Ιβάννα Μενκουνέτς: Μια Ουκρανή μας μιλά για τον πόλεμο με την Ρωσία

Ιβάννα Μενκουνέτς: Μια Ουκρανή μας μιλά για τον πόλεμο με την Ρωσία

Η Ιβάννα Μενκουνέτς γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Δυτική Ουκρανία. Σπούδασε Νομική στο Κίεβο, όμως βρέθηκε στην Ελλάδα πριν από 3,5 χρόνια. Αιτία ήταν η γνωριμία της με έναν Έλληνα που εργαζόταν στο Κίεβο. Έτσι, αφού παντρεύτηκαν, αποφάσισαν να μετακομίσουν στην Αθήνα. Ωστόσο, συχνά επισκέπτονται και την Καλαμάτα, αφού ο σύζυγός της κατάγεται από την περιοχή.

Το «Θάρρος» μίλησε μαζί της για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα της, πριν αλλά και κατά τη διάρκεια του πολέμου, ενώ μας μετέφερε την αγωνία της τόσο για την Ουκρανία όσο και για τους δικούς της ανθρώπους.

Η Ιβάννα δε σταματά να διαβάζει ειδήσεις, κάτι που έκανε και όταν συναντηθήκαμε, για να μας παραχωρήσει την παρακάτω συνέντευξη:

-Πείτε μας πώς ήταν η ζωή στην Ουκρανία πριν από τον πόλεμο…
Γεννήθηκα, ευτυχώς, στη Δυτική Ουκρανία, στην πόλη Βολοντίμιρ. Όταν μεγάλωσα, άρχισα κι εγώ να σκέφτομαι ότι δε μου αρέσει η πόλη μου, ότι είναι πολύ μικρή, ότι δεν έχεις τι να κάνεις, χρειάζεται να σπουδάσω. Οπότε 17 χρόνων έφυγα και πήγα στο Κίεβο για να σπουδάσω. Έμεινα εκεί μέχρι τη στιγμή που ήρθα στην Ελλάδα.

-Πείτε μας για τη ζωή στο Κίεβο…
Είναι μια όμορφη πόλη με ωραία ζωή, αλλά υπήρχαν και προβλήματα. Διαφορετικά, δε θα είχαμε σκεφθεί με τον άντρα μου να μπούμε στο «τρυπάκι» να πάμε κάπου.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν με τις υπηρεσίες.

Η οικογένειά μου είχε μια πιτσαρία στο Κίεβο και στη Δυτική Ουκρανία, ενώ στην πόλη μου είχαμε και μια αγροτική εταιρεία, οπότε συνεχώς ταξιδεύαμε.

Στην πόλη μου τα πράγματα ήταν πιο ήρεμα. Εκεί είναι όπως και εδώ. Πάντα ξέρεις κάποιον και λύνονται τα προβλήματα πιο εύκολα.

Στο Κίεβο έπρεπε να γνωρίσεις ανθρώπους για να λύνονται τα προβλήματα εύκολα.

-Πώς βρεθήκατε στην Ελλάδα;
Εγώ παντρεύτηκα Έλληνα και, μάλιστα, Καλαματιανό, που εργαζόταν στο Κίεβο, αλλά αποφασίσαμε να μετακομίσουμε στην Αθήνα, όπου και ζούμε. Ωστόσο, συχνά είμαστε στην Καλαμάτα.

-Η πόλη που μεγαλώσατε έχει χτυπηθεί;
Τη Δυτική Ουκρανία γενικά την έχουν χτυπήσει. Το Βολοντίμιρ απέχει 19 χιλιόμετρα από την Πολωνία και 120 χιλιόμετρα από τη Λευκορωσία. Εκεί, λοιπόν, έχουν χτυπήσει την «πρωτεύουσα» της περιοχής μας από την πρώτη ημέρα του πολέμου. Χτύπησαν ακόμα το πολεμικό αεροδρόμιο και σταμάτησαν.

Στην περιοχή δίπλα, που είναι το Λβιβ, χτυπάνε ακόμα και σήμερα ανά διαστήματα, όπως και τη Ρίβνε.

Στην πόλη μου γενικότερα είναι ήσυχα.

-Έχετε συγγενείς εκεί; Τι σας λένε;
Ναι. Η μητέρα μου, τα αδέρφια μου, τα ανήψια μου, μου λένε ότι ετοιμάζονται να μπουν οι Λευκορώσοι.

-Κι αν συμβεί αυτό;
Υπάρχει μια αναστάτωση στους δικούς μου και προσπαθούν να δουν τι θα κάνουν.
Ας πούμε, η μητέρα μου πήγε να φτιάξει το αυτοκίνητό της, ενώ, να σημειωθεί, υπάρχουν προβλήματα με τα ανταλλακτικά. καθυστερούν.

Ευτυχώς το έφτιαξε, καθώς σε περίπτωση που τους βομβαρδίσουν, πρέπει κάπως να φύγουν.

-Βλέπουμε, πάντως, εικόνες που δείχνουν ότι η ζωή συνεχίζεται, ειδικά σε μεγάλες πόλεις…
Ναι, η ζωή συνεχίζεται. Μπορεί να έχουν παγώσει αρκετά λόγω του ότι, για παράδειγμα, δεν μπορούν να δουλεύουν με την υπόλοιπη Ουκρανία, αλλά η ζωή συνεχίζεται.

-Για μας οι εικόνες να γίνεται πόλεμος και η ζωή να συνεχίζεται κανονικά μας φαίνονται περίεργες…
Αυτό βοηθάει και στην ψυχολογία του κόσμου, αλλά και στην οικονομία. Και τι άλλο να κάνουν; Πάντα οι άνθρωποι ζούσαν, και στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο πήγαιναν θέατρα, γίνονταν συναυλίες, λειτουργούσαν τα εστιατόρια. Βέβαια, πάντα υπάρχει ο φόβος ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να δεχθούν επίθεση, αλλά δε γίνεται από την άλλη να κάθονται απλά και να περιμένουν.
Υπάρχει τεράστια αλλαγή στην ψυχολογία τους, όμως καταλαβαίνουν ότι δεν είναι κάτι που ελέγχουν. Άρα έχουν αποφασίσει να ζήσουν το τώρα που υπάρχει ακόμα.

-Ο πόλεμος ξεκίνησε ξαφνικά ή ήταν κάτι που περιμένατε;
Όχι, δεν ήταν κάτι ξαφνικό. Αυτό που μας λένε οι Ρώσοι, αλλά και οι Ουκρανοί, είναι ότι προετοιμαζόταν για πολλά χρόνια. Πριν από μήνες βγήκε ο πρώτος πρόεδρος της Ουκρανίας (που πριν από λίγους μήνες απεβίωσε), και έλεγε ότι θα γίνει ο πόλεμος. Ήταν ο πρώτος πρόεδρος. Ήταν μέσα στα πράγματα. Άρα ήταν κάτι που έλεγαν από παλιά.

Πριν από δύο χρόνια είχε πει ο Αριστόβιτς ότι δεν υπάρχει περίπτωση να αποφύγουμε κανονικό πόλεμο με τη Ρωσία, ενώ είχε προβλέψει ότι αυτό θα γινόταν στα τέλη του ’21 ή το ’22, το πολύ 23. Οπότε ξέρανε, αλλά δεν ξέρανε το πότε ακριβώς.

Καταλαβαίνετε ότι επειδή υπήρχε η Σοβιετική Ένωση, πάντα σκέφτεσαι ότι «οκ, θα μας ρίξουν λίγο, θα κάνουν κάποια προβοκάτσια, αλλά δε θα γίνει πόλεμος».

8 χρόνια πόλεμο έχουμε, αλλά είναι τελείως διαφορετικό από αυτό που γίνεται τώρα. Οπότε οι απλοί άνθρωποι σκεφτόμασταν ότι δε θα γίνει πόλεμος. Είχαν όλοι πληροφορίες, αλλά πίστευαν ότι την τελευταία στιγμή θα γυρνούσαν, ότι όλο αυτό γινόταν για να δείξουν τις δυνάμεις τους.

-Ουσιαστικά είστε σε πόλεμο πολλά χρόνια…
Ναι, 8 χρόνια. Απλά τότε ήταν σε άλλο επίπεδο, ήταν και τότε φοβιστικό, αλλά μετά έμπλεξε και ο πρόεδρος. Είδαμε κι εμείς ότι οι άνθρωποι απέκτησαν πολλά όπλα στα χέρια τους. Έγινε πιο επικίνδυνη η καθημερινότητα, αφού δεν ήξερες ποιος είναι μπροστά σου, αν έχει τη βόμβα στην τσέπη του… Αυτό υπήρχε.

-Τελικά η Ρωσία τι θέλει από την Ουκρανία;
Πριν από μερικές μέρες βγήκε ο Λαβρόφ και είπε ότι άλλαξε το πρόγραμμά του. Τώρα δε λέει μόνο για Ντονμπάς, Ντανιέτσκ και Λουγκάνσκ, αλλά και για άλλες περιοχές. Θα χτυπήσουν, ας πούμε, την Κριμαία, ενώ μετά μπορεί να πάει και πιο πέρα. Είπε, δηλαδή, μην τολμήσετε να κάνετε κάτι, γιατί θα το πληρώσετε. Τώρα, δηλαδή, δεν είναι για το Ντονμπάς, τώρα πάμε παρακάτω.
Οι Ρώσοι είναι ένας λαός που δε σου λέει αλήθεια. Όπως και ο Λευκορώσος είχε πει ότι ποτέ δε θα μπει στην Ουκρανία, αλλά τώρα μας χτυπάνε πυραυλικά. Άλλα λένε, άλλα κάνουν, άρα δεν ξέρεις τι να περιμένεις από αυτούς.

-Πιστεύετε ότι ο πόλεμος θα τελειώσει σύντομα;
Όχι, δε θα τελειώσει σύντομα, αφού μαζεύουν δυνάμεις και στη Λευκορωσία. Τους στέλνουν κάθε μέρα 10-15 αεροπλάνα με πολεμοφόδια. Προφανώς δεν πρόκειται να σταματήσει.

-Άρα είναι κάτι που ο ουκρανικός λαός ξέρει… Και;
Βασικά αυτό που περιμένει η Ουκρανία τώρα είναι πότε θα μας στείλουν όπλα, αυτά που χρειαζόμαστε από την Αμερική και την Ευρώπη για να έχουμε να πολεμήσουμε.

Μας στέλνουν βοήθεια και τώρα, αλλά δε φτάνει, είναι μεγάλη χώρα. Ας πούμε, διάβασα ότι θα μας στείλουν 4 Himars. Αυτά δε φτάνουν. Αυτό που ζητά η Ουκρανία για να σταματήσει την επίθεση είναι 50 και για να συνεχίσουμε να τους διώχνουμε, 100.

Καταλαβαίνω ότι κι εκεί υπάρχουν προβλήματα, αλλά δε θέλω να πιστεύω ότι κάπου πάνε αυτά. Όμως, ποτέ δεν ξέρεις. Αλλά αν θες 50, ήταν να σου στείλουν 6 και τελικά σου στέλνουν 4, είναι σαν να σε κοροϊδεύουν.

-Γιατί, όμως, πρέπει οι υπόλοιπες χώρες να στείλουν όπλα στην Ουκρανία;
Γιατί, αν δε βοηθήσουν, θα συνεχιστεί ο πόλεμος στις Βαλτικές χώρες, θα πάει στη Μολδαβία, θα συνεχίσει και θα γίνει ο κακός ο χαμός. Και στο Δεύτερο Παγκόσμιο μπλέχτηκαν οι άλλες χώρες, γιατί κατάλαβαν ότι πρέπει να βοηθήσουν για να μην πάει ο πόλεμος παραπέρα. Αυτός είναι ο λόγος.

Και όταν μου λένε ότι ο Μητσοτάκης έμπλεξε και έστειλε όπλα και δεν έστειλε γιατρικά, η απάντηση που δίνω είναι ότι με γάζες δεν μπορείς να πολεμήσεις. Οι γάζες θα σε βοηθήσουν να γίνεις καλά, αλλά όταν σκοτώνονται οι άνθρωποι, οι γάζες δε βοηθούν.

Εμείς με τα δικά μας που έχουν καταστρέψει και έχουν πουλήσει τόσα χρόνια, φταίμε, αλλά σήμερα στον πόλεμο δεν μπορούσε να νικήσουμε, οπότε πρέπει να γίνει αυτό.

Χρήσιμα είναι και τα τρόφιμα που στέλνουν. Υπάρχουν και πολλοί μετανάστες που έχουν χάσει σπίτια, δουλειές, δεν έχουν τίποτα, οπότε κάπως πρέπει να ζήσουν κι αυτοί. Είναι 40.000.000 κόσμος η Ουκρανία, και όσοι έχασαν τα σπίτια τους πεινάνε. Κάθε μέρα καίγονται χτήματα με σιτάρια. Μη σκεφτείτε ότι τα σιτάρια θα έρθουν έτσι απλά και εμείς φταίμε που το ψωμί είναι ακριβό σήμερα.

-Μπορεί τελικά να κερδίσει η Ουκρανία;
Αν μας βοηθήσουν μπορεί, έχουν αυτοί τα πιο πολλά πυρηνικά και όπλα. Είναι πολλοί. Είναι σαν μυρμήγκια. Η Ουκρανία μπορεί να νικήσει με βοήθεια, αλλιώς εννοείται ότι δεν μπορεί.
Τις πρώτες βδομάδες δεν είχαμε καμία βοήθεια από κανέναν και όλοι πίστευαν ότι σε δύο μέρες θα μας έχουν σκοτώσει και θα μας έχουν πάρει. Δεν έγινε αυτό και ήμασταν μόνοι μας.

Ζήσαμε τη Ρωσία στο πετσί μας. Θέλουμε να δοκιμάσουμε κάτι άλλο. Θέλουμε να μπούμε στην Ευρώπη, γιατί είμαστε η Ευρώπη. Θέλουμε να έχουμε μιαν άλλη προστασία

-Μας είπατε τη γνώμη σας για τη Ρωσία. Θεωρείτε ότι αν μπείτε στην Ευρώπη, θα είναι καλύτερα;
Ζήσαμε τη Ρωσία στο πετσί μας. Θέλουμε να δοκιμάσουμε κάτι άλλο. Θέλουμε να μπούμε στην Ευρώπη, γιατί είμαστε η Ευρώπη. Θέλουμε να έχουμε μιαν άλλη προστασία.

Βέβαια, να ξέρετε, η Ρωσία ήταν μία από αυτές τις χώρες που θα έπρεπε να προστατέψουν τα σύνορά μας, όταν εμείς παραδώσαμε τα πυρηνικά μας, όταν ήμασταν δεύτερη χώρα στον κόσμο, και τώρα μας επιτέθηκαν.

Δε νομίζω ότι συμφέρει τους Αμερικανούς να μας κάνουν κάτι κακό, αφού θέλουν να είναι δίπλα στη Ρωσία και να τους ελέγχουν.

-Η γνώμη σας για τον Βολοντιμίρ Ζελένσκι έχει ενώσει τον κόσμο;
Είναι δύσκολη η κατάσταση στην Ουκρανία. Στην αρχή του πολέμου όλοι ενώθηκαν. Υπάρχει φόβος στην αρχή, οπότε οι άνθρωποι ενώνονται, αλλά πλέον αρχίζουν να λένε για τον προηγούμενο πρόεδρο ότι ήταν καλύτερος, ότι τώρα αυτός δεν κάνει, ότι δεν ξέρει τίποτα, ότι είναι πληρωμένος από την Αμερική και πολλά άλλα.

Αυτό, βέβαια, δεν μπορώ να το καταλάβω. Δε θα πω ότι έχουμε τον καλύτερο πρόεδρο στον κόσμο, γιατί προφανώς δεν είναι, γιατί προφανώς δεν έχει εμπειρία. Από την άλλη, αυτό θέλαμε, έναν άνθρωπο να μην ξέρει όλα αυτά από μέσα, γιατί όλοι εκεί είναι μπλεγμένοι.

Είχαμε τον προηγούμενο πρόεδρο για τόσα χρόνια και μας έκλεβε ή το χειρότερο, κατά τη γνώμη μου, ότι έφερνε βοήθεια στο στρατό, έβγαζε φωτογραφίες, έκανε βίντεο και τα έπαιρνε και τα έδινε αλλού, για να δείχνει ότι κάτι κάνει. Τελικά ο στρατός δεν είχε τίποτα, αφού στη συνέχεια τα έδινε αλλού.
Εννοείται, βέβαια, ότι έχτισε στρατό, γιατί είχε πόλεμο, εννοείται ότι έμαθαν πολλά πράγματα, αλλά αυτό ήταν κοροϊδία. Ο ίδιος έβγαζε χρήματα και άνοιγε εργοστάσια στη Ρωσία.

-Υπήρχαν πάντα πολιτικές διαφορές δηλαδή;
Πάντα οι πολιτικοί χωρίζονταν σε δυτική και ανατολική Ουκρανία. Πάντα ήμασταν σαν δύο ξεχωριστές χώρες.
Τα τελευταία χρόνια με τον πόλεμο κάπως οι άνθρωποι ενώθηκαν, αφού είδαν τους Ρώσους να μπαίνουν, αλλά υπάρχουν και αυτοί, κυρίως ηλικιωμένοι, που πιστεύουν στον Πούτιν, στη Ρωσία, και θεωρούν ότι τότε ζούσαν καλύτερα. Ίσως να ισχύει αυτό, αλλά δε λειτούργησε.

Όσο για κάποιους νέους που ακόμα το λένε και είναι υπέρ της Ρωσίας, ας κάνουν ό,τι θέλουν. Απλά θέλω από αυτούς να φύγουν και να μην ξαναγυρίσουν ποτέ. Να πάνε εκεί που ονειρεύονται, αυτούς πρέπει να διώξουμε, τους προδότες.

-Τόσο καιρό ακούμε ότι οι Ρώσοι φθάνουν στον Κίεβο και ότι θα το καταλάβουν…. Τελικά, μπορούν;
Ότι μπορούν να χτυπήσουν το Κίεβο, μπορούν, αφού απέδειξαν ότι ρίχνουν και όπου φτάσει. Το να μπουν στο Κίεβο είναι κάτι που δεν πιστεύω. Είναι κάτι που όλοι παραδέχονται, ότι δεν τους φθάνουν οι δυνάμεις τους να μπουν. Μπορεί να δείχνουν ότι έχουν δυνάμεις, αλλά αν μπορούσαν θα το είχαν κάνει πριν από πολύ καιρό. Άρα, κάτι δεν πάει καλά για αυτούς.
Ότι θα προσπαθήσουν να φθάσουν, ίσως να προσπαθήσουν, ίσως καλέσουν επιστράτευση και τότε ίσως γίνει.

-Έχετε εικόνα τού τι γίνεται στο πεδίο του πολέμου;
Ο ξάδερφός μου είναι από τη δεύτερη μέρα στον πόλεμο, πολεμάει στα ανατολικά και μου λέει ότι δεν μπορούμε να φανταστούμε τι γίνεται. Κάποια στιγμή είχε τραυματιστεί στο πόδι, όταν έτρεχε για να αποφύγει πυροβολισμούς. Κι όπως μου είπε, εκεί που ήταν σε ένα μικρό δάσος, όταν επέστρεψε δεν υπήρχε δέντρο να κρυφτούν, κι έτσι περίμεναν να τους μετακινήσουν, γιατί ήταν ανοιχτοί.

Είναι μάχες σώμα με σώμα. Απλά οι Ρώσοι εκεί είναι πάρα πολλοί, είναι σαν μυρμήγκια, σκοτώνεις έναν και βγαίνουν και βγαίνουν και βγαίνουν. Το επίπεδό τους είναι πολύ χαμηλό, αλλά είναι πολλοί!

Να σας πω ότι με τα όπλα θα αντέξει η Ουκρανία, γιατί τα αγόρια είναι πολύ αποφασισμένα. Ο ξάδερφος που είχε έρθει για δύο μέρες στο σπίτι, είπε ότι κανείς δε θα επιστρέψει από τον πόλεμο, «μόνο αν νικήσουμε ή αν μπούνε Λευκορώσοι στα σπίτια μας. Αναγκαστικά θα φύγουμε από εκεί και θα πάμε να προστατέψουμε το σπίτι και τα παιδιά μας. Αλλιώς δε φεύγουμε από εκεί, να είστε έτοιμοι».

Είναι εκεί μια μέρα άλλη μια ζωή. Μπορεί να είναι η τελευταία. Ζουν σε αντρικό περιβάλλον με τα όπλα, με τα οχήματα, είναι διαφορετική η ζωή, είναι η αδρεναλίνη, είναι όλο αυτό, είναι τραυματίες, είναι να βλέπεις τον κολλητό σου χωρίς πόδια, να αιμορραγεί, είναι ο 20χρονος γείτονάς σου που τον έχουν σκοτώσει και εσύ ο 45χρονος ζεις, είναι όλη αυτή η αδικία, είναι όλο αυτό.

Δεν είναι μόνο «πολεμάω για τη χώρα μου», είναι «πολεμάω για τους ανθρώπους μου».

-Υπάρχουν κι αυτοί που δουλεύουν αλλά ανά πάσα στιγμή θα πάνε στον πόλεμο;
Υπάρχουν κι αυτοί. Αυτό είναι το σχέδιο, αλλά δεν έχουμε τόσα όπλα να δώσουμε. Περίπου 1.000.000 κόσμου περιμένει τώρα. Έχουν ήδη γραφτεί και είπαν ότι θέλουμε να πάμε, αλλά δεν έχουμε όπλα να τους στείλουμε. Δε γίνεται να πάνε με τα μαχαίρια, οπότε κάθονται και περιμένουν.

Αλλά υπάρχουν κι αυτοί, που δυστυχώς είναι πολλοί, οι οποίοι με κάποιον τρόπο, με πληρωμή φυσικά, πέρασαν τα σύνορα, βρίσκονται τώρα στην Ευρώπη και πίνουν καφεδάκι και μπύρες, ενώ θα έπρεπε να είναι εκεί.

Κανονικά δε θα έπρεπε να φύγουν, 18 με 60 δε φεύγεις, μόνο αν έχεις σοβαρά προβλήματα υγείας, μόνο αν έχεις τρία και πάνω παιδιά, φοιτητές και κάποιες κατηγορίες, όλοι οι υπόλοιποι έπρεπε να είναι εκεί και να περιμένουν.

Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος και άκουσαν τις σειρήνες, δεν ξέρανε πού να τρέξουν, κι εμείς εδώ είχαμε την καρδιά μας, έπαιρνα τη μαμά μου: «Μαμά, τι γίνεται; Χτυπάνε;». «Χτυπάνε». «Πηγαίνετε να κρυφτείτε». «Πού να κρυφτούμε; Εγώ έχω τη γιαγιά 82 χρόνων που μόλις πέρασε εγκεφαλικό, πού να την πάω; Να την αφήσω σπίτι και να φύγω; Δεν το κάνω».

Μια, δύο, τρεις βδομάδες άκουγαν συνέχεια σειρήνες. Μετά αυτό συνηθίζεται, χτυπάνε σειρήνες οκ.

Γιατί όταν χτυπάνε από τη Λευκορωσία προς το Λβιβ περνάνε από την περιοχή μας τα πυραυλικά και λέει η μαμά μου: «Βγαίνω και το βλέπω, πάει». Δεν είναι τρομακτικό; Εγώ ακόμα δεν μπορώ να το καταλάβω πώς είναι να μπορείς να το βλέπεις αυτό.

-Θεωρείτε ότι κάποια στιγμή η Ουκρανία μπορεί να επανέλθει;
Πιστεύω ότι η χώρα μου θα επανέλθει. Θέλουμε χρόνια, εννοείται, αλλά πιστεύω ότι και η Ευρώπη, αλλά και η Αμερική, θα ρίξουν πολλά λεφτά στην Ουκρανία.

Ήδη υπάρχουν χώρες που έχουν αναλάβει κάποιες πρωτοβουλίες. Οπότε θεωρώ ότι η Ουκρανία θα ανακάμψει, κι αυτό θα γίνει γρήγορα. Το θέμα για μένα είναι τι θα γίνει μέσα.

Ανησυχώ αν θα κρατήσουμε. Αν, δηλαδή, θα πούμε ότι δουλεύουμε για τη χώρα μας να γίνουμε καλύτεροι. Θεωρώ ότι είναι η ευκαιρία τώρα. Αυτό κανείς δεν τον ξέρει.

-Σκέψη για επιστροφή δική σας στην Ουκρανία υπάρχει;
Εμείς είμαστε 3,5 χρόνια εδώ. Ο πιο σοβαρός λόγος που μετακομίσαμε ήταν ο καιρός και η θάλασσα, γιατί οικονομικά ήμασταν καλά στην Ουκρανία. Είχαμε μια πολύ καλή ζωή και αν μέναμε, θα ήταν ακόμα καλύτερη.

Πάντως, θεωρώ ότι αυτοί που θα γυρίσουν τώρα, θα έχουν μια πολύ μεγάλη ευκαιρία να ζήσουν καλά, αν βέβαια δεν τους σκοτώσουν. Τα λεφτά θα έρθουν και θα γίνει ανοικοδόμηση. Θα ανοίξουν πολλές δουλειές και όσοι πάνε, θα πληρωθούν καλά.

Οι περισσότεροι που έχουν φύγει από την Ουκρανία θέλουν να επιστρέψουν

-Άνθρωποι σαν εσάς που ζείτε εκτός Ουκρανίας πλέον θέλετε να περνάτε μηνύματα στον υπόλοιπο κόσμο;
Πολύς κόσμος γίνεται εθελοντής σε επίπεδο επικοινωνίας. Θεωρούμε ότι δουλειά μας είναι να μιλάμε με κόσμο στην Ευρώπη. Εμείς που ζούμε εκτός να λέμε τι γίνεται πραγματικά, γιατί ο κόσμος έχει κουραστεί από τον πόλεμο. Δε δείχνουν και δε θέλει πλέον να ακούσει.

Πάντως, έχω δει από ανθρώπους και κυρίως εδώ στην Ελλάδα, που είναι εναντίον των Αμερικάνων και τους θεωρούν απατεώνες κ.λπ., να μη θέλουν να καταλάβουν τι γίνεται στην Ουκρανία.

Στις εκφράσεις τύπου «οι ίδιοι φταίτε», «καλά να πάθετε», «δε σας αφήσει ο Πούτιν» κ.λπ., απαντάω ότι πριν από 200 χρόνια κάποιος πολέμησε με τους Τούρκους. Υπήρχαν πάρα πολλοί προδότες τότε, γιατί 400 χρόνια ζούσατε μαζί τους, αλλά τολμήσατε, το κάνατε και θεωρείτε ότι είστε χώρα, ότι είστε Έλληνες, ότι έχετε υπηκοότητα. Εμείς γιατί να μην το κάνουμε;

Θεωρώ ότι όποιος θέλει, καταλαβαίνει. Για όποιον δε θέλει, ούτε καν χάνω το χρόνο μου να εξηγώ.

-Στην Καλαμάτα έχουν φθάσει αρκετοί Ουκρανοί;
Έχω φτιάξει μια σελίδα στο Facebook για τους Ουκρανούς στην Καλαμάτα, αφού σκέφτηκα ότι μπορεί να χρειάζονται κάποια βοήθεια, αφού στην Ουκρανία δεν μπορώ να βοηθήσω και πολύ. Βλέπω ανθρώπους, ρωτάω αν θέλουν κάτι, αλλά μου λένε ότι είναι καλά, βοήθησα ένα ζευγάρι να βρει σπίτι, έπειτα βοήθησα να γραφτούν τα παιδιά τους στο κολυμβητήριο, να πάνε για ποδόσφαιρο.

Αυτό που μου είπαν ήταν ότι ήταν φανταστικοί οι άνθρωποι στους Συλλόγους που πήγαν, τους κάνουν μαθήματα δωρεάν.

-Μάθαμε ότι και παιδιά Ουκρανών γράφτηκαν σε σχολεία της Μεσσηνίας…
Όσο για το σχολείο, στη συγκεκριμένη περίπτωση που σας είπα, μου είπαν ότι γράφτηκαν, αλλά δεν ξέρουν αν θα τα στείλουν, καθώς δεν ξέρουν αν θα μείνουν τελικά εδώ.

Υπάρχει το «εγώ ήρθα, πόσο θα κάτσω; Θέλω να επιστρέψω, δε θέλω να μείνω εδώ, θέλω να φύγω, αλλά πότε μπορώ να φύγω; Οπότε ας κάνω ό,τι χρειάζεται». Αν και τα παιδιά δεν έχουν πρόβλημα, εκεί κάνουν διαδικτυακά μαθήματα εδώ και τρία χρόνια.

Δεν ξέρουν πόσο θα ζήσουν εδώ. Απλά εγώ τους λέω ότι τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να μάθουν άλλη μία γλώσσα…

-Άρα οι περισσότεροι ανυπομονούν για τη στιγμή που θα επιστρέψουν…
Οι περισσότεροι που έχουν φύγει από την Ουκρανία θέλουν να επιστρέψουν. Για παράδειγμα, έχω μια φίλη από πόλη που έχει βομβαρδιστεί και έχει χάσει το σπίτι της. Ο πατέρας της είναι στην Καστοριά και αυτή στην Αθήνα.

Πηγαίνει πολύ συχνά στην Ουκρανία τώρα, γιατί ανοίγουν δουλειές και θέλει να επιστρέψει. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι έχει μαζί της την ξαδέλφη της μαζί με τα δύο παιδιά της. Άρα, δεν έχουν πού να πάνε να μείνουν εκεί.

Η ίδια, λοιπόν, παραμένει στην Ελλάδα λόγω της ξαδέλφης της, επειδή θεωρεί ότι δεν είναι τόσο ασφαλής στο να επιστρέψει. Αυτή πάει κανονικά στην Ουκρανία και περιμένει πότε θα γυρίσει πίσω. Γνωρίζει, βέβαια, ότι δε θα μείνει στην πόλη που έμενε, καθώς έχει ισοπεδωθεί.

Αυτοί οι άνθρωποι προσπαθούν τώρα να βρουν κλωστούλες, ποιον ξέρω, ποιος είναι γνωστός, μήπως έχω κάπου συγγενείς, για να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα.

-Ένα μήνυμα από εσάς προς τον κόσμο;
Όσο κι αν είναι περίεργο αυτό, όσο και αν είναι τρομακτικό, εγώ πιστεύω ότι ο κόσμος πρέπει να ενδιαφέρεται και να μαθαίνει. Όταν ο πόλεμος είναι μακριά, ο άνθρωπος σκέφτεται: «εντάξει είναι κάπου εκεί, εμείς εδώ καλά είμαστε». Όταν, όμως, ο πόλεμος φθάνει πιο κοντά, τότε καίγεσαι.

Για να καταλάβουν οι άνθρωποι τι γίνεται και τι φέρνει ο πόλεμος, πρέπει λίγο να διαβάζουν, πρέπει να ξέρουν, δεν μπορούν να κλειστούν και να πουν: «αχ, δεν μπορώ στενοχωριέμαι, αν τα διαβάζω». Όλοι στεναχωριούνται.
Και πρέπει να σκέφτονται λίγο παραπάνω. Δεν μπορούν να σκεφτούν ότι είναι η Αμερική και η Ρωσία. Δεν είναι μόνο αυτό, γιατί ο απλός Ρώσος που έρχεται στην Ουκρανία, σκοτώνει τον κόσμο και βιάζει τα μωρά, δεν είναι Ρωσία. Είναι άνθρωπος. Και πρέπει να καταλάβει τι φέρνει ο άνθρωπος μαζί του και τι φέρνει γενικά ο πόλεμος. Πόση κακία βγαίνει από τον άνθρωπο. Αυτό πρέπει να μάθουν, γιατί δεν ξέρεις τι θα γίνει αύριο.

Πρέπει να καταλάβεις τους νόμους του πολέμου και πώς μπορείς να ζήσεις με αυτό.

Εννοείται πως εγώ ποτέ δε θα καταλάβω τι ζουν οι άνθρωποι στην Ουκρανία, γιατί δεν είμαι εκεί.

Επειδή διαβάζω συνέχεια και βλέπω φωτογραφίες και βίντεο, μου είπε ο άνδρας μου: «Δε σου κάνει καλό, πρέπει να σταματήσεις».

Μετά κάποιες μέρες που έριξαν βόμβα σε σημείο όπου σκοτώθηκε πάρα πολύς κόσμος, του είπα: Όσο και περίεργο να σου φαίνεται, εγώ δεν μπορώ να το κάνω αυτό. Μετά 10, 20, 30 χρόνια, αν ζω, θα αλλάξουν όλα. Θα σταματήσει ο πόλεμος. Θα υπάρχει πάλι ειρήνη. Με τα χρόνια αυτά ξεχνιούνται. Κι όταν κάποιος θα μου πει ότι δε φταίνε οι Ρώσοι, τους είπαν να σκοτώσουν και αυτοί απλά το έκαναν, πρέπει να ξέρουμε την αλήθεια. Τα παιδιά μου θα ξέρουν την αλήθεια, τουλάχιστον τη δική μου αλήθεια. Αυτό που βλέπω τώρα, αυτό που γράφουμε και διαβάζουμε.
Εννοείται πως θα υπάρχουν πολλά και κακά και δε θα είναι δίκαια πολλά πράγματα. Το καταλαβαίνω αυτό, αλλά ποιος είναι ο Ρώσος πρέπει να ξέρουν. Δεν είναι τώρα ο πόλεμος, τους πολεμάμε πάρα πολλά χρόνια. Και στη Σοβιετική Ένωση, καθώς μας λένε πολλοί ότι «καλά ζήσατε εκεί», υπήρχε πολλή προπαγάνδα. Η Ουκρανία δεν ήθελε ποτέ να μπει στη Σοβιετική Ένωση. Υπήρχε και τότε πόλεμος. Σκοτώνανε τους ανθρώπους, γιατί στη Σοβιετική Ένωση που μας παίρνανε τα σιτάρια και εκατομμύρια κόσμος πεινούσε, το έκαναν αυτό. Δε μας έχουν για ανθρώπους. Δε μας δέχονται ως ξεχωριστή χώρα και λαό.

Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση