Και τώρα αρχίζουν τα δύσκολα για την πόλη
Το σήμα αποστολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης απονεμήθηκε σε 23 πόλεις που ανήκουν στην αποστολή της για κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις, μία από τις αποστολές της Ε.Ε. στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη».
Το σήμα αναγνωρίζει τα σχέδια των πόλεων για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας ήδη έως το 2030 και αποσκοπεί στη διευκόλυνση της πρόσβασης σε δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση για την επίτευξη αυτού του στόχου. Οι πρώτες δέκα πόλεις έλαβαν το σήμα τον Οκτώβριο του 2023, αναφέρει ανακοίνωση της Κομισιόν.
Το σήμα αποστολής της Ε.Ε. απονεμήθηκε από την Iliana Ivanova, επίτροπο αρμόδια για την καινοτομία, την έρευνα, τον πολιτισμό, την εκπαίδευση και τη νεολαία, κατά τη διάρκεια τελετής με δημάρχους και εκπροσώπους των πόλεων στις Ημέρες Έρευνας και Καινοτομίας της Ε.Ε., το μεγαλύτερο φόρουμ στην Ευρώπη για να συζητηθεί το μέλλον της επιστήμης και της καινοτομίας και να δημιουργηθούν λύσεις από κοινού με τους πολίτες και τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Οι πόλεις που διακρίθηκαν
Οι πόλεις που έλαβαν το σήμα είναι οι εξής: Ιωάννινα, Καλαμάτα, Κοζάνη, Θεσσαλονίκη (Ελλάδα), Χαϊδελβέργη (Γερμανία), Leuven (Βέλγιο), Espoo, Lahti, Lappeenranta, Tampere, Turku (Φινλανδία), Βαρκελώνη, Σεβίλλη (Ισπανία), Pecs (Ουγγαρία), Malmo (Σουηδία), Guimaraes, Λισαβόνα (Πορτογαλία), Φλωρεντία, Πάρμα (Ιταλία), Μασσαλία, Λυών (Γαλλία), Λεμεσός (Κύπρος).
Το σήμα αποστολής της Ε.Ε. αποτελεί σημαντικό ορόσημο στο έργο των πόλεων. Αναγνωρίζει την επιτυχή ανάπτυξη των συμβάσεων πόλης για το κλίμα, οι οποίες περιγράφουν το συνολικό όραμα των πόλεων για κλιματική ουδετερότητα και περιλαμβάνουν σχέδιο δράσης, καθώς και επενδυτική στρατηγική.
Οι πόλεις δημιουργούν από κοινού τις συμβάσεις πόλης για το κλίμα με τοπικούς ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένου του ιδιωτικού τομέα και των πολιτών.
Επόμενα βήματα
Η Ε.Ε. θα συνεχίσει να στηρίζει τις πόλεις στο έργο τους για τη μετατροπή των φιλόδοξων σχεδίων τους σε σειρά έργων. Αυτό περιλαμβάνει νέα στήριξη μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
Χθες, η Επιτροπή και η ΕΤΕπ ανακοίνωσαν συμφωνία για τη συμπλήρωση των υπηρεσιών χρηματοοικονομικών συμβουλών που παρέχονται από την ΕΤΕπ, ειδικά για τις πόλεις που συμμετέχουν στην αποστολή, ιδίως εκείνες στις οποίες έχει απονεμηθεί το σήμα αποστολής.
Οι υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της ευρωπαϊκής τοπικής ενεργειακής βοήθειας (ELENA) και της κοινής βοήθειας για τη στήριξη έργων στις ευρωπαϊκές περιφέρειες (JASPERS), συμπληρώνονται κατά περίπου 19 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία θα είναι προσβάσιμα για τις πόλεις των αποστολών μέσω ενός κεντρικού σημείου επαφής στην ΕΤΕπ.
Η συμφωνία αυτή θα εφαρμοστεί στην επικείμενη τροποποίηση του προγράμματος εργασίας του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» για το 2024.
Αργότερα, εντός του τρέχοντος έτους, η Επιτροπή θα εγκαινιάσει έναν «Κόμβο της Αποστολής Πόλεων». Η πρωτοβουλία αυτή θα βοηθήσει τις πόλεις που έχουν λάβει το σήμα αποστολής να προετοιμάσουν έργα για επενδύσεις, θα τους προσφέρει ουδέτερες συμβουλές σχετικά με τις βέλτιστες χρηματοδοτικές λύσεις σε στενή συνεργασία με τις υφιστάμενες συμβουλευτικές υπηρεσίες και θα τις φέρει σε επαφή με επενδυτές.
Ο Κόμβος Πρωτευούσης θα πρέπει επίσης να μετουσιώσει τις επενδυτικές στρατηγικές των πόλεων σε μια συγκεκριμένη σειρά αναγκών για προϊόντα και υπηρεσίες ανά τομέα, προκειμένου η βιομηχανία να αξιολογήσει καλύτερα τη ζήτηση και οι μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις στην Ε.Ε. να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους.
Η Επιτροπή αναμένει περίπου 30 ακόμη συμβάσεις πόλης για το κλίμα να υποβληθούν προς επανεξέταση τον Απρίλιο.
Ιστορικό
Οι πόλεις αντιπροσωπεύουν πάνω από το 70% των παγκόσμιων εκπομπών CO2 και καταναλώνουν πάνω από το 65% της παγκόσμιας ενέργειας. Η αστική δράση είναι ζωτικής σημασίας για το μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην επιτάχυνση των προσπαθειών για την επίτευξη της νομικά δεσμευτικής δέσμευσης για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας στο σύνολο της Ε.Ε. έως το 2050, καθώς και στο στόχο της Ε.Ε. για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55 % έως το 2030 και, γενικότερα, υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Η αποστολή «Πόλεις της Ε.Ε.» έχει ως στόχο να βοηθήσει τις ευρωπαϊκές πόλεις να καταστούν κλιματικά ουδέτερες, προσφέροντας καθαρότερο αέρα, ασφαλέστερες μεταφορές και λιγότερη κυκλοφοριακή συμφόρηση και θόρυβο στους πολίτες τους.
Τον Απρίλιο του 2022 επιλέχθηκαν 100 πόλεις στην Ε.Ε. και 12 πόλεις σε χώρες συνδεδεμένες με το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη». Δοκιμάζουν καινοτόμες διατομεακές προσεγγίσεις, μεταξύ άλλων για τη συμμετοχή των πολιτών, τη διαχείριση των ενδιαφερόμενων μερών και την εσωτερική διακυβέρνηση, προκειμένου να επιταχυνθεί η πορεία τους προς την κλιματική ουδετερότητα. Με τον τρόπο αυτό θα λειτουργήσουν ως κόμβοι πειραματισμού και καινοτομίας, ώστε να μπορέσουν όλες οι ευρωπαϊκές πόλεις να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους έως το 2050.
Κεντρικό χαρακτηριστικό της αποστολής είναι οι «συμβάσεις πόλης για το κλίμα» (CCC) τις οποίες αναπτύσσει και υλοποιεί κάθε συμμετέχουσα πόλη. Τα ΚΠΔ περιλαμβάνουν (1) ένα βασικό μέρος δεσμεύσεων, (2) ένα σχέδιο δράσης για την κλιματική ουδετερότητα και (3) ένα επενδυτικό σχέδιο για την κλιματική ουδετερότητα. Δημιουργούνται από κοινού με τους πολίτες και τα ενδιαφερόμενα μέρη, με τη βοήθεια πλατφόρμας αποστολών (την οποία διαχειρίζεται το έργο NetZeroCities).
Οι πρώτες πόλεις υπέβαλαν τα ΕΚΣ τους στην Επιτροπή την άνοιξη του 2023. Στις 12 Οκτωβρίου 2023 απονεμήθηκε το σήμα αποστολής σε 10 πόλεις: Sønderborg (Δανία), Mannheim (Γερμανία), Μαδρίτη, Βαλένθια, Valladolid, Vitoria-Gasteiz και Zaragoza (Ισπανία), Klagenfurt (Αυστρία), Cluj-Napoca (Ρουμανία) και Στοκχόλμη (Σουηδία).
Θανάσης Βασιλόπουλος: «Κalamata, Our mission, go zero»
Σε δήλωσή του ο δήμαρχος Καλαμάτας, Θανάσης Βασιλόπουλος, από τις Βρυξέλλες, αμέσως μετά την ανακοίνωση, ανέφερε: «Η σημερινή (σ.σ. χθεσινή) ημέρα είναι ιστορική για το Δήμο μας, καθώς η Καλαμάτα έλαβε το “Mission Label”, την τιμητική διάκριση που κατατάσσει τη μεσσηνιακή πρωτεύουσα στις Πιστοποιημένες Πόλεις της Ευρωπαϊκής Αποστολής των 100 Κλιματικά Ουδέτερων και Έξυπνων Πόλεων της Ε.Ε. έως το 2030. Είναι μία ημέρα δικαίωσης για τη μεγάλη προσπάθεια που κάναμε όλοι μαζί, Δήμος, φορείς και κάτοικοι της πόλης.
Στις 28 Απριλίου 2022 έγινε το πρώτο βήμα με την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Αποστολή. Σήμερα, 21 Μαρτίου 2024, η Καλαμάτα μπαίνει σε μία νέα εποχή, γεμάτη προκλήσεις σε όλους τους τομείς.
Ως Δήμος διαθέτουμε ένα αναλυτικό σχέδιο, το Κλιματικό μας Συμβόλαιο, που πλέον έχει και την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δηλώνουμε αποφασισμένοι να το υλοποιήσουμε. Αξιοποιώντας την ευκαιρία που ανοίγεται μπροστά μας. Υπηρετώντας την αναπτυξιακή προοπτική της Καλαμάτας, διαμορφώνοντας την πορεία της πόλης για τις επόμενες δεκαετίες, θωρακίζοντας τις υποδομές και βελτιώνοντας αποφασιστικά την ποιότητα της ζωής μας.
Ως Καλαματιανοί αισθανόμαστε υπερήφανοι που η πόλη μας ανήκει στην μεγάλη οικογένεια της Ευρωπαϊκής Αποστολής. Η θετική αξιολόγηση του σχεδιασμού μας αποτελεί για εμάς τιμή.
Δεσμευόμαστε ότι θα εργαστούμε συστηματικά προκειμένου να πετύχουμε τους στόχους της Αποστολής. Να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής των συμπολιτών μας. Να κάνουμε την Καλαμάτα μία πόλη έξυπνη, φιλική και κλιματικά ουδέτερη. Καλαμάτα, our mission, go zero!».
Το δήμαρχο Θανάση Βασιλόπουλο συνόδευσαν στις Βρυξέλλες ο αντιδήμαρχος Βασίλης Παπαευσταθίου και τα μέλη της ομάδας στρατηγικού σχεδιασμού του «Mission Kalamata», Νίκος Μπασακίδης και Βασίλης Διονυσόπουλος.
