Αυτή την Τετάρτη, 28 Νοεμβρίου, στις 6.00 το απόγευμα στη Λαϊκή Βιβλιοθήκη Καλαμάτας, θα γίνει συνάντηση του Ομίλου Προφορικής Ιστορίας Μεσσηνίας, στην οποία θα παραβρεθεί ως προσκεκλημένος ο διευθυντής και υπεύθυνος για τον Τομέα Αφηγήσεων και Προφορικής Ιστορίας της Βρετανικής Βιβλιοθήκης του Λονδίνου, Ρόμπερτ Περκς.
Αποτελεί ευτύχημα ότι μια τόσο σημαντική προσωπικότητα απέκτησε μόνιμο δεσμό με τη Μεσσηνία (διαθέτει σπίτι στον Άγιο Νικόλαο Μάνης) και, μάλιστα, σε μια περίοδο που ο τοπικός Όμιλος Προφορικής Ιστορίας κάνει τα πρώτα του βήματα, έχοντας στο «τιμόνι» δύο ανθρώπους με ιδιαίτερο μεράκι για το κομμάτι των προσωπικών συνεντεύξεων και της καταγραφής των αφηγήσεων.
Ο λόγος για το φιλόλογο και διδάκτορα Ιστορίας, Γιάννη Καρακατσιάνη (τηλ. 6938-748462) και το συνάδελφό του Βασίλη Μπαζιάνη (6946-348712), οι οποίοι προσκαλούν το κοινό να παρακολουθήσει από κοντά την αυριανή εκδήλωση, να γνωρίσει αλλά και να εμπλουτίσει με τη συμμετοχή του τον Όμιλο Προφορικής Ιστορίας, ο οποίος ξεκίνησε τη δράση του πριν από 6 μήνες περίπου και ήδη δραστηριοποιείται στη συγκέντρωση προφορικών μαρτυριών για την περίοδο 1950-1980 στη Μεσσηνία.
Επ’ ευκαιρία της αυριανής συνάντησης το «Θ» επικοινώνησε με τον κ. Περκς, ο οποίος απάντησε σε μια σειρά ερωτήσεων:
-Κύριε Περκς, είστε διευθυντής του Τομέα Προφορικής Ιστορίας και Αφηγήσεων Ζωής της Βρετανικής Βιβλιοθήκης. Πείτε μας σας, παρακαλώ, πώς έτυχε να βρίσκεστε στη Μεσσηνία, ποια είναι η σχέση σας με τον τόπο μας;
Έχω ένα σπίτι στον Άγιο Νικόλαο στη Μάνη και έρχομαι όσο συχνά μπορώ. Ταξιδεύω στην Ελλάδα εδώ και 40 χρόνια, έτσι μπορώ να πω ότι είμαι ερωτευμένος με ό,τι ελληνικό. Προσπαθώ σκληρά, αλλά φοβάμαι ότι το να μάθω τη γλώσσα σας είναι μεγάλη δοκιμασία…
-Γιατί επιλέξατε ειδικά τη Μάνη;
Έχω επισκεφτεί τα περισσότερα μέρη της Ελλάδας τα τελευταία 40 χρόνια και η Μάνη είναι μία από τα πιο όμορφες και παρθένες περιοχές, με έναν εκπληκτικό συνδυασμό βουνών και θάλασσας και επίσης με το πιο νόστιμο φαγητό που έχω γευτεί!
-Πείτε μας σας παρακαλώ, τι είναι τελικά η Προφορική Ιστορία; Τι είναι η Προφορική Ιστορία για τον αγγλοσαξωνικό κόσμο; Ποια είναι η σχέση των Βρετανών με την Προφορική Ιστορία;
Στην πραγματικότητα συχνά σκεφτόμαστε την Ελλάδα ως τον τόπο γέννησης της προφορικής ιστορίας και τον Ηρόδοτο ως τον πατέρα της προφορικής ιστορίας. Βασικά η προφορική ιστορία έχει να κάνει με το να ακούς και να καταγράφεις τις μοναδικές ιστορίες και εμπειρίες των ανθρώπων, συχνά να γεμίζεις τα κενά στα αρχεία των γεγονότων του παρελθόντος. Είναι, επίσης, ένας θαυμάσιος τρόπος να ενθαρρύνεις τους νέους ανθρώπους να μάθουν για την ιστορία από τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους.
-Πώς είναι δομημένο το Αρχείο Προφορικής Ιστορίας του Βρετανικού Μουσείου; Τι περιλαμβάνει;
Πρέπει να ρίξετε μια ματιά στο www.bl.uk/oral history. Ηγούμαι μιας μεγάλης ομάδας ανθρώπων που κάνουν συνεντεύξεις ταξιδεύοντας σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο και μιλώντας σε διάφορους ανθρώπους για μια ευρεία γκάμα θεμάτων, όπως η τέχνη, οι επιστήμες, οι επιχειρήσεις.
Για περισσότερα από τριάντα χρόνια έχουμε συγκεντρώσει εκατοντάδες λεπτομερείς ανθρώπινες ιστορίες, που αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα αρχεία προφορικής ιστορίας στον κόσμο.
-Οι Βιβλιοθήκες στην Ελλάδα δεν έχουν ακόμα εξοικειωθεί με τη δημιουργία Αρχείων Προφορικής Ιστορίας, παρόλο που στην Καλαμάτα, όπως και σε πολλές άλλες πόλεις της Ελλάδας, έχει συσταθεί ένας Όμιλος Προφορικής Ιστορίας. Τι θα προτείνατε για την οργανωμένη προσπάθεια Αρχειοθέτησης Προφορικών Αφηγήσεων στην Καλαμάτα;
Είναι δύσκολο για μένα να απαντήσω μέχρι να συναντήσω την ομάδα και να μιλήσουμε περισσότερο για τη δουλειά τους. Είναι σπουδαία νέα, όμως, το ότι ξεκίνησε!
-Στην Ελλάδα η Προφορική Ιστορία βρίσκεται ακόμα σε εμβρυακό στάδιο. Αξίζει, κατά τη γνώμη σας, να αναπτυχθεί; Με ποιους τρόπους προτείνετε να γίνει;
Φυσικά και αξίζει να αναπτυχθεί. Η ίδρυση του Ομίλου Προφορικής Ιστορίας ήταν ένα σημαντικό βήμα μπροστά και αποτελεί μέρος της ανάπτυξης της προφορικής ιστορίας παγκοσμίως. Το να συζητάς με συναδέλφους και να μαθαίνει ο ένας από τον άλλον θα αποτελέσει μια καλή βάση για να εκτιμηθεί όπως πρέπει η προφορική ιστορία ανάμεσα στους ιστορικούς.
-Την Τετάρτη είστε καλεσμένος του Ομίλου Προφορικής Ιστορίας για να συζητήσετε με τα μέλη του και να τους μεταφέρετε τις εμπειρίες σας. Τι περιμένετε και τι μπορεί να περιμένει το κοινό από αυτή την εκδήλωση;
Θα μιλήσω για την προφορική ιστορία που έχει αναπτυχθεί παγκοσμίως, και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Θα μοιραστώ (μαζί σας;) μερικές από τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις της μεθοδολογίας της. Και θα μιλήσω για κάποιες από τις συναρπαστικές εργασίες στη Βρετανική Βιβλιοθήκη.
-Θα μπορούσε ο Όμιλος Προφορικής Ιστορίας να δημιουργήσει συνέργειες και κοινές δράσεις με τη Βρετανική Βιβλιοθήκη;
Το ελπίζω!
Της Χριστίνας Ελευθεράκη
