Το πορτοφόλι αδειάζει πριν το μήνα…
Η εικόνα της τοπικής αγοράς στην Καλαμάτα και την ευρύτερη περιοχή της Μεσσηνίας γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Οι καταναλωτές περιορίζουν τις ποσότητες, ζητούν ευκολίες πληρωμής, αναζητούν φθηνότερα ή δεύτερης κατηγορίας προϊόντα και πολλές φορές… αφήνουν τα ψώνια για το τέλος του μήνα, όταν μπαίνουν οι μισθοί και οι συντάξεις. Οι τοπικοί επαγγελματίες μιλούν για μια αλλαγή συνηθειών κατανάλωσης που δεν θυμίζει τίποτα από το παρελθόν, φανερώνοντας ότι η ακρίβεια έχει αγγίξει όλα τα στρώματα της κοινωνίας.
Αυτή η καθημερινότητα που καταγράφεται στην Καλαμάτα, δεν είναι μεμονωμένη. Τα ίδια επιβεβαιώνει και η νέα πανελλαδική έρευνα της εφαρμογής Plum, σε συνεργασία με την Palmos Analysis, η οποία καταδεικνύει τα μεγάλα κενά στην οικονομική προετοιμασία των Ελλήνων και τις δυσκολίες στην αποταμίευση.
«Μικρότερες ποσότητες»
Ο Παναγιώτης Κατσίρας, από τη «Φάρμα Κατσίρα» στην οδό Ψαρών, εξηγεί πως αυτό που έχει αλλάξει είναι η συμπεριφορά των πελατών:
«Έχουμε λίγους ανθρώπους, όχι πολλούς, που μας ζητούν να τα γράψουμε για τον άλλο μήνα. Η ακρίβεια ωστόσο διαπερνά όλα τα στρώματα. Αυτό που βλέπω στο δικό μου μαγαζί είναι ότι αγοράζουν πλέον μικρότερες ποσότητες. Καταναλώνουμε πια με σύνεση. Τώρα πουλάω το 95% των καρπουζιών μισό, ακόμα και σε φέτες. Ένα μεγάλο καρπούζι μπορεί να το κόψω και οκτώ φέτες. Αντί για πέντε γερμάδες, παίρνουν τρεις». Υπάρχουν όμως, όπως μας είπε ο κ. Κατσίρας και κάποια άτομα που θέλουν να τους ειδοποιούν όταν βγάζουν προϊόντα δεύτερης κατηγορίας, με χαμηλότερη τιμή, για παράδειγμα πατάτα κομμένη ή πιο ώριμα φρούτα.
«Ξοδεύουν ό,τι έχουν – κι αν μείνει κάτι»
Αντίστοιχη εικόνα δίνει και ο Χαράλαμπος Χειλάς, ιδιοκτήτης μίνι μάρκετ – κρεοπωλείου στη Βέργα:
«Μετά τις 20 του μήνα υπάρχουν άνθρωποι, κυρίως συνταξιούχοι, που ξεμένουν. Έρχονται παίρνουν πράγματα που χρειάζονται και όταν πληρωθούν, έρχονται και πληρώνουν. Αυτό υπήρχε και παλιότερα, αλλά τώρα είναι πιο έντονο.
Υπάρχουν και αυτοί που θέλουν να πάρουν «βερεσέ» ακόμη και τσιγάρα – εκεί κάπου στραβώνεις, τους εξυπηρετείς βέβαια, αλλά τους άλλους προσπαθείς να τους βοηθήσεις όσο μπορείς».
Ο κ. Χειλάς συμφώνησε ότι ο κόσμος πλέον ψωνίζει μικρότερες ποσότητες. Παλιά, όπως είπε, δεν κόβαμε τα καρπούζια, τώρα ζητούν κομμάτια. «Σου δίνουν την κάρτα και σου λένε: “Δες αν έχει μέσα λεφτά, αν όχι, θα στα φέρω στο τέλος του μήνα”», πρόσθεσε.
Κάποιοι άλλοι στις αρχές του μήνα κάνουν τα ψώνια τους στα σούπερ μάρκετ και όταν ο μισθός εξαντλείται, τότε απευθύνονται στο κατάστημα της γειτονιάς τους για να πάρουν κάποια πράγματα με πίστωση.
«Το κρέας δεν έχει πέσει σε κατανάλωση, αλλά το τυρί και το παγωτό έχουν μειωθεί πολύ. Είναι πια πανάκριβα. Ένα κιλό τυρί ή παγωτό κοστίζει όσο ένα κιλό μοσχάρι ή δύο κιλά χοιρινό», κατέληξε.
Ο κόσμος περιορίζει και τα ρούχα
Η κατάσταση αυτή δεν περιορίζεται μόνο στα τοπικά παντοπωλεία και μίνι μάρκετ, αλλά αγγίζει και τα εμπορικά καταστήματα. Έμποροι μας επιβεβαίωσαν ότι κάνουν διευκολύνσεις σε πελάτες τους, δίνοντας λίγα λίγα χρήματα κάθε μήνα για να αγοράσουν κυρίως ρούχα ή και να καλύψουν κάποιες άλλες ανάγκες τους, όπως πχ οικιακές και ηλεκτρονικές συσκευές.
Θέτοντας το ζήτημα στον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Καλαμάτας Γιώργο Εγγλέζο, υπογράμμισε:
«Υπάρχει δυσχέρεια στην κατανάλωση, ιδιαίτερα στο λιανικό εμπόριο. Ο κόσμος έχει μειώσει τις αγορές του. Πρώτα καλύπτει οικογενειακές ανάγκες, μετά φαγητό, κι αν περισσέψει κάτι, πάει για ρούχα ή παπούτσια. Πλέον οι καταναλωτές κινούνται μόνο στα απολύτως απαραίτητα ή σε κάτι έκτακτο.»
Η πανελλαδική εικόνα
Μια νέα πανελλαδική έρευνα της Plum, σε συνεργασία με την Palmos Analysis, φωτίζει τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα ελληνικά νοικοκυριά στη διαχείριση των οικονομικών τους. Παρά το γεγονός ότι η πλειονότητα των πολιτών καταφέρνει να ισορροπεί εισόδημα και βασικά έξοδα, η δημιουργία «μαξιλαριού ασφαλείας» απέναντι σε απρόβλεπτες ανάγκες παραμένει ζητούμενο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, 65% των Ελλήνων ξοδεύουν όσα ακριβώς κερδίζουν, χωρίς δυνατότητα αποταμίευσης, ενώ μόλις 26% ζουν κάτω από τις δυνατότητές τους. Η κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολη για όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα. 8% ξοδεύουν περισσότερα από όσα κερδίζουν, με τα ποσοστά να ανεβαίνουν σε ορισμένες περιοχές όπως Κρήτη και νησιά.
Πάνω από τους μισούς (52%) δηλώνουν ότι ξεμένουν από χρήματα πριν τελειώσει ο μήνας, ενώ το φαινόμενο είναι πιο συχνό στις γυναίκες (34% έναντι 21% στους άνδρες) και ιδιαίτερα έντονο σε όσους έχουν εισόδημα κάτω των 800 ευρώ (43%).
Η αποταμίευση μοιάζει πολυτέλεια: μόλις το 15% βάζει χρήματα στην άκρη κάθε μήνα, ενώ το 37% δεν αποταμιεύει καθόλου. Στη Βόρεια Ελλάδα το ποσοστό αυτό εκτινάσσεται στο 47%.
Η καθημερινότητα στα μανάβικα, τα κρεοπωλεία και τα μικρά καταστήματα της Καλαμάτας αποκαλύπτει με τον πιο άμεσο τρόπο αυτό που καταγράφει και η έρευνα: οι Έλληνες ζουν μήνα με το μήνα, μετρώντας τις αγορές τους στο κιλό και στο κομμάτι, ενώ η αποταμίευση μοιάζει πολυτέλεια για λίγους.
Η ακρίβεια αλλάζει ριζικά τις συνήθειες κατανάλωσης και φέρνει τους πολίτες αντιμέτωπους με σκληρά διλήμματα: ποια ανάγκη θα καλυφθεί σήμερα και ποια… θα περιμένει τον επόμενο μισθό.
