Η νέα τουριστική ταυτότητα της Πελοποννήσου συνοδεύεται από έμπνευση, όπως γράψαμε εδώ, με την ευκαιρία παρουσίασης (Καλαμάτα – Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου) της νέας τουριστικής ταυτότητας της Πελοποννήσου.
Το ζητούμενο, όμως, είναι να γίνει πράξη στο πεδίο: ο κλασικός τουρισμός «ήλιος και θάλασσα» έχει κλείσει τον κύκλο του. Ο σημερινός επισκέπτης αναζητεί εμπειρίες: αυθεντικές γεύσεις, επαφή με τον τόπο, συμμετοχή σε δρώμενα. Γι’ αυτό ο γαστρονομικός τουρισμός δεν είναι μια ακόμη θεματική ενότητα μέσα στο σύνολο τουρισμός. Είναι η ατμομηχανή που μπορεί να σύρει προς τα πάνω όλη την τουριστική αλυσίδα.
ΣΤΗΝ ΕΛΛΕΙΨΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Ο ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ ΨΗΦΙΖΕΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΔΙΑ…
Η πραγματικότητα είναι σκληρή: η ακρίβεια –κυρίως- στην εστίαση και η απουσία σταθερής ποιότητας έχουν οδηγήσει (και προβληματίσει τον κόσμο της εστίασης) σε κάμψη περίπου 30% της κίνησης στην εστίαση. Όταν ο λογαριασμός δε δικαιολογείται από το προϊόν, ο επισκέπτης απομακρύνεται. Η λύση δεν είναι η ρητορική, αλλά η αναβάθμιση περιεχομένου: τοπικές πρώτες ύλες ΠΟΠ/ΠΓΕ με σαφή ποσοτικά κριτήρια στο μενού, αποδείξεις προμήθειας – παραστατικά, υποχρεωτικά τοπικά πιάτα ανά νομό, εποχικότητα, σωστή κοστολόγηση και ετήσια εκπαίδευση προσωπικού. Τότε η τιμή αποκτά νόημα και η εμπειρία αξία.
ΝΑ ΞΕΧΩΡΙΣΕΙ Η ΒΟΥΛΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΥΧΗ…
Αυτό απαιτεί διοίκηση προορισμού και όχι μόνο προβολή. Ο Οργανισμός Διαχείρισης Προορισμού (DMO – Destination Management Organization) οφείλει να λειτουργήσει ως τεχνοκρατική συμμαχία με τέσσερις ράγες: Προϊόν & Ποιότητα, Υποδομές & Προσβασιμότητα, Δεδομένα & Ψηφιακό, Αγορά & Επικοινωνία. Πριν από κάθε καμπάνια χρειάζονται ελάχιστα πρότυπα: καθαρές και προσβάσιμες παραλίες, σύστημα σήμανσης/προσανατολισμού (wayfinding), λειτουργικά δημόσια WCs, συντηρημένα μονοπάτια και αξιόπιστη ψηφιακή πληροφόρηση. Ένας Δείκτης Ετοιμότητας Υποδομών (IRI – Infrastructure Readiness Index) ανά Δήμο, με χρονοδιάγραμμα 12–24 μηνών και Συμφωνίες Επιπέδου Υπηρεσιών (SLA – Service Level Agreements), θα ξεχωρίσει τη βούληση από την ευχή.
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΗ & ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ
Στη γαστρονομία, το στοίχημα είναι ένα αξιόπιστο σήμα «Πελοποννησιακής Κουζίνας» με ανεξάρτητο έλεγχο (audit): ποσοστό τοπικών πρώτων υλών (π.χ. μεγαλύτερο του 40%), τρία υποχρεωτικά τοπικά πιάτα ανά νομό, εκπαίδευση 8 ωρών το χρόνο, ψηφιακό μητρώο και κωδικός QR στο χώρο. Κίνητρα ένταξης: επίσημος οδηγός, ταξίδια εξοικείωσης επαγγελματιών (fam trips) και τεχνική βελτιστοποίησης μενού (menu engineering). Παράλληλα, περιοδεύουσες ενημερώσεις (roadshows) ανά Δήμο, μικρο-μαθήματα σύντομης διάρκειας (microlearning) και ένα δίκτυο πρεσβευτών θα κάνουν την «ταυτότητα» κοινή γλώσσα της κοινωνίας.
ΠΡΟΒΟΛΗ ΧΩΡΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΕΠΙΒΑΡΥΝΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ…
Στο πλαίσιο της παρουσίασης της Τουριστικής Ταυτότητας Πελοποννήσου χρειάζονται κατά την άποψή μας (όπως είχαμε γράψει τότε): Γρήγορες νίκες 100 ημερών: καθαριότητα–σήμανση–λειτουργίες, πιλοτική πιστοποίηση κουζίνας σε 2–3 νομούς, θεματικές διαδρομές (ελαιόλαδο–οίνος–τυροκομία), και Παρατηρητήριο Τουρισμού με Δείκτες Απόδοσης (KPIs – Key Performance Indicators): εποχικότητα, μέση δαπάνη, Δείκτης Καθαρών Υποστηρικτών (NPS – Net Promoter Score).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι ώριμοι προορισμοί προχωρούν με οργανισμούς διαχείρισης, πρότυπα ποιότητας και διασύνδεση αγροδιατροφής–τουρισμού. Π.χ. στη Γαλλία και την Ιταλία μπορεί κάποιος να μετρήσει μερικές δεκάδες πιστοποιητικά από όλη την κλίμακα των φορέων. Εμείς σε επίπεδο Περιφέρειας και Μεσσηνίας ειδικότερα μειονεκτούμε χαρακτηριστικά.
Η ελληνική εμπειρία παρέχει εργαλεία και θεσμούς.
Η Πελοπόννησος διαθέτει νέα ταυτότητα. Η Μεσσηνία διαθέτει ισχυρό αφήγημα (Μεσογειακή Διατροφή, τοπικά προϊόντα).
Η επιτυχία θα κριθεί από την εφαρμογή: διακυβέρνηση με σαφή προϋπολογισμό, υποδομές πριν από την προβολή, πιστοποίηση με ανεξάρτητο έλεγχο και δημόσια λογοδοσία δεικτών.
Όμως, έτσι και η γαστρονομία γίνεται πράγματι ατμομηχανή της τουριστικής κίνησης – όχι απλώς μια όμορφη φωτογραφία.
Παναγιώτης Ξεροβάσιλας
Οικονομολόγος – Σύμβουλος επενδύσεων και επιχειρήσεων
