Σοβαρές αντιδράσεις – όπως ήταν αναμενόμενο – έχει προκαλέσει στην Πελοπόννησο και ιδιαίτερα στη Μεσσηνία, η πρόσφατη απόφαση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) και του υπουργείου Περιβάλλοντος να προκηρύξουν προμελέτες για τη μετατροπή των μετρικών σιδηροδρομικών γραμμών Κορίνθου – Καλαμάτας και Κορίνθου – Μεγάρων σε ποδηλατόδρομους.
Όσοι το πληροφορήθηκαν, μέσω του πρωτοσέλιδου δημοσιεύματος του «Θάρρους» την προηγούμενη Παρασκευή, αρχικά νόμιζαν πως πρόκειται για… «πρωταπριλιάτικο» αστείο, μετά πάγωσαν και στη συνέχεια δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι θα μπορούσε να είχε παρθεί μια τόσο ακραία απόφαση! Η οποία, φυσικά, ούτε… «σενάριο» είναι ούτε τυχαίες φωνές κάποιων, αλλά επίσημες διακηρύξεις, που έχουν ήδη δημοσιευθεί στο ηλεκτρονικό σύστημα διαγωνισμών και οι προθεσμίες τους τρέχουν…
Αυτή η ανήκουστη απόφαση προκάλεσε και την αντίδραση του μέλους της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ (από την παράταξη «Συμμαχία για ένα προοδευτικό ΤΕΕ»), διευθύντριας της Πολεοδομίας Καλαμάτας Σταυρούλας Αγρίου, η οποία κατέθεσε ερώτηση προς τον πρόεδρο της Διοικούσας του ΤΕΕ, Γιώργο Στασινό, καθώς (όπως φαίνεται από αυτή) ούτε τα μέλη της Διοικούσας του ΤΕΕ γνώριζαν για το έργο αυτό.
Ζητά ενημέρωση
Όπως αναφέρει η κα Αγρίου στο έγγραφο που κατέθεσε και ζητά ενημέρωση από τον κ. Στασινό, οι δύο διακηρύξεις ανοικτής διαδικασίας, με προϋπολογισμό 2,869 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), χρηματοδοτούμενες από το Πράσινο Ταμείο για τη διαμόρφωση ποδηλατικής διαδρομής Μέγαρα – Κόρινθος και Κόρινθος – Καλαμάτα, έγιναν γνωστές μέσα από το δημοσίευμα και η είδηση «έσκασε σαν βόμβα» στην τοπική κοινωνία. Προκάλεσε δε άμεσες αντιδράσεις, δεδομένου ότι αποτελεί πάγιο αίτημα η επαναλειτουργία της σιδηροδρομικής γραμμής Κορίνθου -Καλαμάτας και υπήρχαν σε εξέλιξη σχετικές διαβουλεύσεις
Η κα Αγρίου αναφέρεται στις αντιδράσεις που άμεσα εξέφρασαν ο Σύλλογος Φίλων Σιδηροδρόμου Μεσσηνίας, αλλά και ο Δήμος Οιχαλίας, ο οποίος με επιστολή του υπογραμμίζει ότι η επιστροφή του τρένου μπορεί να εξυπηρετήσει κρίσιμες ανάγκες μετακίνησης χιλιάδων πολιτών, να ενισχύσει τις βιομηχανικές περιοχές, να αναβαθμίσει τον τουρισμό και να προσφέρει λύσεις σε χρόνια προβλήματα, όπως το στεγαστικό της Καλαμάτας.
Με ποιες αποφάσεις;
Ιδιαίτερα η κα Αγρίου υπογραμμίζει ότι το σιδηροδρομικό δίκτυο είχε ανακατασκευαστεί πλήρως το 2011, με έργα ύψους 80 εκατ. ευρώ, συγχρηματοδοτούμενα από το ΠΕΠ Πελοποννήσου και την Ευρωπαϊκή Ένωση. «Κατασκευάστηκε μια πανάκριβη σιδηροδρομική γραμμή 250 χιλιομέτρων, η οποία δε λειτούργησε ποτέ», τονίζει και συνεχίζει: «Η κατασκευή ενός ποδηλατόδρομου είναι ένα ευπρόσδεκτο έργο, για το οποίο όμως δε χρειάζονται τόσο κοστοβόρα έργα, και σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να γίνεται εις βάρος άλλων σημαντικών υποδομών μεταφορών, όπως είναι το σιδηροδρομικό δίκτυο.
Είναι πραγματικά περίεργο πώς το Πράσινο Ταμείο μπορεί να χρηματοδοτεί ένα έργο που απαξιώνει μια κατ’ εξοχήν φιλοπεριβαλλοντική υποδομή που είναι ο σιδηρόδρομος, όταν μάλιστα η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί το μέσον αυτό ως το πλέον βιώσιμο μέσον μεταφοράς».
Ακολούθως, ζητά ενημέρωση από τον πρόεδρο του ΤΕΕ για τα εξής:
-Με ποια απόφαση η Διοικούσα Επιτροπή του ΤΕΕ προκήρυξε το έργο;
-Με ποια απόφαση το ΥΠΕΝ το δρομολόγησε;
-Είχε προηγηθεί, ως όφειλε, διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες, τους φορείς και τη σύμφωνη γνώμη της αυτοδιοίκησης (Α΄ και Β΄ βαθμού), για ένα έργο που έχει βαρύτατες συνέπειες στη βιώσιμη ανάπτυξη της Περιφέρειας Πελοποννήσου και ιδιαίτερα στις Περιφερειακές Ενότητες Αρκαδίας και Μεσσηνίας;
Η κα Αγρίου καταλήγει σημειώνοντας ότι η επαναλειτουργία της γραμμής αποτελεί προτεραιότητα στρατηγικής σημασίας για την κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική αναβάθμιση της Πελοποννήσου, ενώ υπογραμμίζει ότι το ΤΕΕ, ως θεσμικός σύμβουλος της Πολιτείας, «οφείλει να συνδράμει σε ορθές αποφάσεις για τη βιώσιμη ανάπτυξη και όχι να εκτελεί έργα που αποφασίζονται ερήμην των τοπικών κοινωνιών».
Να τελειώνει εδώ και τώρα αυτή η «φάρσα»
Η πλούσια ελληνική γλώσσα αδυνατεί να βρει επιθετικούς προσδιορισμούς εφάμιλλους, προκειμένου να σχολιάσουν αυτή την πρωτοφανή φάρσα: Τη μετατροπή του σιδηροδρόμου Πελοποννήσου σε ποδηλατόδρομο!
Όταν κάτι είναι τόσο ακραίο και ανυπόληπτο, του δίνεις αξία όταν το «αναβαθμίζεις» με κριτικό σχολιασμό και επιχειρήματα. Μόνο μια φράση απομένει: Να τελειώνει εδώ και τώρα αυτή η «φάρσα».
Σταύρος Μπένος
Σιδηρόδρομος Πελοποννήσου: Όχι στη μετατροπή του σε ποδηλατόδρομο – Ναι στην αναβίωσή του
Στο Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου έθεσα το κρίσιμο θέμα που εμφανίσθηκε ως «κεραυνός εν αιθρία» για την προκήρυξη από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ) προμελέτης και τευχών δημοπράτησης, ύψους 3,5 εκατ. ευρώ, που αφορούν στη μετατροπή του ιστορικού σιδηροδρόμου σε ποδηλατόδρομο.
Αν υλοποιηθεί αυτό το σχέδιο, σημαίνει στην πράξη οριστική κατάργηση του σιδηροδρομικού δικτύου. Την ώρα που όλη η Ευρώπη επενδύει σε πράσινες μεταφορές, η Περιφερειακή Αρχή του κ. Πτωχού κλείνει τα μάτια, αφήνει να χαθούν 15 εκατ. ευρώ από το ΠΕΠ (για τη γραμμή Κόρινθος – Άργος – Ναύπλιο που είχε ανακοινώσει το 2023 ο πρώην περιφερειάρχης κ. Νίκας) και σιωπά απέναντι σε μια πολιτική που υπονομεύει το μέλλον της Πελοποννήσου.
Παρότι πληθαίνουν οι φωνές από επίσημα χείλη και θεσμικούς φορείς υπέρ της αναβίωσης του τρένου – και μάλιστα έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον και από ιδιωτικές εταιρείες – προκαλεί αρνητική έκπληξη η συγκεκριμένη εξέλιξη, η οποία κινείται σε ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση.
Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι υπάρχει ήδη η Ελληνοελβετική Πρωτοβουλία με τη στήριξη της Ελβετικής Πρεσβείας και της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ), που έχει αναδείξει διεθνώς τη σημασία της αναβίωσης του σιδηροδρόμου της Πελοποννήσου. Στην πρωτοβουλία αυτή έχουν συμβάλει πανεπιστημιακοί από το ΕΜΠ και το Πολυτεχνείο της Ζυρίχης, εμπειρογνώμονες συγκοινωνιολόγοι, καθώς και θεσμικοί παράγοντες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Η παράταξή μας «Πρώτα η Πελοπόννησος» συμμετέχει ενεργά στις εκδηλώσεις και τις κινητοποιήσεις για την αναβίωση του σιδηροδρόμου και έχει ξεκάθαρες θέσεις διατυπωμένες πολλές φορές στο δημόσιο λόγο:
1. Ο σιδηρόδρομος δεν είναι παρελθόν – είναι το μέλλον της βιώσιμης ανάπτυξης και της πράσινης μετάβασης.
2. Η μετρική γραμμή Πελοποννήσου πρέπει να διασωθεί και να αξιοποιηθεί.
3. Η Καλαμάτα, ως «Κλιματικά Ουδέτερη Πόλη» έως το 2030, δεν μπορεί να μείνει χωρίς σιδηροδρομικό σχεδιασμό.
4. Το μετρικό δίκτυο της Πελοποννήσου είναι ανεκτίμητη πολιτιστική κληρονομιά που μπορεί να αναδειχθεί και τουριστικά.
5. Υπάρχουν πολλαπλές ευρωπαϊκές πηγές χρηματοδότησης (ΕΣΠΑ, Connecting Europe Facility, Horizon, RRF, Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης).
Δεν μπορούμε να μιλάμε για «ποδηλατόδρομους-μαμούθ» πάνω στις γραμμές του σιδηροδρόμου.
Μπορούμε και πρέπει να έχουμε σιδηρόδρομο που συνδέει πόλεις, χωριά και ανθρώπους, ενισχύει τον τουρισμό και λειτουργεί μαζί με ποδηλατικές διαδρομές συμπληρωματικά και όχι εις βάρος του.
Η Πελοπόννησος δε χρειάζεται άλλες χαμένες ευκαιρίες.
Ο σιδηρόδρομος πρέπει να ξαναμπεί στις ράγες, όχι να θυσιαστεί για μικροπολιτικές σκοπιμότητες και πρόχειρες λύσεις.
Του Μανώλη Μάκαρη
Επικεφαλής της περιφερειακής παράταξης «Πρώτα η Πελοπόννησος»
Της Βίκυς Βετουλάκη
