Με περισσότερα από 200 ενεργά ελαιοτριβεία, η Μεσσηνία εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις σημαντικότερες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της χώρας.
Ωστόσο, το κλίμα που επικρατεί στον κλάδο μόνο αισιόδοξο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Η φετινή χρονιά, ήδη από τις πρώτες εβδομάδες συγκομιδής, αποκαλύπτει μια δύσκολη πραγματικότητα: χαμηλές αποδόσεις, αυξημένες οξύτητες και μια παραγωγή που δύσκολα μπορεί να στηρίξει την οικονομική βιωσιμότητα των μονάδων.
Ο πρόεδρος του Παμεσσηνιακού Συνδέσμου Ελαιοτριβέων, Γιάννης Ηλιάδης, περιγράφει στην “Ύπαιθρο Χώρα” μια εικόνα που αντανακλά το γενικότερο πρόβλημα της φετινής περιόδου: «Η παραγωγή είναι φέτος μικρή, όπως και σε όλα τα μέρη στην Ελλάδα. Οι οξύτητες στα πρώτα δείγματα είναι ανεβασμένες, ενώ οι αποδόσεις είναι μέτριες, 4%-5% λιγότερο από αυτό που έχουμε συνηθίσει. Η απόδοση κατά μέσο όρο είναι 8 προς 1, δηλαδή οκτώ κιλά ελιές για ένα κιλό λάδι». Πρόκειται για μια καθαρή υπενθύμιση ότι η παραγωγική βάση του κλάδου δεν είναι δεδομένη, και τα περιθώρια κέρδους ολοένα στενεύουν.
Εκτός, όμως, από τους φυσικούς παράγοντες, αυτό που φαίνεται να βαραίνει περισσότερο τους επαγγελματίες είναι το διαρκές βάρος της γραφειοκρατίας. «Η γραφειοκρατία εξακολουθεί να είναι το σημαντικότερο πρόβλημα», επισημαίνει ο κ. Ηλιάδης. «Με όλα αυτά που ζητάνε, ασχολούμαστε με οτιδήποτε άλλο πέρα από τη δουλειά μας. Εκτός εάν πάμε σε προσλήψεις, που μοιραία ανεβάζουν το κόστος λειτουργίας. Εμείς, στην πραγματικότητα, θέλουμε ένα λογιστικό γραφείο για τους τρεις μήνες λειτουργίας μας».
Η αγωνία γίνεται ακόμη πιο εμφανής όταν ο ίδιος προσθέτει: «Ψάχνω να βρω κάτι καλό, αλλά δε βρίσκω… Μικρή παραγωγή, χαμηλές τιμές, μικρές αποδόσεις και τα μεροκάματα έχουν πάρει τα ύψη».
Σε αυτό το περιβάλλον, το ερώτημα δεν είναι πλέον αν ο κλάδος δοκιμάζεται, αλλά αν μπορεί να επιβιώσει στις νέες συνθήκες που επιβάλλουν η αγορά, η ευρωπαϊκή νομοθεσία και το ελληνικό κράτος.
Δεν είναι τυχαία ούτε η αναφορά στον πρώην πρόεδρο του Συνδέσμου, Αντώνη Κορακάκη, ο οποίος είχε επισημάνει το παράλογο διοικητικό βάρος: «Τη μισή ημέρα ασχολούμαστε με το κράτος, από τα δελτία παραλαβής μέχρι τα δελτία αποστολής. Το μελλοντικό μας πρόβλημα θα είναι η ανάγκη δημιουργίας ενός λογιστηρίου». Μια παρατήρηση που πλέον δε μοιάζει προειδοποίηση, αλλά προαναγγελία ενός επόμενου, αναπόφευκτου σταδίου.
«Όλο το καλοκαίρι κάνουμε σεμινάρια για να μάθουμε πώς θα περάσουμε τη μεταβατική περίοδο και πώς θα απαντηθούν τα ερωτήματα», καταλήγει ο κ. Ηλιάδης. «Πού μας βάζει, τελικά, το κράτος;». Ένα ερώτημα που, ως φαίνεται, δεν αφορά μόνο στους ελαιοτριβείς της Μεσσηνίας, αλλά συνολικά το μέλλον της ελληνικής ελαιοκομίας.
