Το… μαρτύριο που ζουν εδώ και μεγάλο διάστημα – γιατί ως τέτοιο μπορεί να περιγραφεί – 45 ιδιοκτήτες ακινήτων από οφειλές προς το Δήμο Καλαμάτας λόγω προσκυρώσεων και ρυμοτομήσεων οδών, αναδείχθηκε στην τελευταία συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Ιδιαίτερα εκείνων που κατοικούν στη διανοιγμένη και σε πλήρη λειτουργία (πλέον) οδό Βασιλέως Γεωργίου, οι οποίοι αδυνατούν να καταβάλουν ακόμα και ποσό του διακανονισμού, που φτάνει σε 180 δόσεις, με αποτέλεσμα ανά πάσα στιγμή να κινδυνεύουν να χάσουν τις περιουσίες τους, πέραν των κατασχέσεων που υφίστανται στους λογαριασμούς τους.
Σύμφωνα με τον αρμόδιο αντιδήμαρχο, το συνολικό ποσό οφειλής είναι περίπου 1,5 εκατομμύριο ευρώ, το οποίο μαζί με τις προσαυξήσεις ίσως και να υπερτριπλασιάζεται.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης αντιπροσωπεία των κατοίκων από τη Βασιλέως Γεωργίου εξέθεσε το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν, χωρίς, όμως, χειροπιαστό αποτέλεσμα. Κι αυτό, γιατί, όπως κατέδειξε ο δήμαρχος Παναγιώτης Νίκας, αλλά και ο αντιδήμαρχος Θανάσης Ηλιόπουλος, ο νόμος είναι σαφής και δεν επιτρέπει σε κανέναν παρερμηνείες, αφού κινδυνεύει να κατηγορηθεί για παράβαση καθήκοντος.
Επειδή, σε κάθε περίπτωση, το θέμα δεν είναι μόνο τοπικό, αλλά ταλανίζει σε πανελλαδική κλίμακα πολλούς ιδιοκτήτες, εκείνο που θα πρέπει να επιδιωχθεί, είναι μια νομοθετική ρύθμιση που θα βελτιώνει την κατάσταση-αν και σε εποχές που η μόνιμη αγωνία του κράτους είναι να μαζέψει χρήματα ώστε να «ευημερούν» οι αριθμοί, μοιάζει ως πολύ δύσκολο να ικανοποιηθεί.
Η ιστορία
Η ιστορία ξεκινά από έναν απαρχαιωμένο νόμο του 1931, για απαλλοτριώσεις, αναπλάσεις ή δημιουργία πλατείας στη γειτονιά τους, καθώς έπρεπε να καταβάλουν κάποια χρήματα ως ένα… «τέλος… αξίας» που πήραν τα ακίνητά τους.
Βεβαίως, πολλοί δήμαρχοι της εποχής δεν απαιτούσαν τα χρήματα αυτά ούτε έστελναν ειδοποιητήρια στους «παρόδιους ιδιοκτήτες», καθώς δεν ήθελαν να τους δυσαρεστήσουν και με το σκεπτικό ότι τα έργα αυτά τα αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου οι Δήμοι.
Ο νόμος, όμως, ήταν σε ισχύ. Και όριζε σαφώς τα εξής: Ν. 5269/1931 «περί αδειών οικοδομής κ.λπ. επί ρυμοτομουμένων ακινήτων», όπως έχει τροποποιηθεί, συμπληρωθεί, αντικατασταθεί και ισχύει σήμερα, καθορίζει τους υπόχρεους αποζημίωσης σε περίπτωση αναγκαστικής απαλλοτριώσεως για την εφαρμογή του σχεδίου πόλεως, καθώς και την αναλογία, τις προϋποθέσεις και τον τρόπο υπολογισμού της ανωτέρω αποζημίωσης.
Συγκεκριμένα, με τις διατάξεις του άρθρου 6 αυτού ορίζεται ότι: «Υπόχρεοι προς καταβολήν της αποζημιώσεως δια την απαλλοτρίωσιν ακινήτων καταλαμβανόμενων υπό των υπό του εγκεκριμένου σχεδίου προβλεπομένων χώρων ως κοινοχρήστων, ήτοι οδών, πλατειών, αλσών κ.λπ., είναι ο δήμος ή η κοινότης και οι ιδιοκτήται, κατά τους ακολούθους όρους και αναλογίας», ενώ «δι’ αυτό τούτο το απαλλοτριωτέον οικόπεδον, συνυπόχρεοι καθίστανται ο Δήμος ή η Κοινότης και οι ωφελούμενοι παρόδιοι ιδιοκτήται, θεωρουμένων ως τοιούτων των ιδιοκτητών ακινήτων, ων τα οικόπεδα έχουν ή δύνανται να αποκτήσουν δια προσκυρώσεων ή τακτοποιήσεων πρόσωπον επί του εν ω περιλαμβάνεται το απαλλοτριωτέον ακίνητον».
Το αποτέλεσμα; Οι «υποχρεώσεις» αυτές να μένουν στα συρτάρια για πολλά χρόνια, «ενισχυμένες» μάλιστα με πρόστιμα και προσαυξήσεις, καθώς δεν μπορούσαν να διαγραφούν βάσει νόμου.
Έλα, όμως, που οι καιροί άλλαξαν και οι δήμαρχοι, λόγω ελέγχων στα ταμεία τους, αναγκάστηκαν να «ξεσκονίσουν» αυτές τις οφειλές και να στείλουν ειδοποιητήρια στους οφειλέτες.
Το σοκ ήταν τεράστιο! Οι άνθρωποι αυτοί έλαβαν ειδοποιητήρια κατασχέσεων πολλών χιλιάδων ευρώ, βρέθηκαν αντιμέτωποι με δέσμευση ΑΦΜ και κάποιοι άλλοι είδαν να γίνονται «αναλήψεις» από τους τραπεζικούς λογαριασμούς τους. Οι Δημοτικές Αρχές σήκωσαν τα χέρια ψηλά, αναμένοντας μια τροπολογία πάνω σε ένα νόμο ηλικίας… 86 ετών!
Για το θέμα κινητοποιήθηκαν παρατάξεις, βουλευτές, φορείς, κάτοικοι, σε έναν κοινό αγώνα που έφτανε μέχρι την πόρτα των υπουργείων (Εσωτερικών, Περιβάλλοντος) αλλά έμενε εκεί…, καθώς για κακή τύχη όλων μεσολάβησαν ανασχηματισμοί, εκλογές, αναδιαρθρώσεις υπουργείων κ.τ.λ.
Λύση όμως (νόμιμη) στο «φως του τούνελ» δε φαίνονταν, πέραν αυτής της «πολυπόθητης» τροπολογίας. Τελικά, η τροπολογία (ως άρθρο) μπήκε στο νόμο που αναφέραμε παραπάνω και με αυτή δίνεται μια κάποια… λύση, ως προς τη ρύθμιση των οφειλών των «παρόδιων ιδιοκτητών» (δε διαγράφεται βεβαίως το κεφάλαιο).
Το άρθρο 67 του Νόμου 4483/2017 αναφέρει: «Η παρ. 11 του άρθρου 26 του ν. 1828/1989 (Α΄2) αντικαθίσταται ως εξής: Ο Δήμος υποχρεούται να βεβαιώνει και να εισπράττει από τους υπόχρεους σε καταβολή αποζημίωσης, λόγω προσκύρωσης ή ρυμοτόμησης εκτάσεων, σε εφαρμογή του σχεδίου πόλεως, το ποσό που κατέβαλε για λογαριασμό τους στους δικαιούχους της αποζημίωσης. Η εξόφληση των οφειλών της παραγράφου αυτής γίνεται ατόκως σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, σε διάστημα μέχρι δεκαπέντε (15) ετών, που ορίζεται με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου.
Το ποσό της κάθε δόσης επιβαρύνεται, λόγω εκπρόθεσμης καταβολής, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής ολόκληρου του ποσού της οφειλής, παρέχεται έκπτωση είκοσι τοις εκατό (20%)».
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
