Φέρεται να εξετάζει την κύρωση του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου
Ακόµη ένα µέτωπο πιθανών δυσµενών εξελίξεων για την ελληνική εξωτερική πολιτική είναι έτοιµο να ανοίξει, καθώς σειρά δηµοσιευµάτων που προέρχονται από την Τουρκία και τη Λιβύη περιγράφουν τη Βεγγάζη, µέχρι πρότινος εχθρική προς την Αγκυρα, να είναι έτοιµη να κυρώσει το τουρκολιβυκό µνηµόνιο. Υπενθυµίζεται ότι το 2019 το τουρκολιβυκό είχε υπογραφεί ανάµεσα στις κυβερνήσεις Αγκυρας και Τρίπολης, ενώ η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης, η οποία εδρεύει στο Τοµπρούκ, δεν το κύρωσε ποτέ, παρέχοντας στην Αθήνα ένα επιχείρηµα ακυρότητας της συγκεκριµένης συµφωνίας. Ισχυρός άνδρας των δυνάµεων της Ανατολικής Λιβύης ήταν και τότε, όπως και τώρα, ο στρατάρχης Χαλίφα Χαφτάρ, πρόσωπο µε στενές σχέσεις τόσο µε τους Ρώσους όσο και τους Αµερικανούς, ενώ πρόεδρος της Βουλής ήταν και τότε ο Ακίλα Σάλεχ. Σύµφωνα µε όσα µεταδίδονται από τον λιβυκό Τύπο και το επίσηµο πρακτορείο LAMA, η Βουλή των Αντιπροσώπων ετοιµάζεται να ενστερνιστεί τις θέσεις της Αγκυρας, καθώς ανακοινώθηκε η σύσταση επιτροπής για την έγκριση της Συµφωνίας Θαλάσσιας Δικαιοδοσίας που υπεγράφη µεταξύ της Τουρκίας και της λιβυκής κυβέρνησης.
Κοινή άποψη
Πιθανή έγκριση της συµφωνίας και από τη Βουλή στο Τοµπρούκ σηµαίνει πως όλες οι αντιµαχόµενες πλευρές της Λιβύης θα έχουν κοινή άποψη απέναντι στις θέσεις της Ελλάδας που έχει υπογράψει συµφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας µε την Αίγυπτο και µε αυτόν τον τρόπο είχε ακυρώσει το τουρκολιβυκό µνηµόνιο.
Το μνημόνιο είχε υπογραφεί από Αγκυρα και Τρίπολη, ενώ η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης δεν το αναγνώρισε, παρέχοντας στην Αθήνα ένα ισχυρό επιχείρημα ακυρότητας της συμφωνίας.
Η Τουρκία εδώ και πολλούς µήνες προσπαθεί να προσεγγίσει την κυβέρνηση του Τοµπρούκ παρά την ξεκάθαρη στήριξή της προς την κυβέρνηση της Τρίπολης. Στις 4 Απριλίου, ο υπουργός Εθνικής Αµυνας της Τουρκίας Γιασάρ Γκιουλέρ είχε υποδεχθεί στην Αγκυρα τον γιο του Χαλίφα Χαφτάρ, Σαντάµ Χαλίφα Χαφτάρ, διοικητή των χερσαίων δυνάµεων του εθνικού στρατού της Λιβύης. Ο κ. Χαφτάρ είχε επισκεφθεί την τουρκική πρωτεύουσα κατόπιν πρόσκλησης του διοικητή του στρατού ξηράς της Τουρκίας, Σελτσούκ Μπαϊρακτάρογλου. Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες µικρών ενηµερωτικών ιστοσελίδων της Τουρκίας αναφέρουν, παράλληλα, πως τις επόµενες ηµέρες επίκειται επίσκεψη του διοικητή των µυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας Ιµπραήµ Καλίν στην Τρίπολη.
Πέρα από αυτές τις τελευταίες εξελίξεις, σηµαντική στιγµή που η Ανατολική Λιβύη δεν µπόρεσε να αγνοήσει λόγω του αντικτύπου που είχε στο έδαφος ήταν η οργάνωση και αποστολή από την Αγκυρα, τον Σεπτέµβριο του 2023, όταν η κακοκαιρία «Ντάνιελ» σάρωσε την Ντέρνα στην Ανατολική Λιβύη, σχεδόν 400 ατόµων που παρείχαν βοήθεια στους πληµµυροπαθείς της περιοχής, µεταξύ άλλων, και µε την ανάπτυξη νοσοκοµείων εκστρατείας. Υπενθυµίζεται ότι η Ελλάδα είχε τότε οργανώσει µια µικρή αποστολή, η οποία κατέληξε σε δυστύχηµα που οδήγησε στον θάνατο πέντε ατόµων.
Η Αγκυρα έχει επιχειρήσει να διευρύνει το αποτύπωµά της στη Λιβύη, αποδυόµενη σε επιχειρήσεις γοητείας προς τον Χαφτάρ και τους λοιπούς της Βουλής στο Τοµπρούκ, ωστόσο από τις συζητήσεις µέχρι την κατάληξη σε πιθανή συµφωνία η απόσταση είναι πάντα µεγάλη. Οι εξελίξεις στη Λιβύη δεν πρέπει ποτέ να αντιµετωπίζονται γραµµικά, καθώς στη χώρα υπάρχει εδώ και χρόνια ένας ανταγωνισµός που περιλαµβάνει, µεταξύ άλλων, και την πολύ έντονη παρουσία της Αιγύπτου. Ελλάδα και Αίγυπτος ήταν πολύ στενά συντονισµένες στη Λιβύη, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Η είδηση περί πιθανών εξελίξεων καταγράφεται ενώ προετοιµάζεται και επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη που, µέχρι πρότινος, είχε ως αντικείµενο την ανίχνευση πιθανής επανέναρξης των οικονοµικών σχέσεων µε την Τρίπολη. Η δυσµενής πιθανότητα να κυρωθεί το τουρκολιβυκό µνηµόνιο και από τη Βουλή προφανώς ωθεί την οικονοµική συνεργασία µε τη Λιβύη σε δεύτερη µοίρα…
Πηγή: Η Καθημερινή | Των Βασίλη Νέδου και Μανώλη Κωστίδη
