Μια εξαιρετικά χρήσιμη εκδήλωση πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τετάρτης, καθώς είχε να κάνει με το άγχος των μαθητών κατά την περίοδο των εξετάσεων.
Την εκδήλωση διοργάνωσε η Επιτροπή Εθελοντισμού του Δήμου Καλαμάτας, σε συνεργασία με τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Ν. Μεσσηνίας, την ΕΛΜΕ και την ΕΛΤΕΕ, την Ένωση Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων του Δήμου Καλαμάτας, το Σύλλογο Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών Ν. Μεσσηνίας και τον Ιατρικό Σύλλογο Ν. Μεσσηνίας.
Η ψυχολόγος Γιώτα Παπαγεωργίου, η διαιτολόγος – διατροφολόγος Αφροδίτη Λουκάκου και η γενική ιατρός Ρένα Σακκά, που ήταν οι ομιλήτριες, προσέγγισαν το ζήτημα της επίδρασης των εξετάσεων και από τις τρεις πλευρές, κι έτσι οι παρευρισκόμενοι αποκόμισαν σημαντικά πράγματα.
Αρχικά ανέφεραν ότι το σώμα όλων μας αντιδρά το ίδιο όταν μας παρουσιαστεί μια τέτοια αγχωτική κατάσταση. Απλώς οι άνθρωποι που εμφανίζουν προβλήματα και ασθένειες σχετιζόμενες με το άγχος, είναι γιατί δυσκολεύονται να ελέγξουν και να “σταματήσουν” την αντίδραση αυτή του οργανισμού τους.
Αντιδρώντας στο άγχος, το σώμα μας αυξάνει τη συγκέντρωση κάποιων ορμονών στο αίμα – αυτές είναι η αδρεναλίνη και η κορτιζόλη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του μεταβολισμού, της αρτηριακής πίεσης, του καρδιακού ρυθμού, όπως και την όξυνση των αισθήσεων.
Θα μπορούσαμε να το παρομοιάσουμε με τη φόρτιση μιας μπαταρίας, όπου το σώμα μας φορτίζει και είναι έτοιμο για αποφόρτιση. Αν η τελευταία δεν ακολουθήσει και το σώμα μας συνεχίσει να “φορτίζει”, αυτό πιθανώς να έχει αντίκτυπο αυτόματα ή μακροχρόνια. Το σώμα μας θα αυξάνει συνεχώς τη συγκέντρωση της αδρεναλίνης στο αίμα, κρατώντας ψηλά τον καρδιακό ρυθμό και επιβαρύνοντας την καρδιά.
Το άγχος, όταν υπάρχει ως βιολογική αντίδραση σ’ ένα ερέθισμα, μας βοηθά να προστατευτούμε και να εξελιχθούμε ως άνθρωποι. Μέσα από τη διαδικασία της μάθησης, γνωρίζουμε από πολύ νωρίς ποια ερεθίσματα είναι ή θεωρούνται επικίνδυνα για τη σωματική μας ακεραιότητα.
Τα βιολογικά σημάδια/συμπτώματα του αρνητικού άγχους είναι τα ακόλουθα:
•Διαταραχή στον ύπνο
•Συνεχής κόπωση
•Άλγος στην περιοχή της πλάτης, του ώμου και του αυχένα
•Δερματικά
•Μυαλγίες, ένταση στο μυϊκό σύστημα
•Άσθμα, δύσπνοια
•Ημικρανίες, κεφαλαλγίες
•Εφίδρωση
•Ενοχλήσεις στην γαστρεντερική περιοχή
•Υψηλή πίεση
•Απώλεια ή αύξηση βάρους
•Ταχυπαλμίες
•Χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα.
Αντιμετώπιση
Είναι φανερό, λοιπόν, ότι το άγχος έχει πολλές επιδράσεις στον άνθρωπο και πρέπει να τις “αποκωδικοποιήσουμε”, προκειμένου να αντιληφθούμε πως αυτά τα σημάδια είναι λόγω άγχους.
•Διαχείριση άγχους με αναπνοές (τεχνικές όπως yoga)
•Διαχείριση άγχους με τη βοήθεια ψυχολόγου
•Ήπια σωματική άσκηση
•Διατροφικές συνήθειες.
Tips για την καλύτερη διαχείριση του άγχους για τις εξετάσεις
•Οργάνωσε καλύτερα την ύλη σου, ώστε να διαχειριστείς όσο το δυνατόν καλύτερα το χρόνο σου
•Ζήτα βοήθεια όπου νομίζεις ότι χρειάζεσαι
•Να έχεις ρεαλιστικούς στόχους για το τι μπορείς να επιτύχεις στις εξετάσεις σε σχέση με το χρόνο που έχεις
•Αντικατέστησε αρνητικές σκέψεις με θετικές. Για παράδειγμα, το “δε θα τα καταφέρω” αντικατέστησέ το με το “θα κάνω το καλύτερο που μπορώ”
•Συναναστρέψου με θετικούς ανθρώπους που δε θα σε φορτώσουν με το έξτρα άγχος τους
•Φρόντισε τον εαυτό σου. Ξεκούρασε με το μυαλό σου με έναν καλό ύπνο κάθε βράδυ. Φάε ισορροπημένα γεύματα
•Κάνε διαλείμματα κατά τη διάρκεια της μελέτης. Επίλεξε να βγεις μια βόλτα με τους φίλους σου ή να πας για έναν περίπατο
•Η ήπια σωματική άσκηση θα σε βοηθήσει να αποφορτίσεις το άγχος σου και θα σε αναζωογονήσει
•Μίλα για τα συναισθήματα που σου προκαλεί το άγχος σου σε έναν άνθρωπο που σε στηρίζει, που εμπιστεύεσαι, που δε θα κρίνει την κατάσταση. Είναι σημαντικό να νιώθεις ότι κάποιος σε ακούει και σε καταλαβαίνει
•Εκτόνωσε το άγχος σου παίζοντας ένα μουσικό όργανο, ζωγραφίζοντας, ακούγοντας χαλαρωτική μουσική, φέρνοντας στο μυαλό σου όμορφες και θετικές εικόνες
•Κάνε συχνά ασκήσεις χαλάρωσης με βαθιές ρυθμικές αναπνοές ή σταδιακή χαλάρωση των μυών
•Κάνε πρόβα την ημέρα των εξετάσεων στο μυαλό σου. Οραματίσου μια θετική της έκβαση
•Λίγο πριν από τις εξετάσεις απέφυγε να μιλήσεις για το τι θυμάσαι ή δε θυμάσαι από την εξεταστέα ύλη, μιας και αυτό είναι πολύ πιθανό να σε αποσυντονίσει
•Την ώρα των εξετάσεων, αν νιώσεις ότι μπαίνεις σε κατάσταση μεγάλου άγχους, σταμάτα για λίγο, πάρε βαθιές αναπνοές και σταμάτα τις όποιες αρνητικές σκέψεις. Χαλάρωσε το μυαλό σου φέρνοντας στο νου σου θετικές εικόνες
•Υπενθύμιζε συχνά στον εαυτό σου ότι απλά θα κάνεις το καλύτερο που μπορείς.
Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί τα παιδιά με άγχος εξετάσεων
•Κρατώντας το λόγο τους και τηρώντας τις υποσχέσεις που δίνουν στα παιδιά
•Σεβόμενοι την προσπάθεια του παιδιού, προσπαθώντας να είναι σταθεροί στις ώρες που βρίσκονται στο σπίτι
•Σταματώντας να μιλάνε για τις επιδόσεις του παιδιού σε γνωστούς μπροστά στο παιδί
•Σταματώντας να λένε στο παιδί “δεν είσαι καλό παιδί γιατί δε διαβάζεις”, “δε σε αγαπώ γιατί δεν είσαι καλός μαθητής”
•Σταματώντας την κριτική
•Σταματώντας να χρησιμοποιούν την λέξη “αλλά”, “Σε αγαπώ, αλλά δεν είσαι καλός μαθητής”
•Δίνοντας ενθαρρυντικά μηνύματα χωρίς “αλλά”. “Είσαι σπουδαίο παιδί”, “Προσπαθείς πολύ”, “Έχεις κάνει μεγάλη πρόοδο”
•Δίνοντας απλόχερα το μήνυμα της αγάπης
•Βρίσκοντας χρόνο να χαλαρώσουν μαζί με το παιδί
Αποφύγετε…
•Να φωνάζετε στα παιδιά
•Να απειλείτε. “Αν εσύ δεν… τότε θα σου δείξω εγώ!”
•Να συγκρίνετε τα παιδιά σας μεταξύ τους: “Είδες ο Γιώργος; Γιατί αυτός και όχι εσύ;”
•Να δίνετε υποσχέσεις που δεν πρόκειται να τηρήσετε
•Να τρομάζετε τα παιδιά: “Αν δεν περάσεις κάηκες!”
•Να μπερδεύετε τα παιδιά: “Αν δεν μπεις στο Μαθηματικό δεν πειράζει, αλλά να ξέρεις ότι θα στεναχωρηθούμε πολύ ο μπαμπάς σου και εγώ”
•Να δημιουργείτε ενοχές στα παιδιά
•Να τα παρακαλάτε
•Να τα κατασκοπεύετε
•Να κάνετε για τα παιδιά πράγματα που μπορούν να κάνουν μόνα τους
•Να τα απορρίπτετε: “Δεν αξίζεις τίποτα”
Στην περίοδο των εξετάσεων η σωστή διατροφή βοηθά το μαθητή να μειώσει την ένταση των συμπτωμάτων του άγχους, να έχει καλύτερη νοητική λειτουργία και να βελτιώσει τη μνήμη του, να αποφύγει τους πονοκεφάλους και τα προβλήματα με το πεπτικό σύστημα, να έχει ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα και γενικά καλύτερη υγεία και διάθεση.
Επτά SOS συμβουλές διατροφής
1. Κάνετε τακτικά γεύματα, ξεκινήστε παίρνοντας το πρωινό σας καθημερινά και ανά 2-3 ώρες ένα σνακ/γεύμα
2. Καθημερινά καταναλώνετε τροφές πλούσιες σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, όπως ολικής άλεσης δημητριακά και ψωμί, για καλύτερη λειτουργία του νευρικού συστήματος
3. Καταναλώνετε 2 φορές την εβδομάδα λιπαρά ψάρια, όπως σαρδέλες, γαύρο, σκουμπρί και σολομό για καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου
4. Καταναλώνετε τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο και ψευδάργυρο, όπως όσπρια, ξηρούς καρπούς και ταχίνι, για καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος
5. Καταναλώνετε 3-4 φρούτα καθημερινά για να παίρνετε καλής ποιότητας ενέργεια και βιταμίνες
6. Καταναλώνετε συχνά τροφές πλούσιες σε τρυπτοφάνη, όπως κρέας και γαλακτοκομικά, για καλύτερη διάθεση και ηρεμία
7. Πίνετε άφθονα υγρά καθημερινά για να είστε ενυδατωμένοι.
Κλείνοντας τις ομιλίες τους οι ομιλήτριες ζήτησαν από τους μαθητές να μην ξεχνούν να κάνουν άσκηση.
Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση
