Επιμέλεια: Μαρία Νίκα
Ως καλλυντικό για το δέρμα, αλλά και ως φάρμακο που, σύμφωνα με την παραδοσιακή κινεζική ιατρική, βοηθά στην καταπολέμηση ασθενειών, χρησιμοποιούν οι Κινέζοι το ελαιόλαδο. Όσο για τις ελιές, στην Κίνα θεωρούνται εξωτικό έδεσμα!
Αυτά και άλλα ενδιαφέροντα εντοπίσαμε σε εκθέσεις του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Ελλάδας στο Πεκίνο, με αφορμή το ενδιαφέρον που έχει αναπτυχθεί τελευταία για εξαγωγές των τοπικών μας προϊόντων στη μεγάλη αγορά της Κίνας.
Το ελαιόλαδο, λοιπόν, αποτελεί ένα σχετικά νέο και άγνωστο διατροφικό προϊόν για τους Κινέζους καταναλωτές. Το μερίδιο κατανάλωσής του σε σχέση με τα υπόλοιπα βρώσιμα φυτικά έλαια είναι πολύ μικρό, λόγω της αναλογικά υψηλής τιμής του, του επικρατούντος διατροφικού προτύπου, αλλά και της μη εξοικείωσης των καταναλωτών με τις ευεργετικές του ιδιότητες.
Οι ελιές ανήκουν στην κατηγορία των συνοδευτικών του φαγητού, ενός τομέα με προοπτικές στην Κίνα, αλλά και με ισχυρή παρουσία της εγχώριας παραγωγής. Όπως και στην περίπτωση του ελαιολάδου, οι ελιές θεωρούνται ακόμη ως ένα γευστικά «εξωτικό» έδεσμα που απαντάται συνήθως σε εστιατόρια μεσογειακής κουζίνας και σούπερ μάρκετ.
Η κατανάλωση ελαιολάδου γίνεται σε αστικές περιοχές και ιδιαίτερα σε πόλεις με υψηλό διαθέσιμο εισόδημα και ισχυρή παρουσία εκπατρισμένων, ενώ η αναλογούσα κατά κεφαλήν κατανάλωση είναι μόλις 10 γραμμάρια.
Θεραπευτικές ιδιότητες
Το ελαιόλαδο είναι γνωστό από παλιά στην Κίνα, ως ένα προϊόν με θεραπευτικές και καλλυντικές ιδιότητες. Μόλις πρόσφατα, όμως, εκτιμήθηκε και για τη διατροφική του αξία και τη συμβολή του στην υγιεινή διατροφή από ένα, ακόμη, μικρό κομμάτι του πληθυσμού. Η συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού δε γνωρίζει ούτε το ελαιόλαδο ούτε ότι μπορεί να καταναλώσει ωμά φυτικά έλαια.
Οι Κινέζοι χρησιμοποιούν το ελαιόλαδο ως:
-Καλλυντικό, για τη βελτίωση της υφής του δέρματος (από γυναίκες)
-Φάρμακο, δηλαδή πίνεται, καθώς, σύμφωνα με την παραδοσιακή κινεζική ιατρική, βοηθά στην καταπολέμηση ορισμένων ασθενειών (από μεσήλικες και άτομα τρίτης ηλικίας)
-Μαγειρικό έλαιο (από νοικοκυριά με υψηλότερο εισόδημα και μορφωτικό επίπεδο).
Η κατανάλωση ελαιολάδου δεν ευνοείται από την επικρατούσα τάση των Κινέζων να διατρέφονται, ως επί το πλείστον, εκτός σπιτιού. Το ελαιόλαδο χρησιμοποιείται ήδη ως μαγειρικό έλαιο στα εστιατόρια με δυτική ή μεσογειακή κουζίνα, καθώς και στα εστιατόρια πολυτελών ξενοδοχείων. Αντίθετα, στα εστιατόρια με παραδοσιακή κινεζική κουζίνα και γενικά τους χώρους μαζικής εστίασης χρησιμοποιούνται κατά κόρον το σογιέλαιο και το φοινικέλαιο. Επίσης, οι μέθοδοι παρασκευής των περισσότερων φαγητών δεν έχουν τα φυτικά έλαια ως γευστικό σημείο αναφοράς, αλλά τις σάλτσες.
Ομοίως, οι ελιές θεωρούνται έδεσμα με εξωτική και μάλλον πικρή γεύση, μολονότι οι Κινέζοι καταναλωτές αρέσκονται γενικά σε εδέσματα διατηρημένα σε ξίδι. Είναι λογικό να αναμένεται αύξηση της κατανάλωσής τους, ιδίως ως συνοδευτικό, ορεκτικό ή σνακ, με βάση τη γενικότερη αύξηση της κατανάλωσης τροφίμων «δυτικού τύπου», με υγιεινά χαρακτηριστικά.
Στην κινεζική κουζίνα
Εν τω μεταξύ, στην Κίνα εμφανίζονται σχολές μαγείρων που δείχνουν ενδιαφέρον για τη μετεξέλιξη της κινεζικής κουζίνας (cuisine nouvelle & fusion), καθώς και τη χρήση συστατικών υλικών που χρησιμοποιούνται στη δυτική κουζίνα. Αναμένεται ότι, σύντομα, και με την κατάλληλη ενημέρωση/εκπαίδευση Κινέζων μαγείρων, το παρθένο ελαιόλαδο θα χρησιμοποιηθεί για την εκτέλεση συνταγών κινεζικής μαγειρικής και θα κερδίσει τις εντυπώσεις του καταναλωτικού κοινού. Από την άλλη, το παρθένο ελαιόλαδο (ιδιαίτερα το εξαιρετικά παρθένο) μπορεί να προωθηθεί στην κινεζική αγορά και ως καλλυντικό. Μπορεί να πωλείται και στα φαρμακεία, στο ειδικό τμήμα για τα φυσικά καλλυντικά, σε μικρό μπουκάλι των 60 ή 100 ml. Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, με το φυσικό μέλι, το οποίο πωλείται και στα φαρμακεία, ως παρασκεύασμα για θεραπευτικούς σκοπούς ή ως καλλυντικό.
Ζήτηση για εξαιρετικά παρθένο
Από ελληνικής πλευράς, η αύξηση ή, έστω, διατήρηση του μεριδίου αγοράς θα επιτευχθεί μέσα από τη βελτίωση του εξαγόμενου προϊοντικού μείγματος και την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων της μεσογειακής διατροφής, εν γένει, μέσα από προωθητικές ενέργειες μεγάλης (π.χ. διαφήμιση στην τηλεόραση) και μικρής έντασης.
Όσον αφορά στους παραγωγούς ή εμπόρους ελαιολάδου, υπογραμμίζεται η σημασία εξεύρεσης ενός αξιόπιστου συνεργάτη με γνώση της αγοράς και δυνατότητα προώθησης του προϊόντος στις αλυσίδες λιανικής και τους χώρους μαζικής εστίασης. Απαιτείται να γίνει ενημέρωση και ως προς τη διάκριση ή αναγνώριση της ποιότητας των διαφορετικών τύπων ελαιόλαδου και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών αυτών (χρώμα, γεύση κ.λπ.), ανάλογα με τη χώρα προέλευσης, για τα οποία οι Κινέζοι δείχνουν σχετική άγνοια. Οι όροι «παρθένο», «αγνό» και «εξαιρετικά παρθένο» συχνά χρησιμοποιούνται «αυθαίρετα», με αποτέλεσμα ο Κινέζος καταναλωτής να μην είναι σε θέση να γνωρίζει επακριβώς την ποιότητα του ελαιολάδου από την ετικέτα και μόνο.
Στα κινεζικά σούπερ μάρκετ η παρουσία του ελαιολάδου είναι γενικά μικρή. Το παρθένο ελαιόλαδο (ιδιαίτερα το εξαιρετικά παρθένο) πωλείται, προς το παρόν, περισσότερο σε εστιατόρια πολυτελών ξενοδοχείων, εστιατόρια δυτικής κουζίνας, διεθνείς αλυσίδες υπερκαταστημάτων, σούπερ μάρκετ και τοπικά σούπερ μάρκετ, καταστήματα τροφίμων που απευθύνονται σε αλλοδαπούς που διαμένουν στην Κίνα, σε Κινέζους που έχουν ζήσει στο εξωτερικό και έχουν υιοθετήσει ορισμένες δυτικές καταναλωτικές συνήθειες, καθώς και σε Κινέζους της υψηλής εισοδηματικής τάξης.
Όπως πληροφορούν οι Κινέζοι εισαγωγείς, οι κατηγορίες παρθένου ελαιολάδου, για τις οποίες υπάρχει μεγαλύτερη ζήτηση, είναι το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, από το οποίο προτιμάται περισσότερο το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο εξαγωγής εν ψυχρώ.
*Η έκθεση ελαιολάδου «Ελαιοτεχνία», σε συνεργασία με κινεζική εταιρεία οργάνωσης εκθέσεων, διοργανώνουν τη Shanghai Oil 2013 από 20 έως 22 Οκτωβρίου. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της «Ελαιοτεχνίας», σε συνεργασία με την Ελληνική Πρεσβεία στην Κίνα, προωθούν κοινή δράση προβολής και δικτύωσης εξαγωγέων ελαιολάδου στην Κίνα με επιχειρηματικές συναντήσεις κατά τις ημέρες λειτουργίας της έκθεσης. Για πληροφορίες, τηλ. 210 7568888, e.mail: info@eleotexnia.gr.
