Οι ελληνορωσικές σχέσεις παραμένουν δύσκολες

Κύρα Αδάμ

«Κάθε χώρα μέλος αυτής της Σύμβασης (σ.σ. Δίκαιο της Θάλασσας) μπορεί να καταχωρήσει το εύρος των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ., τηρώντας την κοινή λογική και τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες».

Αυτή ήταν η πλήρης τοποθέτηση του Σεργκέι Λαβρόφ, υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας, που επισκέφθηκε τη Δευτέρα την Αθήνα, σε μια δύσκολη προσπάθεια αναθέρμανσης των σχέσεων Ελλάδας- Ρωσίας, που βρίσκονται σε τέλμα από το 2018.

Με την ανωτέρω δήλωσή του, που στόχευε στην ελληνοτουρκική κρίση, ο κ. Λαβρόφ δε βοήθησε ιδιαιτέρως την Αθήνα.

Και τούτο, διότι αναφέρθηκε μεν στο αναφαίρετο δικαίωμα κάθε χώρας να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα της μέχρι τα 12 ν.μ.- επομένως και η Ελλάδα-στερώντας έτσι κάθε περιεχόμενο από το casus belli της Τουρκίας στο Αιγαίο, αν η Ελλάδα επεκτείνει στο Αιγαίο τα ελληνικά χωρικά ύδατα. Μια δήλωση, επομένως, με βαρύτητα, αφού η Ρωσία είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Έκοψε, όμως, την ελληνική χαρά «στη μέση» ο κ. Λαβρόφ, προσθέτοντας -ως μη όφειλε-ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων πρέπει να τηρεί «την κοινή λογική και τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες».

Εδώ ο κ. Λαβρόφ απλώς αντέγραψε την πάγια τουρκική θέση ότι το Αιγαίο ανήκει αποκλειστικά στην περίπτωση των ειδικών περιστάσεων / γεωγραφικών ιδιαιτεροτήτων (special circumstances, οι οποίες δυστυχώς προβλέπονται στο Δίκαιο της Θάλασσας). Με την αποδοχή των «ειδικών περιστάσεων» το Δίκαιο της Θάλασσας μπορεί να παρακαμφθεί, αν οι ενδιαφερόμενες πλευρές αποφασίσουν να λύσουν με πολιτικές συμφωνίες τις διαφορές τους, που συνεπάγεται δύο φορές casus belli στην περίπτωση της Τουρκίας.

Με άλλα λόγια, ο έμπειρος διπλωμάτης κ. Λαβρόφ τάσσεται υπέρ της πολιτικής Συμφωνίας Ελλάδας- Τουρκίας, στην οποία, όπως άφησε να διαφανεί, μπορεί- αν του ζητηθεί -να αναλάβει μεσολάβηση μεταξύ Αθήνας- Άγκυρας.

Η επίσκεψη Λαβρόφ στην Αθήνα δεν έφερε την άνοιξη στις ελληνο/ρωσικές σχέσεις. Ακόμα.

Η Μόσχα δεν έχει «χωνέψει» τη βαριά πολιτική προσβολή που δέχθηκε το 2018, όταν απελάθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες δυο Ρώσοι διπλωματικοί υπάλληλοι από την Αθήνα, με τη βαριά κατηγορία ότι δρούσαν εναντίον της Συμφωνίας των Πρεσπών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Ομοίως η Μόσχα δεν έχει χωνέψει την απόλυτη και με θρησκευτική ευλάβεια ελληνική υπερψήφιση όλων των ευρωπαϊκών οικονομικών κυρώσεων της Ε.Ε. σε βάρος της Ρωσίας, έστω και αν αυτές οι κυρώσεις έβλαψαν βαρύτατα και μάλλον ανεπανόρθωτα την οικονομία της Β. Ελλάδας, που στηριζόταν εν πολλοίς στις εξαγωγές προς τη Ρωσία. Τις οποίες καρπώθηκε η Άγκυρα, με οικονομική άνεση να αγοράζει S-400…

Επιπροσθέτως, όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις- μετά «τη χρυσή περίοδο» για τις ελληνο/ρωσικές σχέσεις (επί κυβέρνησης Κώστα Καραμανλή τη δεκαετία του 2000) παραδόθηκαν στην αμερικανική αγκάλη, ακόμα και στον πολύπλοκο τομέα της ενέργειας (κυρίως φυσικό αέριο και πετρέλαιο), συμπράττοντας απολύτως στην αμερικανική -και ευρωπαϊκή-απαίτηση για εκμηδένιση της ροής «ρωσικής ενέργειας» στην Ευρώπη.

Το «Μνημόνιο Ιστορίας» που υπεγράφη ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Ρωσία δεν ανατρέπει το αρνητικό – ακόμα -ισοζύγιο στις διμερείς σχέσεις.

Είχε, όμως, και τα καλά της για τη Μόσχα η επίσκεψη Λαβρόφ στην Αθήνα: την άνετη, κατ’ ιδίαν, συνάντηση σε ουδέτερο έδαφος των ΥΠΕΞ Ρωσίας –Ισραήλ.

Της Κύρας Αδάμ