Θανάσης Χειμωνάς: «Το “Τρότζαν” δεν ήταν ένα μυθιστόρημα όπως τα προηγούμενα, το είδα λίγο και σαν μανιφέστο»

Θανάσης Χειμωνάς: «Το “Τρότζαν” δεν ήταν ένα μυθιστόρημα όπως τα προηγούμενα, το είδα λίγο και σαν μανιφέστο»

Ο συγγραφέας μιλά στο «Θ» και το απόγευμα θα βρεθεί στο Bookmark

Το πρώτο… επίσημο διήγημα το 1997 και πλέον μια ολόκληρη 11άδα μυθιστορημάτων, από πάντα στη γραφή και στην αρθρογραφία-δημοσιογραφία, όπως και στην πολιτική ή, καλύτερα, στην ενεργό κοινωνική εμπλοκή, κουβαλώντας το «δίκοπο μαχαίρι» του να είναι γιος προσωπικοτήτων όπως ο Γιώργος Χειμωνάς και η Λούλα Αναγνωστάκη και ανιψιός του Μανώλη Αναγνωστάκη.

Από τους σημαντικούς συγγραφείς της εποχής μας ο Θανάσης Χειμωνάς, για τον οποίο ο λόγος, θα βρίσκεται σήμερα Παρασκευή 5 Απριλίου στην Καλαμάτα για να παρουσιάσει το νέο του (οργουελικό) βιβλίο «Τρότζαν».

Η εκδήλωση θα φιλοξενηθεί στο βιβλιοπωλείο του Λυκούργου Καρολεμέα στον πεζόδρομο της Αντωνοπούλου (έναρξη 7.30 μ.μ.) και τη διοργανώνουν η Λέσχη Ανάγνωσης της Πειραματικής Σκηνής Καλαμάτας, οι Εκδόσεις Πατάκη και το Bookmark. Το συγγραφέα θα παρουσιάσει ο καθηγητής Γιώργος Μπιτζιβής και το βιβλίο η ιστορικός-κοινωνιολόγος Λίλα Γκλεγκλέ, ενώ τη συζήτηση θα συντονίσει η δημοσιογράφος Γιούλα Σαρδέλη. Αποσπάσματα από το βιβλίο θα διαβάσει η καθηγήτρια και πρόεδρος της Πειραματικής Σκηνής, Λέττα Πετρουλάκη.

Με αφορμή την απογευματινή βιβλιοπαρουσίαση του «Τρότζαν» στην πόλη μας, το «Θ» είχε την ευκαιρία για μια συνέντευξη με το συγγραφέα και νέο αντιδήμαρχο Αθηναίων για θέματα μεταναστών και ένταξης. 

-Το νέο σας βιβλίο, για κάποιον που δεν το έχει διαβάσει, παραπέμπει σε κάτι σχετικό με την Τροία, όσον αφορά στον τίτλο; Σε κάποια μέθοδο που θυμίζει ίσως το μύθο του Δούρειου Ίππου;
Η λέξη “Τρότζαν” αποτελεί λέξη-κλειδί για το συγκεκριμένο μυθιστόρημα. Ο αναγνώστης, όμως, οφείλει να το διαβάσει ως το τέλος για να καταλάβει τι και πώς. Δε θέλω να κάνω spoiler!

-Πιστεύετε ότι θα ήταν υπερβολή αν κάποιος έλεγε πως σε αυτό το μυθιστόρημα είστε πιο πολύ ο εαυτός σας, δεδομένου ότι συχνά εκφράζετε τις κοινωνικές σας απόψεις;
Σε όλα τα μυθιστορήματά μου είμαι (και δεν είμαι) ο εαυτός μου. Επίσης, σε όλα τα μυθιστορήματά μου εκφράζω (αν και συνήθως το κάνω κεκαλυμμένα) τις κοινωνικές μου απόψεις. Είναι αλήθεια, όμως, πως το “Τρότζαν” δεν ήταν για μένα ένα μυθιστόρημα όπως τα προηγούμενά μου. Το είδα λίγο και σαν μανιφέστο.

-Σας έχουν χαρακτηρίσει περισσότερο απαισιόδοξο ή… φαντασιόπληκτο, σχετικά με το πώς βαδίζει μια κοινωνία ως την κατάσταση του “Τρότζαν”;
Απαισιόδοξο κυρίως. Πολλοί συμφωνούν μαζί μου, όταν λέω πως αυτά που περιγράφω στο “Τρότζαν” συμβαίνουν ήδη. Έχω διαβάσει, όμως, και σχόλια ατόμων που υποστηρίζουν πως έτσι πρέπει να είναι το μέλλον. Χωρίς τέχνη, αθλητισμό, χιούμορ, φύλα και με το σεξ υπό έλεγχο. Αυτό είναι που με τρομάζει.

-Έχετε μετανιώσει ποτέ για την εξωστρέφεια που σας χαρακτηρίζει ως προς τις απόψεις σας για την πολιτική; Δε βάζετε… κρησάρα που λέμε και εδώ σε τίποτα. Σας έχει στοιχίσει αυτό και σε ποιον τομέα;
Όχι, δεν έχω μετανιώσει ποτέ. Για μένα έτσι πρέπει να είναι ένας πολιτικός. Μου έχει κοστίσει. Έχω χάσει φίλους, δουλειές, γκόμενες, με έχουν μισήσει. Μπορώ όμως να βλέπω τη φάτσα μου στον καθρέφτη. Και άλλωστε, τελικά όχι μόνο εκλέχτηκα, αλλά έγινα και αντιδήμαρχος της πρωτεύουσας της χώρας. Ίσως υπάρχει κάποια μορφή δικαιοσύνης…

-Πώς είναι ως τώρα η ενασχόλησή σας με την Τοπική Αυτοδιοίκηση; Έχετε διαπιστώσει αυτό που λένε ότι το Δημόσιο, οι ΟΤΑ, οι Δήμοι λειτουργούν με ένα δικό τους καθεστώς; Επιβιώνει ένας συγγραφέας μέσα σε ένα κύκλο τόσο διαφορετικό από ό,τι έχει συνηθίσει;
Αυτό που διαπίστωσα είναι πως οι Δήμοι έχουν πολύ μικρότερη δύναμη από ό,τι θα πίστευε κανείς. Όλα περνούν από την κεντρική κυβέρνηση, κάτι που έχει ακόμα χειροτερεύσει επί Μητσοτάκη. Από εκεί και πέρα, εγώ επιβίωσα στο ΠΑΣΟΚ το 2012. Τα του Δήμου μού φαίνονται παιχνιδάκι.

– Τι έχει πλέον αλλάξει στην Αθήνα; Τι θα μπορούμε να βλέπουμε στο εξής και να λαμβάνουμε ως παράδειγμα προς μίμηση;
Το μόνο που έχει σίγουρα ήδη αλλάξει είναι η νοοτροπία. Η προηγούμενη Δημοτική Αρχή αντιμετώπιζε την πόλη σαν video game τύπου Sim City, κάτι που διαπιστώσαμε όλοι με το διαβόητο “Μεγάλο περίπατο”. Ο Χάρης Δούκας και όλοι εμείς φιλοδοξούμε να φτιάξουμε μια πρωτεύουσα πιο ανθρώπινη, όμορφη, φωτεινή, καθαρή, συμπεριληπτική, φιλική προς κάθε κάτοικό της. Ακόμα είναι, βέβαια, νωρίς. Ευελπιστώ πως σύντομα θα δούμε όλη τη διαφορά.

-Στον κόσμο του “Τρότζαν” υπάρχει Γιουροβίζιον; Ολυμπιακός; Έμπνευση, κύπελλα και πρωταθλήματα;
Όχι. Τίποτα από αυτά. Μάλιστα, ο ήρωας ρωτάει για τον Ολυμπιακό και παίρνει την απάντηση πως ο αθλητισμός έχει γενικώς καταργηθεί, γιατί ήταν ρατσιστικός απέναντι σε αυτούς που έχαναν στους αγώνες.

-Πώς είναι ο κόσμος που θα ονειρευόσασταν εσείς ως άνθρωπος; Τι διαφορετικό θα θέλατε να είχατε ως χαρακτήρας;
Είναι δύσκολο να απαντήσεις σε αυτή την ερώτηση χωρίς να ανατρέξεις σε κοινοτοπίες. Αν έπρεπε να απαντήσω με μια φράση, θα έλεγα πιο δίκαιος. Σε ό,τι αφορά εμένα, θα ήθελα να είμαι λιγότερο τεμπέλης.

Λίγα λόγια για τον Θανάση Χειμωνά και το έργο του
Ο Θανάσης Χειμωνάς γεννήθηκε το 1971 στην Αθήνα και είναι συγγραφέας. Σπούδασε Φιλολογία και Κινηματογράφο στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου και Δημοσιογραφία στο Λονδίνο. Μυθιστορήματα και διηγήματά του έχουν εκδοθεί στη Γαλλία, τη Γερμανία, το Ισραήλ και τη Βόρεια Μακεδονία, ενώ έχει εργαστεί ως αρθρογράφος σε σημαντικά ΜΜΕ, όπως τα Νέα, η Athens Voice, το Liberal.gr και το Φως των σπορ.

Εκδοτικά έκανε την πρώτη του εμφάνιση με ένα διήγημα στη συλλογή «Έρωτας σε πρώτο πρόσωπο» (Κέδρος, 1997) και ακολούθησαν τα μυθιστορήματα: «Ραμόν» (Κέδρος, 1998· εκδόσεις Πατάκη, 2019), «Σπασμένα ελληνικά» (Κέδρος, 2000), «Ανεξιχνίαστη ψυχή» (εκδόσεις Πατάκη, 2003), «H μπλε ώρα» (εκδόσεις Πατάκη, 2005), «Ραγδαία επιδείνωση» (εκδόσεις Πατάκη, 2008), «Δεν την αγαπάω πια» (εκδόσεις Πατάκη, 2010), «Ζούμε τις τελευταίες μας μέρες» (εκδόσεις Πατάκη, 2013), «Αίτημα φιλίας» (εκδόσεις Πατάκη, 2015), «Παραφροσύνη» (εκδόσεις Πατάκη, 2017), «Ο κύριος Τέλειος» (εκδόσεις Πατάκη, 2021), «Τρότζαν» (εκδόσεις Πατάκη 2023).

Ήταν ιδρυτικό στέλεχος των κινήσεων “58” και “Παραιτηθείτε”. Έχει υπάρξει γραμματέας Πολιτισμού, υποψήφιος βουλευτής Α’ Αθήνας και υποψήφιος ευρωβουλευτής με το ΠΑΣΟΚ, μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου και υποψήφιος ευρωβουλευτής με το «Ποτάμι». Μετά τις τελευταίες αυτοδιοικητικές εκλογές ανέλαβε εκλεγμένος αλλά άμισθος αντιδήμαρχος Κοινωνικής Ένταξης Μεταναστών και Προσφύγων

Ο κόσμος του «Τρότζαν»:
Στη συνοπτική παρουσίαση της έκδοσης διαβάζουμε για το «Τρότζαν»:
Πώς είναι να πεθαίνεις και να σε επαναφέρουν στη ζωή πενήντα χρόνια αργότερα;
Να βρίσκεσαι ξαφνικά σε έναν κόσμο όπου δεν υπάρχει ελευθερία λόγου και έκφρασης, ουσιαστικά ούτε και σκέψης; Σε έναν κόσμο όπου δεν υπάρχουν αλκοόλ, σπορ, φύλα; Σε έναν κόσμο όπου οι γάμοι και το σεξ γίνονται με αλγόριθμο και υπό αυστηρή επιτήρηση; Σε έναν κόσμο όπου η υγεία είναι υποχρέωση και η κρεατοφαγία έγκλημα; Σε έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι δεν επιλέγουν το επάγγελμα που θα ακολουθήσουν, δουλεύουν από το σπίτι σχεδόν 24 ώρες το εικοσιτετράωρο και δεν πάνε ποτέ διακοπές; Σε έναν κόσμο όπου τα social media είναι η ταυτότητά σου και έχουν υποκαταστήσει τα δικαστήρια; Σε έναν κόσμο όπου, στο όνομα της προόδου και της ισότητας, δεν επιτρέπονται ο έρωτας, το χιούμορ και καμιά μορφή τέχνης, όλοι είναι ίδιοι στο όνομα της διαφορετικότητας και η επιστήμη αντιμετωπίζεται ως θρησκεία; Σε έναν κόσμο όπου η Ιστορία ξαναγράφεται συνεχώς από την αρχή για να δαιμονοποιεί τους εκάστοτε αντιφρονούντες και εξωτερικούς εχθρούς; Σε έναν κόσμο όπου τα πάντα λογοκρίνονται, όπου υπάρχει μόνο μία άποψη, η σωστή, αυτή του καθεστώτος;
Το «Τρότζαν» είναι ένα μυθιστόρημα που μιλάει για το δυστοπικό μέλλον που μας περιμένει. Ή μήπως για κάτι που ήδη ζούμε;