Τη Μεγάλη Εβδομάδα στην Καλαμάτα και στην ευρύτερη περιοχή της υπάρχουν σημαντικές υπαίθριες λαϊκές εθιμικές εκδηλώσεις που συνεχίζουν να ενδιαφέρουν χιλιάδες ντόπιους και πάρα πολλούς επισκέπτες εκείνων των ημερών.
Παρακάτω γίνεται μια σύντομη αναφορά για να μάθουν όσοι Καλαματιανοί δεν ξέρουν, αλλά και να πληροφορηθούν όσοι επισκέπτες επιθυμούν:
1. Τη Μεγάλη Πέμπτη είναι το έθιμο «Ξαμόνια». Τα «Ξαμόνια» είναι ένα λαϊκό προσκύνημα στα ξωκλήσια της βόρειας Καλαμάτας, που γίνεται πολλές δεκαετίες και συνεχίζεται με αμείωτο ενδιαφέρον μέχρι σήμερα. Ειδικότερα, οι πιστοί, με αφετηρία την θέση «Κουφού Ελιές» μαζεύονται στις 12.00 τη νύχτα και ξεκινούν με μια ολονύκτια περιήγηση στα ξωκλήσια, η οποία περιλαμβάνει επίσκεψη, άναμμα καντηλιών και σύντομες ψαλμωδίες. Το δρομολόγιο είναι: Ευαγγελίστρια, Άγιοι Θόδωροι, Άγιος Νικόλαος, Εισόδια Παναγίας, Αγία Αικατερίνη, Προφήτη Ηλία Σανατορίου, Αγία Σωτήρα, Άγιος Νεκτάριος, Άγιοι Ανάργυροι, Άγιος Χαράλαμπος, Άγιος Θανάσης και Βελανιδιά. Τα τελευταία χρόνια στα δύο τελευταία δεν πάνε, γιατί είναι φραγμένα κτήματα Η επιστροφή στην Καλαμάτα γίνεται τις πρώτες πρωινές ώρες από το δρόμο του Πετάλου.
2. Τη Μεγάλη Παρασκευή στην πλατεία στον Αβραμόγιαννη Ράχης θα καεί ο Ιούδας από μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου «Η Ράχη». Παράλληλα, δεκάδες αερόστατα, μικρά και μεγάλα, θα αφεθούν στον καλαματιανό ουρανό, συνεχίζοντας το μακροχρόνιο έθιμο της συνοικίας.
3. Τη Μεγάλη Παρασκευή τα μπουλούκια σαϊτολόγων ρίχνουν τις σαΐτες στους και στους επιταφίους των ενοριών τους. Αναλυτικότερα: τα μπουλούκια «Κρυφό Σχολειό», «Επίλεκτοι», «Νικηταράς» και «Βετεράνοι Ράχης-Κουφού Ελιές» θα ρίξουν στην πλατεία του Αβραμόγιαννη στους επιταφίους Αγίου Κωνσταντίνου και Αγίου Γεωργίου. Το μπουλούκι «Παραδοσιακή Φυτειά» θα ρίξει σαΐτες στον επιτάφιο των Ταξιαρχών μπροστά από το 3ο Δημοτικό Σχολείο στην οδό Ακρίτα. Τα μπουλούκια του Αγίου Σίδερη «Πρωτοπόροι» και «Αγία Λαύρα» θα ρίξουν σαΐτες στον επιτάφιο του Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου, στην οδό Ευαγγελίστριας. Το «μπουλούκι της Φυτειάς» θα ρίξει σαΐτες στον επιτάφιο του Αγίου Δημητρίου Αρκάδων στη γωνία των οδών Μ. Αλεξάνδρου και Γ. Ρουμελιώτη.
4. Την Κυριακή του Πάσχα, στις 8.00 μ.μ., διεξάγεται ο σαϊτοπόλεμος της Καλαμάτας στο χώρο του πάρκινγκ στάθμευσης απέναντι από το Μπενάκειο Δημοτικό σχολείο. Στο φετινό θα πάρουν μέρος 9 ομάδες σαϊτολόγων. Αναφέρονται κατά τη φετινή σειρά συμμετοχής: Βετεράνοι Ράχης-Κουφού ελιές με καπετάνιο τον Τάκη Παντελόπουλο. Κούγκι με καπετάνιο τον Χρήστο Σαμιώτη. Επίλεκτοι με καπετάνιο τον Παντελή Ζησιμάτο. Αγία Λαύρα με καπετάνιους τους Γιάννη και Παναγιώτη Σωτηράκο. Το μπουλούκι της Φυτειάς με καπετάνιους τους Γιάννη Καραβλίδη και Σοφοκλή Μάρκου. Νικηταράς με καπετάνιο τον Δημήτρη Νίκα & Γιάννη Βαρελά. Παραδοσιακή Φυτειά με καπετάνιο τον Παύλο Κρεμμύδα.
Κρυφό Σχολειό με καπετάνιους τους Κυριάκο και Σπύρο Ζησιμάτο. Πρωτοπόροι Αγίου Σίδερη με καπετάνιους τους Κώστα & Κώστα Σωτηράκο-Μπάρμπα & Ανιψιό.
5. Δυστυχώς, φέτος δε θα γίνει στην Αιθαία τη Δευτέρα του Πάσχα ο καθιερωμένος σαϊτοπόλεμος και το κάψιμο του Ιούδα, λόγω θανάτου του εγγονού του καπετάν Νίκου Τσικούρη.
Του Χρήστου Ζερίτη
Πασχαλινά έθιμα λαϊκής λατρείας στην Καλαμάτα
