Φραγμό στη μαζική και ανεξέλεγκτη παραχώρηση των αιγιαλών και παραλιών της χώρας βάζει το Συμβούλιο της Επικρατείας, προκειμένου να περιοριστεί η αλόγιστη υπερεκμετάλλευσή τους που υποβαθμίζει ευαίσθητα οικοσυστήματα, αλλά και για να διασφαλιστεί η προστασία του περιβάλλοντος και ο κοινόχρηστος χαρακτήρας τους.
Με απόφαση-σταθμό για την προστασία της παράκτιας ζώνης όλης της επικρατείας, το Ε’ τμήμα ΣτΕ βγάζει «κόκκινη κάρτα» στις συλλήβδην παραχωρήσεις αιγιαλών και παραλιών στους ΟΤΑ, αλλά και στις μόνιμες κατασκευές που αλλοιώνουν τη μορφολογία τους και είναι ασύμβατες με τον προορισμό των ακτών (μπαρ, αναψυκτήρια κ.λπ.), επιτρέποντας ήπιες χρήσεις με ελαφρές και μη μόνιμες κατασκευές (π.χ. ομπρέλες, ξαπλώστρες, τροχήλατα αναψυκτήρια, θαλάσσια μέσα αναψυχής κ.λπ.).
Ερμηνεύοντας το Σύνταγμα και τη νομοθεσία περί αιγιαλού, το ΣτΕ αποκλείει κάθε παραχώρηση τμήματος αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης που διαχειρίζεται το υπουργείο Πολιτισμού (για να προστατεύονται αποτελεσματικά χώροι αρχαιολογικοί, πολιτιστικού ενδιαφέροντος κ.λπ.).
Αυστηρές προϋποθέσεις
Ταυτόχρονα αξιώνει να γίνονται μεμονωμένες παραχωρήσεις παραλιών με εξατομικευμένη κρίση και περιορισμούς στις υπόλοιπες περιπτώσεις, με προληπτικό έλεγχο και συνεχή κρατική εποπτεία, ώστε να μην αλλοιώνεται η μορφολογία των ακτών, να εξασφαλίζεται η κοινοχρησία τους και η πρόσβαση των λουομένων, να αποφεύγονται οχλήσεις των περιοίκων, να εξασφαλίζεται το καλύτερο οικονομικό αντάλλαγμα για την εκμετάλλευσή τους, ώστε να χτυπηθεί και το φαινόμενο των «εικονικών δημοπρασιών» από κάποιους δήμους.
Το Ε’ τμήμα (πρόεδρος Α. Θεοφιλοπούλου, εισηγήτρια Αικ. Σακελλαροπούλου), κάνοντας δεκτή προσφυγή του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, ακύρωσε περσινή υπουργική απόφαση για μαζική παραχώρηση των ακτών στους ΟΤΑ και περαιτέρω διάθεσή τους σε τρίτους προς εκμετάλλευση, καθώς δεν εξασφάλιζε τις εγγυήσεις προστασίας του περιβάλλοντος και των ευαίσθητων οικοσυστημάτων.
Η δικαστική απόφαση (3944/15) προκαλεί ρήγμα στο σύστημα της μαζικής παραχώρησης και υπερεκμετάλλευσης των ακτών, μέσω του οποίου πολλοί ΟΤΑ έχουν σημαντικά έσοδα, ενώ πολλοί ιδιώτες «θησαυρίζουν», κυρίως στις πιο τουριστικές περιοχές.
Κατά τη δικαστική απόφαση-μπούσουλα, που εντοπίζει σωρεία προβλημάτων και στις προγενέστερες υπουργικές αποφάσεις στις υπόλοιπες προστατευόμενες περιοχές, φυσικού κάλλους κ.λπ., πρέπει να προηγείται η καταγραφή τους ανά ΟΤΑ, με σχετικό κρατικό έλεγχο, για να καθοριστεί από πριν ποια σημεία μπορούν να παραχωρηθούν (και ποια όχι), με επιβολή των αναγκαίων όρων.
Αλέξανδρος Αυλωνίτης
