Για την Ευρώπη του Σοσιαλισμού και του Ανθρώπου
Η ανάδειξη των συντηρητικών στη Βρετανική κυβέρνηση υπό τον Boris Johnson αποτελεί μια ιδιαίτερα αρνητική εξέλιξη.
Το κεντρικό του σύνθημα «Ας κάνουμε ξανά τη Βρετανία Μεγάλη», αντιγραφή του συνθήματος Τραμπ «Ας κάνουμε ξανά την Αμερική Μεγάλη», προδιαγράφει πορεία άμεσης σύγκρουσης και στην Ευρώπη.
Όσο η συνύπαρξη των ευρωπαϊκών κρατών κάτω από μια ομπρέλα, τους επέτρεπε να μοιράζονται κέρδη, είχαν φλομώσει τον κόσμο με τα «περί κοινών αξιών μας». Τώρα, μετά το κραχ του 2008 και την αποτυχημένη προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν την κατάσταση, με αποτέλεσμα να μοιράζονται ζημιές, τις «κοινές αξίες» αντικαθιστά η ανάγκη για «εθνική κυριαρχία».
Ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα της ευρωπαϊκής δεξιάς, που σύσσωμη έβλεπε μόνο ευοίωνο ευρωπαϊκό μέλλον, ανακαλύπτει στην Ένωση αντιδημοκρατικά χαρακτηριστικά που περιορίζουν την «εθνική κυριαρχία» και μαζί με τον Tramp προσπαθεί να βάλει τέλος σε μια περίοδο, που οι μεγάλοι τουλάχιστον του πλανήτη, μπορούσαν και συνεργάζονταν με κάποιο τρόπο.
Η επιστροφή όμως στην περίοδο του «μεγαλείου του έθνους», και της «ανεξάρτητης» «κυρίαρχης» πορείας, είναι μια ιδιαίτερα αρνητική εξέλιξη, που θα καταφέρει μόνο να επιδεινώσει την κρίση, να υποδαυλίσει ξανά την ξενοφοβία και τον εθνικισμό και να παρέχει ολοένα και περισσότερα επιχειρήματα στο φασισμό.
Πίσω από τον πιο μάταιο στόχο της εποχής, αυτόν της ανεξάρτητης οικονομικής ανάκαμψης, αφού οικονομικά ακόμα και τα μεγαθήρια εξαρτώνται απόλυτα από την πορεία της υπόλοιπης υφηλίου, δεν υπάρχει παρά η απελπισμένη προσπάθεια των καπιταλιστών σε κρίση να βρουν λύσεις, αντικαθιστώντας τις συνεργασίες με πολιτικές οικονομικής σύγκρουσης.
Ο Trump έστειλε μήνυμα μέσω tweet ότι, «οι εμπορικοί πόλεμοι είναι καλοί και εύκολο να κερδηθούν». Μόνο που πολλοί οικονομολόγοι απ’ όλο τον κόσμο, ακόμη και Αμερικανοί, έχουν μεγάλες αμφιβολίες κατά πόσον οι εμπορικοί πόλεμοι (αύξηση φόρων στα εισαγόμενα) μπορούν να καλυτερέψουν την αμερικάνικη οικονομία –έστω και μόνο αυτή.
Για να στηρίξουν την άποψή τους δείχνουν στο παρελθόν και στην κρίση που ξεκίνησε με το κραχ του 1929 αλλά και στην «αποτυχία του νομοσχεδίου Smoot-Hawley (Smoot-Hawley Tariff Act), που πέρασε τον Ιούνιο του 1930, να προστατέψει τις βιομηχανίες των ΗΠΑ με αύξηση των δασμών».
Όπως και τώρα, έτσι και τότε, το Μάιο του 1930, ένα μήνα πριν εγκριθεί το νομοσχέδιο, «υπογράφηκε μια αναφορά από 1.028 οικονομολόγους στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίοι ζητούσαν από τον πρόεδρο Hoover να ασκήσει βέτο στη νομοθεσία…»
«Ο εκτελεστικός διευθυντής της αυτοκινητοβιομηχανίας Ford πέρασε ένα βράδυ στο Λευκό Οίκο, προσπαθώντας να πείσει τον Hoover να ασκήσει βέτο στο νομοσχέδιο, αποκαλώντας το “οικονομική βλακεία”».
Αν όμως ο οικονομικός πόλεμος της μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο ενάντια σε όλους τους άλλους, όχι μόνο δεν μπόρεσε τότε να καλυτερέψει την οικονομική της κατάσταση, αλλά οδήγησε στη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία, μπορεί κάποιος να φανταστεί το μέγεθος της ουτοπίας, όταν τέτοιες πολιτικές υιοθετούνται ξανά σήμερα και από ασθενέστερες, πόσο μάλλον λιλιπούτειες οικονομίες.
Δεν υπάρχει πιο μάταιη, παράλογη πολιτική από τα οικονομικά και εμπορικά μέτρα ενάντια στους άλλους. Κάθε κίνησή σου απαντάται ανάλογα, με αποτέλεσμα όχι μόνο το μηδέν, αλλά απότομη επιδείνωση μιας ήδη άσχημης κατάστασης.
Οι οικονομικοί πόλεμοι είναι μια εντελώς παράλογη, αδιέξοδη και καταστροφική πολιτική, κάτι που όπως ήδη αναφέραμε, αντιλαμβάνονται πολλοί οικονομολόγοι. Είναι όμως πάνω στην αδυναμία των σημερινών πολιτικών να φέρουν αποτελέσματα, που οι Tramp και Johnson θα βρίσκουν ολοένα και μεγαλύτερη υποστήριξη. Έτσι η επιλογή για τους λαούς δεν είναι μεταξύ Tramp και Johnson από τη μια, και της δεξιάς που στηρίζει πιο μετριοπαθή πολιτική από την άλλη. Το καθήκον μπροστά, είναι οι ριζικές αλλαγές στις ντόπιες και διεθνείς οικονομικές σχέσεις.
Του Σωτήρη Βλάχου
