Για το Θάνο Μικρούτσικο δεν χρειάζεται να πεις πολλά. Είναι πασίγνωστο το μουσικό έργο και η πολιτική του διαδρομή που τον έφερε μέχρι το γραφείο του υπουργού Πολιτισμού. Είναι ένας άνθρωπος που μπορεί να μιλάς μαζί του ακούραστα για ώρες. Ακόμη και για την εμπλοκή του στο Φεστιβάλ Χορού της πόλης μας.
Το “Θ” μίλησε μαζί του λίγες ώρες (Πέμπτη) πριν εμφανιστεί στην πόλη μας για μια ακόμη φορά.
• Τί σημαίνει η μουσική για εσάς;
Τι θα μπορούσε να είναι η μουσική για εμένα όταν από 4 χρονών μέχρι αυτή τη στιγμή με απασχολεί 24 ώρες το 24ωρο. Είναι η αναπνοή μου, η ζωή μου είναι τα πάντα ,η απόλυτη έκφραση μου. Όλα περνάνε μέσα από εκεί.
• Ποιά είναι η διαδικασία δημιουργίας ενός νέου κομματιού;
Επειδή τα διαφορετικά είδη μουσικής που ασχολούμαι έχουν διαφορετικούς κανόνες και διαφορετικούς τρόπους εξαρτάται τι είδους μουσική γράφω. Αν για παράδειγμα γράφω μια μουσική συμφωνική η διαδικασία είναι ότι κάθεσαι στο γραφείο σου μπροστά στο χαρτί ή μπροστά στην παρτιτούρα και αρχίζεις να συνθέτεις, γιατί τα πράγματα από χρόνια αποθηκεύονται μέσα σου και κάποια στιγμή αναζητούν διέξοδο. Το πότε θα γίνει αυτό , το πώς θα γίνει αυτό είναι μια μαγική ιστορία που δεν μπορούμε να την περιγράψουμε στην εφημερίδα σας.
• Έχετε κάνει εκατοντάδες συνεργασίες, υπάρχει κάποια που θα θέλατε και ακόμα δεν έχει γίνει;
Όντως έχω συνεργαστεί με πολύ σημαντικούς ανθρώπους , σπουδαίους Έλληνες τραγουδιστές , σπουδαίους ξένους τραγουδιστές, μουσικούς πολύ υψηλών προδιαγραφών, είμαι αρκετά χορτασμένος.
Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν συνεργασίες που θα ήθελα να κάνω . Το θέμα είναι ότι εγώ δεν ξεκινώ από αυτό . Αν πρόκειται για το τραγούδι ξεκινώ από την μελοποίηση των ποιημάτων ή των στίχων που έχω μπροστά μου και όταν αυτό γίνει, πάρει σάρκα και οστά, αρχίζει να ζει μέσα στο γραφείο και μέσα στο στούντιο, τότε αναζητώ την καταλληλότερη φωνή, που κατά τη γνώμη μου, θα μπορούσε να το αποδώσει και να το περάσει σε πολύ κόσμο. Συνεπώς δεν είναι το πράγμα θεωρητικό, ότι δεν έχω δουλέψει για παράδειγμα με την σπουδαία Γερμανίδα τραγουδίστρια Ούτε Λέμπερ, που τη θαυμάζω, αλλά όταν την αναζητήσω δεν σημαίνει πως σίγουρα θα την βρω…
• Συνεργάζεστε με νέα πρόσωπα;
Συνεργάζομαι με νέα πρόσωπα όχι μόνο γιατί πιστεύω στη νέα γενιά αλλά γιατί πιστεύω στη νέα γενιά κάθε φορά με πολύ ιδιαίτερο τρόπο. Στη δεκαετία του ’80, όπως ήταν ο Χάρης και ο Πάνος Κατσιμίχας , ο Πορτοκάλογλου και ο Μαχαιρίτσας. Τώρα, σήμερα, στη δεκαετία του 2000 έχουν εμφανιστεί πρόσωπα, για παράδειγμα η Ρίτα Αντωνοπούλου, με την οποία έρχομαι στην Καλαμάτα , η οποία είναι απολύτως η σπουδαιότερη τραγουδίστρια της γενιάς της αλλά πέρα από την γενικότερη μου διάθεση να ψάχνω στους νέους με αυτό τον τρόπο πρέπει να σου πω ότι ανανεώνεται και η δική μου παρουσία, γιατί, μην τρελαθούμε, ένας συνθέτης που θεωρείται σπουδαίος και είναι παλιός δεν σημαίνει ότι μιλάει συνεχώς εκ του ασφαλούς από κάποιο ψηλό βάθρο. Για να εξακολουθήσει να λειτουργεί χρειάζεται αυτό το νέο αίμα να του ανανεώσει τον ήχο του και όχι μόνο. Δίνω πράγματα σε ένα νέο άνθρωπο λόγω της εμπειρίας μου, αλλά μου δίνει και αυτός. Τα πράγματα είναι fifty –fifty που λέμε.
• Ο πολιτισμός αντέχει στην κρίση;
Κατ’ αρχήν η κοινωνία δεν αντέχει στην κρίση. Αυτή η κρίση, όποια πολιτική άποψη και να έχουμε, είτε είμαστε δεξιοί, είτε αριστεροί είτε κεντρώοι πρέπει να κατανοήσουμε όλοι όσοι μιλάμε και γράφουμε δημοσίως ότι αυτή η κρίση είναι τόσο βαθιά καταστροφική που έχει αρχίσει και ξεπερνάει τους διαχωρισμούς που ξέραμε στον πολιτικό στίβο. Όχι ότι θα τελειώσουν οι ιδεολογίες αλλά το ίδιο υποφέρει ένας δεξιός που κλείνει την επιχείρησή του με έναν αριστερό που χάνει τη δουλειά του. Όλοι έχουμε αγανακτήσει γιατί τα πράγματα δεν πάνε άλλο. Είμαστε στην καταστροφή. Σε ότι αφορά στον Πολιτισμό , αν βγείτε και κάνετε ένα γκάλοπ πολλοί θα σας πουν ότι ο Πολιτισμός είναι πολυτέλεια εγώ δεν το πιστεύω αυτό για πολλούς λόγους. Όχι επειδή είμαι συνθέτης και δεν με συμφέρει. Στις κρίσιμες περιόδους που χάνουμε τον εαυτό μας είναι ο Πολιτισμός που θα μας κρατήσει όρθιους. Δεν εννοώ ότι εγώ θα εμψυχώσω εσένα και εσύ εμένα, αλλά μέσα από την διαδικασία της τέχνης αυτό μπορεί να επιτευχθεί.
Κατά τη γνώμη μου, ανεξαρτήτως αν τα πράγματα στην κοινωνία είναι τόσο καταστροφικά που κανείς δεν έχει τη διάθεση όταν μιλά θεωρητικά σε μια εφημερίδα να πει για την Τέχνη και για Πολιτισμό, εν τούτοις, αν το καλοσκεφτείς και να σας το πω και διαφορετικά, ας υποθέσουμε ότι αυτή η κωλοκρίση κρατά 30 χρόνια και ότι αποφασίζει με ένα διάταγμα ο Μεσσήνιος Πρωθυπουργός, ο κύριος Σαμαράς να καταργήσει την Τέχνη, δεν θα το κάνει. Λέω θεωρητικά, όπως και ελπίζω να μην κρατήσει η κρίση 30 χρόνια αλλά λέμε τώρα για την συγκεκριμένη απάντηση, αν αυτό το πράγμα σταματούσε, η Τέχνη δηλαδή σε μια εποχή κρίσης 30 χρόνων, τον 31ο χρόνο σας διαβεβαιώνω ότι μπορεί να είχαμε βγει από αυτήν, αλλά δεν θα είμαστε πια άνθρωποι.
• Τι θυμάστε από την εμπειρία σας στο υπουργείο Πολιτισμού;
Ωχ τώρα, περσινά ξινά σταφύλια. Η εμπειρία του Υπουργείου Πολιτισμού ήταν πολύ θετική για εμένα, τουλάχιστον στη δεύτερη περίοδο της θητείας μου γιατί έγιναν πολύ σημαντικά πράγματα. Ένα από αυτά είναι η ίδρυση και λειτουργία του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, όπου τα τελευταία χρόνια, όταν πήγαινα στη Γαλλία και ήξεραν ότι εγώ ήμουν ο υπουργός που το έστησα μαζί με την Βίκυ Μαραγκοπούλου, μου έδιναν συγχαρητήρια. Πρόκειται για ένα από τα πέντε καλυτέρα Φεστιβάλ Χορού στην Ευρώπη.
Εσείς μπορεί να ζείτε στην Καλαμάτα και να μην γνωρίζετε πόσο βοήθησε την διεθνή της προβολή, που μακάρι να είχε βοηθηθεί ακόμα περισσότερο και αυτή τη στιγμή να ήταν και αναπτυξιακό εργαλείο .
Έγιναν σημαντικά πράγματα στην εποχή της υπουργίας μου, αλλά, δυστυχώς, όταν έφυγα άρχισαν να χαλούν και να μην τα βοηθούν οι επόμενοι. Η εποχή 1993-1996 που διατέλεσα υπουργός, όλοι νομίζουν ότι απέχει 15-16 χρόνια, αλλά πραγματικά απέχει 500 χρόνια. Τόσα πολλά έχουν αλλάξει προς το χειρότερο δυστυχώς.
Σχετικά με το Φεστιβάλ Χορού που αναφερθήκατε, υπάρχει και η άποψη από μερικούς, ότι σε περίοδο κρίσης το Φεστιβάλ αποτελεί πολυτέλεια για την πόλη.
Όποιος το λέει αυτό, είναι επιεικώς ηλίθιος, διότι αυτό που έγινε με το Φεστιβάλ Χορού στην Καλαμάτα ήταν ένα διαμάντι σε ευρωπαϊκή κλίμακα.
Αν δεν θέλουμε κάποιες πόλεις μας να λάμπουν έξω, τότε ας τα καταργήσουμε όλα και ας πάμε μόνο στην ποδοσφαιρική Καλαμάτα, που άλλωστε δεν είναι ούτε στην δεύτερη εθνική κατηγορία.
• Ήσασταν υπουργός Πολιτισμού, ένα αντικείμενο που γνωρίζετε καλά δηλαδή. Θεωρείτε ιδανικό μοντέλο ο κάθε υπουργός να έχει γνώσεις πάνω στο αντικείμενο του υπουργείου;
Είναι καλυτέρα να υπάρχει αυτή η σχέση, αν και θα έλεγα ότι θα μπορούσε κάποιος να πει ότι αυτό το κενό καλύπτεται από αντίστοιχους τεχνοκράτες.
Και εγώ χρειαζόμουν συμβούλους για το Χορό, την πολιτιστική κληρονομιά, το Θέατρο κ.λ.π., παρότι ήμουν ιδιαιτέρως καταρτισμένος σε πολλά από αυτά.
Αλλά είναι προτιμότερο να υπάρχει ένας γνώστης, αρκεί να έχει και ένα πολιτικό κριτήριο ειδικότερα σε αλλά υπουργεία. Δηλαδή δεν μπορώ να φανταστώ σκέτα έναν οικονομολόγο στο υπουργείο Οικονομικών, που θέλει να παίρνει και κάποιες πολιτικές αποφάσεις. Ωστόσο, αλίμονο αν δεν έχει καλή γνώση οικονομικών.
• Αν αύριο το πρωί σας καλούσε ο πρωθυπουργός και σας έλεγε να αναλάβετε ένα υπουργείο, τι θα του λέγατε;
Πες του να μη με πάρει.
• Τι θα ακούσουν την Πέμπτη όσοι βρεθούν στις Σπονδές;
Μιλώντας με δεδομένο ότι έχουν γίνει ήδη εννέα παραστάσεις, αυτό το οποίο κάνω με τη Ρίτα Αντωνοπούλου ίσως είναι το καλύτερο project που έχω κάνει τα τελευταία χρόνια.
Το λέω μετά λόγου γνώσεως. Οι παραστάσεις έγιναν με παρά πολύ κόσμο ανεξαρτήτως αν ο χώρος ήταν μικρός, μεσαίος, μεγάλος. Είχαν απόλυτη αποδοχή και μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση. Ελπίζω ότι και στην Καλαμάτα, την Παρασκευή στη Ζάκυνθο και το Σάββατο στο Κατάκολο να γίνει το ίδιο.
Υπάρχει μια συνεχής περιοδεία αυτό το χειμώνα που θα κλείσει με 50 παραστάσεις, θα πάει το πράγμα έτσι. Η Ρίτα Αντωνοπούλου δεν είναι μόνο η καλύτερη τραγουδίστρια της γενιάς της, από το 2000 και μετά, αλλά είναι και μια τραγουδίστρια με φοβερά προσόντα, με απόλυτη ακρίβεια, με σπουδαία τεχνική και με φοβερή σκηνική παρουσία, που ειδικά στη μορφή πιάνο-φωνή είναι απολύτως απαραίτητη για να απογειώσει τον κόσμο είτε να την ακούν με σιωπή είτε να τραγουδήσουν μαζί μας.
Θα υπάρχουν τραγούδια δικά μου από αρκετές περιόδους, Σταυρός του Νότου και παλιότερα τραγούδια, πολιτικά τραγούδια κλπ, αλλά, επίσης, εγώ πάντοτε στα προγράμματα που κάνω βάζω και σπουδαία τραγούδια άλλων συνθετών, όπως στην προκειμένη περίπτωση του Χατζιδάκι, του Θεοδωράκη, του Ξαρχάκου, του Λοΐζου και άλλων.
Παναγιώτης Μπαμπαρούτσης
