Ξεχωριστή πινελιά στον καμβά αντιρρυπαντικών δράσεων της Ελλάδας αποτελεί το “Cyclone Project”, το οποίο δραστηριοποιείται και στη Μεσσηνία. Πρόκειται για την πρωτοβουλία του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης που άρχισε πριν από ένα έτος.
Σε ένα ιδιαίτερα βραχύ χρονικό διάστημα έχουν καθαριστεί 51 αρχαιολογικοί χώροι, 27 ρέματα, 20 επαρχιακές οδοί, 8 ποτάμια και 2 λίμνες, με τη συμμετοχή 920 εθελοντών από τοπικούς συλλόγους, σχολεία και τις Ένοπλες Δυνάμεις.
Αυτή την περίοδο, το “Cyclone Project” επιχειρεί στην Πελοπόννησο, έχοντας ολοκληρώσει τον καθαρισμό του Άργους και της Πύλου, ενώ συνεχίζει στους ίδιους νομούς με δράσεις στις Μυκήνες και την Τριφυλία. Επόμενοι σταθμοί του προγράμματος είναι οι Νομοί Λακωνίας και Ηλείας.
Ομάδες δράσης
Ανατέμνοντας τις πρωτοβουλίες του “Cyclone Project”, μέσα σε 290 ημέρες δράσης και 83.256 ώρες καθαρισμού καταγράφεται ότι οι πολυάριθμες ομάδες του προγράμματος έχουν απομακρύνει πάνω από 1.068 τόνους απορριμμάτων, συνολικού όγκου 8.525 κυβικών μέτρων, και 1.614.002 τεμάχια σκουπιδιών.
Η δράση του «Κυκλώνα», ωστόσο, διαφέρει από κάθε άλλο περιβαλλοντικό πρόγραμμα: συνδέει την περιβαλλοντική προστασία με την πολιτιστική κληρονομιά, απορρυπαίνοντας χώρους με ιστορική και οικολογική σημασία.
Υπογραμμίζεται ότι οι ομάδες του “Cyclone Project” πραγματοποιούν καθημερινά, για οκτώ ώρες περίπου, καθαρισμούς μεγάλης κλίμακας και καταγράφουν ανά είδος και με λεπτομέρεια οτιδήποτε συλλέγεται. Στα πιο συχνά απορρίμματα περιλαμβάνονται πλαστικά μίας χρήσης, οικοδομικά υλικά, παλέτες, νάιλον φύλλα, αλλά και πιο ογκώδη αντικείμενα, όπως καναπέδες, στρώματα, χαλιά, ηλεκτρικές συσκευές, πίνακες και εξαρτήματα αυτοκινήτων.
Το “Cyclone Project” ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2024 ως απάντηση σε ένα κρίσιμο συμπέρασμα: στις πολυετείς δράσεις του Ιδρύματος στις ακτές με το πλοίο «Τυφώνας» μεγάλο μέρος των απορριμμάτων που εντοπίζονταν στη θάλασσα προερχόταν από την ενδοχώρα, πιθανότατα μέσω των ποταμιών και των ρεμάτων. Έτσι, γεννήθηκε η ανάγκη για ένα πρόγραμμα που να στοχεύει κατευθείαν στη πηγή του προβλήματος.
Μεσσηνία
Το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε, οι εθελοντές του “Cyclone Project” επιχείρησαν στην περιοχή της Πυλίας και συγκεκριμένα στον ποταμό Κόρνα και στην ευρύτερη αρχαιολογική περιοχή του Θολωτού Μυκηναϊκού Τάφου και της Ακρόπολης Νιχωρίων στην Καρποφόρα.
Με την ολοκλήρωση των καθαρισμών δόθηκαν στοιχεία για τα όσα συλλέχθησαν.
Από τον ποταμό Κόρνα συλλέχθησαν: 3.342 κιλά, 5.015 τεμάχια, όγκος 11 κυβικά μέτρα. Τα πέντε κύρια απορρίμματα που συλλέχθηκαν ήταν:
-1.176 πλαστικά κομμάτια.
-194 κουτάκια αναψυκτικών
-166 κομμάτια χαρτιού
-145 κομμάτια γυαλιού
-91 υφάσματα.
Στο Θολωτό Μυκηναϊκό Τάφο και στην Ακρόπολη Νιχωρίων συλλέχθηκαν: 320 κιλά, 1.331 τεμάχια, όγκος 5 κυβικά μέτρα.
Τα πέντε κύρια απορρίμματα που συλλέχθηκαν ήταν:
-212 πλαστικά κομμάτια
-61 πλαστικές σακούλες
-52 χάρτινες σακούλες
-45 κομμάτια χαρτιού
-29 πλαστικά οικοδομικά υλικά.
Ρύπανση φυσικών και πολιτισμικών τοπίων
Επισημαίνεται ότι η επιλογή της στεριάς του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης ως νέου πεδίου δράσης για την αντιμετώπιση της ρύπανσης δεν ήταν τυχαία. Αντιθέτως, έρχεται να απαντήσει σε μια ευρύτερη περιβαλλοντική κρίση, που εκφράζεται με τη ρύπανση φυσικών και πολιτισμικών τοπίων.
Όπως σημειώνει η εκτελεστική διευθύντρια του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης, Πέγκυ Ξηροταγάρου: «Η ρύπανση της στεριάς, με τα αστικά απορρίμματα να απορρίπτονται μαζικά και αλόγιστα, μετατρέπει κάθε φυσικό τοπίο σε μικρές χωματερές. Έτσι, απορρίμματα κάθε λογής “κοσμούν” τα τοπία αντί της φυσικής ομορφιά τους».
Καταλήγοντας η κα Ξηροταγάρου προσθέτει :«Η ανάγκη για την προστασία του περιβάλλοντος ίσως δεν είναι κάτι νέο. Στην αρχαιότητα, ο σεβασμός στο περιβάλλον και η σωστή σχέση του ανθρώπου με αυτό ήταν θεμελιώδεις αρχές του πολιτισμού. Στη μυθολογία, η προστασία του ταυτιζόταν με τη ιερότητα της φύσης και στη σκέψη των αρχαίων φιλοσόφων η σύνδεση του ανθρώπου με τη φύση ήταν υπόδειγμα μέτρου για την ανθρώπινη κοινωνία. Σήμερα, αυτή η σχέση μοιάζει να έχει διαρραγεί. Η περιβαλλοντική δράση δεν είναι απλώς πρακτική αναγκαιότητα, αλλά τρόπος να ανακτήσουμε τη σχέση μας με το περιβάλλον. Σε αυτή την προσπάθεια οι ομάδες πεδίου του Ιδρύματος – 70 άτομα κάθε μέρα – βρίσκονται αδιάκοπα στην πρώτη γραμμή, συμβάλλοντας έμπρακτα στην αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος και δίνοντας νόημα στην περιβαλλοντική ευθύνη μέσα από τη δράση».
Της Βίκυς Βετουλάκη
