότι διαπιστώνονται ουσιώδεις ελλείψεις” και διότι “θεωρείται απαραίτητο να διορθωθεί και συμπληρωθεί με σχετική αναφορά και τεκμηρίωση”.
Η τεκμηρίωση
Εντούτοις, αντί ο φορέας του έργου να προσκομίσει την αναγκαία τεκμηρίωση, σε απάντησή του στη γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Υδάτων Πελοποννήσου (8/11/2023) επιχείρησε να παραπλανήσει εκ νέου την υπηρεσία υποστηρίζοντας ότι μόνο ένα τμήμα του ποταμού αποτελεί Ύδατα Αναψυχής.
Κι αυτό, παρ’ όλο που το ΣΔΛΑΠ αναφέρει ξεκάθαρα ως Προστατευόμενη Περιοχή Αναψυχής Εσωτερικών Υδάτων ολόκληρο το Υδάτινο Σύστημα εντός του οποίου σχεδιάζεται το έργο. Επιπλέον, το ΣΔΛΑΠ κάνει αναφορά και στα μαγευτικά, φυσικά τοπία της περιοχής και στη διάσχιση του φαραγγιού της Νέδας με σημείο εκκίνησης τις πηγές της, μια διαδρομή που θα διακόπτεται από το παραπάνω έργο εφόσον υλοποιηθεί.
Συν τοις άλλοις, η εταιρεία υποστήριξε στο υπόμνημα ότι δεν υπάρχουν άλλα προγραμματισμένα έργα στην περιοχή, τη στιγμή που η ίδια έχει δύο αιτήσεις για μικρά υδροηλεκτρικά στην κατάντη του υπό εξέταση έργου, οι οποίες βρίσκονται σε διαδικασία αξιολόγησης από την ΡΑΑΕΥ, ενώ στη Νέδα υπάρχουν συνολικά επτά προγραμματιζόμενα μικρά υδροηλεκτρικά (δύο διαθέτουν άδεια παραγωγού, ενώ τέσσερα βρίσκονται σε διαδικασία αξιολόγησης), οι συσσωρευτικές επιπτώσεις των οποίων δε λαμβάνονται καθόλου υπόψη.
Ένα μεγάλο μέρος της Νέδας περνά μέσα από ένα φαράγγι απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς με καταρράκτες και μικρές λίμνες.
Το Δίκτυο Φορέων και Πολιτών ΠελοπόννηSOS έχει ενημερώσει εγγράφως τις αρμόδιες υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης και της Περιφέρειας Πελοποννήσου για τα προαναφερόμενα συμβάντα και αναμένει την ακύρωση της αδειοδοτικής διαδικασίας.
Εντύπωση προκαλούν και οι θετικές γνωμοδοτήσεις για το υδροηλεκτρικό από τη Διεύθυνση Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, από τη Διεύθυνση Δασών Μεσσηνίας και το Δασαρχείο Κυπαρισσίας, διότι παρέβλεψαν τις ψευδείς και παραπλανητικές αναφορές της ΜΠΕ.
Κι ακόμη, παρέβλεψαν το γεγονός ότι μέσα στον ποταμό Νέδα έχει εντοπιστεί η ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους, η οποία απειλεί σοβαρά τα πλατάνια στην Ελλάδα και εντοπίζεται κυρίως στη Μεσσηνία (που ήταν και η πρώτη που επλήγη), ενώ πλήττει και τις όμορες Ηλεία και Αρκαδία. Με το Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ) να αναφέρει από το 2007 ότι εστία προσβολής του μύκητα που ξεραίνει τα πλατάνια και εντοπίστηκε στον ποταμό Νέδα προκλήθηκε από ανθρωπογενή αίτια μέσω μηχανημάτων εκσκαφής.
Προστατευόμενα ψάρια και βίδρα
Εντυπωσιακό είναι και το γεγονός ότι κατά τη διαδικασία της διαβούλευσης της ΜΠΕ για το υδροηλεκτρικό στα έγγραφα των αρμόδιων υπηρεσιών αναφέρεται ότι δε γνωρίζουν για την ύπαρξη ψαριών στη Νέδα, όταν το ψάρεμα στον ποταμό ήταν στοιχείο της διατροφής των κατοίκων της περιοχής, ενώ και σήμερα όσοι διαβαίνουν το ποτάμι μπορούν να διαπιστώσουν την ύπαρξή τους. Πρόκειται για δύο έγγραφα που επικαλείται η εταιρεία στην ιχθυολογική μελέτη του έργου που συνοδεύει την ΜΠΕ.
Όπως ανέφερε η Γενική Διεύθυνση Αλιείας και Διαχείρισης Αλιευτικών Πόρων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης (14/12/2022), “σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας μας δεν προκύπτει ύπαρξη ιχθυοπανίδας στον ποταμό Νέδα, καθώς στη μοναδική αναφορά που βρέθηκε στις μελέτες PESCA (2001) φαίνεται να υπάρχουν ενδείξεις για πιθανή εξαφάνιση του είδους ψαριού Leuciscus cephalus από τον ποταμό” (πρόκειται για ένα είδος ποταμίσιου κεφάλου).
Από την πλευρά της, η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Τριφυλίας της Π.Ε. Μεσσηνίας ανέφερε (15/12/2022): “Σας ενημερώνουμε ότι δεν υπάρχουν σχετικές μελέτες ούτε στο αρχείο της υπηρεσίας μας αλλά ούτε και στο αρχείο του αρμόδιου τμήματος του ΥΠΑΑΤ, σύμφωνα με την απάντησή του”.
Δεν ήξεραν δε ρώταγαν, λοιπόν, οι αρμόδιες υπηρεσίες, κάτι που έκανε η Ομοσπονδία Συλλόγων Χωριών Ορεινής Μεσσηνίας “Ο Επικούριος Απόλλων”, που ζήτησε πληροφορίες για το ζήτημα από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ).
Σε απαντητικό έγγραφό του (1/11/2023) το ΕΛΚΕΘΕ ενημέρωσε ότι υλοποιεί ερευνητικό έργο κατά μήκος της Νέδας με τρεις σταθμούς δειγματοληψίας, όπου κατά τη διάρκεια των τελευταίων 10 ετών έχουν καταγραφεί 6 διαφορετικά είδη ψαριών.
Μεταξύ αυτών, στη Νέδα ζουν το προστατευόμενο είδος ψαριού κοινοτικού ενδιαφέροντος πελοποννησιακή μπριάνα ή χαμοσούρτης και η χρυσή μενίδα, που χαρακτηρίζεται ως “τρωτό” είδος και περιέχεται στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδος.
Στη Νέδα υπάρχει και η βίδρα, ένα απειλούμενο είδος που προστατεύεται από την εθνική, ευρωπαϊκή και διεθνή νομοθεσία.
Επιπλέον, η ιχθυολογική μελέτη φανερώνει πλήρη άγνοια για τον ποταμό και την ιχθυοπανίδα του, καθώς σε αυτήν αναφέρεται: “Είναι βέβαιο ότι μεγάλος καταρράκτης στην περιοχή του Στομίου διακόπτει κάθε μετακίνηση ιχθυοπανίδας προς τα ανάντη”.
Μόνο που οι περίφημοι καταρράκτες στο Στόμιο βρίσκονται σε παραπόταμο της Νέδας! Και το αποκορύφωμα σε αυτή τη μελέτη είναι ότι την υπογράφει δασολόγος, ενώ έπρεπε να υπογράφεται από ειδικό στην ιχθυοπανίδα. Και μόνο γι’ αυτό το λόγο η υπό κρίση μελέτη θα έπρεπε να απορριφθεί.
Εκτός αυτών, η διάσχιση της Νέδας αποτελεί μία από τις διασημότερες περιπατητικές διαδρομές της χώρας, καθώς ένα μεγάλο μέρος του ποταμού περνά μέσα από ένα φαράγγι απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς με καταρράκτες και μικρές λίμνες και συνδυάζεται εύκολα με επισκέψεις στα σπουδαία αρχαιολογικά αξιοθέατα και στα χωριά της ευρύτερης περιοχής».
Της Βίκυς Βετουλάκη
Δήμος Οιχαλίας: Όχι στη λειτουργία υδροηλεκτρικού σταθμού στη Νέδα
Να μην κατασκευασθεί υδροηλεκτρικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στον ποταμό Νέδα έχει ζητήσει από τον Ιούλιο με ψήφισμά του το Δημοτικό Συμβούλιο Οιχαλίας.
Κατά τη συζήτηση του θέματος στο Δημοτικό Συμβούλιο έγινε ενημέρωση ότι με απόφαση του προέδρου της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας τροποποιήθηκε η βεβαίωση που είχε χορηγηθεί για τον υδροηλεκτρικό σταθμό στη Νέδα ως προς:
-την αύξηση των ορίων του γηπέδου εγκατάστασης, βάσει των γεωγραφικών συντεταγμένων που υποβλήθηκαν στη ΡΑΕ
-τη μετατόπιση της θέσης σταθμού, καθώς και της υδροληψίας του, βάσει των γεωγραφικών συντεταγμένων που υποβλήθηκαν στη ΡΑΕ
-τη μείωση της εγκατεστημένης ισχύος και μέγιστης ισχύος από 1,5MW σε 0,99 MW.
Το Δημοτικό Συμβούλιο Οιχαλίας στο ψήφισμά του τονίζει ότι δε δύναται να αποδεχτεί επενδύσεις που δε διαθέτουν την απαιτούμενη κοινωνική συναίνεση, σε μια περιοχή με ιδιαίτερα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά, παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και ιστορίας και ταχέως αναπτυσσόμενη στον τουριστικό τομέα.
«Ο Δήμος Οιχαλίας, αξιολογώντας το συμφέρον των δημοτών του, θα δράσει με υπευθυνότητα και θα προβεί σε οιαδήποτε ενέργεια απαιτηθεί για την αποτροπή της εν λόγω επένδυσης. Εξουσιοδοτεί δε τη δήμαρχο για τις περαιτέρω ενέργειες», τονίζεται σε αυτό.
Μανώλης Μάκαρης: Υπάρχει ψήφισμα από το Δημοτικό Συμβούλιο Οιχαλίας
Σχολιάζοντας το τελευταίο Περιφερειακό Συμβούλιο και τη στάση της Περιφερειακής Αρχής να μη συζητήσει το θέμα της κατασκευής υδροηλεκτρικού σταθμού στη Νέδα, ο επικεφαλής της παράταξης «Πρώτα η Πελοπόννησος», Μανώλης Μάκαρης, επανέλαβε ότι η παράταξη του είναι κάθετα αντίθετη, όπως ίδια στάση έχει και η τοπική κοινωνία.
Κατά τον ίδιο, ο ισχυρισμός της Περιφερειακής Αρχής ότι δεν υπάρχει απόφαση από το Δημοτικό Συμβούλιο Οιχαλίας είναι ψευδής, αφού σε επικοινωνία που είχε με τη δήμαρχο Οιχαλίας τον ενημέρωσε ότι υπάρχει ψήφισμα σχεδόν ομόφωνο από τον Ιούνιο του 2022 και είναι κατά της δημιουργίας του υδροηλεκτρικού σταθμού.
Άρα, κατά τον κ. Μάκαρη, το επιχείρημα της Περιφερειακής Αρχής για αναβολή του συγκεκριμένου θέματος είναι αίολο, καλώντας την να το φέρει ως έκτακτο και όλοι να καταψηφίσουν τη δημιουργία ενός τέτοιου σταθμού στη Νέδα.
Π.Μπ.
Αγωνιστική Συνεργασία Πελοποννήσου: «Καθόλου αθώα η απόφαση να ψηφίσουν αναβολή στο θέμα της Νέδας»
Για την απόφαση αναβολής στο θέμα της ΜΠΕ του υδροηλεκτρικού της Νέδας έκαναν δήλωση ο Γιάννης Μιχαλόπουλος και ο Θανάσης Πετράκος της «Αγωνιστικής Συνεργασίας Πελοποννήσου».
Όπως σημειώνουν: «Η απόφαση του περιφερειάρχη Πελοποννήσου Δ. Πτωχού και της παράταξής του να ψηφίσουν αναβολή στο θέμα της ΜΠΕ του υδροηλεκτρικού της Νέδας, ενώ γνώριζαν ότι ο χρόνος για να εκφράσει τη γνωμοδότησή του το Περιφερειακό Συμβούλιο έχει λήξει, δεν είναι καθόλου αθώα απόφαση. Ουσιαστικά η μη απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου δίνει τη δυνατότητα στην Αποκεντρωμένη, αφού έχει παρέλθει ο χρόνος, να θεωρήσει ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο λέει ναι στην ΜΠΕ.
Επειδή αυτό έχει συμβεί και στο παρελθόν, καλό είναι οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης, αλλά και οι φορείς που αντιδρούν στην καταστροφή της Νέδας, να μην εφησυχάσουν».
Στα προστατευόμενα τοπία η Νέδα με απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος
Στα προστατευόμενα φυσικά τοπία έχουν ενταχθεί από τις αρχές του 2023, με απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, οι χερσαίες και υδάτινες εκτάσεις της Νέδας, ενώ καθορίσθηκαν όροι και περιορισμοί για την προστασία της.
Συγκεκριμένα, με απόφαση του υπουργείου έγινε χαρακτηρισμός των χερσαίων και υδάτινων εκτάσεων του ποταμού της Νέδας Μεσσηνίας και Ηλείας ως προστατευόμενου τοπίου και προστατευόμενου φυσικού σχηματισμού.
Από το υπουργείο κρίθηκε αναγκαία η θέσπιση μέτρων για την αποτελεσματική προστασία και τον έλεγχο επεμβάσεων και δραστηριοτήτων που ενδέχεται να έχουν βλαπτική επίδραση στα χερσαία και υδάτινα οικοσυστήματα του φαραγγιού και των καταρρακτών του ποταμού.
Η περιοχή που χαρακτηρίζεται
Ως προστατευόμενο τοπίο και προστατευόμενος φυσικός σχηματισμός χαρακτηρίζεται η περιοχή που περιλαμβάνει τμήμα του φαραγγιού, το σπήλαιο Στόμιο και τους καταρράκτες του ποταμού της Νέδας.
Στόχος είναι η αποτελεσματική προστασία των στοιχείων της φύσης που έχουν ιδιαίτερη οικολογική, γεωμορφολογική, επιστημονική, αισθητική και πολιτισμική αξία και συμβάλλουν στη διατήρηση των φυσικών διεργασιών και την προστασία φυσικών πόρων σε τμήμα του ποταμού.
Η περιοχή που χαρακτηρίζεται βρίσκεται ανάμεσα στους οικισμούς Στόμιο και Φιγαλεία του Δήμου Ζαχάρως και Πλατάνια του Δήμου Τριφυλίας.
Με απόφαση του τότε υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργου Αμυρά, καθορίστηκαν οι όροι και οι περιορισμοί για την προστασία και διατήρηση της φύσης στην περιοχή που χαρακτηρίζεται ως προστατευόμενο τοπίο.
Ειδικότερα, επιδιώκεται η διατήρηση των χερσαίων και υδάτινων οικοσυστημάτων τμήματος του ποταμού της Νέδας, του σπηλαίου Στόμιο, των καταρρακτών και των υπόλοιπων καρστικών γεωμορφών, των ειδών χλωρίδας και πανίδας και των ενδιαιτημάτων τους, όπως και η θεσμοθέτηση διαδικασιών και μέτρων για την εξασφάλιση της αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης στο πλαίσιο της αειφόρου διαχείρισης.
Τι θα επιτρέπεται
Σύμφωνα με τους όρους, στο σύνολο της προστατευόμενης περιοχής επιτρέπονται:
-Η επιστημονική έρευνα των φυσικών οικοσυστημάτων, των ειδών χλωρίδας και πανίδας και η συστηματική παρακολούθηση οικολογικών παραμέτρων σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και με την προϋπόθεση ότι δε δημιουργούνται προβλήματα υποβάθμισης στα οικοσυστήματα και στους πληθυσμούς των ειδών πανίδας και χλωρίδας και εξασφαλίζεται ο μέγιστος βαθμός προστασίας της φύσης και του τοπίου.
-Η εκτέλεση έργων και εργασιών που κρίνονται απολύτως αναγκαία για τη μη αλλοίωση εκείνων των χαρακτηριστικών που διασφαλίζουν τη διατήρηση των προστατευτέων αντικειμένων και εφόσον διατηρείται ανεπηρέαστη η γεωμορφολογία του φαραγγιού και η υδρομορφολογία του ποταμού. Στις παραπάνω εργασίες συμπεριλαμβάνονται η δημιουργία, η συντήρηση, ο εκσυγχρονισμός έργων υδατικών πόρων και οι εργασίες καθαρισμού της κοίτης των ποταμών, ρεμάτων ή/και χειμάρρων σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, με κύριο σκοπό την προστασία και διατήρηση της φυσικής/άγριας ελεύθερης ροής και των υδρολογικών λειτουργιών του ποταμού της Νέδας, καθώς και της «καλής κατάστασης» των υδάτων του, μετά το εγκεκριμένο Σχέδιο Λεκανών Απορροής Ποταμού και το Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας, τα οποία θα περιέχουν ιδιαίτερη αναφορά στα προστατευτέα αντικείμενα.
-Η ελεύθερη μετακίνηση επισκεπτών, καθώς και η διοργάνωση οικσοτουριστικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης και της οργανωμένης (ομαδικής) επίσκεψης, με σκοπό την περιβαλλοντική εκπαίδευση, την παρατήρηση της φύσης, την αναψυχή, την αναρρίχηση, την ορειβασία, την πεζοπορία, την ποδηλασία και εν γένει την άθληση, εκτός των οχλουσών δραστηριοτήτων και όσων ειδικές μελέτες δείξουν ότι έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής.
Οι ειδικότεροι όροι για την ξενάγηση και την κίνηση των επισκεπτών, καθώς και για τη διοργάνωση οικοτουριστικών δραστηριοτήτων, ρυθμίζονται κατόπιν ειδικής μελέτης και έγκρισης από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
-Η κατασκευή, εγκατάσταση, συντήρηση και λειτουργία υποδομών για την εξυπηρέτηση των ως άνω σκοπών και δραστηριοτήτων (π.χ. παρατηρητήρια, πινακίδες και οριοσήματα, επιστημονικός εξοπλισμός και υποδομές φύλαξης και προστασίας από φυσικές καταστροφές, υποδομές ξεκούρασης επισκεπτών, ξύλινη γέφυρα, ξύλινα σκαλοπάτια, ξύλινα ή πέτρινα καθίσματα, στέγαστρα, κρήνη) από φυσικά υλικά που συνάδουν με το φυσικό περιβάλλον της περιοχής.
Μονοπάτια
-Η χάραξη, βελτίωση, σήμανση και συντήρηση μονοπατιών (πεζοπορικών διαδρομών) για την οργάνωση των επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων.
-Η εγκατάσταση και λειτουργία αναψυκτηρίου (μη μόνιμη κατασκευή) για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών. Οι προδιαγραφές κατασκευής και η θέση εγκατάστασης θα καθοριστούν κατόπιν ειδικής μελέτης και κατόπιν έγκρισης της αρμόδιας αρχής. Η καθημερινή αποκομιδή των απορριμμάτων διασφαλίζεται από την οικεία Δημοτική Αρχή και τον παραχωρησιούχο.
-Η εγκατάσταση αποχωρητηρίων με τροφοδοσία από μικρές εγκαταστάσεις αξιοποίησης της ηλιακής ενέργειας, για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών. Οι προδιαγραφές κατασκευής και η θέση εγκατάστασης θα καθοριστούν έπειτα από ειδική μελέτη και κατόπιν έγκρισης της αρμόδιας αρχής.
-Η εγκατάσταση και λειτουργία υπαίθριων χώρων στάθμευσης για την κάλυψη των επισκεπτών της περιοχής, η χωρητικότητα των οποίων θα καθοριστεί έπειτα από ειδική μελέτη και κατόπιν έγκρισης της αρμόδιας αρχής.
-Η επίσκεψη και ξενάγηση επισκεπτών σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία.
-Η εκτέλεση έργων προστασίας, συντήρησης, ανάδειξης και ανασκαφών στους ιστορικούς και αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία.
-Η συντήρηση υφιστάμενων θρησκευτικών χώρων.
-Η επισκευή και αναστήλωση-αποκατάσταση ερειπωμένων κτισμάτων και η αποκατάσταση στοιχείων του αγροτικοδασικού τοπίου αντιπροσωπευτικών της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, με υλικά και τρόπο που συνάδει με αυτήν, ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.
-Τα ειδικά δασοτεχνικά έργα με σκοπό την προστασία, τη διατήρηση, την αποκατάσταση και την ανάδειξη των οικοσυστημάτων, κατόπιν εγκρίσεως σχετικής μελέτης από την αρμόδια δασική Υπηρεσία και σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Η διαχείριση των δασών και δασικών εκτάσεων εκτελείται έπειτα από σχετική διαχειριστική μελέτη, η οποία θα περιέχει ιδιαίτερη αναφορά στα προστατευτέα αντικείμενα, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, κατόπιν εγκρίσεως από την καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία.
-Η υλοτομία, η συγκέντρωση και η μεταφορά τεχνικής ξυλείας, καυσόξυλων και η συλλογή βοτάνων από δημόσια και μη δάση και δασικές εκτάσεις, σύμφωνα με τα σχετικά διαχειριστικά σχέδια των δασικών υπηρεσιών και των ισχυουσών δασικών αστυνομικών διατάξεων.
-Η άσκηση της μελισσοκομίας σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
-Τα έργα συντήρησης και βελτίωσης του υφιστάμενου οδικού δικτύου συμπεριλαμβανομένων των δασικών και αγροτικών δρόμων.
-Η κατασκευή, η βελτίωση, η αποκατάσταση, συντήρηση και ο εκσυγχρονισμός των λειτουργικών υποδομών και δικτύων κοινής ωφέλειας, καθώς και των έργων που εξυπηρετούν επιτρεπόμενες δραστηριότητες, έπειτα από έγκριση των αρμοδίων υπηρεσιών.
-Η ελεύθερη βόσκηση σε εκτατική μορφή. Οι περιοχές, η βοσκοϊκανότητα κατά είδος, ο αριθμός και το είδος των ζώων, η περίοδος βόσκησης και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την άσκηση της δραστηριότητας ρυθμίζονται με Ειδική Λιβαδοπονική Μελέτη ή Σχέδιο Βόσκησης, που λαμβάνει υπόψη τη βοσκοϊκανότητα και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Για την εξυπηρέτηση της δραστηριότητας επιτρέπεται η κατασκευή και χρήση σχετικών με τη συγκεκριμένη χρήση υποδομών εξυπηρέτησης, όπως εγκαταστάσεις ζώων, ποτίστρες ζώων και μικρές ομβροδεξαμενές και με έγκριση της καθ’ ύλην αρμόδιας υπηρεσίας.
-Η πώληση τοπικών προϊόντων μόνο σε ειδικά διαμορφωμένους υπαίθριους χώρους ή και στεγασμένους χώρους.
-Η γεωργική και δενδροκομική δραστηριότητα στις νόμιμα καλλιεργούμενες εκτάσεις, η οποία ασκείται σύμφωνα με τα πρότυπα και τις απαιτήσεις της πολλαπλής συμμόρφωσης.
-Η αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, οι δράσεις εκσυγχρονισμού της γεωργικής δραστηριότητας (προς την κατεύθυνση της εφαρμογής της γεωργίας μειωμένων εισροών και των βελτιωμένων καλλιεργητικών φιλοπεριβαλλοντικών πρακτικών που συμβάλλουν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, στη διατήρηση και ενίσχυση υφιστάμενων φυτοφρακτών και στην προστασία του τοπίου), καθώς και η εφαρμογή βιολογικής γεωργίας, η συμμετοχή σε συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης, καθώς και σε γεωργοπεριβαλλοντικές δράσεις.
-Η δόμηση για κατοικία και τουριστικά καταλύματα, σε ζώνη πλάτους μεγαλύτερη των 50 μ. εκατέρωθεν της κοίτης του ποταμού και σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
-Η αλλαγή της χρήσης νόμιμων κτισμάτων και κατασκευών, μόνον εφόσον γίνεται για επιτρεπόμενη χρήση.
-Ο έλεγχος του πληθυσμού των ανταγωνιστικών και ξενικών ειδών της άγριας πανίδας, έπειτα από εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας.
-Η κατασκευή και λειτουργία μικρών εγκαταστάσεων αξιοποίησης της ηλιακής ενέργειας, αποκλειστικά και μόνο για την ηλεκτροδότηση των υποδομών αναψυχής και ασφάλειας των επισκεπτών.
-Η θήρα σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες ρυθμιστικές αποφάσεις.
-Η ερασιτεχνική αλιεία.
Εξαιρέσεις
Σε περίπτωση που ισχύουν αυστηρότερες διατάξεις σχετικά με την προστασία της περιοχής, αυτές υπερισχύουν των παραπάνω διατάξεων.
Εξαιρούνται, από τους όρους και τους περιορισμούς της παρούσας, τα έργα και οι επεμβάσεις που επιβάλλονται λόγω έκτακτης ανάγκης κατά τη χρονική διάρκεια εμφάνισης αυτών (σεισμών, πλημμυρών, θεομηνιών, πυρκαγιών κ.ά.).
Εξαιρούνται, από τους όρους και τους περιορισμούς της παρούσας, τα έργα Εθνικής Άμυνας.
Επιβάλλεται η εντός διετίας απομάκρυνση από την περιοχή όσων μη νόμιμων έργων και δραστηριοτήτων που αντίκεινται στις διατάξεις της απόφασης, με την υποχρέωση της αποκατάστασης του περιβάλλοντος, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και τις υποδείξεις των καθ’ ύλην αρμόδιων υπηρεσιών που βρίσκονται εντός των ορίων της περιοχής που χαρακτηρίζεται ως προστατευόμενο τοπίο και προστατευόμενος φυσικός σχηματισμός.
Εξακολουθούν να λειτουργούν έργα ή δραστηριότητες οι οποίες είναι νομίμως αδειοδοτημένες και λειτουργούν σύμφωνα με τους όρους της άδειάς τους. Επιτρέπεται ο εκσυγχρονισμός τους. Το ίδιο ισχύει και για τα νέα έργα και τις δραστηριότητες που δεν έχουν κατασκευαστεί ή λειτουργήσει, έχει όμως, ολοκληρωθεί η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης για αυτά και έχουν λάβει περιβαλλοντικούς όρους.
