Αριστοτέλης Φράγκος: Η καθημερινότητα παίζει πρωτεύοντα ρόλο στη γραφή μου

Αριστοτέλης Φράγκος: Η καθημερινότητα παίζει  πρωτεύοντα ρόλο στη γραφή μου

Με μια διαδρομή άνω των τεσσάρων δεκαετιών συγγραφής ο Μεσσήνιος λογοτέχνης Αριστοτέλης Φράγκος έρχεται να συστηθεί ξανά στο κοινό με δύο νέες ποιητικές συλλογές.

Το νέο του συγγραφικό πόνημα, που τιτλοφορείται «Τα αλλιώτικα», αλλά και το «Ανάξιο Εστί», αποτελούν για τον ίδιο «αλλαγή πλεύσης» στο μέχρι σήμερα συγγραφικό του ύφος, καθώς, όπως σημειώνει, απουσιάζουν κοινωνικο-πολιτικά, βιογραφικά και ερωτικά θέματα που εμπεριείχαν όλα τα προηγούμενα γραπτά του.

Αφορμή για τη συνέντευξη που ακολουθεί στάθηκε η παρουσίαση των δύο νέων βιβλίων του, σήμερα Τετάρτη 9 Απριλίου, στις 7.00 το απόγευμα, στην αίθουσα εκδηλώσεων της εφημερίδας «Ελευθερία» στην Καλαμάτα

Ο λόγος στον ίδιο…

-Πώς μπήκε η συγγραφή και ιδιαίτερα η λογοτεχνία στη ζωή σας;

Βασικά, ξεκίνησα να γράφω από το Γυμνάσιο, μιας και ήμουν καλός στις εκθέσεις. Από εκεί, ξεκίνησε δειλά δειλά να παράγεται. Βέβαια, το έναυσμα σε όλη αυτή τη διαδικασία της συγγραφής, η οποία ξεκίνησε ανεπίσημα το 1982, μου το έδωσε ένας γνωστός ο Ιάσονας Ιωαννίδης, ο οποίος είχε διαβάσει κάποια ποιήματά μου και με προέτρεψε να γράψω πιο εντατικά. Από εκεί δειλά δειλά ξεκίνησα την πρώτη μου ποιητική συλλογή, που τιτλοφορήθηκε «Νεκρός Δρόμος». Από εκεί και μετά, ασχολήθηκα πιο επισταμένα με τη λογοτεχνία κι έφτασα μέχρι σήμερα, με τη συγκομιδή των 24 βιβλίων συν των δύο νέων (15 ποιητικές συλλογές, 4 μυθιστορήματα και 3 σάτιρες).

-Από τι εμπνέεστε πριν μπείτε στη διαδικασία της γραφής;

Η καθημερινότητα παίζει τον πρωτεύοντα ρόλο για εμένα. Αυτά που συμβαίνουν στη ζωή μας, αυτά που ακούγονται, αυτά που εμφανίζονται στην τηλεόραση. Αυτά με ώθησαν άλλωστε. Η μόνη διαφορά είναι ότι τα δύο τελευταία βιβλία έχουν μια εντελώς διαφορετική οπτική, όψη και χροιά. Δηλαδή, εξαιρούνται όλων των προηγούμενων γιατί από αυτά απουσιάζουν κοινωνικο-πολιτικά, βιογραφικά και ερωτικά θέματα. Επειδή θεώρησα ότι είχε φτάσει ο καιρός πλέον να αλλάξω το πνεύμα της γραφής, αυτά τα βιβλία έχουν διαφορετική κατεύθυνση. Ταυτόχρονα, η συγγραφή των δύο τελευταίων βιβλίων μού έδωσε τη δυνατότητα να αξιοποιήσω και να μετουσιώσω σε οντότητες ορισμένες άψυχες έννοιες. Έτσι, στη συνέχεια προσωποποίησα και κοινωνικοποίησα τις υποτιθέμενες σκέψεις και προβληματισμούς των αγαπημένων οικόσιτων φίλων μας. Αξίζει, δε, να αναφερθεί ότι το βιβλίο «Τα Αλλιώτικα» προλογήθηκε από τον ποιητή και τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών & Τεχνών, Κώστα Γουλιάμο, ο οποίος το βρήκε εξαιρετικό.

Από την άλλη πλευρά, η ποιητική συλλογή που τιτλοφορείται ως «Ανάξιον Εστί» λαμβάνει αφορμή από τη σημερινή εξάπλωση της τεχνολογίας, και θίγει την αρνητική της διάσταση στη ζωή του ανθρώπου.

-Υπάρχει κάποιο ποίημα στις δύο νέες σας συλλογές που θεωρείτε πιο σημαντικό ή πιο προσωπικό για εσάς; Αν ναι, ποιο και γιατί;

Βασικά όχι, γιατί αυτά λίγο πολύ εναλλάσσονται το ένα με το άλλο. Πραγματεύονται διάφορα πράγματα. Από εκεί και έπειτα, δεν μπορώ να πω ότι θα ξεχώριζα κάποιο. Πολλές φορές δε, ο αναγνώστης θα κατανοήσει ότι ξεφεύγει από τη λογική φτάνοντας στα όρια του υπερφυσικού.

-Πέραν του Οδυσσέα Ελύτη από τον οποίο προφανώς έχετε εμπνευστεί το «Ανάξιον Εστί», ποιοι θα λέγατε ότι είναι οι ποιητές από τους οποίους αντλείτε έμπνευση;

Θεωρώ ότι έχω δημιουργήσει το δικό μου στυλ έκφρασης. Βεβαίως, έχω διαβάσει αρκετούς άλλους λογοτέχνες, γιατί πρέπει κανείς να μην αφήσει τη σκυτάλη και να προσπαθεί πάντοτε να βρίσκεται στα πράγματα, συμπληρώνοντας κάποιες σκέψεις και ιδέες του. Έτσι κι εδώ, με το στίχο του Ελύτη, σκέφτηκα ότι έπρεπε όχι να ανταγωνιστώ τον τίτλο του «Άξιον Εστί», αλλά να δημιουργήσω την αντίθετη μομφή: Ανάξιον Εστί και να προσελκύσω τον κόσμο.

Με τον τρόπο που αναφέρομαι στην τεχνολογία και τα ρομπότ, θεωρώ ότι από την πρώτη στιγμή θα καταλάβει κανείς ότι δε μέμφομαι τον Ελύτη, αλλά είναι μια αυτούσια ιδέα δική μου, χρησιμοποιώντας τον τίτλο του εν μέρει για να κάνω γνωστή μια άλλη διάσταση.

-Στα ποιήματά σας υπάρχει έντονη η χρήση ονομάτων και μορφών από την ελληνική μυθολογία. Τι επιδιώκετε με τη χρήση τους;

Απλά θεωρώ ότι τα μυθολογικά ονόματα που χρησιμοποιώ σε ανάλογες περιπτώσεις δεν ενισχύουν μόνο, αλλά προσδίδουν, κατά την ταπεινή μου άποψη, και τη δέουσα σημασιολογική αξία στο στίχο. Για παράδειγμα, στο πρώτο ποίημα «Ο Γρηγόρης και ο Σταμάτης», ένας στίχος αναφέρει «Αμετανόητοι Λεωνίδες ο Γρηγόρης και ο Σταμάτης / υπεράσπιζαν με αμείωτο θάρρος και πείσμα / το φωτεινό φανάρι τους». Αν όχι ο γνωστός της ιστορίας Λεωνίδας που υπεράσπιζε με αμείωτο θάρρος και πείσμα τις Θερμοπύλες, ποια άλλη λέξη θα ήταν ικανή να ενισχύσει το νόημα; Βέβαια, ακούγεται λίγο υπερβολικό, αλλά ποιο άλλο όνομα θα ήταν ικανό να συγκριθεί, αν όχι να αναβαθμίσει την έννοια του στίχου;

Ανεξάρτητα από αυτό, και για να αιτιολογήσω την προτίμησή μου στις μυθολογικές μορφές και τα ονόματα, θα απαντήσω με μια έμμεση ερώτηση: θα ήταν αρεστότερο, αν σε μια αντίστοιχη περίπτωση ανέφερα για παράδειγμα πως αντί του Προμηθέα που έκλεψε τη φωτιά από τον Όλυμπο την έκλεψε ο γνωστός λήσταρχος Χρήστος Νταβέλης; Ή πως τον Δούρειο Ίππο τον έφτιαξε ο Σταντιάγο Καλατράβα και όχι –κατά τα γνωστά- ο Οδυσσέας;

-Ποιο είναι το μήνυμα ή η αίσθηση που θέλετε να αποκομίσει ο αναγνώστης από τα δύο νέα σας βιβλία;

Επιδίωξή μου δεν είναι να περάσω κάποιο ιδιαίτερο μήνυμα στους αναγνώστες. Οι ίδιοι, θεωρώ, διαβάζουν και κρίνουν με βάση τις αντικειμενικές τους πεποιθήσεις, άρα αυτοί και μόνο αυτοί θα επιλέξουν ποια μηνύματα θα εκλάβουν και πώς θα τα αξιολογήσουν. 

Της Χριστίνας Μανδρώνη


Βιογραφικό

Ο Αριστοτέλης Φράγκος γεννήθηκε το 1946 και κατοικεί μόνιμα στην Καλαμάτα. Σπούδασε στη Γερμανία «Τεχνική πωλήσεων στο τραπεζικό σύστημα» και στη συνέχεια εργάστηκε για δέκα χρόνια στο γερμανικό δημοσιονομικό όμιλο Kreissparkasse. Με τη συγγραφή και ιδιαίτερα την ποίηση ασχολείται από το 1982, ενώ έχει βραβευτεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς και από την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών έχει λάβει το βραβείο «Μάρκος Αυγέρης» (2014). Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γερμανικά, ιταλικά, κινέζικα και ρουμάνικα.