Εντυπωσιακή είναι η στροφή της Μεσσηνίας προς τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, με τη δεκαετία 2014-2023 να καταγράφει σημαντικές αυξήσεις στην παραγωγή ντομάτας και αγγουριού, παρά τη μείωση της συνολικής καλλιεργούμενης έκτασης. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η παραγωγή ντομάτας αυξήθηκε κατά 10.878 τόνους και του αγγουριού κατά 22.883 τόνους, παρότι η έκταση καλλιέργειας των δύο προϊόντων μειώθηκε συνολικά κατά 10.290 στρέμματα.
Η μετάβαση από τις υπαίθριες στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες αποτυπώνεται ξεκάθαρα στα στατιστικά στοιχεία: η έκταση υπαίθριας καλλιέργειας ντομάτας μειώθηκε δραματικά κατά 91,4%, από 3.914 στρέμματα το 2014 σε μόλις 336 στρέμματα το 2023. Αντίστοιχα, η παραγωγή έπεσε από 13.085 τόνους σε 1.275 τόνους (πτώση 90,3%). Σημαντική υποχώρηση καταγράφηκε και στα υπαίθρια αγγούρια, με την καλλιεργούμενη έκταση να μειώνεται κατά 88,5% (από 357 σε 41 στρέμματα).
Την ίδια στιγμή, όμως, οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες αγγουριού σχεδόν διπλασιάστηκαν, αυξανόμενες από 1.077 στρέμματα σε 2.012 (αύξηση 86,8%).
Από την κρίση στην καινοτομία
Ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ Τριφυλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, που θεωρείται ένας από τους βασικούς εμπνευστές της θερμοκηπιακής στροφής στην περιοχή, σε δηλώσεις του στην “Ύπαιθρο Χώρα” εξηγεί τους λόγους πίσω από τη σταδιακή εγκατάλειψη των υπαίθριων καλλιεργειών, εστιάζοντας στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι παραγωγοί.
«Η υπαίθρια καλλιέργεια ντομάτας αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα, όπως το έντομο Tuta absoluta, που προκάλεσε σημαντικές απώλειες. Το μη ελεγχόμενο περιβάλλον δημιούργησε επιπλέον πιέσεις, ενώ πολλοί παραγωγοί απέφευγαν προγράμματα ολοκληρωμένης φυτοπαθολογικής προστασίας, επιλέγοντας ανεπαρκείς τρόπους καταπολέμησης», σημειώνει ο κ. Παρασκευόπουλος.
Στα παραπάνω προβλήματα προστέθηκαν και ασθένειες όπως η καστανή ρυτίδωση της ντομάτας και ο περονόσπορος, σε συνδυασμό με το διαρκώς αυξανόμενο κόστος παραγωγής και τις χαμηλές τιμές από τους εμπόρους, που συρρίκνωσαν το περιθώριο κέρδους.
Θερμοκήπια με σύγχρονη τεχνολογία και υψηλή ποιότητα
Η απάντηση ήρθε μέσα από τις επενδύσεις σε σύγχρονες θερμοκηπιακές μονάδες, με τη στήριξη επενδυτικών προγραμμάτων και νόμων που έδωσαν κίνητρα στους παραγωγούς. Όπως αναφέρει ο κ. Παρασκευόπουλος, «σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον οι καλλιέργειες ντομάτας και αγγουριού αναπτύσσονται πλέον με υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά, καθιστώντας τις θερμοκηπιακές μονάδες πιο ανθεκτικές και ανταγωνιστικές».
Η στροφή αυτή φαίνεται να έχει δημιουργήσει ένα νέο μοντέλο αγροτικής παραγωγής στη Μεσσηνία – με λιγότερη γη, αλλά με περισσότερη τεχνολογία, καλύτερη ποιότητα και σημαντικά αυξημένες αποδόσεις.
Α.Π.
