Διαδικασίες για την εκμετάλλευση λιγνιτωρυχείου στην Κυπαρισσία βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Το υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ) απέστειλε στην Περιφέρεια Πελοποννήσου και άλλους αποδέκτες το με Α.Π.: ΥΠΕΝ/∆ΙΠΑ/135338/8858 και ημερομηνία 02/12/2025 έγγραφο με θέμα «Διαβίβαση ΜΠΕ που αφορά στην εκμετάλλευση λιγνιτωρυχείου σε χώρο έκτασης 370.009,31 m2, εντός της Ο.Π. 70, στη θέση “Μεταλλείο Καρτέλας – Αγ. Κωνσταντίνος – Μαύρη Λίμνα – Αγ. Γεώργιος” του Δήμου Τριφυλίας, Π.Ε. Μεσσηνίας, από την εταιρεία “ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΚΑΡΑΠΑΤΗ – ΕΛΕΝΗ ΚΑΡΑΠΑΤΗ”».
Χθες Δευτέρα δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της Περιφέρειας Πελοποννήσου ανακοίνωση για την εκμετάλλευση του λιγνιτωρυχείου για διαβούλευση και γνωμοδοτήσεις, καλώντας το ενδιαφερόμενο κοινό να ενημερωθεί και να καταθέσει τις απόψεις του, καθώς και τα Δημοτικά και Τοπικά Συμβούλια και τις Δ.Ε. να γνωμοδοτήσουν, από τις 9 Δεκεμβρίου 2025 έως τις 23 Ιανουαρίου 2026.
Η ανακοίνωση της Περιφέρειας Πελοποννήσου
Στην Περιφερειακή Επιτροπή Περιβάλλοντος & Χωροταξίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου έχει διαβιβασθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας – Γενική Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Πολιτικής – Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης – Τμήμα Γ’, το υπ’ αριθμ. πρωτ. ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/135338/8858/02-12-2025 έγγραφό της, για δημοσιοποίηση, διαβούλευση και γνωμοδότηση, φάκελος μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) με τα παρακάτω στοιχεία και καλεί το κοινό να ενημερωθεί και το ενδιαφερόμενο κοινό να εκφράσει τις απόψεις του, καθώς και το/τα Δημοτικά Συμβούλια, την/τις Δημοτική/ές Επιτροπή/ές και το/τα Συμβούλιο/α Τοπικής ή Δημοτικής Κοινότητας να εκφράσει/ουν τη γνώμη του/τους. Είδος Φακέλου: Διαβίβαση ΜΠΕ για την εκμετάλλευση λιγνιτωρυχείου σε χώρο έκτασης 370.009,31 m2, εντός της Ο.Π. 70, στη θέση
“Μεταλλείο Καρτέλας – Αγ. Κωνσταντίνος – Μαύρη Λίμνα – Αγ. Γεώργιος” του Δήμου Τριφυλίας, Π.Ε. Μεσσηνίας, από την εταιρεία «ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΚΑΡΑΠΑΤΗ – ΕΛΕΝΗ ΚΑΡΑΠΑΤΗ» ΠΕΤ: 2509008310 , που ανήκει στην Υποκατηγορία Α1 της 5ης Ομάδας με α/α 1, σύμφωνα με την Υ.Α. 1958/2012 (ΦΕΚ 21Β’). Φορέας του έργου ή της δραστηριότητας: «ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΚΑΡΑΠΑΤΗ & ΕΛΕΝΗ ΚΑΡΑΠΑΤΗ». Ημερομηνία έναρξης και λήξης της δημόσιας διαβούλευσης: Από 09-12-2025 έως 23-01-2026. Ημερομηνίες έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεση των απόψεων του ενδιαφερόμενου κοινού: Από 09-12-2025 έως 23-01-2026. Αρμόδια για το έργο ή τη δραστηριότητα περιβαλλοντική αρχή: Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας – Γενική Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Πολιτικής – Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΔΙΠΑ) – Τμήμα Γ’. Πληροφορίες: κ. Χ. Καραθανάσης (Κ) (τηλ. 210 6417703). Αρμόδια Υπηρεσία της Περιφέρειας για την παροχή των σχετικών περιβαλλοντικών πληροφοριών, την κατάθεση απόψεων των πολιτών και την εισήγηση στο ΠΕ.ΣΥ. Πελοποννήσου: Τμήμα Περιβάλλοντος & Υδροοικονομίας Π.Ε. Μεσσηνίας. Εφημερίδα Δημοσίευσης της Ανακοίνωσης: «Θάρρος». Σύνδεσμος Ιστοσελίδας, όπου γίνεται η δημοσίευση της ανακοίνωσης: www.ppel.gov.gr.
Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
Στη «Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για την εκμετάλλευση ορυχείου ενεργειακών ορυκτών (λιγνιτωρυχείο) σε έκταση εμβαδού επιφανείας 370.009,31 m2», κειμένη εντός της οριστικής παραχώρησης 70 Μεσσηνίας (Ο.Π. 70), στη θέση “Μεταλλείο Καρτέλας – Αγ. Κωνσταντίνος – Μαύρη Λίμνα – Αγ. Γεώργιος” Δ.Ε. Κυπαρισσίας, Δήμου Τριφυλίας, Π.Ε. Μεσσηνίας, Περιφέρειας Πελοποννήσου, για το είδος και μέγεθος δραστηριότητας αναφέρεται μεταξύ άλλων: « […] Οι παραπάνω εκμεταλλευτές προτίθενται να εκμεταλλευθούν, με επιφανειακή ανοικτή εκσκαφή και με τη μέθοδο των ορθών διαδοχικών βαθμίδων, το κοίτασμα λιγνίτη που περικλείεται σε έκταση, στη θέση “Μεταλλείο Καρτέλας – Αγ. Κωνσταντίνος – Μαύρη Λίμνα – Αγ. Γεώργιος” Δ.Ε. Κυπαρισσίας, Δήμου Τριφυλίας, Π.Ε. Μεσσηνίας, Περ. Πελοποννήσου, εμβαδού επιφανείας 370.009,31 m2 , με σκοπό να προμηθεύουν τον εξορυχθησόμενο λιγνίτη ως εδαφοβελτιωτικό, λίπασμα κ.λπ., σε διάφορες βιομηχανίες και μονάδες της ευρύτερης περιοχής και ως καύσιμη πρώτη ύλη στον όμιλο ΤΙΤΑΝ.
Από την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης, τη μέθοδο εκμετάλλευσης που θα εφαρμοσθεί και τους τρόπους παρέμβασης που προτείνονται, αναμένεται ότι θα υπάρξει η μεγαλύτερη δυνατή προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο αποκατάστασή του. Πρέπει να σημειωθεί ότι η προς εκμετάλλευση περιοχή είναι μακριά από κατοικημένους χώρους, δεν είναι ιδιαίτερα δασοκαλυμμένη, δεν είναι αναδασωτέα, δε γειτνιάζει με περιοχές αρχαιολογικού ενδιαφέροντος ή περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Επίσης, η προς εκμετάλλευση περιοχή δεν παρεμποδίζει άλλες δραστηριότητες της περιοχής, δεν προκαλεί ακουστική όχληση και, τέλος, το προς εκμετάλλευση λιγνιτοφόρο κοίτασμα εμφανίζει μικρό ύψος υπερκείμενων στείρων σχηματισμών και δεν προκύπτει μετακίνηση μεγάλων όγκων υπερκειμένων, γεγονός που απλοποιεί την όλη εξορυκτική δραστηριότητα, ενώ η ποιότητα του προς εξόρυξη λιγνίτη, με βάση εργαστηριακές αναλύσεις που έγιναν στο παρελθόν, αναμένεται υψηλή…».
Για τη γεωγραφική θέση, αναφέρεται: «Ο μεταλλευτικός χώρος και η περιοχή μελέτης της ΜΠΕ, βρίσκεται στην θέση “Μεταλλείο Καρτέλας – Αγ. Κωνσταντίνος – Μαύρη Λίμνα – Αγ. Γεώργιος” εντός της Ο.Π. 70, Δ.Ε. Κυπαρισσίας, Δήμου Τριφυλίας, Π.Ε. Μεσσηνίας, Περ. Πελοποννήσου, όπου υπάγεται και διοικητικά. Γύρω από το λιγνιτωρυχείο και σε ακτίνα 5 χλμ. από το μεταλλευτικό χώρο υπάρχουν τα εξής: τμήμα του οδικού δικτύου του Δήμου Τριφυλίας, με πλησιέστερο τον επαρχιακό δρόμο Πύργου – Κυπαρισσίας σε απόσταση 1,5 χλμ. στα ΒΔ, σε ευθεία στα Νότια: ο θεσμοθετημένος οικισμός Βρύσες σε απόσταση 1,0 χλμ. περίπου (ΦΕΚ 184/Δ/27-2-1992) και ο οικισμός Κάτω Μπλεμενιάνοι (ΦΕΚ 170/Δ/28-3-1995), στα 900 μ. βόρεια ο θεσμοθετημένος οικισμός Ράχες (ΦΕΚ 441/Δ/26-6-1989), στα ΒΔ ο οικισμός Μεμί (σε απόσταση 1,3 χλμ. περίπου χωρίς καθορισμένα όρια), και σε απόσταση 1,3 χλμ. ο μη θεσμοθετημένος οικισμός του Μύρου, στα NΔ και σε ευθεία απόσταση 2,2 χλμ. ο μη θεσμοθετημένος οικισμός Μύλοι και σε απόσταση 3,5 χλμ. η Κυπαρισσία (έδρα του Δήμου, με εγκεκριμένο πολεοδομικό σχέδιο οικισμού – ΓΠΣ: ΦΕΚ 516/Δ/19-7-1991), γεωργικές εκτάσεις γύρωθεν του χώρου».
Για τις Φάσεις Κατασκευής – Προπαρασκευαστικές Εργασίες Δραστηριότητας και Χωματουργικές εργασίες – Εργασίες διαμόρφωσης χώρων, μεταξύ άλλων, αναφέρεται: «Το βασικό έργο υποδομής, όπως ο δρόμος κυρίας εξωτερικής προσπέλασης, αποτελεί τμήμα του δικτύου δασικών – αγροτικών χωματόδρομων που εξυπηρετεί την προσπέλαση δασικών κι αγροτικών εκτάσεων της ευρύτερης περιοχής. Ο δρόμος αυτός, μήκους 300 μ. περίπου, είναι υπάρχων αγροτικός χωματόδρομος και σε χρήση εδώ και πολλά χρόνια και εισέρχεται στο παρόν λιγνιτωρυχείο στο ΒΑ άκρο αυτού, πλησίον του σημείου 29 του ορίου. Ξεκινά από τον επαρχιακό δρόμο σύνδεσης του οικισμού Μύροι με τον περιφερειακό δρόμο Κυπαρισσίας-Καλαμάτας, περίπου 1,7 χλμ. μετά τον οικισμό Μύροι. Στην οδό πρόσβασης θα γίνουν οι απαραίτητες βελτιώσεις των τεχνικών της χαρακτηριστικών (διαπλάτυνση κλπ), ενώ στη διασταύρωσή της με τον κοινοτικό δρόμο θα γίνει διαπλάτυνση, η κλίση της δε θα υπερβαίνει το 8% και θα τοποθετηθεί σήμανση σύμφωνα με το άρθρο 40 του ΚΜΛΕ…».
Σε άλλο σημείο της ΜΠΕ αναφέρεται ότι ο κύριος κινητός μηχανικός εξοπλισμός που θα χρησιμοποιείται και που κρίνεται επαρκής για τις εργασίες εκμετάλλευσης του παρόντος λιγνιτωρυχείου είναι ιδιόκτητος και σε καλή κατάσταση και συγκεκριμένα: 1 Ερπυστριοφόρος εκσκαφέας, τύπου CAT 336DL, για εξόρυξη άγονου & λιγνίτη, ισχύος 290 HP. 1 Ελαστιχοφόρος φορτωτής CAT 988 για φόρτωση – διακίνηση επεξεργασμένου λιγνίτη, ισχύος 375 HP. 1 Φορτηγό ανατρεπόμενο για διακίνηση εξορυσσόμενου λιγνίτη, ισχύος 270 HP. 1 Προωθητής γαιών CAT D8 για διαμόρφωση – μεταφορά λιγνίτη & άγονων, ισχύος 230 HP. 1 Ηλεκτρογεννήτρια της CAT για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ισχύος 267 HP.
Για την εκτέλεση των εργασιών εκμετάλλευσης του λιγνιτωρυχείου, ως αναλύονται αυτές στην παρούσα ΜΠΕ, θα απασχολείται το εξής κατά ειδικότητα προσωπικό: 1 Επικεφαλής εργασιών. 1 Χειριστής εκσκαφέα, προωθητή γαιών. 1 Χειριστής φορτωτή, διαμορφωτή γαιών. 1 Χειριστής μονάδας θραύσης & ηλεκτρογεννήτριας. Σύνολο 4 άτομα. Εκτός του προσωπικού του εργολάβου, αναφέρεται στην ΜΠΕ ότι στο λιγνιτωρυχείο θα υπάρχει συνεχώς ένας εκ των εκμεταλλευτών, ως εργοδηγός, και ο επιβλέπων μεταλλειολόγος μηχανικός των εκμεταλλευτών, σύμφωνα με το άρθ. 16 του ΚΜΛΕ. Επίσης, θα απασχολείται και Τεχνικός Ασφαλείας σύμφωνα με το άρθ. 8, του Ν. 3850/2010 (ΦΕΚ 84/Α/2.6.2010), καθώς και ιατρός εργασίας. Το προσωπικό κι ο εξοπλισμός του λιγνιτωρυχείου θα απασχολούνται σε μία βάρδια/ημέρα, 5 ημέρες/εβδομάδα και συνολικά 10 μήνες το χρόνο, έτσι που να αποφεύγονται οι συνθήκες κακοκαιρίας και τα προβλήματα των χειμερινών μηνών.
Στην «Εκτίμηση διάρκειας ζωής – συνθηκών παύσης λειτουργίας μεταλλευτικής εκμετάλλευσης» αναφέρεται, μεταξύ άλλων: «Όπως υπολογίστηκε στο κεφ. 6.5.4.2, τα απολήψιμα αποθέματα του χώρου είναι “θεωρητικά” της τάξεως των 2.879.831 tn σε απολήψιμο λιγνίτη καλής ποιότητας. Οι παραδοχές και τα στοιχεία εκμετάλλευσης που πάρθηκαν υπόψη, απεικονίζονται στις γεωλογικές τομές υπολογισμού των αποθεμάτων και αφορούν κυρίως στο τελικό δάπεδο και στην κλίση των τελικών πρανών. Κατόπιν τούτου και λαμβάνοντας υπόψη τους προβλεπόμενους ρυθμούς συνολικής παραγωγής του λιγνιτωρυχείου τα 80.000 tn/χρόνο, υπολογίζεται ότι τα αποθέματα αυτά θα επαρκέσουν τουλάχιστον για τα επόμενα 36 χρόνια της εκμετάλλευσης – λειτουργίας του λιγνιτωρυχείου…».
Αρνητικοί Δήμος Τριφυλίας και Περιφέρεια Πελοποννήσου το 2015 αλλά και το 2017
Το 2015 είχαν προκληθεί μεγάλη αναστάτωση, σφοδρές αντιδράσεις και ξεσηκωμός στην Κυπαρισσία και την Τριφυλία απέναντι σε μεθόδευση, άνευ διαβούλευσης, για προωθούμενη λειτουργία εκμετάλλευσης λιγνιτωρυχείου. Αποτέλεσμα του ξεσηκωμού ήταν, τελικά, να σταθούν αρνητικά στη λειτουργία του λιγνιτωρυχείου τόσο ο Δήμος Τριφυλίας όσο και η Περιφέρεια Πελοποννήσου.
Το Δημοτικό Συμβούλιο Τριφυλίας, στις 4 Φεβρουαρίου 2015, αποφάσισε ομόφωνα ότι «αρνείται πλήρως την ίδρυση και λειτουργία της επένδυσης “Εκμετάλλευση από τη Μαγδαληνή Καραπάτη λιγνιτοφόρου κοιτάσματος στο παλαιό Λιγνιτωρυχείο Κυπαρισσίας και των συνοδών αυτής έργων, σε συνολική έκταση 268.500 τ.μ”, στη θέση “ΜΕΤΑΛΕΙΟ ΚΑΡΤΕΛΑΣ –ΑΓ .ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ – ΜΑΥΡΗ ΛΙΜΝΑ- ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ”, της ∆Ε Κυπαρισσίας του Δήμου Τριφυλίας, της Π. Ε Μεσσηνίας, η περιβαλλοντική αδειοδότηση της οποίας ευρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, καθώς και οποιασδήποτε μελλοντικής επένδυσης αυτού του αντικειμένου στο Δήμο Τριφυλίας, όπως στην εισήγηση του κ. δημάρχου αναφέρεται. H Απόφαση αυτή έλαβε αύξοντα αριθμό 32/2015».
Το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου, στις 16 Φεβρουαρίου 2015, αποφάσισε ομόφωνα ότι «Γνωμοδοτεί αρνητικά επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου με τίτλο: Εκμετάλλευση από τη Μαγδαληνή Καραπάτη λιγνιτοφόρου κοιτάσματος στο Λιγνιτωρυχείο Κυπαρισσίας και των συνοδών αυτής έργων, σε συνολική έκταση 268.500 m2 που βρίσκεται στη θέση “ΜΕΤΑΛΛΕΙΟ – ΚΑΡΤΕΛΑΣ – ΑΓ.ΚΩ ΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ – ΜΑΥΡΗ ΛΙΜΝΑ – ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ” της ∆Ε Κυπαρισσίας του ∆. Τριφυλίας της ΠΕ Μεσσηνίας, εντός της οριστικής παραχώρησης 70 Μεσσηνίας. Η απόφαση αυτή πήρε αριθμό 41».
Ωστόσο, παρά τις αρνητικές γνωμοδοτήσεις, τον Ιανουάριο του 2017 οι υπηρεσίες του τότε ΥΠΕΚΑ κλήθηκαν να γνωμοδοτήσουν και αποφασίσουν για την έγκριση ή μη Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) λιγνιτωρυχείου έκτασης 268.500 τ.μ. στη θέση “Μεταλλείο Καρτέλας – Αγ. Κωνσταντίνος – Μαύρη Λίμνα – Αγ. Γεώργιος” Δ.Ε. Κυπαρισσίας. Τότε, το Δ.Σ. Τριφυλίας, έπειτα από πρόταση του δημάρχου, ομόφωνα επαναβεβαίωσε το «όχι στο λιγνιτωρυχείο».
