Λίγο πιο πέρα από το Κάστρο της Κυπαρισσίας, βρίσκεται ο «Παλιός Νερόμυλος», ένας από τους λίγους εναπομείναντες παραγωγικούς νερόμυλους της Ελλάδας. Στεγάζεται σε ένα πέτρινο σπίτι, το μόνο ανακαινισμένο της πάλαι ποτέ Συνοικίας των Μύλων και … αλέθει ακόμα.
Πίσω από αυτήν την ιστορία κρύβεται -όπως πάντα- ένας άνθρωπος με μεράκι. Η Τζίμα Ιμιρζιάδη δεν είναι μόνο η ιδιοκτήτρια και ο άνθρωπος που ξαναζωντάνεψε τον παλιό νερόμυλο. Είναι η πρωτεργάτρια του παζαριού παλιών αντικειμένων που ξεκίνησε το 2005 στο «μεγάλο καλντερίμι» της πόλης και πραγματοποιείται έκτοτε κάθε πρώτο Σαββατοκύριακο του Αυγούστου.
Είναι η συγγραφέας του βιβλίου «Κυπαρισσία, με αφορμή την ιστορία». Είναι κι ο εμπνευστής του προγράμματος για την προστασία και την αναβίωση της παλιάς πόλης της Κυπαρισσίας: «Η παλιά πόλη, σε ένα μεγάλο μέρος της, έχει ανακηρυχθεί ιστορικός διατηρητέος οικισμός και αρχαιολογικός χώρος, γιατί η ιστορία της μετράει περισσότερα από 4.000 χρόνια. Ίχνη από κάθε ιστορική περίοδο είναι ορατά παντού», διαβάζω στην ιστοσελίδα του προγράμματος kyparissiaoldtown.gr, που ήταν η αφορμή για τη γνωριμία μας και για το ταξίδι σε αυτήν την όμορφη μεριά της Ελλάδας.
Δραστήρια και πολυταξιδεμένη, το ενδιαφέρον της για την παλιά πόλη της Κυπαρισσίας δεν είναι αποτέλεσμα μόνο της ιδιαίτερης καταγωγής της. Εφορμά από την αγάπη της για όλες τις παλιές πόλεις: «Προσωπικά πιστεύω ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο χρήσιμο και πιο όμορφο από τις παλιές πόλεις. Οι λαοί και τα κράτη που τις σέβονται εκφράζουν Πολιτισμό σε υψηλό βαθμό. Οι Ευρωπαίοι ζουν σε ένα μεγάλο ποσοστό μέσα σε παλιές πόλεις». Τα λόγια της καταδεικνύουν συγκίνηση στην ιδέα της ζώσας πόλης με μακραίωνη ιστορία: «Τα παιδιά μας δεν θα μάθουν ποτέ και δεν θα αγαπήσουν ποτέ την ιστορία, το τόπο και τις ρίζες τους αν όλες οι παλιές πόλεις σβήσουν και καταστραφούν», μας διηγείται την ώρα που φρέσκιες λεμονάδες με αρωματικό δυόσμο και πίτες καταφτάνουν στην αυλή του «παλιού νερόμυλου» για να μας δροσίσουν από τον καυτό ήλιο.
«Στον παλιό νερόμυλο, το χειμώνα έρχονται πολλά σχολεία και το καλοκαίρι οικογένειες ταξιδιωτών, Έλληνες και ξένοι. Σκοπός μας δεν ήταν να ανακαινίσουμε το κτίριο μόνο από αρχιτεκτονικής άποψης. Αλλά να αποδώσουμε σε αυτό ξανά την παλιά του λειτουργία. Θέλαμε να καταστήσουμε το μύλο παραγωγικό και ταυτόχρονα να δημιουργήσουμε ένα χώρο που να πωλούνται τα βιολογικά προϊόντα παραγωγών της περιοχής», εξηγεί. «Μέλημά μας να μοιραστούμε αυτήν την αγάπη, γι’ αυτό και επιμεληθήκαμε τον κήπο ώστε να προσφέρουμε μια συνολική εμπειρία στον επισκέπτη». Και πράγματι πρόκειται για εμπειρία, γιατί στον κήπο του «παλιού νερόμυλου» κυλάει ένα ρέμα και μαζί με τη σκιά των δέντρων μας χαρίζει μια λυτρωτική δροσιά.
Καθώς μιλούσαμε, εμφανίστηκαν οι τρεις πιτσιρίκες μαζί με το μυλωνά, τον οποίον είχαν ταράξει στις ερωτήσεις για το άλεσμα. «Μαμά το ήξερες ότι ο νερόμυλος κάνει πάντα ολική άλεση; Δεν μπορεί να ξεχωρίσει τα πίτουρα από το σιτάρι. Το ήξερες ότι μπορείς να αλέσεις ό,τι θες; Τη μια σιτάρι, την άλλη καλαμπόκι…. Ό,τι θες. Τόσο εύκολα». «Πώς φαίνονται όλα … τόσο εύκολα στο μυαλό των παιδιών», συλλογιέμαι την ώρα που οι πίτες έβγαιναν από το φούρνο αχνιστές και στολισμένες με χρωματιστά λαχανικά. Κάποιοι από την παρέα μόλις γύρισαν από το μονοπάτι του ρέματος και κάποιοι άλλοι αναζητούσαν κάτι δροσιστικό για να ξεκουραστούν από την περιήγηση στο Κάστρο
Ελένη Φωτίου, Πρώτο Θέμα