Το ζητούμενο είναι η μείωση της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων
Το τρίπτυχο περπάτημα, χρήση ποδηλάτου και μέσων συλλογικής μεταφοράς θα είναι ο στόχος των μελετών για 164 πόλεις, μεταξύ αυτών και της Καλαμάτας, που θα χρηματοδοτηθούν από το Πράσινο Ταμείο σε όλη την Ελλάδα
Ο συνδυασμός πολεοδομικών και κυκλοφοριακών πολιτικών που θα στοχεύουν στην αποφόρτιση από τα οχήματα και η ενίσχυση της χρήσης ποδηλάτου και των μέσων συλλογικής μεταφοράς είναι το ζητούμενο για τις μεγάλες πόλεις.
«Η κλιματική αλλαγή είναι πλέον ψηλά στην ατζέντα της Ευρώπης. Η Γηραιά Ήπειρος φαίνεται πως έχει πάρει το μήνυμα από τις δραματικές αλλαγές στο κλίμα. Και όλοι πλέον έχουν συνειδητοποιήσει πως οι πόλεις είναι πηγές ρύπανσης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ποιότητα της ζωής των κατοίκων και την υγεία τους».
Αυτό υποστηρίζει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (συγκοινωνιολόγος – πολεοδόμος), Θάνος Βλαστός. Μέχρι το τέλος του 20ού αιώνα, όλες – ή τουλάχιστον οι περισσότερες – οι συγκοινωνιακές μελέτες έριχναν το μεγαλύτερο βάρος στο αυτοκίνητο. Το βασικότερο κριτήριο σχεδιασμού ήταν η βελτίωση της ροής της κίνησης και η οργάνωση της στάθμευσης.
Τώρα τα πράγματα αλλάζουν. Το ζητούμενο, κατά τους ειδικούς, είναι η μείωση των κυκλοφορούντων οχημάτων στις πόλεις, η δημιουργία νέων δημόσιων χώρων ώστε να ενθαρρύνεται το περπάτημα, η μείωση της ταχύτητας και η απόδοση σημαντικότερου ρόλου σε δημόσια συγκοινωνία, περπάτημα και ποδήλατο.
Γιατί; Επειδή το θέμα είναι και οικονομικό. Όπως εξηγεί ο καθηγητής Θάνος Βλαστός, το κόστος από τα προβλήματα υγείας, την απώλεια επισκεπτών, την υποβάθμιση της αξίας της γης και την κυκλοφοριακή δυσλειτουργία αντιστοιχεί σε σημαντικό ποσοστό του ΑΕΠ.
Εκστρατεία
Έτσι, όπως επισημαίνει, τον τελευταίο καιρό η ελληνική πολιτεία, υπό την πίεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να συμμετάσχει και η Ελλάδα στην εκστρατεία ενάντια στην κλιματική αλλαγή και τις σοβαρές επιπτώσεις από την κυκλοφορία των οχημάτων, όπως είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση, η ενεργειακή εξάρτηση και ο θόρυβος, αποφάσισε να γυρίσει σελίδα.
Πλέον, το ζητούμενο για τις πόλεις είναι ο συνδυασμός πολεοδομικών και κυκλοφοριακών πολιτικών που θα στοχεύουν στην αποφόρτισή τους από τα οχήματα, στην αύξηση του δημόσιου χώρου και στην ενίσχυση της ανθρώπινης παρουσίας.
Το τρίπτυχο του νέου σχεδιασμού είναι περπάτημα, χρήση ποδηλάτου και μέσων συλλογικής μεταφοράς. Κι αυτό μπορεί να υλοποιηθεί, σύμφωνα με τον Θάνο Βλαστό, μέσω των Στρατηγικών Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ). Ουσιαστικά, οι ΣΒΑΚ είναι ένας «σχεδιαστικός οδηγός». Τη σκυτάλη παίρνουν μετά οι Δήμοι με τις μελέτες εφαρμογής και ακολουθούν τα έργα. Το ζητούμενο σε όλη την Ευρώπη είναι οι πόλεις να γίνουν πιο ανθρώπινες, ζωντανές και παραγωγικές και να μη γίνονται μόνο σημειακές επεμβάσεις.
Συνεργασία
Ήδη η Μονάδα Βιώσιμης Κινητικότητας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), σε συνεργασία με το Ecocity, εργάζονται για την προώθηση αυτών των στρατηγικών.
Σε όλη την Ελλάδα αρκετοί Δήμοι πήραν την πρωτοβουλία και άρχισαν να τις εκπονούν. Συνολικά 164 πόλεις θα χρηματοδοτηθούν από το Πράσινο Ταμείο σε όλη την Ελλάδα, μεταξύ αυτών και η Καλαμάτα, με το ποσό των 85.000 ευρώ περίπου.
Όπως επισημαίνεται, σε πρόσφατη μελέτη της Σχολής Αγρονόμων – Τοπογράφων του ΕΜΠ («Μια στρατηγική μελέτη για τον επανασχεδιασμό της κυκλοφοριακής οργάνωσης και των αστικών λειτουργιών στις ελληνικές πόλεις»), «το ποδήλατο στη βιώσιμη πόλη θα πρέπει να πλεονεκτεί έναντι του αυτοκινήτου. Θα μπορεί εύκολα να προσπελαύνει γρήγορα μεγάλο αριθμό προορισμών, δε θα αντιμετωπίζει πρόβλημα στάθμευσης, αντίθετα θα ελίσσεται άνετα στο δρόμο, ακόμη και στον πιο στενό».
Επιμέλεια: Αντώνης Πετρόγιαννης
