Κάλεσμα σε όλους να μάθουν πρώτες βοήθειες
Η παρουσία του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού στην Καλαμάτα ξεκινά από τη δεκαετία του 1940, ενώ το Περιφερειακό Τμήμα άρχισε να λειτουργεί στους φονικούς σεισμούς του 1986.
Από τότε οι άνθρωποί του είναι παντού και πάντα έτοιμοι να επέμβουν, αν χρειαστεί, ενώ η πόρτα του κτηρίου στην οδό Κεφάλα, στον αριθμό 5, είναι επίσης πάντα ανοιχτή για να βοηθήσει όποιον έχει ανάγκη.
Καθημερινά βοηθούν κόσμο, με πολλά περιστατικά να μην έρχονται καν στη δημοσιότητα. Άλλωστε, δεν το κάνουν “για να φανούν”, όπως δε θέλουν “να φανούν” και κάποιοι από τους συμπολίτες μας που καθημερινά προσφέρουν στον Ερυθρό Σταυρό από το υστέρημά τους.
Ένα, δε, από τα πιο σημαντικά που προσφέρουν στην τοπική κοινωνία είναι τα μαθήματα πρώτων βοηθειών, που όποιος τα έχει παρακολουθήσει, μπορεί να σώσει ό,τι πολυτιμότερο… μια ανθρώπινη ζωή.
Εμείς βρεθήκαμε στα γραφεία του Περιφερειακού Τμήματος Καλαμάτας του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, όπου μας υποδέχτηκαν οι νοσηλεύτριες-εκπαιδεύτριες πρώτων βοηθειών, Κωνσταντίνα Δαμηλά και Κατερίνα Τσατά, δύο γυναίκες που υπηρετούν από το 1991, με τα μάτια τους όλα αυτά τα χρόνια να έχουν δει πολλά, αλλά γεμάτες θετική διάθεση και ενέργεια είναι έτοιμες να προσφέρουν, όπως και να μεταλαμπαδεύσουν σε όλους τις αξίες του Ερυθρού Σταυρού και, φυσικά, να μας μάθουν πρώτες βοήθειες.
Αμφότερες έχουν άψογη συνεργασία, με τη μία να συμπληρώνει την άλλη, οπότε στη συνέντευξη που ακολουθεί μπορεί να μιλούν και οι δύο, αλλά η απάντηση είναι κοινή.
-Μιλήστε μας για το ταξίδι σας στον Ερυθρό Σταυρό…
Κ.Δ: Αυτό το ταξίδι είναι και ευχάριστο αλλά έχει και δυσκολίες, εμπεριέχει στιγμές χαράς και στενοχώριας, επιτυχίες και αποτυχίες.
Αγαπάμε αυτό που κάνουμε, αγαπάμε τον Ερυθρό Σταυρό. Δεν είναι η δουλειά μας, δε λειτουργούμε διεκπαιρεωτικά, μας αρέσει αυτό που κάνουμε, αγαπάμε τους ανθρώπους, αγαπάμε τους εθελοντές μας
Κ.Τ.: Ο Ερυθρός Σταυρός είναι κομμάτι της ζωής μας, κινούμαστε βάσει των αρχών του, όχι μόνο υπηρεσιακά, αλλά και στην προσωπική μας ζωή. Δεν μπορούμε να βγάλουμε από μέσα μας την αγάπη και την όρεξη για προσφορά στο συνάνθρωπο.
-Εδώ δεν υπάρχει ωράριο…
Υπάρχει το καθιερωμένο ωράριο, οπότε είναι ανοιχτά τα γραφεία, αλλά από εκεί και πέρα, όταν υπάρξει ανάγκη, θα είμαστε εκεί. Δε θα κοιτάξουμε ούτε ωράριο ούτε αν είναι Σάββατο, Κυριακή ή αργία. Είμαστε εδώ, κι οργανώνουμε τις δράσεις μας.
-Νοσηλεύτριες – εκπαιδεύτριες, τι κάνετε δηλαδή εσείς εδώ;
Οργανώνουμε πώς θα κινηθούν οι εθελοντές, αφού καθημερινά υπάρχουν αυτοί που δραστηριοποιούνται στο πρόγραμμα του Ερυθρού Σταυρού, ενώ φυσικά εκπαιδεύουμε τους εθελοντές, μια εκπαίδευση που κρατά περίπου 4 μήνες. Ταυτόχρονα, εκπαιδεύουμε και κοινό στις πρώτες βοήθειες.
-Τι είναι αυτό που κάνει τον Ερυθρό Σταυρό τόσο ισχυρό και μοναδικό;
Λειτουργεί με τις επτά θεμελιώδεις αρχές, που είναι οι: Ενότητα, Παγκοσμιότητα, Ανθρωπισμός, Αμεροληψία, Ουδετερότητα, Ανεξαρτησία και Εθελοντισμός. Όπως καταλαβαίνετε, ο Ερυθρός Σταυρός είναι ιδέα, είναι η προσφορά, η αγάπη, το νοιάξιμο για τους ανθρώπους.
Ένας παγκόσμιος οργανισμός που λειτουργεί για 187 χρόνια.
-Η παρουσία του Ερυθρού Σταυρού στην Καλαμάτα πότε ξεκινά;
Το 1940 ερχόταν περιοδεύουσα εκπαιδεύτρια και εκπαίδευε εθελοντές. Έχουμε, λοιπόν, μητρώο εθελοντών από τότε, ενώ έκτοτε έχουν ακολουθήσει αρκετές τάξεις.
Ως Περιφερειακό Τμήμα δημιουργήθηκε μετά τους σεισμούς. Οι ανάγκες τότε στην πόλη είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία του. Αρχικά ήρθε κλιμάκιο εδώ και έπειτα συστάθηκε το τμήμα.
Από το 1989 και μετά, ανά δύο χρόνια περίπου, βγαίνει μια νέα τάξη εθελοντών.
-Μιλήστε μας για τους εθελοντές του Ερυθρού Σταυρού. Υπάρχει ενδιαφέρον από νέους;
Όταν συμπληρωθεί ένας ικανός αριθμός ενδιαφερομένων, περίπου κάθε δύο χρόνια ξεκινά ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης, μια τάξη όπως τη λέμε εμείς, με το ενδιαφέρον να είναι μεγάλο, κάτι που βλέπουμε και σε άλλες περιοχές, αφού εμείς ως εκπαιδεύτριες μετακινούμαστε κι άλλού.
Σημαντική, βέβαια, είναι και η κινητοποίηση των εθελοντών μετά την εκπαίδευση, αφού το ζήτημα δεν είναι μόνο να υπάρχουν νέοι, αλλά κάπου να προσφέρουν. Όσοι έρχονται, το κάνουν συνειδητοποιημένα, με διάθεση προσφοράς, και θέλουν να μπουν σε δράση.
Εμείς κοιτάμε να τους κινητοποιούμε σε προγράμματα που τους αρέσουν και τους ταιριάζουν. Είναι σημαντικό για εμάς να είναι ικανοποιημένοι, αφού ο εθελοντής δεν πληρώνεται, άρα πρέπει να τον ευχαριστεί η προσφορά του. Η ηθική ικανοποίηση είναι αυτό που κερδίζει.
Υπάρχει και ομάδα έκτακτης ανάγκης, συνήθως πέντε ατόμων, που είναι σε ετοιμότητα, ώστε αν χρειαστεί, με ένα τηλεφώνημα να βάλουν τις στολές τους, να έρθουν εδώ, να παραλάβουν τα φαρμακεία που είναι πάντα έτοιμα και να φύγουμε για το σημείο που υπάρχει ανάγκη.
-Ποια η τελευταία τάξη που λειτούργησε και πότε αναμένεται νέα;
Ήταν πριν από δύο χρόνια και βγήκαν 23 άτομα, ενώ αν όλα πάνε καλά, το Νοέμβριο θα ξεκινήσει νέα. Αυτό εξαρτάται από το ενδιαφέρον, που, όπως σας είπαμε, είναι μεγάλο, αλλά και τις ανάγκες εκπαίδευσης του Ερυθρού Σταυρού, αφού εμείς στα δύο χρόνια που πέρασαν εκπαιδεύσαμε εθελοντές σε άλλες περιοχές.
Θα θέλαμε εδώ να ευχαριστήσουμε τον πρόεδρο του Ε.Σ., Αντώνη Αυγερινό, και τη διευθύντριά μας, Ευγενία Γκογκούγια, για την τιμή που μας κάνει να μας μετακινεί και σε άλλες περιοχές για να εκπαιδεύουμε εθελοντές.
-Σε επίπεδο Καλαμάτας τι προγράμματα υπάρχουν;
Οι εθελοντές μας ασχολούνται σε ό,τι έχει σχέση με θέματα υγείας, δηλαδή είναι πάντα μαζί μας στις υγειονομικές καλύψεις, είναι μαζί μας στην έκτακτη ανάγκη, είτε αυτό είναι φωτιά, είτε είναι πλημμύρα, είτε σεισμός, είτε πρόσφυγες – μετανάστες.
Επίσης, είναι κοντά μας σε προγράμματα διανομής τροφίμων σε ευπαθείς ομάδες, όπως και σε καμπάνιες υγείας που κάνουμε.
Θέλουμε εδώ να σας πούμε ότι συνεργαζόμαστε με όλους τους τοπικούς φορείς, είτε αυτοί είναι κρατικοί είτε είναι άλλοι εθελοντικοί, με στόχο πάντα να προσφέρουμε στην τοπική κοινωνία.
Επίσης, οι εθελοντές του Τομέα Υγείας του Περιφερειακού Τμήματος Ε.Ε.Σ. Καλαμάτας συμμετέχουν στις εξωτερικές αιμοδοσίες που διενεργεί η Υπηρεσία Αιμοδοσίας του Νοσοκομείου Καλαμάτας, στο πλαίσιο πολυετούς συνεργασίας.
-Πρώτες βοήθειες και Ερυθρός Σταυρός πείτε μας για αυτό…
Είναι ένα μεγάλο κομμάτι της δουλειάς μας. Σπουδαίο κομμάτι, ενώ η εκπαίδευση των πρώτων βοηθειών γίνεται σε πολίτες, φορείς, επιχειρήσεις, συλλόγους, γενικά σε όποιον θέλει να εκπαιδευτεί στις πρώτες βοήθειες.
Ο Ερυθρός Σταυρός παρέχει ποιοτικές, πιστοποιημένες πρώτες βοήθειες, και όπως έχουμε δει μέχρι σήμερα, έχουν σωθεί ζωές από εκπαιδευόμενους που στην πορεία μάς είδαν και μας είπαν πόσο σημαντική ήταν αυτή η εκπαίδευση.
-Ποιος μπορεί να εκπαιδευτεί στις πρώτες βοήθειες και πόσο σημαντικό είναι να τις παρέχει σωστά;
Σε αρκετές περιπτώσεις δεν είναι μόνο να παρέχεις πρώτες βοήθειες, αλλά έχει σημασία να το κάνεις σωστά. Στην αφαίρεση ξένου σώματος από το λάρυγγα, ας πούμε, πρέπει αυτό να γίνει με συγκεκριμένη τεχνική. Είναι ζωτική γνώση, πολύτιμη, την οποία κάποιος θα καταλάβει όταν του συμβεί κάτι και δεν ξέρει τι να κάνει.
Σχετικά με το ποιοι μπορούν να εκπαιδευτούν και να παράσχουν, η απάντηση είναι ότι μπορούν όλοι. Έρχονται άνθρωποι που μας λένε ότι φοβούνται, ότι τους αγχώνει ότι δε θα τα καταφέρουν, όμως τελειώνοντας την εκπαίδευση, αντιλαμβάνονται ότι και αυτοί μπορούν να το κάνουν, αφού η γνώση δίνει την ψυχραιμία σε κάποιον για να αντεπεξέλθει.
Μαθήματα γίνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, σε διάφορες ώρες και μέρες, και ξεκινούν ανάλογα με τη ζήτηση.
-Πόσοι άτομα έχουν εκπαιδευτεί εδώ;
Είναι χιλιάδες τα άτομα, κάθε χρόνο κάνουμε ενημερώσεις, αλλά και πιστοποιημένες ομάδες, με μέγιστο αριθμό στην εκπαίδευση τα 12 άτομα.
Η ενημέρωση διαρκεί δύο ώρες και όποιος μας καλέσει, θα πάμε. Η εκπαίδευση και πιστοποίηση είναι κάτι διαφορετικό, είναι ένα βιωματικό κομμάτι.
Σχετικά με τον αριθμό των ατόμων, το 2024 πιστοποιήθηκαν 210 άτομα, ενώ τα μη πιστοποιημένα ανήλθαν στα 594. Το δε 2025, μέχρι σήμερα, τα πιστοποιημένα έχουν φτάσει τα 240 άτομα.
-Τι περιλαμβάνουν τα μαθήματα πρώτων βοηθειών
Οι βασικές ενότητες είναι η εκπαίδευση στην Καρδιοαναπνευστική Αναζωογόνηση “ΚΑΑ”, η ενότητα Αυτόματου Εξωτερικού Απινιδωτή “ΑΕΑ – AED και η ενότητα Απόφραξη Αεραγωγού “Πνιγμονή”.
Στα παραπάνω πρέπει να προστεθούν η εκπαίδευση για περιστατικά που αφορούν αιμορραγίες και τραύματα.
Η εκπαίδευση που κάνουμε είναι βιωματική μέσα από σενάρια. Στην αρχή θα διδάξουμε τη θεωρία και στη συνέχεια, μέσα από σενάρια, θα δώσουμε στον εκπαιδευόμενο να καταλάβει το πρόβλημα και να βάλει τον εαυτό του στη διαδικασία να δώσει πρώτες βοήθειες.
-Πιστοποιημένο πρόγραμμα, τι είναι αυτό και ποιο το κόστος του;
Κάποιος που θα ολοκληρώσει την εκπαίδευση, θα πάρει ευρωπαϊκή πιστοποίηση, η οποία χωρίζεται σε 12ωρα προγράμματα και σε 6ωρα.
Η ισχύ της πιστοποίησης είναι για 3 χρόνια και κάποιος φεύγοντας θα πάρει μαζί και ένα βιβλίο, αφού οι πληροφορίες είναι πολλές
Το κόστος για το πρόγραμμα των 12 ωρών ανέρχεται στα 50 ευρώ, ποσό που αλλάζει για εκπαιδευτικούς, ανέργους ή σπουδαστές, που ανέρχεται στα 25 ευρώ.
Το 6ωρο πρόγραμμα είναι στα 20 ευρώ, ενώ και τα δύο περιλαμβάνουν την εκπαίδευση, την πιστοποίηση και το εγχειρίδιο.
-Σε σχέση με το παρελθόν βλέπετε περισσότερο κόσμο να θέλει να μάθει πρώτες βοήθειες;
Τα τελευταία χρόνια οι άνθρωποι είναι πιο ευαισθητοποιημένοι και ψαγμένοι, οπότε έρχονται περισσότεροι και κυρίως νέοι.
Επίσης, διενεργούνται προγράμματα “Πρόληψης ατυχημάτων”, Ατομικής υγιεινής” και “Υγιεινού τρόπου ζωής”, κυρίως σε σχολικές μονάδες, όπου κι εκεί βλέπουμε μεγάλο ενδιαφέρον.
-Κάτι τελευταίο από εσάς;
Καλούμε τον κόσμο να μάθει πρώτες βοήθειες, είναι μια γνώση που πραγματικά κάποια στιγμή στη ζωή του ενδεχομένως να του χρειαστεί.
Κάποιος που ξέρει πρώτες βοήθειες είναι πολύτιμος παντού. Νομίζουμε, όλοι θα ένιωθαν μια παραπάνω σιγουριά αν ήξεραν ότι ο διπλανός τους μπορεί να τους βοηθήσει αν παραστεί τέτοια ανάγκη.
Όταν απειλείται η ζωή κάποιου, είναι πολύ σημαντική η παρέμβαση του ανθρώπου που θα είναι δίπλα του.
Επιπλέον, όταν κάποιος ξέρει πρώτες βοήθειες λειτουργεί και με κανόνες πρόληψης, αφού έχει στο μυαλό του τι πρέπει να κάνει, για να μη χρειαστεί να δώσει.
Είναι μια γνώση που αλλάζει τον τρόπο της καθημερινότητας κάποιου που την αποκτά.
***
Το ανθρωπιστικό έργο που δε φαίνεται
Πέρα από το ορατό κομμάτι, με τον κόσμο να βλέπει τους εθελοντές σε διάφορα συμβάντα, υπάρχει και αυτό που δε φαίνεται, μας λένε οι δύο εκπαιδεύτριες. Ειδικότερα, υπάρχει το ανθρωπιστικό έργο που λειτουργεί αθόρυβα και αφορά στη διανομή τροφίμων προς όλους τους ευάλωτους συμπολίτες μας, ενώ η πόρτα του γραφείου του Περιφερειακού Τμήματος είναι πάντα ανοιχτή για όποιον έχει ανάγκη.
Όπως σημειώνουν οι δύο κυρίες: “Ανάγκη μπορεί να έχει μια κακοποιημένη γυναίκα, ένας αποφυλακισμένος, κάποιος που θα του δώσουμε τρόφιμα κ.λπ. Όποιος έρθει εδώ, ξέρει ότι το πρόβλημα που τον απασχολεί θα μείνει εδώ και εμείς στο πλαίσιο του δυνατού θα προσπαθήσουμε να βρούμε λύση, είτε ως Ερυθρός Σταυρός, είτε σε συνεργασία με άλλες υπηρεσίες.
Ακόμα, θέλουμε να αναφέρουμε ότι έχουμε τράπεζα δανεισμού νοσηλευτικού υλικού, το οποίο δανείζουμε, και όταν οι άνθρωποι που το πήραν δεν το έχουν ανάγκη, το επιστρέφουν.
Τέλος, υπάρχει ένας νοσηλευτικός χώρος. Αν κάποιος έχει ανάγκη από μια περιποίηση τραυμάτων ή μια ένεση ή απλά θέλει να του πάρουμε την πίεση, θα του παρασχεθεί βοήθεια, αρκεί βέβαια αυτό να το έχει βεβαιώσει γιατρός”.
Αυτοί που βοηθούν αθόρυβα…
“Θέλουμε εδώ να ευχαριστήσουμε όσους μας βοηθούν σιωπηλά” μας λένε οι δύο νοσηλεύτριες και συνεχίζουν αναφέροντας: “Υπάρχει κόσμος που προσφέρει και δε θέλει να φαίνεται”. Χαρακτηριστικά, μας λένε ότι υπάρχει περίπτωση κυρίας που εδώ και 30 χρόνια έρχεται και αφήνει ένα χρηματικό ποσό, ενώ ένας άλλος κύριος κάθε 15 μέρες αφήνει δύο εξάδες γάλατα και μπισκότα.
“Αυτά μπορούν και αυτά μας δίνουν, από το υστέρημά τους, αλλά για εμάς ακόμα και ένα κουτί γάλα είναι σημαντικό και σίγουρα θα δοθεί κάπου που υπάρχει ανάγκη.
Εμείς εδώ δεχόμαστε κάθε προσφορά που μπορεί ο καθένας να μας δώσει, πλην μεταχειρισμένων ρούχων, κι αυτό γίνεται για λόγους υγιεινής” εξηγούν κλείνοντας οι δύο εθελόντριες.
Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση
