Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος: «Ναι, η Εκκλησία έχει δικαίωμα να λέει τη γνώμη της»

«Και το συγκυβερνών κόμμα έβγαλε ανακοίνωση ότι δε δέχεται τον όρο Μακεδονία, αλλά κανείς δεν τόλμησε να τους χαρακτηρίσει»
 
 
Για το Σκοπιανό, και όχι μόνο, μίλησε χθες το πρωί ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος από το γραφείο του στην Καλαμάτα. Ειδικότερα, σε ερώτηση που του τέθηκε για το θέμα των ημερών, το Σκοπιανό, είπε ότι η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδας εκφράσθηκε και πήρε θέση απέναντι σε αυτό το επίκαιρο ζήτημα της ονομασίας του νέου κράτους που μέχρι σήμερα χαρακτηριζόταν ως Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, όπως για πολλά θέματα που αφορούν στην ελληνική κοινωνία εκφράζει την αγωνία της, μεταφέροντας έτσι την αγωνία του λαού και του ποιμνίου της.
Όπως είπε, θεωρεί ότι η Εκκλησία δεν έκανε πρόταση ονόματος, αλλά ανέφερε ότι το όνομα Μακεδονία, εάν είναι στοιχείο του συνθετικού ή του διπλού ονόματος, θα αποτελέσει αιτία δυσθυμίας και μη αποδοχής από μέρους του ελληνικού λαού, μεταφέροντας με αυτόν τον τρόπο αυτό το οποίο οι μητροπολίτες της Μακεδονίας και της Βορείου Ελλάδος ακούν καθημερινά από το ποίμνιό τους, αλλά και τις παν-μακεδονικές οργανώσεις που υπάρχουν στο εξωτερικό. Συνεπώς, η Εκκλησία, συνέχισε, με την απόφασή της αυτή δε χαράζει πολιτική και αδίκως χαρακτηρίστηκε από κάποια κυβερνητικά στελέχη ότι συντάσσεται με τη Χρυσή Αυγή.
Κατά τη γνώμη του, και άλλοι κομματικοί σχηματισμοί και, μάλιστα, σχηματισμός που είναι συγκυβερνών έβγαλε ανακοίνωση ότι δε δέχεται τη χρήση του όρου Μακεδονία, αλλά κανείς δεν τόλμησε από τα κυβερνητικά στελέχη να βγει να δώσει αυτόν το χαρακτηρισμό, ότι δηλαδή συντάσσονται με τη Χρυσή Αυγή.
Επίσης, συμπλήρωσε ότι αυτό που θα χρησιμοποιηθεί ως όνομα για το νέο κράτος δεν είναι απλά μια ονομασία η οποία θα το χαρακτηρίσει στις διεθνείς του σχέσεις, και θα προσδιορίσει την εσωτερική δομή ή την παρουσία του στο ίδιο το κράτος. Αφού, όπως εξήγησε, εάν η ονομασία περιέχει το όνομα Μακεδονία, είναι μια αμφισβήτηση της ιστορικότητας και της ιστορικής εδαφικότητος αυτού που σήμερα ονομάζουμε Μακεδονία. Επίσης, και τα παράγωγα αυτής της ονομασίας, όπως η γλώσσα που θα ομιλεί το κράτος αυτό, η εθνικότητα που θα αναγνωρίζεται σε αυτό ή η υπηκοότητα των πολιτών. Κλείνοντας ανέφερε την Εκκλησία που θα δημιουργηθεί σε αυτό το κράτος.
Τα παραπάνω, όπως είπε, είναι παράγοντες που αφορούν στο ιστορικό παρελθόν, το παρόν, αλλά και το μέλλον του συγκεκριμένου κράτους, παράγοντες που θα χαρακτηρίζουν και τη σχέση του με την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, την Αλβανία, αλλά και προς τη Σερβία.
Έτσι από το πώς θα χαρακτηριστούν οι παραπάνω παράγοντες, συνακόλουθα θέματα προς την ονομασία του κράτους, θα επιβεβαιωθεί ή όχι ο αλοτροπισμός της χώρας αυτής έναντι τρίτων.
Για αυτό και η Εκκλησία επιμένει ότι θα πρέπει να υπάρξει σύνεση, μια σκέψη σωστή, ώστε η χρήση του νέου ονόματος να μη δημιουργήσει παρεπόμενες συνέπειες ή απώλειες.
 
Οι χαρακτηρισμοί  προς την Εκκλησία
Σχολιάζοντας τους χαρακτηρισμούς που δόθηκαν προς την Εκκλησία τις τελευταίες ώρες από κυβερνητικά στελέχη, μίλησε για ακρότητες, αλλά το να μιλάνε κάποιοι μισαλλόδοξα επειδή θέλουν να επιβάλλουν την άποψή τους δεν είναι ούτε τρόπος επικοινωνίας, ούτε τρόπος διαλόγου, αλλά και ούτε τρόπος επίλυσης τέτοιων σοβαρών θεμάτων που αφορούν στην ελληνική κοινωνία και την υπόστασή μας.
 
Η επιστολή του Αλέξη Τσίπρα προς τον Αρχιεπίσκοπο
Σχετικά με την επιστολή που στάλθηκε από τον πρωθυπουργό στον Αρχιεπίσκοπο, ο κ. Χρυσόστομος είπε ότι είχε συναινετικό χαρακτήρα και κατάφερε να απαλύνει τις όποιες οξύνσεις και εντάσεις είχαν αρχίσει να δημιουργούνται και μέσα στην Εκκλησία ως αντίδραση, αλλά και στο ποίμνιο.
Όσο για το αν κάλυψε τον Μεσσηνίας η απάντηση- επιστολή, είπε ότι νομίζει ότι είναι πολύ ήπια, συναινετική, που αν διαβαστεί σωστά, θα καταλάβουν όλοι ότι και ο πρωθυπουργός έχει καταλάβει τη σοβαρότητα του θέματος και είναι εκείνος που επικαλείται ότι πρέπει να υπάρχει εθνική ομοψυχία που θεμελιώνεται στη συναίνεση και στο διάλογο, αλλά και στο σεβασμό των διαφορετικών απόψεων, όπως και στο σεβασμό των διακριτών ρόλων Εκκλησίας και Πολιτείας.
Συγχρόνως, όμως, λέει ότι είναι ανοιχτές οι πόρτες του διαλόγου, μεταξύ της συνταγματικά υπεύθυνης για τη διαχείριση των εθνικών θεμάτων Πολιτείας και της πάντοτε χριστιανικής και εθνικής εγρήγορσης Εκκλησίας.
Έτσι κλείνοντας ανέφερε ότι το γράμμα του πρωθυπουργού δεν έχει καμία σχέση με αυτά που ακούγονταν χθες από κυβερνητικά και κομματικά στελέχη, για αυτό θα πρέπει να προβληματιστούν άλλοι χώροι και παράγοντες.  
 
Η Εκκλησία έχει δικαίωμα να μιλάει;
Ένα ζήτημα που τίθεται συχνά είναι αν η Εκκλησία έχει δικαίωμα να μιλάει. Για αυτό ο μητροπολίτης Μεσσηνίας είπε ότι από τη στιγμή που καλείται ως θεσμικός συνομιλητής, είτε σε επίπεδο κορυφών, είτε σε επίπεδο κυβερνητικών παραγόντων, είτε ακόμα και σε επίπεδο που καλείται να συμβάλει ώστε να βοηθήσει στο κοινωνικό πρόβλημα μέσα από δικές της δομές, τότε ναι, έχει δικαίωμα να ομιλεί και να τοποθετείται για όλα τα θέματα που αφορούν και δοκιμάζουν το ποίμνιό της.
Όπως είπε, δεν μπορεί κάποιοι να θεωρούν ότι η Εκκλησία μιλά αλά καρτ. Επιπλέον, διαβάζοντας κανείς την ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου, θα καταλάβει ότι δεν έκανε υπόδειξη του ονόματος, ούτε επιμένει σε κάποιο συγκεκριμένο όνομα, αλλά εξέφρασε την αγωνία της για τη χρήση του ονόματος Μακεδονία. Επίσης, δεν ανακατεύθηκε στο πολιτικό και διπλωματικό κομμάτι, ούτε υπέδειξε τρόπους και μεθόδους για να διαχειριστεί η κυβέρνηση αυτό το ζήτημα.
 
Ενορχηστρωμένη πολιτική κατά της Εκκλησίας
Ενορχηστρωμένη πολιτική απέναντι στην Εκκλησία βλέπει ο κ. Χρυσόστομος, επειδή αυτή εξέφρασε μια διαφορετική άποψη, «δεν πρέπει να χαρακτηρίζει ούτε τον πολιτικό κόσμο, ούτε αυτούς οι οποίοι θεωρούν ότι η Εκκλησία μπορεί με τέτοιου είδους χαρακτηρισμούς και τοποθετήσεις να τίθεται στο περιθώριο της επικαιρότητας».
 
Η άποψη του Μεσσηνίας για τη συμμετοχή στα συλλαλητήρια
Μιλώντας για τα συλλαλητήρια που διοργανώνονται αυτές τις μέρες, εξέφρασε την πεποίθησή του ότι τέτοιου είδους αντιδράσεις και εκδηλώσεις δε χωρούν στο χώρο της Εκκλησίας. Συμπλήρωσε δε, ότι η Εκκλησία δεν μπορεί να μεθοδεύει και να μετέρχεται συστήματα και μεθόδους που χαρακτηρίζουν κόμματα, σωματεία, ομάδες, αφού έχει το λόγο της από τον άμβωνα. Μπορεί να τοποθετηθεί και να αφυπνίσει τον κόσμο, αλλά δεν πρέπει να ακολουθήσει τη μορφή των συλλαλητηρίων.
Αυτή τη στιγμή, πέρα από κάποιες φωνές που ακούστηκαν και πλέον έχουν πάψει να ακούγονται, επικρατεί μια σύνεση μεταξύ των Ιεραρχών.
 
Η Εκκλησία πλήρωσε ακριβά τα συλλαλητήρια που συμμετείχε ή διοργάνωσε
Σχετικά με μεγάλα συλλαλητήρια που έγιναν στο παρελθόν με την παρότρυνση της Εκκλησίας, ο κ. Χρυσόστομος υποστήριξε ότι «δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η Εκκλησία πλήρωσε ακριβά κάποια συλλαλητήρια που στο παρελθόν διοργάνωσε και που στην ουσία αυτά δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα, αλλά μόνο εξέθεσαν αυτή».
 
Συνεχής κόντρα κυβέρνησης με την Εκκλησία
Σε ερώτηση για το αν υπάρχει συνεχής κόντρα μεταξύ της συγκεκριμένης κυβέρνησης και της Εκκλησίας, ο κ. Χρυσόστομος απάντησε ότι δεν πιστεύει ότι υπάρχει κόντρα όπως τη χαρακτηρίζουμε εμείς, απλά η κυβέρνηση αυτή έχει κατά νου ότι πρέπει να κάνει ορισμένες μεταρρυθμίσεις σε κάποια επίπεδα που αγγίζουν και τα όρια της Εκκλησίας ή κάποιες από αυτές αφορούν σε ένα μέρος της Εκκλησίας, και έτσι η Εκκλησία είναι υποχρεωμένη να δώσει το στίγμα της, τη δική της θέση και τοποθέτηση για αυτά τα ζητήματα.
Κλείνοντας, παρατήρησε πως δε νομίζει ότι η Εκκλησία προσπάθησε με κανέναν άλλο τρόπο, πλην του λόγου της, να ευαισθητοποιήσει τους κρατούντες σε θέματα που θίγουν και αφορούν και στην Εκκλησία ή τη ζωή του ποιμνίου αυτής.
 
Τα κυβερνητικά στελέχη που δεν ασπάζονται το Χριστιανισμό
Σε άλλη ερώτηση που σχετίζεται το θρήσκευμα πολλών μελών της κυβέρνησης, ο κ. Χρυσόστομος είπε ότι είναι δικαίωμά τους, αφού η Εκκλησία δε βιάζει κανέναν να ανήκει στο σώμα της ούτε να μπει στο σώμα αυτής.
Όμως, έθεσε το ερώτημα: αν όπως αυτοί απαιτούν σεβασμό των δικών τους ιδεολογικών τοποθετήσεων και τον προσανατολισμό τους, δέχονται ότι και η Εκκλησία πρέπει να απολαμβάνει της αντίστοιχης και ανάλογου σεβασμού αποδοχής από μέρους τους.
Αφού, όπως είπε, δεν μπορεί κάθε φορά που η Εκκλησία ή κάποιος παράγοντας αυτής βγαίνει και λέει μια άποψη αντίθετη να μπαίνει αμέσως η ρετσινιά ότι είναι Χρυσαυγίτης, φασίστας ή άλλοι χαρακτηρισμοί.
Έτσι δε λύνονται, πάντως, τα κοινωνικά ή πολιτικά προβλήματα, σχολίασε, εκτός αν δεν είμαστε σε ένα κράτος δικαίου και ελευθερίας, οπότε στον καθένα επιβάλλουν τις απόψεις που πρέπει να εκφράζει.
 
Και αν τελικά περάσει ο όρος Μακεδονία;
Στην ερώτηση για το τι θα γίνει αν τελικά ο όρος Μακεδονία περάσει και ψηφιστεί από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, ο μητροπολίτης απάντησε ότι δεν μπορεί να ξέρει τι θα συμβεί, αφού η Εκκλησία δεν προγραμματίζει τι θα κάνει, αφού δεν είναι πολιτικό κόμμα. Έτσι, όταν θα διαμορφωθεί η οποιαδήποτε πρόταση και η Εκκλησία καταλάβει ότι ο λαός δεν την αποδέχεται, πάλι θα γίνουν ενέργειες τέτοιες που χωρίς να δημιουργήσουν πόλωση και διχασμό θα αισθητοποιήσουν τον πολιτικό κόσμο ότι κάτι δεν πάει καλά.
Τότε, λοιπόν, θα αποφασίσει η Ιερά Σύνοδος για τις ενέργειες στις οποίες θα προβεί.
 
 
***
 
Οι κινήσεις που γίνονται για την Εκκλησία των Σκοπίων
Σε ερώτηση για την Εκκλησία των Σκοπίων ο μητροπολίτης απάντησε ότι η συγκεκριμένη θα είναι το βαγόνι το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για να περάσει η ονομασία που θα δοθεί σε αυτό το κράτος.
Ειδικότερα, όπως είπε, η Εκκλησία αυτή ταυτίζεται απόλυτα με την κυβέρνηση και το κράτος των Σκοπίων. Η οποιαδήποτε εκκλησιαστική αναγνώριση, λοιπόν, υπό οποιαδήποτε ονομασία, θα αποτελέσει το εφαλτήριο και τη βάση πάνω στην οποία η κυβέρνηση των Σκοπίων θα στηρίξει και την ονομασία του κράτους. Κάτι που έχει αποδειχθεί και έγινε σε όλο τον 19ο αιώνα, όταν δημιουργήθηκαν οι αυτόνομες και αυτοκέφαλες εκκλησίες στην Ανατολική Ευρώπη και τις Παραδουνάβιες Περιοχές.
Για αυτό, λοιπόν, ο κ. Χρυσόστομος είπε ότι πρέπει να υπάρχει μεγάλη προσοχή και σε αυτό το επίπεδο, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε το λόγο για τον οποίο αναμείχθηκε η Εκκλησία της Βουλγαρίας, που το έκανε αντικανονικά. Αυτό το έκανε, όμως, διότι ένα μεγάλο ποσοστό των κατοίκων των Σκοπίων είναι Βούλγαροι και, βεβαίως, κάθε Εκκλησία θέλει να έχει πολύ καλές σχέσεις με το αντίστοιχο μέρος που αποτελεί στοιχείο αυτού του νέου κράτους, όμως μεγάλο ποσοστό έχουν και οι Αλβανοί, οι Σέρβοι, όπως και οι Τούρκοι σε αυτό το κράτος.
Αν, λοιπόν, όλα αυτά τα κράτη αναμειγνύονταν για να λύσουν ένα πρόβλημα που αφορά ένα τέτοιο πολυπολιτισμικό και πολυεθνικό κράτος που έχει δημιουργηθεί και πλέον θα πάρει και τη διεθνή του παρουσία και αναγνώριση, πρέπει λοιπόν να αφήσουμε το κράτος μόνο του να οριοθετήσει χωρίς παρεμβάσεις το πώς θέλει να ονομαστεί, και στο πλαίσιο του διαλόγου με την ελληνική πολιτεία να βρουν ένας modus vivendi. Και η σχηματιστική Εκκλησία των Σκοπίων ξέρει ποια είναι η κανονική οδός που πρέπει να ακολουθήσει για να πετύχει την αναγνώριση αλλά και την ονομασία της.
 
***
Η στάση της χώρας μας στο ζήτημα από τη στιγμή που δημιουργήθηκε
Κατά την προσωπική του γνώμη, δεν είναι αυτός που θα κρίνει αν η διαπραγματευτική γραμμή που ακολουθήθηκε τόσα χρόνια για το θέμα της ονομασίας και της αναγνώρισης των Σκοπίων είναι η σωστή ή όχι. Ο ίδιος δεν είναι ούτε διπλωμάτης ούτε και πολιτικός, αλλά κρίνει τα πράγματα στο παρόν και μεταφέρει προς τα έξω αυτό το οποίο βιώνει ως αγωνία του κόσμου.
 
Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση