Εδώ και δεκαετίες η Χαμάς παρουσιάζεται ως πολιτικός συνομιλητής στο Παλαιστινιακό ζήτημα. Στην πράξη, όμως, η πορεία της αποδεικνύει το αντίθετο. Από την ίδρυσή της το 1987, λειτούργησε περισσότερο ως παράγοντας αποσταθεροποίησης παρά ως δύναμη που επιδιώκει την ειρήνη.
Κάθε φορά που διαφαίνεται προοπτική πολιτικής διευθέτησης, η Χαμάς παρεμβαίνει με βία. Η πιο χαρακτηριστική στιγμή ήταν η 7η Οκτωβρίου 2023, όταν η αιματηρή της επίθεση ανέκοψε τις προσπάθειες για ιστορική προσέγγιση μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ, βυθίζοντας ξανά την περιοχή στην ανασφάλεια.
Δεν μπορεί, όμως, να παραβλέψει κανείς και την αντίδραση του Ισραήλ. Οι μαζικοί βομβαρδισμοί στη Γάζα και η συλλογική τιμωρία αμάχων δημιουργούν ανθρωπιστική κρίση που ενισχύει αντί να αποδυναμώνει τη Χαμάς. Όταν οι άμαχοι πληρώνουν το τίμημα, η οργάνωση βρίσκει πρόσφορο έδαφος για προπαγάνδα και στρατολόγηση. Έτσι, ο φαύλος κύκλος της βίας διαιωνίζεται, με τα θύματα κυρίως τους απλούς Παλαιστίνιους.
Παρά τους ισχυρισμούς ότι αγωνίζεται για τον παλαιστινιακό λαό, η Χαμάς τον κρατά εγκλωβισμένο σε πολέμους και διεθνή απομόνωση. Η Γάζα παραμένει μια ανοιχτή πληγή, χωρίς προοπτική ανάπτυξης και ασφάλειας, ενώ οι ηγέτες της ζουν πολυτελώς στο εξωτερικό, ξοδεύοντας εκατομμύρια δολάρια στην Ντόχα του Κατάρ σε πολυτελή ξενοδοχεία όπως το Four Seasons.
Από τη Συμφωνία του Όσλο έως τις πιο πρόσφατες διεθνείς πρωτοβουλίες, η Χαμάς δεν προσήλθε ποτέ με ειλικρίνεια στο τραπέζι. Η ιδεολογική της εμμονή να αρνείται το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ ακυρώνει κάθε προσπάθεια ουσιαστικού διαλόγου.
Ο παλαιστινιακός λαός όμως δικαιούται κράτος, ειρήνη και αξιοπρεπή προοπτική. Με τη Χαμάς στην εξουσία, αυτά παραμένουν άπιαστο όνειρο. Το ζητούμενο είναι να αναδειχθούν αξιόπιστες παλαιστινιακές φωνές που θα εκφράσουν την κοινωνία τους με υπευθυνότητα, χωρίς τη σκιά της τρομοκρατίας. Μόνο έτσι μπορεί να υπάρξει βιώσιμο πλαίσιο ειρήνης, που θα διασφαλίζει την ασφάλεια του Ισραήλ και ταυτόχρονα τα δικαιώματα των Παλαιστινίων στην ελευθερία και αξιοπρέπεια.
Δεν πρόκειται για «φιλοπαλαιστινιακή» ή «φιλοϊσραηλινή» στάση, αλλά για δικαιοσύνη και σταθερότητα. Η εμπειρία της περιοχής δείχνει ότι καμία χώρα δεν μπορεί να ζήσει ειρηνικά, αν ο γείτονάς της στερείται το στοιχειώδες δικαίωμα ύπαρξης.
Του Σταύρου Στραβόλαιμου
