Αποκατάσταση ΧΑΔΑ
και διαγωνισμός ΤΕΡΝΑ
Επιμέλεια: Αντώνης Πετρόγιαννης
Πέραν των 900 εκατομμυρίων που πρόκειται να διατεθούν από το νέο ΕΣΠΑ για υποδομές, από τη διαχείριση των απορριμμάτων στη χώρα τα επόμενα πέντε χρόνια ο τζίρος αναμένεται να φτάσει τα 1,5 δισ. ευρώ, αλλά και να δημιουργηθούν 16.000 νέες θέσεις εργασίας, δήλωσε σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιάννης Τσιρώνης.
Απαντώντας στην κριτική που ασκείται στον νέο ΕΣΔΑ, ο οποίος κινείται στο τρίπτυχο, μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και που, σύμφωνα με πολλούς, θέτει πολύ φιλόδοξους στόχους, γεγονός που μπορεί να καταστήσει την εφαρμογή του ανέφικτη, ο αναπληρωτής υπουργός ξεκαθαρίζει: «Οι στόχοι που τίθενται είναι απόλυτα συμβατοί με την ευρωπαϊκή εμπειρία. Ο χρόνος που έθεσαν οι ευρωπαϊκές χώρες όταν ξεκίνησαν τις προσπάθειές τους να απεξαρτηθούν από τα απορρίμματα, με βάση τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, ήταν γύρω στα 10 χρόνια».
Σχετικά με το εάν οι Δήμοι στους οποίους «πέφτει» πλέον η ευθύνη διαχείρισης των απορριμμάτων, έχουν τους πόρους και την τεχνογνωσία να ανταπεξέλθουν, ο κ. Τσιρώνης αναφέρει: «Όταν μιλάμε για διαλογή στην πηγή και πρόληψη, μόνο σε επίπεδο Δήμων μπορούμε να μιλάμε. Πρόληψη κάνει ο πολίτης και πρόληψη και διαλογή στην πηγή κάνει ο Δήμος. Γιατί να πληρώσω για 100 χλμ. μεταφορά κουτάκια αλουμινίου; Τα εργοστάσια που προέβλεπε ο παλιός ΕΣΔΑ, αφορούσαν σύμμεικτα απορρίμματα.
Εάν ένας Δήμος έχει βιοαπόβλητα, μπορεί να τα διαχειριστεί επί τόπου. Το πρόβλημα είναι να μην τα μπερδέψουμε. Είναι προφανές ότι οι μεγάλοι παραγωγοί, ή ο Δήμος ή τα σχολεία επί τόπου θα συλλέγουν και θα πωλούν καθαρό αλουμίνιο, καθαρό γυαλί, καθαρό χαρτί.
Αλλιώς δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Ακόμα κι όταν έχεις μία κεντρική δομή, έναν ΦΟΔΣΑ, αυτή θα έκανε την κεντρική συλλογή στους Δήμους. Όπως άλλωστε στους Δήμους συλλέγονται και τα σύμμεικτα. Αυτό γίνεται στις περισσότερες προηγμένες χώρες. Αφού ο κάτοικος κατεβάζει καθαρό γυαλί, και ο Δήμος το συλλέγει, τι νόημα έχει να μεταφέρεται σε μία κεντρική δομή;».
Ειδικά για το πρόβλημα της Πελοποννήσου, όπου παραμένουν περισσότερες από 80 ενεργές χωματερές, ο κ. Τσιρώνης παραδέχεται ότι το θέμα της συμβασιοποίησης των ΧΑΔΑ της εν λόγω Περιφέρειας έχει καθυστερήσει, αν και έχει υπάρξει ανάδοχος και για το συγκεκριμένο έργο.
Όσον αφορά στο ΣΔΙΤ Πελοποννήσου, ο αναπληρωτής υπουργός ξεκαθαρίζει ότι «δεν είναι στο σχεδιασμό μας». Όπως εξηγεί, με βάση τα προβλεπόμενα του έργου, «τα σκουπίδια στην Πελοπόννησο θα έπρεπε να ταξιδεύουν μέχρι 110 χλμ., της Κορίνθου 80 χλμ., της Ερμιονίδας 90 χλμ. για να φθάσουν στο εργοστάσιο. Είναι εκκεντροβαρής πρακτική. Η τοποθεσία της μονάδας για τη Βορειοανατολική Πελοπόννησο είναι στην άκρη της Μεσσηνίας. Είναι πολύ μακριά. Αυτό το ΣΔΙΤ είναι εκτός στόχων του εθνικού σχεδίου. Υπό αυτή την έννοια, όπως όλες οι Περιφέρειες, πρέπει και ο ΦΟΔΣΑ Πελοποννήσου να εναρμονιστεί στο συγκεκριμένο σχέδιο».
Επιπλέον, όπως λέει, υπάρχει σοβαρό νομικό κενό, καθώς «το σχέδιο το έχει εκπονήσει η Περιφέρεια, χωρίς να έχει την αρμοδιότητα και χωρίς να έχει διαπιστωθεί η αδυναμία του αρμόδιου ΦΟΔΣΑ. Ακόμα κι αν δεχόμαστε ότι το έργο είναι εντός του σχεδιασμού, θα λειτουργούσε ύστερα από 2 χρόνια. Εάν εφαρμοστεί το εθνικό σχέδιο, θα μπορέσει να φέρει αποτελέσματα μέσα σε 6 μήνες», επισημαίνει ο κ. Τσιρώνης, κάνοντας επίσης γνωστό ότι «πολλοί Δήμοι ήδη έχουν προχωρήσει σε χωροθετήσεις πέρα από το συγκεκριμένο ΣΔΙΤ».
Παρ’ όλα αυτά, ξεκαθαρίζει ότι δεν είναι αντίθετος στην πρακτική των ΣΔΙΤ: «Δεν έχουμε καμία αντίρρηση με τα ΣΔΙΤ. Σε σχέση με τη χρηματοδότηση, εμείς δεν έχουμε καμία δουλειά στο να κρίνουμε εάν θα είναι ΣΔΙΤ, δημόσια ή ιδιωτική επιχείρηση. Δική μας δουλειά είναι εάν ένα έργο είναι σωστά χωροθετημένο, εάν είναι περιβαλλοντικά ορθό και αν διαφυλάσσεται το δημόσιο συμφέρον. Εάν μία σύμβαση προβλέπει 100 ευρώ τον τόνο, είναι τρομακτικά πολλά λεφτά. Τα απορρίμματα μειώνονται συν τω χρόνω, ακόμα και από τον ίδιο τον κατασκευαστή.
Δεν μπορούμε να έχουμε συμβάσεις με βάση τις σημερινές ποσότητες, για τα επόμενα 28 χρόνια, αφού τα επόμενα 10 χρόνια χάρη στην τεχνολογία ο στόχος είναι να μην έχουμε απορρίμματα. Η εγγυημένη ποσότητα είναι πρόβλημα, αφού ο εκάστοτε Δήμος, πέραν του ότι δεν έχει τα απαιτούμενα χρήματα, θα αναγκαστεί να μην κάνει ποτέ ανακύκλωση».
