Οι περιφερειακές εξελίξεις, με έμφαση την κατάσταση στη Γάζα, βρέθηκαν στο επίκεντρο τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι.
Ο κ. Μητσοτάκης χαιρέτισε την πρόταση της Αιγύπτου για εκεχειρία στη Γάζα, ενώ συζητήθηκαν ο συντονισμός και η συνεργασία των δύο χωρών σε διμερή και περιφερειακά ζητήματα.
Την ίδια στιγμή, τα επαναλαμβανόμενα δημοσιεύματα, κυρίως στον τουρκικό Τύπο, το τελευταίο διάστημα περί απόφασης συμμετοχής της Αιγύπτου στο πρόγραμμα κατασκευής των μαχητικών αεροσκαφών ΚΑΑΝ, που έχει αναπτύξει η Τουρκία, αν μη τι άλλο επιβεβαιώνουν ότι η προσέγγιση ανάμεσα στις δύο χώρες, η σχέση των οποίων δοκιμάστηκε από το 2013 και για αρκετά χρόνια, ενισχύεται.
Τουρκικές πηγές αναφέρουν πάντως ότι μέχρι και σήμερα το μαχητικό ΚΑΑΝ δεν διαθέτει δικούς του κινητήρες και δεν έχει ξεκινήσει η μαζική παραγωγή. Διαψεύδουν, ως εκ τούτου, τις πληροφορίες περί συμπαραγωγής με την Αίγυπτο, απλά τονίζουν πως ίσως υπήρξαν κάποιες συζητήσεις γενικού ενδιαφέροντος και από την Αγκυρα και από το Κάιρο, ωστόσο δεν υπάρχει καμία ξεκάθαρη πληροφορία περί συνεργασίας ή συμπαραγωγής και ούτε κάποιο μνημόνιο συνεργασίας. Στην τουρκική πλευρά δεν αγνοούν πως η προτίμηση της αεροπορίας της Αιγύπτου είναι προς μαχητικά αμερικανικής και γαλλικής κατασκευής και η αλλαγή τύπου και χώρας κατασκευής θα προκαλέσει ένα τεράστιο διπλωματικό κόστος στο Κάιρο.
Το ερώτημα
Η επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν στο Κάιρο την προηγούμενη εβδομάδα, με αφορμή την απόφαση του Ισραήλ για πλήρη έλεγχο στη Γάζα, δείχνει ότι οι δύο χώρες διατηρούν κοινή προσέγγιση σε μια σειρά από σημαντικά περιφερειακά ζητήματα. Και ταυτόχρονα τίθεται το ερώτημα αν μια περαιτέρω ενίσχυση της σχέσης της Τουρκίας με την Αίγυπτο μπορεί να απειλήσει και να διαταράξει τις σχέσεις Αθήνας – Καΐρου. Το πραξικόπημα του 2013 στην Αίγυπτο και η ανατροπή του τότε προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι, ο οποίος διατηρούσε πολύ καλές σχέσεις με την Αγκυρα, έφεραν σε οριακό σημείο τις σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες. Η κρίση αυτή αποτυπώθηκε και σε μια σειρά από επιλογές που έκαναν στη διαμόρφωση συμμαχιών και συνεργασιών περιφερειακά.Θρίλερ στο παρά 5 για τα θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης
Ωστόσο, την τελευταία τριετία καταγράφεται σημαντική διπλωματική κινητικότητα στον άξονα Αγκυρας – Καΐρου, που δείχνει τη διάθεση βελτίωσης των σχέσεων.
Το ερώτημα για την Αθήνα, που παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, είναι αν η περαιτέρω προσέγγιση της Αγκυρας με το Κάιρο μπορεί να απειλήσει τη σχέση της Ελλάδας με την Αίγυπτο. Η συμφωνία Αθήνας και Καΐρου για τον καθορισμό ΑΟΖ αποτελεί ένα ισχυρό ανάχωμα στον τουρκικό επεκτατισμό στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, όπως αυτός αποτυπώθηκε με το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, στο οποίο έχει αντιδράσει και η αιγυπτιακή πλευρά.
Παράλληλα, η ελληνική πλευρά έχει επενδύσει στην ενίσχυση των σχημάτων συνεργασίας με την Αίγυπτο και την Κύπρο σε μια σειρά από τομείς, όπως η ενέργεια και η άμυνα, ως παράγοντα ενίσχυσης της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Μπορούν όλα αυτά να ανατραπούν εάν ενισχυθούν περαιτέρω οι σχέσεις της Τουρκίας με την Αίγυπτο; Στην Αθήνα είναι ισχυρή η πεποίθηση ότι οι σχέσεις με την Αίγυπτο αφορούν και την πολιτική θεώρηση για τη σταθερότητα στην περιοχή. Υπό αυτή την έννοια εκτιμάται ότι ακόμη κι αν σε κάποια ζητήματα το Κάιρο προσεγγίσει περισσότερο την Αγκυρα, θα εξακολουθήσει να επιδιώκει την τήρηση ισορροπιών, ώστε να μη διαταραχθεί η σχέση με την Αθήνα.
Πηγή: Η Καθημερινή
