Ο Βαγγέλης έφυγε. Δεν άντεξε η ψυχή του τη βία, γιατί η κάθε ψυχή είναι αλλιώτικη και οι ευαισθησίες και οι αντοχές της ακολουθούν τελείως προσωπικές διαδρομές.
Και εμείς όλοι. Εμείς, άναυδοι, έκπληκτοι, σοκαρισμένοι, ανακαλύψαμε ξαφνικά τη βία, το bullying, και μείναμε να αναζητάμε τους ενόχους.
Ψάχνουμε αυτά τα παιδιά με τη σκληρή καρδιά, που ασκούσαν ψυχοσωματική βία στον Βαγγέλη, και τον ώθησαν να φύγει από τη ζωή, για να μη δώσει μια μάχη που δεν ήθελε, που δεν είχε επιλέξει να δώσει.
Κι όταν αυτά τα «άλλα» παιδιά τα βρούμε, τότε, ως κοινωνία, θα έχουμε πράξει το καθήκον μας, γιατί θα έχουμε τιμωρήσει τους ενόχους.
Όμως, το πρόβλημα θα είναι εδώ και θα παραμένει.
Η βία είναι εδώ, με όποια μορφή κι αν εκφράζεται, νταηλίκι, εκφοβισμός, εξαναγκασμός, επιβολή, αυταρχισμός, ρατσισμός, φασισμός. Βία σωματική, βία ψυχολογική, βία λεκτική.
Έχει τρυπώσει παντού, αφού τρέφεται από παντού, σε μια κοινωνία που εθίζεται καθημερινά, ως άλλος Μιθριδάτης, να την ανέχεται.
Στα γήπεδα, που τα κλείνουμε, για να μπορέσουμε να την αντιμετωπίσουμε.
Στα σχολεία, που όμως δεν μπορούμε να κλείσουμε, και γι’ αυτό προτιμάμε να κλείνουμε τα μάτια, μιλώντας για μεμονωμένα περιστατικά.
Στις τηλεοράσεις που εναγωνίως ψάχνουμε ένα πρόγραμμα, μια ταινία που να μην περιέχει βία.
Στους δρόμους, στον τρόπο που τα αυτοκίνητα αντιμετωπίζουν με βιαιότητα τα ποδήλατα, τα ποδήλατα με τη σειρά τους εξοστρακίζουν τους πεζούς, οι πεζοί που συχνά στη βιασύνη τους προσπερνούν επιθετικά τα άτομα που κρατούν μπαστούνι ή είναι σε αναπηρικά καροτσάκια.
Στην οικογένεια που πιέζει και απαιτεί από τα παιδιά της να γίνουν καθ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσή της, αδιαφορώντας συχνά για τις δικές τους ανάγκες και επιθυμίες.
Στους χώρους δουλειάς, όταν χιλιάδες εργαζόμενοι αναγκάζονται να δουλεύουν καθημερινά, πολύ περισσότερο χρόνο από ό,τι προβλέπει η σύμβασή τους, υπό την απειλή της απόλυσης.
Στους χιλιάδες νέους που υποχρεώνονται να πληρώνονται για ίση εργασία, λιγότερα χρήματα με βάση μάλιστα μνημονιακό νόμο, κατά παράβαση της νομοθεσίας της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως προβλέπεται από το Χάρτη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αλλά και σε αυτούς που αναγκάζονται να στερηθούν το δικαίωμά τους στη δουλειά, αφού παραμένουν άνεργοι ή αναγκάζονται να φύγουν στο εξωτερικό.
Στους μετανάστες και στους πρόσφυγες, που στην προσπάθειά τους να γλυτώσουν από τον πόλεμο και το θάνατο, αναγκάζονται για να επιβιώσουν, να ζουν σε συνθήκες που δεν ταιριάζουν σε άνθρωπο.
Βία ασκείται, όμως, και σε κάθε έναν που για να είναι αποδεκτός από την κοινωνία πρέπει να είναι κανονικός, δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι διαφορετικός.
Δεν μπορεί να είναι πιο χοντρός, πιο λεπτός, πιο μαύρος, πιο κοντός, πιο ψηλός, λιγότερο άντρας, λιγότερο γυναίκα, λιγότερο σκληρός, από αυτό που απαιτεί ο μέσος όρος, η κανονικότητα.
Βία ασκείται σε ολόκληρη τη χώρα, όταν της ζητείται να παραχωρήσει την εθνική της κυριαρχία και την αξιοπρέπειά της, υπό την απειλή της πτώχευσης.
Μια ολόκληρη κοινωνία διαμορφωμένη με την αντίληψη ότι ο ισχυρός έχει πάντα το πάνω χέρι και ο αδύναμος, ο ασθενέστερος, καλά θα κάνει πάντα να υποχωρεί, γιατί διαφορετικά δεν έχει θέση σε αυτή την κοινωνία.
Μια κοινωνία που διαπαιδαγωγείται σύμφωνα με το «Σώπα και μη μιλάς», όπως εκφράζεται στο συγκλονιστικό ποίημα του Αζίζ Νεσίν.
Ο Βαγγέλης ήταν μόνο η αφορμή, για να αποκαλυφθεί η βία που ελλοχεύει σε κάθε πτυχή της ζωής μας. Οι αιτίες παραμένουν εδώ και ζητούν επιτακτικά να τις αντιμετωπίσουμε ως κοινωνία, με ειλικρίνεια και τόλμη.
Το ξέρουμε όλοι. Η κρίση που ταλανίζει τη χώρα μας δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι κρίση πολιτιστική, κρίση αξιών.
Μήπως με σύμμαχό μας τον πολιτισμό, την πραγματική παιδεία, γυρίζοντας την πλάτη σε κάθε μορφής αυταρχισμό, ρατσισμό, φασισμό, ξαναγυρνώντας στις αξίες που έχουν επίκεντρο τον άνθρωπο, την αλληλεγγύη, την αγάπη, την αποδοχή του διαφορετικού, και κυρίως εκείνου του ξεχασμένου «Ο συ μισείς, ετέρω μη ποιήσεις», θα βρούμε το δρόμο για να αποτρέψουμε τη βία από τη ζωή μας.
Της Σταυρούλας Αγρίου
Πολιτικού μηχανικού Msc
