Κατερίνα Τζούνου: Όχι απλά μείωση της βλάβης και λειτουργικούς χρήστες, αλλά απεξάρτηση στεγνή, δωρεάν και δημόσια
Ο Εθνικός Οργανισμός Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων (ΕΟΠΑΕ) έχει φέρει μεγάλες ανατροπές και ακόμα μεγαλύτερη ανησυχία στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται ένας ιδιαίτερα ευαίσθητος κοινωνικός χώρος, ενσωματώνοντας και καταργώντας το αυτοδιοίκητο και τις αναγκαίες ιδιαιτερότητες-αυτονομίες των παλιότερων επιτυχημένων θεραπευτικών προγραμμάτων απεξάρτησης (ΚΕΘΕΑ, 18 Άνω, ΟΚΑΝΑ, ΙΑΝΟΣ, Διάπλους κ.ά.) και των Κέντρων Πρόληψης. Παρότι ο νόμος έχει ήδη ψηφιστεί και εφαρμόζεται, ο Σύλλογος Οικογένειας και Φίλων ΚΕΘΕΑ ΚΥΤΤΑΡΟ Καλαμάτας συντάσσεται με την Πανελλαδική Ομοσπονδία του και τις υπόλοιπες οργανωμένες και μη συλλογικότητες, συγκροτώντας ένα μέτωπο που συνεχίζει τον αγώνα για την κατάργησή του ΕΟΠΑΕ, δεδομένου ότι υπάρχει ριζική διαφορά αντίληψης και «φιλοσοφίας». Πρωτίστως, στο νέο καθεστώς γίνεται ρητά λόγος για «μείωση της βλάβης» και «λειτουργικούς χρήστες», ενώ η «καρδιά» των ΚΕΘΕΑ και αυτό για το οποίο πρωτίστως αποτελούν πρότυπο είναι η πλήρης απεξάρτηση, στοχεύοντας στις αιτίες του προβλήματος και επιτυγχάνοντας σταδιακά την πλήρη κοινωνική επανένταξη.
Πριν από λίγες μέρες ο θριαμβευτής (για δεύτερη φορά) του Κλασικού Μαραθωνίου της Αθήνας, Παναγιώτης Καραΐσκος, ήρθε να μας θυμίσει τη συγκλονιστική ιστορία της απόδρασής του από τον ζοφερό κόσμο των ναρκωτικών -κάτι που κατάφερε χάρις στο στεγνό πρόγραμμα απεξάρτησης του ΚΕΘΕΑ, αποτελώντας το πλέον ζωντανό σύμβολο επιβεβαίωσης της επιτυχημένης πρακτικής.
Όλα αυτά επισημαίνει μιλώντας με χειμαρρώδη τρόπο στο «Θ» η πρόεδρος του Συλλόγου Οικογένειας και Φίλων ΚΕΘΕΑ ΚΥΤΤΑΡΟ Καλαμάτας, Κατερίνα Τζούνου:
«Θέλουμε κατάργηση του νόμου και όχι μεμονωμένες αλλαγές ή βελτιώσεις. Δε θέλουμε “μείωση της βλάβης”, θέλουμε απεξάρτηση στεγνή χωρίς υποκατάστατα, δωρεάν και δημόσια. Με τον ΕΟΠΑΕ υπάρχει ένα χάος, γιατί όταν παύεις να έχεις ταυτότητα δεν ξέρεις ποιος είσαι. Η ταυτότητα που έχει όλο αυτό που χτίστηκε τόσα χρόνια και έδινε τα φώτα του στην Ευρώπη με σεμινάρια ως πρότυπο αποτελεσμάτων, το έσβησαν εν μία νυκτί, χωρίς να υπολογίζουν την ιστορία και όσα έχουν επιτευχθεί. Κάποιος γονέας είπε “εμείς βγάλαμε τα παιδιά μας, τους ανθρώπους μας μέσα από τον τάφο και τα αναστήσαμε στη ζωή, ξέρουμε πολύ καλά πόσο πρέπει να παλέψουμε”.
Σκοπεύουμε, λοιπόν, να συνεχίσουμε τον αγώνα γιατί θέλουμε να στηριχθούν οι υπάρχουσες κοινότητες, που φοβόμαστε ότι υπάρχει πρόθεση να καταργηθούν στο τέλος και αυτές. Χρειάζονται κι άλλες προσλήψεις προσωπικού, γιατί οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα, έχοντας φορτωθεί επιπλέον με απάλευτη και αχρείαστη γραφειοκρατική δουλειά. Καταναλώνουν χρόνο οι θεραπευτές στη γραφειοκρατία, τη στιγμή που υπάρχουν ελλείψεις σε προσωπικό, κι αυτό είναι σε βάρος της θεραπευτικής διαδικασίας. Ταυτόχρονα βιώνουν κλίμα τρομοκρατίας, με μεταθέσεις σε άλλες περιοχές και σε τελείως διαφορετικά πόστα, όπως από το στεγνό πρόγραμμα σε πρόγραμμα με υποκατάστατα, υποβαθμίζονται σε πολλές περιπτώσεις, ενώ η μετατροπή των συμβάσεων εργασίας σε ορισμένου χρόνου δημιουργούν ανασφάλεια -άσε που καθυστερούν να ανανεωθούν κιόλας, με αποτέλεσμα να διακόπτονται βίαια οι σχέσεις εμπιστοσύνης που έχουν δημιουργηθεί ανάμεσα στους θεραπευόμενους και τους θεραπευτές τους. Με όλα αυτά χάνεται η ουσία και μπαίνουν αχρείαστα εμπόδια, ενώ εμείς έχουμε μάθει με πράξεις όχι με θεωρία και να δουλεύουμε με αποτελέσματα.
Γενικά, υπάρχει ανασφάλεια και στις οικογένειες και στους θεραπευόμενους και ειδικά στις κοινότητες και δεν ξέρουμε τι θα γίνει από εδώ και πέρα. Τα κονδύλια για τα καύσιμα καθυστερούν (σ.σ. εγκρίθηκαν την περασμένη εβδομάδα) και έχουμε αναγκαστεί να δώσουμε χρήματα από το Σύλλογο Οικογένειας για να κινείται η κοινότητα.
Και οι δωρεές, ακόμα και οι πιο μικρές, πρέπει να εγκρίνονται πλέον κεντρικά. Το ΚΕΘΕΑ έχει χτιστεί και μέσα από δωρεές, διαθέτει μεγάλη περιουσία, αυτοκίνητα, χτήματα, οικήματα, που πλέον πέρασαν στον ΕΟΠΑΕ. Δεν είναι λογικό ένα πρόγραμμα με τόση επιτυχία να διαλύεται.
Με το ΚΕΘΕΑ υπήρχε η επιλογή για εξωτερική βοήθεια ή ένταξη στην Κοινότητα. Και η επιλογή είναι πολύ σημαντικό κομμάτι, σε αντίθεση με τώρα που υπάρχει καθοδήγηση και αλλάζει σταδιακά ο τρόπος λειτουργίας. Ο κάθε εξαρτημένος και ενδιαφερόμενος θα “πλοηγείται”, λέει, από τους εργαζομένους. Με ποια κριτήρια θα γίνεται η καθοδήγηση προς τη στεγνή απεξάρτηση ή τα υποκατάστατα;
Προς το παρόν υπάρχει το στεγνό πρόγραμμα στην Πελοπόννησο και ακόμη λειτουργούν οι δομές. Αυτό που προωθείται, όμως, είναι ο λειτουργικός χρήστης. Κάνουν λόγο για μείωση της βλάβης, εμείς όμως δε θέλουμε μείωση της βλάβης, θέλουμε απεξάρτηση στεγνή, δωρεάν και δημόσια. Να μπορεί να πάρει τηλέφωνο όποιος βρίσκεται σε ανάγκη και να μπει σε πρόγραμμα απεξάρτησης που εφαρμόζεται στην πράξη, όχι στα λόγια.
Με τα εμφανή αποτελέσματα η κοινωνία είχε αγκαλιάσει το ΚΕΘΕΑ και, μάλιστα, στις τοπικές κοινωνίες υπήρχε άμεση συνεργασία και επικοινωνία με φορείς και επαγγελματίες. Τώρα απαγορεύεται στα μέλη της Κοινότητας να βγουν από το χώρο μόνα τους για ψώνια, για γιατρούς ή άλλες ανάγκες, χωρίς τη συνοδεία προσωπικού και του οδηγού. Από το Φεβρουάριο μέχρι την πρόσληψη οδηγών που έγιναν τελικά το καλοκαίρι, είχαν απαγορευτεί οι μετακινήσεις αυτές, που αποτελούσαν μέρος της προσπάθειας να χτιστεί η υπευθυνότητα και η εμπιστοσύνη σε αυτά τα παιδιά που παλεύουν για την απεξάρτηση.
Αυτό είναι, όμως, υποβάθμιση και οι άνθρωποι νιώθουν φυλακισμένοι και κάποιοι έχουν σταματήσει (αν και πάντα υπήρχε και υπάρχει η επιλογή να διακόψει κάποιος). Η Κοινότητα είναι ένα σπίτι, ούτε ίδρυμα ούτε νοσοκομείο. Τώρα αναφέρονται σαν ασθενείς και δεν τους επιτρέπεται π.χ. να πάνε στη θάλασσα, ακόμη κι αν υπάρχει ναυαγοσώστης, ενώ μπορούν να πάνε τα παιδάκια του Νηπιαγωγείου.
Δεν μπορούν να βγουν μόνοι τους, ενώ ήταν μέσα στο πλαίσιο της θεραπείας να βγαίνουν. Υπήρχε η ομάδα κίνησης που έκανε ψώνια και εξωτερικές δουλειές. Αυτή είναι η έννοια και ο ρόλος της Κοινότητας, μοιράζονται οι δουλειές και οι αρμοδιότητες, με ομάδες κουζίνας, καθαριότητας, κίνησης και με βάση την υπευθυνότητα, την εργασιοθεραπεία, το νοιάξιμο, το ενδιαφέρον, την ειλικρίνεια και την επικοινωνία προχωράει με ουσιαστικό τρόπο η θεραπευτική διαδικασία. Τα παιδιά μαγειρεύουν, ζυμώνουν, καθαρίζουν, είναι οικογένεια, εμπλέκονται σε όλα όσα τους αφορούν, δεν έχει θέση το catering λέγεται ότι θα φέρει ο ΕΟΠΑΕ, μέσα από κεντρικές και επομένως χρονοβόρες διαδικασίες και άλλες καθυστερήσεις.
Μέσα από τη συμβίωση στις Κοινότητες και τη συνεργασία θεραπευτών και θεραπευομένων, αλλά και την παρουσία ανθρώπων που έχουν περάσει από τις εξαρτήσεις, χτίζεται σιγά σιγά και ομαλά η κοινωνική ένταξη, ώστε τελειώνοντας το πρόγραμμα να μπεις στο εξωτερικό πρόγραμμα επανένταξης και σε διαδικασία εργασίας, σχολείου, χόμπι, υγιών ασχολιών κ.τ.λ.
Γι’ αυτό λέμε πως δε θέλουμε λειτουργικούς χρήστες, δηλαδή πήρα τα χάπια μου, πήγα στη δουλειά μου και γυρίζω και μένω στο σπίτι μου, χωρίς άποψη και λόγο. Θέλουμε ελεύθερους ανθρώπους, με κριτική σκέψη, κι αυτό επιτυγχάνει να ξαναχτίσει το ΚΕΘΕΑ».
Συνολική προσφορά του ΚΕΘΕΑ
Πριν από τον ΕΟΠΑΕ το πρόγραμμα απεξάρτησης λειτουργούσε σε επίπεδο Πελοποννήσου με τα ΚΕΘΕΑ Κύτταρο και Οξυγόνο, με δομές πολυδύναμων κέντρων σε Πάτρα, Ναύπλιο και Πύργο. Η Καλαμάτα ήταν το διοικητικό κέντρο, ενώ στη Σπερχογεία εδρεύει η «κλειστή» Κοινότητα της περιφέρειας.
Μέσα από αυτό στηρίζονταν οικογένειες, ομάδες και άτομα με εξωτερικές συναντήσεις-συνεδρίες για μέλη και εξαρτημένους, όχι μόνο από ναρκωτικά, αλλά επίσης από διαδίκτυο, τζόγο, αλκοόλ. Οι ωφελούμενοι από το ΚΕΘΕΑ Πελοποννήσου ήταν κάθε χρόνο 500-1500, ενώ η Θεραπευτική Κοινότητα στη Σπερχογεία καλύπτει ένα δυναμικό 20-25 ατόμων.
«Είναι πολύ σημαντική η προσφορά του ΚΕΘΕΑ και στην πρόληψη. Γίνονταν ομιλίες και συμβουλευτική σε σχολεία, σε παιδιά σε γονείς. Καλούσε το ίδιο το σχολείο στο πλαίσιο της ανάπτυξης μια σχέσης με την τοπική κοινωνία, ενώ τώρα το αίτημα πρέπει να γίνει στον ΕΟΠΑΕ και όλα γίνονται απρόσωπα και με πολλή γραφειοκρατία. Υπήρχε και πρόγραμμα στις φυλακές που σταμάτησε. Συνεδρίες σε ανθρώπους, οικογένειες και ομάδες που γίνονταν, π.χ., στη Γαστούνη και παντού στην Ελλάδα, όλα αυτά διακόπηκαν και οι άνθρωποι έμειναν εκτεθειμένοι» προσθέτει η κα Τζούνου, τονίζοντας: «Υπάρχει υποχρέωση να μείνει ανοικτή η πόρτα του ΚΕΘΕΑ, καθώς είναι ένα πρόγραμμα που έχει αποτέλεσμα. Και ο καθένας μας πρέπει να αναλάβει την ευθύνη που του αναλογεί, γιατί θα έχουμε να απολογηθούμε στην ιστορία και στις επόμενες γενιές. Τα ζητήματα της εξάρτησης είναι ζητήματα των πολιτών και της κοινωνίας. Δήμοι και Περιφέρειες έχουν πάρει το ψήφισμά μας, εδώ, δυστυχώς, δεν το στήριξαν, αλλά υπάρχουν Δήμοι που έχουν βγάλει ανακοινώσεις συμπαράστασης».
Αύξηση εξαρτήσεων και όλο και νεαρότερες ηλικίες στο πρόβλημα
Μια ζοφερή εικόνα μεταφέρει η κα Τζούνου αναφερόμενη στην πραγματικότητα που υπάρχει στην ελληνική κοινωνία με τις εξαρτήσεις κάθε είδους: «Κι όλα αυτά γίνονται σε μια περίοδο που υπάρχει έξαρση του προβλήματος των εξαρτήσεων, εξαιτίας των καταστάσεων που ζούμε τα τελευταία χρόνια: ανέχεια, οικονομικές δυσκολίες, ο εγκλεισμός της πανδημίας του κορωνοϊού και η μοναξιά, η αποξένωση, ο προβληματισμός των νέων ανθρώπων που δεν μπορούν να ανεξαρτητοποιηθούν από την οικογένειά τους και αναγκάζονται να μένουν όλοι μαζί. Δημιουργούν όλα αυτά τάσεις καταφυγής σε διάφορες ουσίες και εξαρτήσεις και, μάλιστα, σε πολύ μικρές ηλικίες, από τα σχολικά χρόνια. Έχει αυξηθεί και η χρήση κάνναβης, που είναι συνήθως η πρώτη ουσία με την οποία έρχονται σε επαφή, νομίζοντας ότι δεν έχει σημασία, και γίνεται χρήση και νόμιμων αλλά αμφιλεγόμενων σκευασμάτων που διατίθενται στο εμπόριο.
Το θέμα αρχίζει να δημιουργείται, όμως, όταν κάτι σε βάζει σε διαδικασία εξάρτησης, δεν έχει να κάνει με το τι θα πάρεις, αλλά η αιτία που σε κάνει να εξαρτηθείς, γιατί ξεκινάς. Λόγω ανασφαλειών, γιατί δεν έχεις διεξόδους, γιατί είσαι μόνος σου, μπαίνεις σε διαδικασία μόνιμης παρηγοριάς, νομίζοντας ότι ζεσταίνεις την ψυχή σου ή ότι γίνεσαι πιο δυνατός; Όλα αυτά είναι αποτέλεσμα ενός αισθήματος κενού, ότι κάτι λείπει, και αν δεν το βρούμε σε ανθρώπους γύρω μας, σε ανθρώπινες σχέσεις και πράγματα δημιουργικά, το ψάχνουμε σε κάτι που μας κάνει πιο μόνους ή μας αλλάζει τις σχέσεις και μας οδηγεί σε ανθρώπους με τα ίδια ενδιαφέροντα και μας βγάζουν από την πραγματική ζωή».
Ο ρόλος των οικογενειών και των υποστηρικτικών συλλόγων
Η συμμετοχή της οικογένειας είναι αναπόσπαστο μέρος σε όλα τα στάδια της θεραπευτικής διαδικασίας και τα μέλη της θεωρούνται στα ΚΕΘΕΑ ως συνθεραπευόμενοι. Μάλιστα, όταν το εξαρτημένο άτομο δεν αναγνωρίζει το πρόβλημα, είναι η οικογένεια που μπορεί να ζητήσει πρώτα καθοδήγηση, και μπορεί να χρειαστεί μήνες μέχρι να πειστεί ο άνθρωπός τους να ακολουθήσει.
Για τον κομβικό ρόλο της οικογένειας και του συλλόγου που εκπροσωπεί, η Κατερίνα Τζούνου αναφέρει: «Ως μέλη οικογενειών μαθαίνουμε να λειτουργούμε μέσα σε σωστές βάσεις με τους ανθρώπους μας που στηρίζονται από αυτό και βρίσκουμε τρόπους για να τους στηρίξουμε, αλλά μαθαίνουμε να λειτουργούμε κι εμείς με διαφορετικό τρόπο. Αλλάζουμε κι εμείς τρόπο αντιμετώπισης των θεμάτων στην κοινωνία και στους ανθρώπους μας, βάζοντας όρια στον εαυτό μας και στους άλλους, χτίζοντας ειλικρινείς σχέσεις, χωρίς εγωισμό, με επικοινωνία φιλική και συναδελφική με όλους. Μαθαίνουμε να εκφράζουμε τα θέματα που μας απασχολούν, δε δεχόμαστε τα πάντα χωρίς να αντιδράμε και βλέπουμε την ουσία των πραγμάτων.
Οι Σύλλογοι Οικογένειας έχουν συσταθεί από την ανάγκη της άμεσης επαφής, αλλά και για βοήθεια και στήριξη του θεραπευτικού προγράμματος του ΚΕΘΕΑ. Μέσα στο καταστατικό μας αναφέρεται ότι πρέπει να διεκδικούμε από την Πολιτεία υλική, κοινωνική, επαγγελματική, ουσιαστική στήριξη στα προγράμματα απεξάρτησης και σε όλους τους τομείς. Ακόμη και προσλήψεις εργαζομένων διεκδικούμε, γιατί πάντα υπήρχαν ελλείψεις σε προσωπικό.
Επίσης, στους στόχους μας είναι να κάνουμε γνωστό το έργο και την προσφορά του ΚΕΘΕΑ στην κοινωνία και να φέρουμε κι άλλους ανθρώπους κοντά. Μέσα από το δικό μας παράδειγμα να έρθουν κι άλλοι γονείς, αδέλφια, σύντροφοι για να βοηθηθούν και να ζήσουν μια πραγματική ζωή σε μια υγιή πραγματικότητα. Να ξαναβγούν στο φως και να μη μένουν στο σκοτάδι. Κάνουμε δράσεις, μπαζάρ, έχουμε κοινωνική παρουσία σε συνεργασία με άλλους φορείς που στηρίζουν το πρόγραμμα, προετοιμάζουμε αθλητικές διοργανώσεις με τη συμμετοχή μελών του προγράμματος. Τα μπαζάρ και οι αθλητικοί αγώνες γίνονταν σε συνεργασία με το πρόγραμμα, έπαιρναν μέρος τα μέλη της θεραπευτικής κοινότητας κι εμείς βοηθούσαμε ως εθελοντές. Είμαστε σύλλογος οικογένειας, αλλά και φίλων.
Πολλοί άνθρωποι που έχουν περάσει είτε ως θεραπευόμενοι και πλέον απεξαρτημένοι είτε ως μέλη οικογενειών που έζησαν το πρόβλημα, συνεχίζουν να αγκαλιάζουν το πρόγραμμα. Υπάρχει μια ζεστασιά και μια πραγματική επαφή στην “οικογένεια” του ΚΕΘΕΑ που δε βρίσκεις στο γραφειοκρατικό μοντέλο ενός απρόσωπου υπερ-οργανισμού που διοικείται από την Αθήνα και που όλοι πρέπει να απευθυνόμαστε εκεί για το παραμικρό ή για μια απλή ενημέρωση.
Η οικογένεια ανήκει στην Επανένταξη και πριν από τον ΕΟΠΑΕ πηγαίναμε στα προγράμματα, υπήρχε επικοινωνία και επαφή, τώρα δεν επιτρέπεται. Έχουμε στείλει έγγραφο στον ΕΟΠΑΕ για στέγαση και θέλουμε να κάνουμε ενημερώσεις στις ομάδες, για να βρούμε και νέα μέλη, αλλά δεν ξέρουμε τι θα γίνει στο μέλλον…
Μέχρι το 2019, οπότε και καταργήθηκε το αυτοδιοίκητο, στις γενικές συνελεύσεις και στο Δ.Σ. συμμετείχαν άνθρωποι από το προσωπικό του ΚΕΘΕΑ, τα μέλη από την Επανένταξη, από την οικογένεια και από το υπουργείο. Ο οικονομικός έλεγχος ήταν στο υπουργείο και τα πάντα ήταν ξεκάθαρα και διαφανή. Η γ.σ. του ΚΕΘΕΑ ήταν το κεντρικό όργανο λήψης αποφάσεων για τον ετήσιο στρατηγικό σχεδιασμό, σε θέματα θεραπείας, εκπαίδευσης κ.ά., αλλά πλέον η διοίκηση διορίζεται από το υπουργείο».
«Το πρόγραμμα του ΚΕΘΕΑ δεν είναι θεωρία, είναι πράξη και έχει να κάνει με καθημερινότητα, τριβή, εμπιστοσύνη, εργασία, τη σχέση με την οικογένεια -και οι οικογένειες αλλάζουν, όταν θέλουν να αλλάξουν. Δεν είναι εύκολο, είναι ένας δύσκολος δρόμος, αλλά είναι ένας δρόμος καθαρός και ελεύθερος, δε σε κρατάει δέσμιο με λειτουργικούς χρήστες και τις οικογένειες υποχείρια μιας μίζερης ζωής. Το ΚΕΘΕΑ λέει: όχι μιζέρια, λέει ψηλά το κεφάλι, κι αυτό μάθαμε όλοι μας, με τον καθένα να λειτουργεί σαν καθρέφτης του άλλου» καταλήγει η πρόεδρος του Συλλόγου Οικογένειας, Κατερίνα Τζούνου.
Τα αιτήματα της Ομοσπονδίας Συλλόγων Οικογένειας
Στο 3ο Συνέδριο της Ομοσπονδίας Συλλόγων Οικογένειας ΚΕΘΕΑ (ΟΣΟΚΕΘΕΑ) που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγο καιρό στην Αθήνα, «σε μια περίοδο κρίσιμη για τη δημόσια απεξάρτηση, τη φιλοσοφία της στεγνής θεραπείας και το ρόλο της οικογένειας μέσα στη θεραπευτική διαδικασία», τονίστηκε η σταθερή προσήλωση στις απαρέγκλιτες καταστατικές αρχές και τη δέσμευση για συνέχιση του αγώνα. Μάλιστα, προωθούνται καταστατικές αλλαγές και μετονομάστηκε ΟΣΟΚΕΘΕΑ-ΣΤΕΠ, με την προσθήκη δηλαδή της διάκρισης Στεγνών Προγραμμάτων.
Πρόσφατα η Ομοσπονδία δημοσιοποίησε επιστολή στήριξης των εργαζομένων, σημειώνοντας ότι ο ΕΟΠΑΕ προωθεί τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, τονίζοντας ότι «δε θα επιτρέψουμε να μείνουν χωρίς θεραπεία άνθρωποι που δίνουν σκληρή μάχη για τη ζωή τους» και «Δε θα επιτρέψουμε να πεταχτούν στο δρόμο εργαζόμενοι που στήριξαν τις μονάδες όλα αυτά τα χρόνια», και κάνοντας γνωστό ότι περίπου 350 συμβάσεις λήγουν μέσα στους επόμενους μήνες.
Τα θέματα ενδιαφέροντος και τα αιτήματα της Ομοσπονδίας είναι:
•Οι επιπτώσεις από τη δημιουργία του ΕΟΠΑΕ και η ανάγκη υπεράσπισης της αυτοτέλειας των στεγνών προγραμμάτων
• Ενότητα, συνεργασία και κοινός βηματισμό όλων των Συλλόγων Οικογένειας και η ενδυνάμωσή τους μέσα από συλλογικές δράσεις, νέα μέλη και δίκτυα αλληλεγγύης με ενίσχυσή τους σε τοπικό επίπεδο
• Επαρκής κρατική χρηματοδότηση, προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, δημιουργία νέων δομών, κοινωνική επανένταξη με ευθύνη του κράτους και ουσιαστική πρόληψη ενάντια στις εξαρτήσεις
-Δημόσια, δωρεάν και στεγνή απεξάρτηση, χωρίς εμπλοκή ιδιωτών και ΜΚΟ
-Ενίσχυση των θεραπευτικών κοινοτήτων και της φιλοσοφίας της συλλογικότητας
-Αναγνώριση και συμμετοχή της οικογένειας ως αναπόσπαστου μέρους της θεραπείας. Συμμετοχή των οικογενειών στη θεραπεία σε όλα τα στάδια της θεραπευτικής διαδικασίας ως συν-θεραπευόμενοι, ως αρωγός και συνοδοιπόρος στα εξαρτώμενα μέλη και όχι ως ατομικός δέκτης αποσπασματικών υπηρεσιών.
Της Χριστίνας Ελευθεράκη










