Πελοπόννησος: Η «σιωπηλή» κρίση των αυτοκτονιών

Πελοπόννησος: Η «σιωπηλή» κρίση των αυτοκτονιών

Η χθεσινή Παγκόσμια Ημέρα για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας φέρνει στο προσκήνιο μια τραγική πραγματικότητα: σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών της ΚΛΙΜΑΚΑ, το 2024 καταγράφηκαν 469 αυτοκτονίες στην Ελλάδα, χωρίς να περιλαμβάνονται πιθανές θλιβερές αποτυχημένες απόπειρες — οι οποίες εκτιμάται ότι πολλαπλασιάζονται κατά 20 έως 30 φορές. Παράλληλα, η υποκαταγραφή φτάνει στο 15-20%, καθιστώντας το φαινόμενο κατά πολύ υποτιμημένο.

Στατιστικά στοιχεία

Γεωγραφική κατανομή: Η Πελοπόννησος ξεχωρίζει ως μια από τις περιφέρειες με υψηλότερο ποσοστό, μετά την Κρήτη (17%) και την Αττική (16%). Το 86% των αυτοκτονιών αφορούσε άνδρες, μόλις το 14% γυναίκες. Ηλικίες: Διακρίνονται δύο κύριες ομάδες: 50–54 ετών (13,2%) και ηλικιωμένοι άνω των 80 ετών (9,6%) .

Μέθοδοι αυτοκτονίας: Απαγχονισμός (29%), αυτοπυροβολισμός (25,8%), πτώση από ύψος (24,3%).  Σύμφωνα, πάντως, με τη μελέτη η τελευταία μέθοδος συχνά υποκαταγράφεται ή αποδίδεται λανθασμένα. Χρονικές ιδιαιτερότητες: Οι μήνες με τις περισσότερες καταγγελίες ήταν Ιούνιος (46), Απρίλιος (45), Σεπτέμβριος (39).

Ανθρώπινες ιστορίες της Πελοποννήσου

Μεσσηνία: Ένας 45χρονος αγρότης, αγαπητός και κοινωνικός, κρύβοντας τη θλίψη του, έδωσε τέλος στη ζωή του, αφήνοντας πίσω οικογένεια και σοβαρά χρέη.

Λακωνία: Μια ηλικιωμένη γυναίκα, μόλις έχασε τον σύζυγό της και απομονώθηκε, βρέθηκε νεκρή στο σπίτι της — σήματα απόγνωσης είχαν υπάρξει, αλλά δεν τα κατάλαβε κανείς.

Κορινθία: Ο θάνατος ενός 22χρονου νεαρού παραμένει αμφιλεγόμενος — αυτοχειρία ή έγκλημα; Η αμφιβολία αναδεικνύει την ασάφεια που συχνά συνοδεύει αυτά τα περιστατικά.

Αχαΐα: Φοιτητές και νέοι απευθύνονται ολοένα και περισσότερο στη Γραμμή 1018, με έναν 19χρονο από την Πάτρα να δηλώνει πως σώθηκε χάρη σε μια ανθρώπινη φωνή στην άλλη άκρη της γραμμής.

Τοπικά στατιστικά ανά νομό (Πελοπόννησος)

Νομός            Τάση / Χαρακτηριστικά                                                                     

Μεσσηνία: Σταθερά περιστατικά, κυρίως σε αγροτικές περιοχές, με άνδρες μέσης ηλικίας πιο ευάλωτους. 

Λακωνία: Αυξημένα ποσοστά αυτοκτονιών σε ηλικιωμένους άνδρες, συχνά με όπλο ως μέσο.     

Αρκαδία: Ελλειμματικές κοινοτικές δομές ψυχικής υγείας, καθυστερημένη παρέμβαση.                   

Κορινθία: Περιστατικά με αμφιλεγόμενη καταγραφή, σε πολλές περιπτώσεις ταξινομούνται ως “ατυχήματα”.

Αχαΐα και Ηλεία: Δυσανάλογα υψηλός αριθμός νέων που ζητούν επείγουσα βοήθεια μέσω γραμμών βοήθειας.

Πίσω, λοιπόν, από τα ψυχρά νούμερα βρίσκονται ζωές, οικογένειες, χωριά. Η Πελοπόννησος, με τη δική της ιδιαιτερότητα — κλειστές κοινωνίες, άνιση πρόσβαση σε δομές ψυχικής υγείας, έλλειμμα θεσμικής παρέμβασης — χρειάζεται επειγόντως ενίσχυση της πρόληψης και της ανθρώπινης υποστήριξης.

Η Γραμμή 1018 παραμένει ζωτικής σημασίας, όμως δεν αρκεί. Απαιτούνται: Τοπικά δίκτυα στήριξης, ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί σε όλα τα χωριά. Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των κοινοτήτων — να μάθουμε να βλέπουμε το σήμα ζωής.. Καταγραφή και διαφάνεια— κάθε ζωή μετράει και αξίζει να ακούγεται.

Μια αυτοκτονία δεν είναι απρόσωπη στατιστική — είναι ένα μήνυμα που πρέπει να τολμήσουμε να ακούσουμε. Να μην επιτρέψουμε άλλες ζωές να χαθούν στη σιωπή.

Α.Π.